سلامت نیوز: امسال (2013) به مناسبت هفته جهانی تغذیه با شیرمادر شعار "حمایت از تغذیه با شیرمادر: به مادران نزدیک شوید" انتخاب شده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، سازمان جهانی بهداشت در گزارش جدید خود به مناسبت این روز اعلام کرد که تنها یک کشور از هر پنج کشور جهان به دستورالعمل این سازمان برای تغذیه نوزادان با شیرمادر را به طور کامل عمل می‌کند.

مراسم این روز هر سال از اول تا هفتم ماه اوت در بیش از 170 کشور جهان برگزار می‌شود. هرچند مادران از شرایط لازم برای شیردهی به فرزندشان برخوردار هستند اما با این وجود چند هفته یا چند ماه پس از زایمان از ادامه شیردهی خودداری می‌کنند. حمایت مداوم از مادران برای تداوم شیردهی به شیوه‌های مختلف امکان‌پذیر بوده و حمایت از کانون خانواده یکی از این موارد است.

تغذیه نوزادان زیر دو سال با شیرمادر بیشترین تاثیر ممکن را بر حفظ سلامت کودکان حتی در سنین بالاتر دارد. بررسی‌های آماری هفته‌نامه پزشکی «لانست» که در سال 2008 میلادی انجام گرفت تایید کرد تغذیه نوزادان با شیرمادر از مرگ 1.4 میلیون کودک زیر پنج سال در کشورهای در حال توسعه جلوگیری می‌کند.

نتایج این مطالعه که در غنا انجام شد، نشان می‌دهد تغذیه با شیرمادر در اولین ساعت تولد می‌تواند تا 22 درصد از مرگ و میر نوزادان جلوگیری کند.

نوزادانی که با شیرمادر تغذیه می‌شوند در مقایسه با نوزادان دیگر حداقل شش برابر شانس بیشتری دارند که در ماه‌های نخست تولد از مرگ و بیماری جان سالم به در ببرند. در بررسی که توسط سازمان جهانی بهداشت و هفته‌نامه «لانست» در سال 2000 میلادی انجام گرفت، مشخص شد که تغذیه با شیرمادر به طور قابل توجهی مرگ و میر ناشی از عفونت‌های تنفسی و اسهال را کاهش می‌دهد.

پیامدهای بالقوه تغذیه با شیرمادر در برخی از کشورهای در حال توسعه که محل شیوع انواع بیماری‌ها بوده و دسترسی کافی به آب سالم و بهداشتی ندارند، حائز اهمیت است. همچنین کودکانی که در کشورهای صنعتی با شیرمادر تغذیه نمی‌شوند در معرض خطر مرگ قرار دارند. مطالعات اخیر در آمریکا حاکی از آن است که نرخ مرگ و میر در میان نوزادانی که با شیرمادر تغذیه نمی‌شوند 25 درصد افزایش یافته است.

در حالی که بسیاری از کشورها در دهه گذشته افزایش قابل توجه میزان تغذیه با شیرمادر را تجربه ‌کرده‌اند، تنها 38 درصد کودکان کمتر از شش ماه در کشورهای در حال توسعه به طور کامل با شیرمادر تغذیه می‌شوند و تنها 39 درصد از کودکانه 23-20 ماهه از تغذیه با شیرمادر به طور پیوسته و متوالی بهره برده‌اند.

سازمان جهانی بهداشت و یونیسف به مادران توصیه می‌کنند که در اولین ساعت تولد نوزادشان، او را با شیر خود تغذیه کنند و شیردهی را برای مدت زمان دو سال ادامه دهند.

تغذیه با شیرمادر دربردارنده طیف وسیعی از فوائد است که تاثیر عمیقی بر رشد، تغذیه و سلامت نوزاد دارد. شیرمادر حاوی تمامی مواد مغذی،‌ ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد نوزاد در شش ماه نخست زندگی است به طوری که نوزاد به هیچ نوع ماده خوراکی دیگر نیاز ندارد.

