سلامت نیوز : جنگل‌های ایران در آتش می‌سوزد.
هفته‌های اخیر هفته‌هایی سوزناک برای جنگل‌های ایران است که از خطای انسانی
گرفته تا گرمای کم سابقه این روزهای کشور، دست به دست هم داده تا سیاهی بر
تن سبزی جنگل‌ها نشیند. سوختن جنگل‌های کشور در آتش با آنکه سابقه‌هایی کم
و بیش در کشور داشته، اما هرگز حجم آن‌ها به آنچه در هفته‌های اخیر رخ
داده نرسیده است و در این میان و در عین کم توجهی رسانه‌ها، مسئولان سخن از
کمبود امکانات اطفای حریق و آماده نبودن برای مهار آتش می‌گویند.
آتش‌سوزی‌های بی‌سابقه درجنگل‌ها
به گزارش سلامت نیوز به نقل از قانون ؛ نزدیک به یکماه از آغاز تابستان سوزناک ۹۲ می‌گذرد که صد‌ها هکتار از
مناطق جنگلی کشور از پارک لتیان تهران و پناهگاه حیات وحش میانکاله گرفته
تا جنگل‌های نورآباد ممسنی، جنگل‌های پاریز کرمان، اراضی شهنشاه خرم آباد،
جنگل‌های گلستان، سنندج، دالاهو، پاسارگاد، جنگل ابر، ارسباران و
بی‌سابقه‌ترین آن یعنی هزاران هکتار از جنگل‌های استهبان فارس در آتش
می‌سوزد. صد‌ها هکتار از بهترین جنگل‌های البرز و زاگرس و حتی مناطق حفاظت
شده‌ای مانند پناهگاه حیات وحش میانکاله طعمه حریق می‌شوند و باز هم در
شرایط بحران مسئولان جز به گردن هم انداختن تقصیرات و شناسایی عوامل
آتش‌سوزی کاری از دستشان بر نمی‌آید.
بنا بر آمار فائو (سازمان جهانی
خواربار و کشاورزی سازمان ملل)، ایران سالانه ۰۶/۰ درصد از جنگل‌های خود را
بر اثر آتش‌سوزی از دست می‌دهد که این میزان معادل ۶ هزار و ۵۰۰ هکتار از
جنگل‌هاست. برای درک بهتر روند از بین رفتن سال به سال جنگل‌های کشور
می‌توان به آمار دیگری از فائو درباره مساحت جنگل‌ها و زمین‌های جنگلی
ایران اشاره کرد که براساس آن تا پایان سال ۱۹۸۰ میلادی، مساحت جنگل‌های ما
۱۸ میلیون و ۴۳ هزار هکتار برآورد شده، اما آمارهای سال گذشته این سازمان
حاکی از آن است که مساحت کل جنگل‌های ایران به ۱۱ میلیون و ۷۵ هزار هکتار
کاهش یافته و سهم هر ایرانی از جنگل‌ها به ۲/۰ هکتار رسیده است، در حالی که
سرانه استاندارد جنگل در جهان برای هر نفر ۸/۰ هکتار است.
نقش انسان در آتش
همچون همیشه که آمارهای رسمی کشور با آنچه سازمان‌های جهانی ارائه
می‌دهند، متفاوت است، میزان آتش‌سوزی جنگل‌ها نیز آماری متفاوت دارد.
سازمان‌های جهانی بر کاهش چشمگیر جنگل‌های ایران در ۴ دهه گذشته دلالت
دارند که آتش، کاهش رطوبت، خشکسالی، عدم بارندگی مناسب، خشک بودن برگ
درختان در فصل خزان و عدم بهره‌برداری از زمین‌هایی با شیب ۶۰ تا ۷۰ درجه
در ارتفاعات دست به دست هم داده تا این آتشسوزیها که به صورت نقطه‌ای
بوده‌اند، پس از مدت کوتاهی در سطحی وسیع گسترش پیدا کنند. در چنین وضعیتی
هرچند در خوشبینانه‌ترین حالت می‌توان علت آتش‌سوزی‌های اخیر را خشکی اقلیم
و جنگل دانست، اما از نقش انسان به عنوان عامل شروع آتش‌سوزی و از همه
اسفبار‌تر نبود امکانات لازم برای اطفای حریق با گذشت روز‌ها و هفته‌ها
نمی‌توان به‌راحتی گذشت.
