سلامت نیوز : در چند وقت اخیر، مسئله‌ای که نظر بسیاری از اعضای سلامت را به خود مشغول کرده، جدال بر سر انحصاری شدن خدمت سونوگرافی برای رادیولوژیست‌ها، مگر در شرایط خاص است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از سینا نیوز ؛ دکتر جلال شکوهی، رئیس انجمن رادیولوژی کشور، درد و دل‌های این جامعه را برای ما بازگو می‌کند.

ساعت از هفت گذشته بود که به مطب رسید. ماه هشتم بارداریش را تقریباً تمام کرده بود و خودش فکر می‌کرد دیگر وقتش رسیده این بار را زمین بگذارد؛ اما حرف‌های دکتر چیز دیگری می‌گفت. خانم متخصص زنان و زایمان گفته بود جنین هنوز به هشت ماهگی هم نرسیده و هنوز یک ماهی برای پایان دوران بارداری پیش رو دارد.

خسته بود و با خودش فکر می‌کرد اگر درسش را آن طور که باید خوانده بود و به جای دبیر زیست‌شناسی الآن، متخصص زنان و زایمان بود، هم به خلق خدا خدمت کرده بود هم این همه پول...

هفته پیش از دوستش شنیده بود که متخصص دیگری برای یک سونوگرافی ساده ۳۵۰ هزار تومان از او گرفته بود و حال او خوشحال بود که فقط ۱۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کند. غرق در رؤیا بود که با صدای منشی به خود آمد و به سختی خود را به اتاق دکتر رساند. بعد از هشت ماه هنوز نمی‌دانست فرزندش دختر است یا پسر. دکتر می‌گفت علم پیشرفت کرده ولی هنوز فرم قرار گرفتن بچه طوری نیست که بتوان جنسیت را تشخیص داد.

به دکتر گفت کلیه‌هایش درد می‌کند و چند وقتی است که آزارش می‌دهد. می‌خواست با این سونوگرافی بداند مشکلی برای نگرانی دارد یا نه. اما پاسخ دکتر تا حدودی متعجبش کرد؛ متخصص زنان سونوگرافی کلیه را پیش پا افتاده و خارج از حوصله خودش می‌دانست. نسخه را گرفت. باید روز بعد برای سونوگرافی کلیه به مطب یک رادیولوژیست می‌رفت.

فردای آن روز به رادیولوژیست مراجعه کرد. خانم دکتر بعد از ۲۰ دقیقه او را دید. موقع سونوگرافی دکتر دستگاه را از کلیه روی شکمش آورد.

گفت:« جنین را قبلاً انجام داده ام.» اما خانم رادیولوژیست این کار را وظیفه خودش می‌دانست و گفت که باید گزارش کامل خود را از موضوع بارداری ضمیمه پرونده کند تا متخصص زنان راحت‌تر معایناتش را انجام دهد. یک دقیقه گذشت.ابروهای دکتر در هم کشیده شد.پرسید: «کجا سونوگرافی کرده‌ای؟»پاسخ داد: «پیش متخصص زنان. چیزی شده؟»

دکتر با ناراحتی از روی صندلی بلند شد. پشت میز نشست. سرش را پایین انداخت و موقع نوشتن گزارش گفت: «تقدیر بوده، جنین پسر بوده و به نظر می‌آید که بیشتر از یک ماه باشد که ضربان ندارد و بیشتر از یک ماه هم از زمان زایمانش می‌گذرد. چند وقت یک‌بار چکاب می‌رفتی؟»چشم‌هایش پر شده بود؛ گفت: «ماهی یک‌بار»

دکتر ترجیح داد بیش از این مکالمه را ادامه ندهد. نسخه را به دستش داد و مریض بعدی را صدا زد...

داستانی که خواندید، برداشتی آزاد از اتفاقی بود که در سال ۸۸ برای خانمی در تهران افتاده و در روزنامه‌هایی هم در مورد آن مطالبی به چاپ رسید. این تنها یک نمونه از مسائلی است که در تداخل‌ها و ناهنجاری‌های امور پزشکی دامن گیر مردم می‌شود.

اشاره مستقیم این اتفاق، به مسئله ارائه خدمت سونوگرافی به وسیله پزشکانی غیر از رادیولوژیست‌ها است. در این رابطه پای درد و دل رئیس انجمن رادیولوژی نششسته‌ایم تا از پیچ و خم این ماجرا خبر دار شویم.

دیسیپلین کاری رادیولوژیست در دست متخصصین زنان و پزشکان عمومی
دکتر جلال شکوهی، رئیس انجمن رادیولوژی ایران، مهم‌ترین قشر جامعه که با بروز ناهنجاری‌ها در نظام سلامت تحت تأثیر قرار می‌گیرند را مصرف کنندگان این خدمات یا همان مردم عادی می‌داند. او معتقد است؛ مردم از همه جا بی‌خبرند و نمی‌دانند که در چنین موضوعی حق با کیست و چه کسی ناحق می‌گوید.

