سلامت نیوز : هرچند در روزهای اخیر قطع 6 اصله درخت چنار خیابان ولیعصر(عج) به سوژه‌ای
برای شانتاژ‌های خبری رسانه‌ها و مسئولان همیشه در خواب سازمان میراث
فرهنگی كشور تبدیل شده است و كاریكاتورهایی از وداع شبانه این درختان در
سایت‌ها می‌چرخد، هیچ رسانه‌ای به مرور حوادث تلخ سقوط چنارهای خشك
طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه بر سر مردم یا خودروهای پارك شده كنار
خیابان‌ها تمایلی نشان نداد و با پاك كردن صورت مسئله به‌دنبال متهم كردن
مدیریت شهری تهران بودند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ حامیان محیط‌زیست، میراث فرهنگی و رسانه‌ها چقدر
زود فراموش كردند كه در طول این سال‌ها شهرداری تهران 1000 اصله درخت چنار
را جایگزین چنارهای خشك شده این خیابان كرد و برای بهبود آفتی كه به جان
این درختان كهنسال افتاده بود، كارهای زیادی انجام داد. شاید در پروسه این
شانتاژ رسانه‌ای اصلا مهم نبود كه مطرح شود پیگیری‌های شهرداری تهران بود
كه باعث شد طولانی‌ترین خیابان خاورمیانه كه اكنون به چنارستان پایتخت معرف
است، با تلاش‌های مدیریت شهری تهران در سازمان میراث فرهنگی به عنوان یكی
از میراث‌های طبیعی و فرهنگی پایتخت ثبت شد.
واقعیتی كه به خوبی در یك
شانتاژ رسانه‌ای فراموش شد، غرس چنارهای خیابان ولیعصر(عج) به عنوان یك
برنامه سالانه در طول دهه‌های اخیر بود. آمارها نشان می‌دهد كه در طول دو
دهه اخیر بارها شهرداری تهران اقدام به غرس درختان چنار این خیابان كرده
است و در زمان‌هایی كه تنه خشك شده این درختان احتمال آسیب رساندن به
شهروندان و اموال آنها را داشته است، با تشكیل پرونده در كمیسیون ماده 7،
این درختان قطع و درختان جوان دیگری جایگزین آنها شده‌اند.
آنچه مسلم است، این است كه در طول سال‌های اخیر مسئله خشك شدن درختان
سبز ولیعصر(عج) كه نماد طبیعت زنده پایتخت بود در طول این سال‌ها به دلیل
روند رو به توسعه تهران دغدغه بسیاری از فعالان و مسئولان شهری و
محیط‌زیستی تهران شده است. دغدغه‌ای كه در نهایت باعث شناسنامه‌دار شدن
تمامی این درختان شد. آنطور كه مدیرعامل سازمان پارك‌ها و فضای سبز شهرداری
تهران توضیح می‌دهد؛ اگر درختی در خیابان ولیعصر(عج) خشك شده باشد در
ابتدا واكاری می‌شود تا بعد از انجام بررسی‌ها چنانچه امكان نگهداشت آن
وجود نداشته باشد با تشكیل پرونده برای درختان آسیب دیده، كمیسیون ماده 7
كه متشكل از كارشناسان در تمامی حوزه‌های محیط‌زیست، میراث فرهنگی و... است
رای نهایی را برای قطع، جابه‌جایی یا كاشت درخت جدید صادر می‌كند.»
بررسی‌ها نشان می‌دهد كه درختان چنار خیابان ولیعصر (عج) از قدیمی‌ترین
درختان كاشته شده در تهران هستند كه در حدود 65 سال قدمت دارند، نه صدها و
هزاران سال كه برخی از رسانه‌ها به آن اشاره كرده‌اند. این درختان در طرح
اولیه به‌صورت دو ردیفی و زیگزاك و به فاصله 1.5 متر از یكدیگر در داخل نهر
آب كاشته شده‌اند كه امروز پوشش درختی این خیابان به‌عنوان شاخص زیبایی
طبیعی شهر تهران شناخته می‌شود. علی‌محمد مختاری به روزنامه تهران امروز
تاكید می‌كند: «درختان خیابان ولیعصر قدمت زیادی دارند و بی‌شك جزو
سرمایه‌های ملی محسوب می‌شوند و شهرداری تهران اهمیت زیادی برای این درختان
قائل است به‌طوری كه كمیته صیانت از درختان تشكیل شده است.»