علاوه بر این، شیر مادر حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که از بدن مادر به نوزاد منتقل می‌شوند و توان بدنی نوزاد را برای مقابله با بیماری‌ها افزایش می‌دهند. تغذیه با شیرمادر در عین حال به رشد مناسب دهان و فک و ترشح مناسب هورمون‌های گوارشی کمک می‌کند.

علاوه بر این تغذیه با شیرمادر پیوند خاص و یگانه‌ای را بین مادر و نوزاد ایجاد می‌کند و تعامل احساسی و روانی میان آن دو در زمان شیردهی بازتاب مثبتی بر زندگی آینده نوزاد خواهد داشت. همچنین تغذیه با شیرمادر از بروز بیماری‌های مزمن از قبیل چاقی، کلسترول بالا، فشارخون بالا، دیابت و آسم دوران کودکی جلوگیری می‌کند.

همچنین مادرانی که به فرزندان خود شیر می‌دهند به بهبود سلامت خود نیز کمک می‌کنند. شیر دادن به نوزاد خطر خونریزی بعد از زایمان را در مادر کاهش می‌دهد. شیردهی در کوتاه‌مدت توان بارورشدن مجدد را در مادر به تاخیر می‌اندازد و در بلندمدت خطر بروز بیماری‌های دیابت نوع دوم، سرطان سینه، رحم و تخمدان را کاهش می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد که بین عدم شیردهی و افزایش خطر بروز افسردگی پس از زایمان در مادران نیز ارتباط وجود دارد.

در بسیاری از کشورها در شش ماه نخست پس از تولد به نوزاد همراه با شیرمادر موادغذایی یا نوشیدنی‌ داده می‌شود و این کار احتمال ابتلا به بیماری‌های عفونی و اسهال را در کودک افزایش می‌دهد.

همچنین در بسیاری از کشورها مادرها نه تنها از شیردهی به نوزاد خود طی دو سال خودداری می‌کنند بلکه کودکشان را حتی در شش ماه نخست زندگی از مصرف شیر خود محروم کرده و از شیرهای جایگزین استفاده می‌کنند و با این کار سلامت فرزند خود را به طور جدی به خطر می‌اندازند.

با تغییر جوامع به خصوص گسترش شهرنشینی حمایت از مادران برای مشورت دادن به آنان در این زمینه ضروری خواهد بود و این کار می‌تواند توسط افراد آموزش‌دیده یا حتی دوستان و اعضای خانواده مادر انجام شود.

در گزارش سازمان جهانی بهداشت همچنین تاکید شد که تنها 37 کشور جهان در حال حاضر قوانین مربوط به اعمال مقررات بین‌المللی بازاریابی جایگزین‌های شیرمادر را تصویب کرده‌اند. همچنین از 199 کشور تنها 69 کشور تبلیغات شیرهای جایگزین را ممنوع کرده‌اند.

تغذیه با شیرمادر بهترین منبع تغذیه‌ای نوزادان و کودکان و موثرترین شیوه برای تضمین سلامت کودک است. به‌رغم تاثیر چشمگیر تغذیه با شیرمادر بر سلامت نوزاد، تنها 38 درصد نوزادان در شش ماه نخست زندگی به طور کامل از شیرمادر تغذیه می‌شوند.

«کارمن کاسانوواس»، کارشناس دپارتمان تغذیه برای بهداشت و توسعه گفت: تقریبا تمامی مادران از نظر جسمی توانایی شیردهی دارند و در صورت داشتن اطلاعات و حمایت کافی به این کار اقدام خواهند کرد. اما در برخی از فرهنگ‌ها مادران به عدم انجام این کار تشویق می‌شوند و حتی گاهی تصور می‌کنند که استفاده از محصولات غذایی جایگزین برای رشد فرزندانشان مناسب‌تر از شیرمادر است در حالی که برای نوزاد هیچ غذایی جای شیرمادر را نمی‌گیرد.