«حسین آخانی» مدرس و کار‌شناس محیط زیست می‌گوید
که «۱۰۰ درصد آتشسوزیها در جنگل‌های ایران عامل انسانی دارد چون کشور ما
از نظر اقلیمی ویژگی آتش‌سوزی طبیعی را ندارد. حتی از گذشته هم هیچ
سابقه‌ای از آتش‌سوزی طبیعی در جنگل‌ها دیده نشده است.» به گفته وی، دلیل
انسانی اغلب به خاطر وجود شکارچیان غیرقانونی در محل و آتش‌هایی که توسط
خود آن‌ها بر جا می‌ماند ایجاد شده است و گاهی هم از برخورد گلوله‌ای که به
سمت شکار نشانه گیری شده و به جای هدف به درختان می‌خورد، اتفاق می‌افتد.
جنگل‌های کرمان می‌سوزد
طی هفته‌های اخیر، منطقه چشمه زغالی پاریز شاهد آتش‌سوزی در ۱۰ هکتار از
جنگل‌های انبوه بادام کوهی و بوته زار‌ها بود. آتش‌سوزی‌ای که مسئولان
استانی تقصیر را بر گردشگران و بی‌توجهی آن‌ها انداختند و این درحالی است
که نبود ماشین آتش نشانی و بروز باد موجب گسترش آتشسوزیها شد که
در‌‌نهایت هم به وسیله مردم محلی مهار شده بودند. این آتشسوزیها در منطقه
چشمه زغالی که یکی از مناطق گردشگر‌پذیر سیرجان است روی داده و بخش
قابل‌توجهی از منابع طبیعی از بین رفته است. مسئولان استانی معتقدند به
دلیل گرمای هوا گردشگران برای وقت گذرانی و تفریح به این مرکز گردشگری
طبیعی استان کرمان می‌آیند اما مسئولیت لازم را در قبال طبیعت انجام
نمی‌دهند و با روشن کردن آتش در کنار درختان جنگل و عدم خاموش کردن آن موجب
بروز این حادثه شده‌اند.
جنگل‌های فارس بی‌نصیب نماندند
آتشسوزیها به شکل نگران کننده سیر فزاینده‌ای را در جنگل‌های استان
فارس دنبال می‌کنند. مسئولان استانی می‌گویند که در سال جاری فقط در ماه
خرداد بیش از ۴۰۰ هکتار از جنگل‌های استان طعمه حریق شده است و با توجه به
اینکه اوج آتشسوزیها در فصل تابستان است انتظار می‌رود که با آغاز فصل
گرما آتشسوزیها بیشتر شود. کاظم بردبار مدیر کل منابع طبیعی استان فارس
می‌گوید: در سال جاری اعتبار کافی برای اطفای حریق در عرصه‌های جنگلی استان
فارس اختصاص نیافته از‌این‌رو منابع طبیعی در این حوزه با مشکلاتی
روبه‌روست.
وی با بیان اینکه هر روز شاهد آتش‌سوزی در جنگل‌های استان
هستیم، می‌افزاید: در حال حاضر شرایط آتش‌سوزی در جنگل‌های استان
نگران‌کننده است زیرا هر روز گزارش‌هایی مبنی بر آتش‌سوزی در این عرصه‌ها
اعلام می‌شود که به عنوان نمونه می‌توان به آتش‌سوزی روز شنبه در جهرم و
ممسنی اشاره کرد. باوجود اینکه در سال گذشته اقدامات خوبی برای جلوگیری از
آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی استان صورت گرفت اما در سال جاری شاهد افزایش
نگران‌کننده این آتشسوزیها هستیم.
