سلامت نیوز : برای همه ما پیش آمده كه با خوردن میوه یا غذایی به دل‌درد مبتلا شده و از بزرگ‌ترها كه بیشتر پدربزرگ یا مادربزرگ‌مان بوده‌اند، شنیده باشیم: «سردیت كرده!» همه ما از طبع‌ها بسیار شنیده‌ایم اما جالب این است كه برخلاف آنچه در ذهن‌های بیشتر افراد از طبع هر كس شكل گرفته است مبنی بر این كه تمایل به هوای گرم نشانه داشتن طبعی گرم و تمایل به هوای سرد، نشانه داشتن طبعی سرد است و مانند آن، تعریف طب سنتی از طبع افراد بسیار متفاوت‌تر از آنچه در تفكرات عامه شكل گرفته، است. طب سنتی و به‌ویژه شناخت طبع انسان‌ها، نه فقط علم كه دنیایی گسترده است كه دانسته‌های بسیاری از مزاج افراد را در اختیار قرار می‌دهد.

مزاج را بشناسید
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایران ؛ دكتر فاطمه معینی، پزشك و دستیار طب سنتی درباره تعریف مزاج می‌گوید: طب سنتی، طب اخلاطی است. آنچه در بدن همه ما وجود دارد 4 خلط خون، صفرا، سودا و بلغم است كه از تقابل آنها با هم، 4 كیفیت سرد، گرم، تر و خشك در بدن بارز می‌شود. خلط‌ها روی هم اثر متقابل دارند و گاه یكدیگر را خنثی می‌كنند كه در نتیجه آن، یك كیفیت در بدن غالب می‌شود اما همیشه آنچه در بدن غالب است، نشانه تقابل خلط‌ها نیست. برای نمونه، گاه در فرد حرارت خون از حد اعتدال بالاتر است و در بدن گرمی ایجاد می‌كند. هر فرد یك مزاج جبلی دارد كه با آن متولد می‌شود و برای تعیین آن به 7 سال نخست زندگی توجه می‌شود اما به مرور زمان و تاثیر گرفتن از عواملی مانند تغذیه، تربیت، فشارهای روحی و روانی، آب و هوای محل زندگی و محیطی كه فرد در آن زندگی می‌كند، مزاج تغییر خواهد كرد.

وی می‌افزاید: طبع‌ها طیف مشخصی دارند كه اگر تغییر طبع از این طیف خارج شود، موجب بیماری ‌شده و در عملكرد اعضای بدن اختلال ایجاد خواهد شد اما اگر تغییر طبع در بدن تدریجی باشد و به مرور زمان جایگزین مزاج قبلی شود، مشكلی به وجود نمی‌آید.

در طب سنتی و هنگام مراجعه بیمار، مزاج كلی مد نظر نیست، بلكه به مزاج اعضای بدن فرد توجه می‌شود چون گاه با توجه به شرایط بیمار، مزاج بعضی اعضای بدن از حالت طبیعی خارج می‌شود. به عنوان نمونه كسی كه مشكل گوارشی مانند نفخ، ترش كردن، رفلاكس و ضعف هضم دارد، سردی و رطوبت بر معده‌ او غالب شده و پزشكان طب سنتی توصیه‌هایی می‌كنند تا رطوبت از معده بیمار حذف شود. پس تغییر مزاج اعضای اصلی بدن اگر شدید باشد به همه بدن سرایت می‌كند.

شناخت انواع مزاج
دكتر معینی اظهار می‌كند: 4 مزاج مفرد طبع‌های سرد، گرم، تر و خشك است كه گاه یكی از آنها در بدن غالب شده و طبع‌های مختلف را به وجود می‌آورد. مزاج دموی (گرم و تر)، مزاج صفراوی (گرم و خشك)، مزاج بلغمی (سرد و تر) و مزاج سودایی (سرد و خشك) هم از مزاج‌های تركیبی است و در مزاج معتدل كه بهترین نوع مزاج است، سردی، گرمی، تری و خشكی، همه نزدیك به اعتدال بوده و هیچ كیفیتی در بدن غالب نیست.

روش‌های تعیین مزاج
به گفته وی برای تعیین مزاج افراد به مواردی باید توجه شود كه برایند میان این موارد نشان می‌دهد كدام كیفیت در بدن غالب است.نخستین روش، ملمس است و پزشك هنگام لمس بدن فرد، كیفیت را حس می‌كند. افرادی كه پوست و بدن گرمی دارند، گرما در بدن آنها غالب بوده و گرمایی هستند و كسانی كه پوست سردی دارند، سردی در بدنشان غالب است. برخی هنگام لمس، پوستی نرم و مرطوب دارند كه نشان دهنده غالب بودن رطوبت است و خشكی و زبری پوست هم غلبه خشكی را نشان می‌دهد.

این روش در عین سادگی نكات ریزی دارد كه ممكن است موجب اشتباه در تشخیص شود. پزشك برای تشخیص باید با مزاج خود آشنایی داشته باشد چون فقط در حالی كه مزاج او نزدیك اعتدال باشد، هنگام لمس می‌تواند كیفیت غالب را احساس ‌كند، اما مزاجی مانند گرمی نمی‌تواند مزاج سرد بیمار را به خوبی تشخیص دهد.فردی كه معاینه می‌شود هم قبل از مراجعه نباید در معرض عوامل تغییر دهنده خارجی و داخلی كه روی حرارت و برودت پوست موثر است، قرار گیرد و استرس و اضطراب نداشته باشد.