او درباره
برنامه‌های كمیته صیانت از درختان ولیعصر(عج) توضیح می‌دهد: «زمینه‌سازی
برای ایجاد مدیریت واحد در خیابان ولیعصر(عج)، برنامه‌ریزی برای ارتقای
اثربخشی اقدامات مدیریت شهری درخصوص درختان، بسترسازی برای مشاركت‌های
مردمی و تشكل‌های مردم نهاد در زمینه حفاظت از فضای سبز و درختان پایتخت،
بررسی و شناسایی مسائل و مشكلات و نیازهای فضای سبز خیابان و ارائه
راهكارهای لازم در زمینه حل این مسائل از وظایف پیش‌بینی شده برای این
كمیته است.»مختاری همچنین تاكید می‌كند: «برای حفظ و نگهداری این درختان بودجه‌ای
مجزا در نظر گرفته شده است و دانشكده منابع طبیعی دانشگاه تهران مشاور
سازمان درخصوص درختان خیابان ولیعصر شده و قرار است در نقاطی كه خالی شده
از همین نوع درخت كاشته شود.»
شانتاژ برخی از رسانه‌ها درخصوص چنارهای خیابان تاریخی ولیعصر(عج)
زمانی شروع شد كه سازمان پارك‌ها و فضای سبز شهرداری تهران اقدام به قطع 6
اصله درخت چنار خشك شده این خیابان كرد. نكته قابل تأمل این عملكرد
رسانه‌ای نیز قضاوت یكطرفه آنها درخصوص قطع خودسرانه درختان خیابان تاریخی
پایتخت بود. مجتبی عبداللهی، معاون خدمات شهری شهردار تهران در این باره به
روزنامه تهران امروز می‌گوید: «6 اصله درختی كه اكنون در خیابان
ولیعصر(عج) قطع شده درختانی خشك شده بود. قبل از قطع 5 كارشناس از دانشگاه
تهران به همراه كارشناسان سازمان پارك‌ها و فضای سبز شهرداری تهران ضمن
بررسی‌های دقیقی كه انجام داده بودند، در گزارش‌های خود اعلام كرده بودند
كه این درختان فاقد حیات هستند و برای جلوگیری از سقوط آنها به روی
شهروندان یا خودروها باید قطع شوند. در گزارش این كارشناسان مطرح شده بود
كه آونگ‌های این درختان خشك شده‌اند و امیدی به احیای آنها نیست. در نتیجه
در كمیسیون ماده 7 پرونده این درختان تشكیل و در نهایت رای به قطع آنها
داده شد.»
مسئله دیگری كه معاون شهردار تهران به آن اشاره می‌كند، ادعای
عجیب مسئولان میراث فرهنگی مبنی بر گرفتن اجازه از این سازمان برای قطع
درختان خشك شده خیابان ولیعصر(عج) است. مجتبی عبداللهی در این باره نیز به
روزنامه تهران امروز می‌گوید: «ما نیز نمی‌دانیم كه سازمان میراث فرهنگی
كشور بر چه اساس و قانونی اعلام می‌كند كه شهرداری تهران برای قطع درختان
خشك شده خیابان ولیعصر(عج) باید از آنها مجوز بگیرد. این در حالی است كه
برابر قانون متولی فضای سبز شهر تهران، مدیریت شهری و سازمان پارك‌ها و
فضای سبز شهرداری تهران است و حتی اگر درختی نیز ثبت میراث طبیعی شده باشد و
كارشناسان رای به قطع آن بدهند، با رای كمیسیون ماده 7 باید توسط سازمان
پارك‌ها و فضای سبز شهرداری تهران انجام شود نه سازمان میراث فرهنگی كشور.»
طبق توضیحاتی كه معاون خدمات شهری شهردار تهران ارائه می‌دهد، قطع این
درختان، دارای مجوز كمیسیون ماده ۷ شهرداری بوده و دكتر خراسانی، استاد
دانشگاه تهران نیز ضمن بازدید از این درختان تایید كرده است این درختان از
حیز انتفاع ساقط شده‌اند. به همین دلیل مجوز قطع درختان صادر شده است.