جنگل‌های شمال در انتظار آتش!
کاهش رطوبت و افزایش دمای هوا، احتمال بروز آتش‌سوزی در جنگل‌های حاشیه
دریای خزر را محتمل کرده است. بررسی آتش‌سوزی‌های سال‌های قبل عرصه‌های ملی
گلستان نشان می‌دهد که هر چه میزان رطوبت دما کاهش و درجه هوا افزایش
یابد، خطر بروز آتش‌سوزی در سطح عرصه‌ها قوت می‌یابد. از سوی دیگر فصل‌های
گرم و خشک سال نظیر تابستان و پاییز، به دلیل شرایط طبیعی و جوی از
فصل‌هایی است که ریسک آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی بالا می‌رود.
قاسم سمیعی،
مدیرکل مدیریت بحران گلستان در این باره با بیان اینکه سالانه بین ۱۰۰ تا
۱۲۰ فقره آتش‌سوزی در عرصه‌های جنگلی استان گلستان رخ می‌دهد، عمده‌ترین
عامل آتش‌سوزی را حضور کشاورزان و عموم مردم می‌داند و می‌گوید: شروع فصل
تعطیلات و طبیعت گردشگری گردشگران و مردم برای حضور در عرصه‌های طبیعی، خطر
بروز آتش‌سوزی در سطح عرصه‌های ملی را شدت می‌بخشد از این رو متولیان
منابع طبیعی همواره تاکید می‌کنند که گردشگران و مردم دوستدار طبیعت باشند و
از برافروختن آتش در دامان جنگل‌ها خودداری و نسبت به رعایت موارد ایمنی
اقدام داشته باشند. به گفته وی، بررسی حریق‌های ایجاد شده در سال‌ها قبل در
جنگل‌های گلستان نشان می‌دهد که وجود درختان خشک و پوسیده و جمع نشدن آن
از سطح جنگل‌ها یکی از دلایلی است که همزمان با افزایش دما و کاهش رطوبت
خطر بروز آتش‌سوزی را در جنگل‌ها بیشتر می‌کند و اجرای طرح‌های حفاظتی و
جنگلداری برای برداشت و خروج درختان خشک و فرسوده از سطح جنگل‌ها می‌تواند
نوشدارویی قبل از بروز حادثه باشد.
آتش‌سوزی‌های عمدی در لرستان
یکی از مناطقی که جنگل‌های آن طعمه حریق‌های متوالی می‌شود، لرستان است که
کار‌شناسان، آتش‌سوزی‌های عمدی در این جنگل‌ها را پر شمار می‌دانند.
مدیرعامل انجمن دوستداران محیط زیست لرستان با بیان اینکه بیشتر
آتشسوزیها در جنگل‌های استان عمدی است، علت این امر را طمع برخی کشاورزان
برای افزایش اراضی خود می‌داند. «مظفر افشار» تصریح می‌کند: متأسفانه
بیشتر آتش‌سوزی‌های رخ داده در عرصه‌های جنگلی لرستان عمدی صورت می‌گیرد.
هدف اصلی در ایجاد این آتشسوزیها از بین بردن پوشش جنگلی به منظور اضافه
کردن زمین‌های مورد نظر به عرصه‌های کشاورزی است. وی تصریح می‌کند: در
مساحت کمی از عرصه‌های منابع طبیعی منطقه چگنی در طول همین چند سال گذشته
حجم قابل توجهی از عرصه‌های منابع طبیعی تخریب شده‌اند که سرعت این رخداد
آن قدر بالاست که نگران‌کننده است.
