یک رادیولوژیست با انتقاد از اظهارات غیرمنطقی اخیر وزیر بهداشت و درمان درباره رادیولوژیست ها عنوان کرده است: واقعاً اگر ایشان صادقانه و بدور از هیاهو، انتقادی یا پیشنهادی در مورد عملكرد ما رادیولوژیست ها دارند چرا مستقیماً با خود ما مطرح نمیكنند و رادیولوژیست ها را عامل تمامی مشكلات مردم معرفی میكنند؟ اگر این بحث ها ادامه پیدا كند دعواهای بین گروهیتمامی رشتههای پزشكی را دربر نخواهد گرفت؟
به گزارش سلامت نیوز دكتر محمود برفعهای، در قالب نامه ای سرگشاده خطاب به وزیر بهداشت نوشت: از حدود 30 تا 40 سال پیش با توسعه روزافزون فنآوریهای جدید مثل سونوگرافی سی تی اسکن و ام آر ای در حیطه علوم تشخیص پزشكی، رشد و پیشرفت رشته تخصصی تصویربرداری پزشكی در ایران نیز به شدت فزونی یافت و باعث بهرهمندی مردم عزیز و سایر همكاران محترم در گروههای درمانی در تشخیص و درمان سریعتر و صحیحتر گردید تا جایی كه اكنون به جرأت میتوان اذعان كرد محور اصلی تشخیص و درمان اكثر قریب به اتفاق بیماری ها، خدمات تخصصی تصویربرداری پزشكی و از شاخصترین آنها اولترا سونوگرافی است كه پیشكسوتان ما و اخلاف آنها كه ما باشیم چه در حوزه تحقیقات و آموزش و چه در زمینه بالینی و درمانی تلاش ها و زحمات بیوقفه و شبانهروزی داشتهاند و داریم.
به همین دلیل است كه سالها این رشته كاملاً پویا و علمی و مؤثر هدف اصلی دانشآموختگان پزشكی كشور گردیده و همه ساله افراد دارای بالاترین نمرات امتحانات دستیاری و نخبگان جامعه پزشكی جذب این رشته میشوند.
بدلیل جذابیت های فوق و بویژه اهداف و اغراض مادی و غالباً سودجویانه، موجب گردیده كه برخی از همكاران در بعضی از رشتههای پزشكی بجز رادیولوژی اقدام به دستاندازی بیرویه و بیضابطه به مهمترین و كاربردیترین وسیله تشخیصی رشته ما كه همان اولتراسونوگرافی است نمودهاند و البته تعداد اندكی از آنها در سال های گذشته توسط اساتید رادیولوژی دورههای كوتاه مدت 2 ماهه را گذراندهاند كه با ناباوری و زیاده خواهی اكنون خود را میراثدار این وسیله تشخیصی و حتی بالاتر از آن مالك و صاحب و بنیانگذاری آن میدانند و بسیاری از آنان كار و حرفه اصلی خود را كه همان درمان بیمارانشان باشد را كنار گذاشته و فقط سونوگرافی میكنند و چندین برابر ما رادیولوژیست ها از بیماران هزینه دریافت میكنند و قائل به هیچ ضابطه و نظارتی هم نیستند.
به هرحال رشته محبوب و پرطرفدار ما با همه مزیت هایش و اهمیتش بویژه در سالهای اخیر خالی از حب و بغض و غرضورزی بعضیها نبوده و نیست و بنظر میرسد اكنون دست هایی در كار است كه قصد ضربهزدن به تمامیت وجودی و تضعیف و تجزیه رشته ما را دارند و مصداق بارز آن اظهارات مكرر غیرحرفهای و غیرمنطقی اخیر وزیر محترم بهداشت و درمان است كه بدلایل نامعلوم مشخصاً رادیولوژیستی را متهم كرده كه پدر مردم را درمیآورند (تهمت و افترا!!) و هم صراحتاً اعلام كرده كه كلیدیترین وسیله كار و معیشت آنها را از دستشان خارج میكند (تهدید و ارعاب!!) اینكه چنین گفتمان و ادبیات خاص و موضعگیری شدیداً خصمانه آیا شایسته یك مقام وزیر هست یا نیست خود جای بحث فراوان دارد.
