سلامت نیوز:‌ یک فوق تخصص گوارش و کبد با بیان اینکه هر اتفاقی که موجب افزایش فشار داخلی شکم شود همچون یبوست شدید، زور زدن هنگام دفع یا عق زدن می تواند باعث ایجاد پرولاپس رکتوم شود، اظهار داشت: کودکان مبتلا به اورتریت که برای ادرار کردن مجبور به زور زدن هستند یا بچه‌هایی که به تکرر دفع ناشی از ابتلا به اسهال‌های ویروسی، عفونی یا انگلی دچارند نیز ممکن است گرفتار "پرولاپس" شوند.

دکتر نجمه سادات آل طه در گفت وگو با ایسنا، گفت: "پرولاپس رکتوم" نوعی عارضه است که در آن مخاط یا کل روده از ناحیه مقعد خارج می شود. چنانچه تنها مخاط روده از مقعد بیرون زده باشد نوع ناکامل این بیماری محسوب شده و در صورتی که علاوه بر مخاط، تمام قسمت‌ها اعم از عضلات نیز از مقعد خارج شود فرم کامل پرولاپس رکتوم خوانده می‌شود.

وی با بیان اینکه نوع کامل پرولاپس رکتوم در فرد مبتلا به وضوح دیده می شود، اضافه کرد: این بیماری معمولا در کودکان شایع‌تر است به طوری که از نه ماهگی تا زیر سه سالگی سن شیوع آن در کودکان محسوب می شود. ابتلای پرولاپس در کودکان بالای شش سال، کمتر اتفاق می افتد و درصورت وقوع حتما باید مورد توجه قرار گیرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، با بیان این که پرولاپس رکتوم از لحاظ میزان شدت خروج مخاط به سه درجه تقسیم بندی می‌شود، گفت: در پرولاپس درجه اول که شدیدترین حالت آن به شمار می رود، مخاط روده قریب به 5 سانتی‌متر از مقعد بیرون می زند اما در نوع دوم این بیرون زدگی بین دو تا پنج سانتی متر است. درجه سوم این بیماری مدلی است که پنهان و غیرقابل دید بوده و در اصطلاح پرولاپس مخفی نامیده می شود بطوری که مخاط روده هنگام عمل دفع به بیرون کشیده می شود اما قابل مشاهده نیست این درجه در بزرگسالان بیشتر دیده می‌شود.

وی ایجاد زخم یا پولیپ همچنین تغییر رنگ در انتهای رکتوم را مهمترین علائم پرولاپس رکتوم دانست و افزود: افرادی که شاهد درد و زخم در ناحیه مقعد هستند باید توجه داشته باشند در صورتی که دفع خون در مدفوع، زخم منفرد رکتوم، احساس دفع ناکامل یا خروج توده دارند، ممکن است به پرولاپس رکتوم مبتلا شده باشند لذا لازم است در اولین فرصت به پزشک متخصص مراجعه کنند.

این فوق تخصص گوارش و کبد با بیان اینکه هر اتفاقی که موجب افزایش فشار داخلی شکم شود همچون یبوست شدید، زور زدن هنگام دفع یا عق زدن می تواند باعث ایجاد پرولاپس رکتوم شود، اظهار داشت: کودکان مبتلا به اورتریت که برای ادرار کردن مجبور به زور زدن هستند یا بچه هایی که به تکرر دفع ناشی از ابتلا به اسهال‌های ویروسی، عفونی یا انگلی دچارند نیز ممکن است گرفتار پرولاپس شوند. همچنین لازم به ذکر است عفونت‌های انگلی کودکان در موارد شدید به ویژه کرمک به علت تحریک و خارش ایجاد کننده در ناحیه مقعد نیز می‌تواند کودک را به پرولاپس رکتوم مبتلا کند.

کودکانی که رژیم غذایی نامناسب دارند، مستعد ابتلا به پرولاپس رکتوم هستند

وی ادامه داد: کودکانی که در اثر ابتلا به سندروم سیستیک فیبروزیس و نقص آنزیم‌های پانکراس، اسهال شدید، حجیم و چرب پیدا می‌کنند، ممکن است دچار پرولاپس رکتوم شوند که با تنظیم پانکراس از طریق مصرف صحیح داروهای مربوطه، پرولاپس نیز به دلیل کاهش دفعات دفع در این افراد بهبود می‌یابد. همچنین باید توجه داشت کودکانی که رژیم غذایی نامناسب داشته و پروتئین به میزان لازم در غذاهای مصرفی آنها وجود ندارد، مستعد ابتلا به پرولاپس هستند.

دکتر آل طه ضعف در عضلات کف لگن یا اختلالات نورولوژیک در عصب این ناحیه را یکی از دلایل ابتلا به پرولاپس رکتوم عنوان و تصریح کرد: این عامل در افراد بزرگسال و بچه‌های بالای شش سال بیشتر دخیل است. درمان طبی در این موارد چندان پاسخگو نبوده و انجام عمل جراحی کمک کننده‌تر است.

وی با اشاره به اینکه هر علتی که موجب تحریک مخاط روده شود همچون پولیپ رکتوم یا کولیت زخمی شونده می تواند زمینه ساز ابتلای فرد به پرولاپس باشد، گفت: کم کاری تیروئید مادرزادی نیز از جمله علل ایجاد کننده این بیماری محسوب می شود. پرولاپس رکتوم در برخی از خانواده‌ها شیوع بیشتری دارد و زمینه خانوادگی در ابتلا به ان موثر است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران یاد آور شد: مخاط قرمز رنگ تیره، بیرون زده از مقعد، خونریزی یا دفع خون هنگام زور زدن از جمله علائم پرولاپس رکتوم است. ارائه شرح حال دقیق توسط بیمار به پزشک در تشخیص این بیماری بسیار اهمیت دارد. اما گاه انجام کولونوسکوپی یا عکسبرداری هنگام دفع در فرم مخفی پرولاپس، برای دیدن شواهد و نشانه های این بیماری ضرورت پیدا می‌کند. درد، خونریزی و زخم منفرد ناحیه رکتوم نیز از دیگرعوارض ابتلا به این بیماری است.

وی اظهار کرد: مخاط و قسمت‌های روده در کودکانی که به نوع اول این بیماری مبتلا هستند، ممکن است پس از بیرون زدن بطور خودبخود جا برود در غیر این صورت می بایست توسط پزشک یا والدین آموزش دیده بوسیله دست به جای خود بازگردانده شود؛ به طوری که حتی در برخی مواقع انجام جراحی برای رفع قسمت خارج شده ضرورت می یابد چرا که خروج طولانی مدت این مخاط از مقعد ورم، خونریزی و در نهایت بی اختیاری مدفوع در بزرگسالی را برای این کودکان به دنبال دارد.

این فوق تخصص گوارش و کبد بالغین در پایان با بیان این مطلب که بین 20 تا 50 درصد موارد ابتلا به پرولاپس رکتوم به یبوست شدید افراد مرتبط می شود، اظهار داشت: رفع یبوست از طریق ملین‌های تغذیه‌ای یا حتی دارویی، درمان عفونت‌های انگلی، بررسی علت اسهال و رفع آن و حذف دیگر علل زمینه‌ای مهمترین اقدام به منظور درمان پرولاپس رکتوم به ویژه در کودکان شمار می رود.