این متخصص رادیولوژی به سینا گفت: «یک رادیولوژیست انجام خدمت سونوگرافی را در دیسیپلین کاری خود دارد و چهار سال در کنار آموختن سایر دوره‌های، رادیولوژی، سی تی اسکن وام. آر. آی برای انجام آن دوره می‌بیند. سایر همکاران و اعضای نظام سلامت که اقدام به ارائه خدمت سونوگرافی برای بیماران می‌کنند، در بهترین حالت دوره‌های شش ماهه ابتدایی و بیسیک این خدمت را گذرانده‌اند.»

وی، انجام شدن سونوگرافی به وسیله متخصصین زنان و زایمان و یا حتی پزشکان عمومی را، در صورتی که مقید به قوانین و در چهار چوب ضوابط باشد را بدون مشکل و حتی کارساز می‌داند. وی در این را به طه ادامه داد: «زمانی که سونوگرافی به عنوان یک ابزار تشخیصی در دست غیر رادیولوژیست‌ها و مؤکداً بدون دریافت هزینه‌های سرسام آور باشد، بلامانع و کارساز خواهد بود. امام متأسفانه در وضعیت کنونی این همکاران، نه تنها این خدمت را به عنوان خدمات جانبی درمان به بیمار ارائه می دهند، بلکه هزینه‌های هنگفت ۲۵۰ یا حتی بیشتر و گزارش کتبی هم در کارنامه آن‌ها دیده می‌شود. صدور گزارش کتبی تنها به وسیله رادیولوژیست امکان پذیر است.»

گزارش کتبی که نباشد، کنترلی هم نمی تواند باشد
این متخصص، موضوع گزارش کتبی را تا حدودی بیشتر باز کرد و ادامه داد: «زمانی که بیماری به یک غیر رادیولوژیست برای سونوگرافی مراجعه می‌کند؛ اگر بعدها دچار مشکلی در تشخیص شده باشد، برای پیگیری شکایت خود گزارش کتبی موجهی نخواهد داشت. حال آنکه رادیولوژیست موظف است بعد از انجام سونوگرافی گزارش کامل خود را برای تشخیص به پزشک معالج بیمار تسلیم کند.»

نظام سلامت در آستانه کمبود رادیولوژیست
وی در ادامه، گفت: «این ماجرا در جلسات متعددی در وزارتخانه، کمیسیون بهداشت و در خود انجمن با حضور رزیدنت‌ها، معاونین و جناب وزیر پیگیری شده. این موضوع هم مطرح شده که با در پیش گرفتن وضعیت کنونی، انگیزه کاری در رادیولوژیست‌ها روز بهروز کاهش پیدا کرده و به همان نسبت رزیدنت‌های این رشته در دانشگاه هم به شدت کاهش پیدا می‌کند. با این روال در آینده‌ای نه چندان دور مشکلات بسیار زیادی در رابطه با کمبود رادیولوژیست علی‌الخصوص در مناطق محروم مواجه خواهیم شد.»

تعرفه‌های غیر عادی، رادیولوژیست‌ها را دلسرد می‌کند
نکته دیگری که دکتر شکوهی در پایان صحبت‌های خود به آن اشاره کرد؛ بحث تعرفه گذاری‌های بخش دولتی و تأثیر آن بر بی‌میلی رادیولوژیست به همکاری با بخش‌های دولتی بود. وی در این باره گفت: «در ایران تعرفه‌ها غیر عادی است. یک پزشک می‌تواند برای بیمار قیمت تعیین کند و در صورت عدم پرداخت اقدامی برای ارائه خدمت به بیمار نکند. اما در رابطه با رادیولوژیست‌ها و با در نظر گرفتن اختلاف ۳۳ درصدی در پرداخت بخش دولتی و خصوصی، بروز بی‌انگیزگی در این گروه ابداً دور از ذهن نیست. با توجه به هزینه دستگاه‌ها و مواد مصرفی و همچنین در نظر گرفتن چالش‌های ارز در نظام سلامت تعرفه‌های دولتی فقط پول آب و برق رادیولوژیست هارا پوشش می‌دهد و این در حالی است که در سال جاری هزینه‌ها در حوزه رادیولوژی ۳۰ درصد افزایش ناگهانی داشته است.»

گفته می‌شود، تلاش‌های بسیاری از سوی انجمن رادیولوژیست‌ها و سایر اعضای این جامعه و برای ساماندهی چنین وضعیتی انجام شده، اما آیا وزارتخانه تنها ارگانی نیست که با کنترل بر این موضوع و وضع قانون متناسب با وضعیت کنونی این قشر می‌تواند علاوه بر خارج کردن رادیولوژیست‌ها از سردرگمی‌های ارائه خدمات، بلاتکلیفی مصرف کنندگان خدمات را نیز از میان بردارد؟