رسانه‌ها در حالی در واكنش به قطع 6 اصله درخت خشك شده خیابان
ولیعصر(عج) واكنش‌های یك جانبه از خود نشان می‌دهند كه آمارهای سازمان
پارك‌ها و فضای سبز شهرداری تهران نشان می‌دهد كه مدیریت شهری تهران در
اسفندماه سال 91، تعداد 6 هزار اصله درخت پنج و شش ساله در محور گردشگری و
تاریخی خیابان ولیعصر(عج) تهران كاشته است كه البته از این تعداد 1000 اصله
درخت چنار با بن 25 سانت و عمر 5 ساله بوده است.
این در حالی است كه
شهرداری تهران در سال گذشته برای توسعه فضای سبز پایتخت اقدام به كاشت 7
میلیون اصله درخت در مناطق 22گانه پایتخت كرده است. مجتبی عبداللهی، معاون
خدمات شهری شهردار تهران نیز با تایید این مسئله به روزنامه تهران امروز
می‌گوید: «به جرات می‌توان ادعا كرد كه در طول سال‌های اخیر هیچ سازمانی به
اندازه شهرداری تهران به موضوع توسعه فضای سبز در پایتخت اهمیت نداد.
با
همین رویكرد و دیدگاه بود كه توانستیم سرانه فضای سبز را در تهران به بالای
15 متر مربع به ازای هر تهرانی برسانیم و در هدف‌گذاری‌هایی كه انجام
داده‌ایم در نظر داریم تا این سرانه را به 19 متر مربع برسانیم.» معاون
شهردار تهران ضمن گلایه نسبت به انتقاد یكسویه رسانه‌ها به قطع درختان
خیابان ولیعصر(عج) یاد آور می‌شود: «رسانه‌ها فراموش كرده‌اند به اندازه‌ای
كه مدیریت شهری تهران نگران درختان تهران و توسعه فضای سبز است، متولیان
محیط‌زیست نیستند و به این مسئله اهمیت نمی‌دهند. شهرداری تهران به عنوان
متولی محیط‌زیست نسبت به قطع درختان در شهر تهران یا حتی خانه شهروندان
حساس است و در صورت انجام این اقدام طبق قانون با متخلفان برخورد می‌شود.»
محمدرضا تابش، رئیس فراكسیون محیط‌زیست مجلس نهم نیز درخصوص چرایی قطع
درختان چنار خیابان ولیعصر(عج) با تایید گزارش‌های شهرداری تهران و كمیسیون
ماده 7 به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «من موضوع را از مسئولان شهرداری و
سازمان پارك‌ها پیگیری كرده‌ام. به گفته آنها قطع شدن درختان ولیعصر به
علت پوسیدگی بوده است و اگر درختان قطع نمی‌شد ممكن بود خسارت‌های مالی و
حتی خسارت‌های جانی به بار بیاورد.»
تابش با تاكید بر اینكه «دلیل قطع
درختان تنها به خاطر جلوگیری از وارد شدن خسارت‌های مالی و جانی به مردم
بوده است»، تاكید می‌كند: «در این باره با مدیرعامل سازمان پارك‌ها صحبت و
گزارش‌های آنها را مطالعه كرده‌ام. قطع درختان خیابان ولیعصر (عج) با نظر
اساتید بنام حوزه محیط‌زیست بوده است. آنها اینطور نظر داده‌اند كه برای
جلوگیری از صدمه به مردم این درختان قطع شوند.
معاون خدمات شهری شهردار تهران نیز به خوبی می‌داند كه موضع‌گیری برخی
از رسانه‌ها نسبت به قطع 6 اصله درخت خشك شده خیابان ولیعصر(عج) یك شانتاژ
خبری بیش نیست كه در شرایط كنونی نیز طبیعی به نظر می‌رسد. مجتبی عبداللهی
در این باره به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «مسئله اصلی این است كه اگر
شهرداری تهران هر كاری انجام دهد مورد نقد رسانه‌ها قرار می‌گیرد. به عنوان
مثال اگر با مجوز كمیسیون ماده 7 سازمان پارك‌ها و توسعه فضای سبز اقدام
به قطع این درختان نمی‌كرد و برحسب اتفاق این درختان واژگون می‌شدند و
حوادثی را به وجود می‌آوردند آن زمان نیز برخی رسانه‌ها مطرح می‌كردند كه
شهرداری تهران به وظایف قانونی خود عمل نكرده است و زمانی هم كه با مجوزهای
قانونی این كار را انجام می‌دهد می‌گویند كه برای انجام این كار باید از
سازمان میراث فرهنگی اجازه می‌گرفته است.»