لزوم آمادگی در برابر حریق
آنچه مسلم است هم زمان با آغاز گرما و فصل خشک تابستان و پایان زمان
برداشت محصولات کشاورزی، روند وقوع حریق‌های انسان ساز به طرز
نگران‌کننده‌ای شتاب گرفته و آخرین آن‌ها، رویشگاه‌های ارس استهبان فارس
است که ناباورانه بیش از ۴۸ ساعت در آتش بی‌احتیاطی و فرهنگ غلط کشاورزان
منطقه می‌سوخت و فرمانداری و مسئولان منابع طبیعی استهبان به جای اینکه
صراحتاً اعلام کنند که به دلیل کمبود امکانات اطفای حریق سازمان جنگل‌ها و
کوتاهی مسئولان قادر نیستند آتش‌سوزی را مهار کنند، از همان ساعات اولیه
در حالی که آتش‌سوزی دائماً در حال افزایش و گسترده شده بود، اعلام کردند
که آتش مهار شده جای نگرانی نیست! باید پذیرفت مدیریت منابع طبیعی در کشور
ما ضعیف است؛ در کشورهای دیگر نیروی هوایی، برج‌های دید‌بانی و سیستم‌های
اطفای حریق وجود دارند و تا قبل از آغاز آتشسوزیها سازمان جنگل‌ها و
محیط‌زیست ایران، یک بالگرد هم ندارد تا بتواند با سرعت وارد عملیات اطفای
حریق شود. در چنین شرایطی با تاکید مسئولان مبنی بر سطحی بودن آتش‌سوزی و
عدم وجود نگرانی در این مورد، آتش در دل جنگل‌های ایران پیشروی می‌کند و
حتی درخت‌‌های کهنسال ارزشمند را بر زمین می‌اندازد. در چنین شرایطی حتی
بالگردهایی که ساعت‌ها پس از آغاز آتش‌سوزی به منطقه اعزام می‌شوند،
نمی‌توانند در خاموش کردن آتش نقشی ایفا کنند، چراکه ویژه اطفای حریق نبوده
و در هر پرواز تنها امکان حمل ۳ هزار لیتر آب را دارند که رقم قابل توجهی
نیست و باید تاسف خورد از نبود آمادگی در مهار آتشسوزیها در کشور...
پیشنهاد سردبیر
-
دوش طولانی یا کوتاه؛ کدام یک بهتر است؟
میانگین زمان دوش گرفتن ۸ دقیقه است و اگر بیش از ۱۵ دقیقه زیر دوش می‌مانید، باید به فکر تغییر روتین حمام خود باشید.
-
مصرف ویتامین‌های گروه B اضطراب را کنترل می کند؟
ویتامین های گروه B اغلب به عنوان یک درمان طبیعی برای اضطراب به بازار عرضه می شوند.
-
هفت راز خوش اندامی بدون ورزش کردن
وقتی به افراد خوش اندام فکر می‌کنیم، اغلب ذهنمان به سمت کسانی می‌رود که هر روز به باشگاه می‌روند، اما افرادی هم هستند که هرگز به دمبل دست نزده‌اند یا روی تردمیل راه نرفته‌اند، بلکه تنها از چند عادت ساده پیروی می‌کنند که آن‌ها را در بهترین حالت نگه می‌دارد.
-
مغز پولدارها دیرتر پیر می‌شود!
محققان دانشگاه لوزان سوئیس به ارتباط بین درآمد و سرعت پیری مغز انسان دست یافته‌اند.
-
فضای سبز و تقویت سلامت میکروبیوتای روده و پوست
محققان بازبینی نظام‌مند از تحقیقات مشاهده‌ای و مداخله‌ای انجام دادند که رابطه بین قرار گرفتن در معرض فضای سبز و میکروبیوتای انسان را در مکان‌های مختلف آناتومیکی ارزیابی می‌کرد.
-
وضعیت شیوع بیماری‌های اورولوژی/ علت نارسایی کلیه
رییس و اعضای هیات مدیره جامعه اورولوژی ایران، به تشریح وضعیت شیوع بیماری‌های اورولوژی در کشور پرداختند.
-
مواد توهم‌زا چه عارضه هایی دارند/ تسریع در روند مرگ سلولی
یک روانپزشک، نسبت به عارضه های سوءمصرف مخدرهای توهم‌زا هشدار داد.
نظر شما