سلامت نیوز: هر چند موادغذایی، داروها و تغییرات آب‌وهوا می توانند رنگ و بوی ادرار را تحت تاثیر قرار دهند، اما معمولا این تغییر رنگ و بو، موقتی می باشد و با تغییر شرایط به حالت اولیه خود بر می گردد.


اما اگر تغییر بوی ادرار بیش از چند روز طول بکشد و با تغییر شرایط به حالت طبیعی برنگردد، باید به پزشک متخصص دستگاه ادراری (اورولوژیست) مراجعه کرد تا علت آن مشخص شود.

 
پزشک پس از گرفتن شرح حال و انجام معاینات بدنی، اقدام به تجویز آزمایش ادرار و کشت ادرار می کند.
 

معمولا بیماری های زیر در ارتباط مستقیم با بوی تند ادرار هستند:

1- بیماری ادراری شربت افرا

بیماری شربت افرا نوعی بیماری ارثی و جزو بیماری های متابولیکی (اختلال در سوخت و ساز بدن) است. فرد در این بیماری، قادر به تجزیه برخی پروتئین های خاص نمی باشد.
 

این بیماری زمانی بروز می کند که ژن تولیدکننده آنزیم مخصوصی که باید این پروتئین خاص را تجزیه کند، دچار نقص شود و در نتیجه پروتئین های تجزیه نشده در جریان خون باقی بمانند.



علایم این بیماری  عبارتند از:

- بوی غیر طبیعی ادرار

- تشنج

- تهوع و استفراغ

- خستگی

- بی حالی

- مشکلات غذاخوردن و در نتیجه اجتناب از غذاخوردن

- به حالت اغما و کما رفتن

 
اگر این بیماری به موقع درمان نشود، آسیب های عصبی ایجاد می شود و در نهایت منجر به مرگ فرد خواهد شد.

در شدیدترین حالت این بیماری، آسیب مغزی در اثر عفونت، تب و یا زمانی که فرد برای مدت طولانی غذا نخورده است، ایجاد می شود.

 
هنگامی که فردی به این بیماری مشکوک است، پزشک سطح پروتئین های خاصی را در ادرار او اندازه گیری می کند و در صورت مثبت بودن، باید فرد سریعا بستری شود.
عفونت مجاری ادراری از شایع ترین بیماری های سیستم ادراری می باشد. این بیماری در خانم ها شایع تر از مردان می باشد

2- بیماری فنیل کتونوری

PKU علامت اختصاری این بیماری می باشد. بیماری فنیل کتونوری یک نقص متابولیکی مادرزادی است. در این بیماری در DNA  فرد، تغییر ایجاد می شود. این تغییر سبب می شود تا آنزیم لازم برای شکسته شدن اسید آمینه فنیل آلانین در فرد با نقص مواجه شده و فنیل الانین در بدن فرد بالا برود و علایم زیر را ایجاد کند:

 
- بوی تند ادرار : ادرار فرد بوی کپک زدگی می دهد

- بثورات پوستی

- تشنج

- لرزش

- بیش فعالی

 
ژن این بیماری روی کروموزم 12 قرار گرفته است. چنانچه مادر و پدر هر دو حامل این ژن باشند (که معمولا در ازدواج‌های خویشاوندی این احتمال بالاتر است)، 25 درصد احتمال دارد که فرزندانشان به فنیل کتونوریا مبتلا شوند.

 
درمانی که برای مبتلایان به این بیماری توصیه می شود، نوعی رژیم غذایی سخت است که فرد مبتلا باید مواد غذایی زیر را خیلی کم مصرف کند : شیر، تخم مرغ، حبوبات، آجیل و کاکائو.

هم چنین داروهایی نیز برای این دسته از بیماران تجویز می شود.
 

در صورت تشخیص زودرس این بیماری در کودک و دادن شیر مخصوص «فنیل کتونوری»، کودک مبتلا می‌تواند از هوش خوب و رفتار مناسب برخوردار شود.

بنابراین به والدین توصیه می شود که نسبت به انجام آزمایش هایی که پس از تولد نوزاد در بیمارستان انجام می گیرد، آگاه باشند.

در صورت تأخیر در درمان، این بیماری منجر به عقب‌ماندگی ذهنی، کوچکی سر و اختلالات رفتاری خواهد شد.


3- بیماری کتواسیدوز دیابتی

این بیماری زمانی ایجاد می شود که انسولین بسیار کمی در بدن فرد وجود داشته باشد. اگر در بدن فردی، انسولین به میزان کافی وجود نداشته باشد، گلوکز (قند خون) کافی برای تهیه انرژی مورد نیاز سلول های بدن در دسترس نخواهد بود و در نتیجه قند خون بالا می رود.

 
در این حالت، بدن برای تهیه انرژی مورد نیاز سلول های بدن، به جای گلوکز از سوزاندن چربی استفاده می کند. از طرفی هنگامی که بدن فرد، چربی ها را برای سوخت و ساز استفاده می کند، نوعی اسید سمی به نام کتون در بدن ایجاد می شود که این کتون برای بدن این بیمارارن دردساز می شود.

 
علایم این بیماری شامل موارد زیر می باشد :

- بوی تند ادرار

- استفراغ

- تهوع

- درد معده

- خشکی دهان

- سردرد

- تنفس تند

- خشکی پوست

 
اگر این بیماری به موقع تحت درمان قرار نگیرد، فرد پس از مدتی اگاهی خود را از دست می دهد و دچار مرگ می شود. معمولا درمان این بیماری استفاده از انسولین می باشد. مصرف مایعات هم مفید می باشد.

 
4- عفونت مجاری ادراری

عفونت مجاری ادراری از شایع ترین بیماری های سیستم ادراری می باشد. این بیماری در خانم ها شایع تر از مردان می باشد. در مواردی مشاهده شده است که این عفونت در اثر عدم درمان به موقع، به کلیه ها گسترش پیدا کرده و این عضو مهم بدن را نیز درگیر می کند.

علایم این بیماری شامل موارد زیر می باشد:

- بوی تند ادرار

- سوزش هنگام ادرار کردن

- ادرار خونی

این بیماری معمولا با مصرف آنتی بیوتیک تحت نظر پزشک، قابل درمان است.

منبع: تبیان