معاون شهردار تهران درباره ثبت
خیابان ولیعصر(عج) و درختان آن به عنوان میراث تاریخی و طبیعی پایتخت نیز
به روزنامه تهران امروز توضیح می‌دهد: «مطرح می‌شود كه درختان خیابان
ولیعصر(عج) ثبت میراث طبیعی شده است در حالی كه این اتفاق نیفتاده و تنها
به ثبت سازمان میراث فرهنگی رسیده است. اكنون پرونده این خیابان تاریخی در
سازمان یونسكو در حال بررسی است. اما جای تعجب دارد كه چرا رسانه‌ها فراموش
كرده‌اند كه این شهرداری تهران بود كه با پیگیری‌هایی كه با كمك شورای شهر
تهران انجام داد، این خیابان را به ثبت ملی رساند و اگر تلاش‌های مدیریت
شهری نبود، سازمان میراث فرهنگی به فكر ثبت این خیابان و درختان آن به
عنوان میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی نبود.»
۷ دی ماه سال 89 بود كه در چهارمین همایش ثبت آثار در قشم در فهرست
آثار ملی كشور قرار گرفت. پرونده این اثر به سفارش شهرداری تهران و با
حمایت شورای شهر تهران توسط مركز پژوهش دانشگاه تهران و به مدیریت محمدحسن
طالبیان رئیس پایگاه‌های ثبت جهانی با بودجه چند صد میلیونی و با كار
تحقیقاتی یك ساله، تهیه و آماده شد. پرونده ثبتی خیابان ولیعصر در روز
۷دیماه در چهارمین همایش ثبت آثار در كنار پرونده برج میلاد به عنوان دو
اثر ثبتی جنجالی از سوی شهرداری تهران در این همایش مورد بررسی قرار گرفت.
پرونده ثبتی این اثر فقط كف خیابان ولیعصر یعنی آسفالت، جوی آب، پیاده‌رو و
چنارهای خیابان را شامل می‌شد. خیابان ولیعصر با تمام بحث‌های صورت گرفته
میان كارشناسان و مسئولان سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی كشور قرار
گرفت و قرار شد كه حد‌فاصل میدان راه‌آهن تا تجریش، تمام املاك واقع در
خیابان ولیعصر به عمق یك پلاك به عنوان حریم خیابان ولیعصر در نظر گرفته
شود.
این اقدام سبب می‌شد كه ۳۰ اثر ثبتی واقع شده در خیابان ولیعصر همچون
مجموعه ساختمان‌های راه‌آهن، خانه مینایی، خانه انیس‌الدوله، تئاتر شهر،
خانه پروفسور عدل، باغ فردوس و … و بناهای ثبت نشده‌ای چون خانه بوذرجمهری،
مسجد فروزنده و …، كه تاكنون بارها و بارها دچار شكسته شدن حریم‌شان
بودیم، با ثبت ولیعصر مرهمی بر حریم این آثار باشیم كه تاكنون فاقد حریم
است. متاسفانه با آغاز سال ۹۱ طی ابلاغیه از سوی سازمان مركزی به استان
تهران، اعلام می‌شود كه در فاز اول پوسته و جداره خیابان ولیعصر مطرح نیست و
فقط كف خیابان ولیعصر ثبت است و میراث فرهنگی استان تهران نیز ضوابط قبلی
اعلام شده به شهرداری‌های مناطق در زمینه خیابان ولیعصر را اصلاح می‌كند.
هنوز نیز نمی‌دانیم كه سازمان میراث فرهنگی كشور بر چه اساس و قانونی اعلام می‌كند كه شهرداری تهران برای قطع درختان خشك شده خیابان ولیعصر(عج) باید از آنها مجوز بگیرد ؟
نظر شما