دوم اینكه مگر یك شخص حتی وزیر بهداشت میتواند با یك نظر یا بخشنامه اساس و چهارچوب تعریف شده یك رشتهی پزشكی را به هر دلیل بر هم بزند و قسمتی از آن رشته را به سایر رشتههای دیگر بذل و بخشش نماید؟ واقعاً اگر ایشان صادقانه و بدور از هیاهو، انتقادی یا پیشنهادی در مورد عملكرد ما رادیولوژیست ها دارند چرا مستقیماً با خود ما مطرح نمیكنند و دنبال پاسخ و راهچاره منطقی از مجرای اصلی آن نمیباشند، و بجای آن با شانتاژ و بزرگنمایی و اتهام و تهدید ما سعی در نشان دادن خود به عنوان دلسوز مردم داشته و فقط رشته رادیولوژی را با آن همه سابقه درخشان غیرقابل انكار، دشمن و عامل تمامی مشكلات مردم معرفی میكنند (كه پدر مردم را درمیآوریم) و بنظر میرسد از طرفی نیز قصد دارند با این فرافكنیها اذهان عموم مردم و سایر مسئولین ذیربط را از مشكلات عدیده و فراوان وزارت مبتوعشان (كه غیر قابل شمارش است) منحرف كنند.
ما رادیولوژیست های كل كشور همراه با رزیدنت های جوان و نخبه این رشته ضمن دفاع از عملكرد شرافتمندانه و مقدس خودمان در طی سال های متمادی گذشته تاكنون اعلام میكنیم كه آماده هرگونه مناظره و گفتگوی كارشناسی همه جانبه و پیگیری ادعاهای مطروحه هستیم و میتوانیم ثابت كنیم جامعه تصویربرداری پزشكی كشور از كمحاشیهترین و كممشكلسازترین و علمیترین رشتههای تخصصی كشور است و اگر مشكلات معدودی نیز وجود داشته باشد، ایرادات و كارشكنیها و كوتاهیهای اصلی از طرف خود وزارت بهداشت و درمان و زیرمجموعههای تابعه بوده است و راهكارهای موجود و منطقی و عملی را نیز كه بارها متذكر شدهایم حاضریم در مجامع رسمی اعلام نماییم.
از طرف دیگر انتظار داریم به عنوان یك جامعه متمدن و درحال پیشرفت كه همه علوم تخصصی و فوقتخصصی شدهاند به حد ومرزها و حیطه اصلی رشتههای تخصصی احترام گذاشته و رعایتشان كنیم.
توصیه منطقی و قانونی ما این است كه اگر شخصی علاقه دارد در زمینه تصویربرداری پزشكی كار كند مثل بقیه افراد این رشته در امتحان تخصصی مربوطه شركت نماید و قبول شود و دورههای كامل و جامع آنرا بگذارند نه اینكه برخی از افراد كه به هر طریق نتوانستند از مجرای فوق به این رشته وارد شوند، حالا بیایند و از راه میانبر و رابطهای و بخشنامهای بصورت غیراصولی به این حیطه وارد شوند، که هم باعث اغتشاش رشته ما شوند و هم سلامت مردم را به خطر بیاندازند.
وزیر محترم مطرح كردند كه رادیولوژیست ها خدماتشان را انحصاری كردند. حرف خیلی عجیبی است؟! مگر متخصصان چشم (مثل رشته خود ایشان) جراحیها و پروسیژرهاشان انحصاری نیست؟ یا همینطور جراحان قلب – پزشكی هستهای یا ENT و ...
وزیرمحترم فرمودهاند با دوره كوتاه مدت سایر پزشكان میتوانند سونوگرافی كنند مثل این است كه هر فرد یا گروهی از پزشكان هرگاه اراده كنند بتوانند با گذراندن یك دوره كوتاه مثلاً ادعا كنند میتوانند آپاندیس یا همورئیدعمل كنند یا سزارین كنند یا چند جراح عمومی نشستهاند و جراحی قلب یاد گرفتهاند و حالا دوست دارند جراحی قلب كار كنند. اصلاً اگر اینقدر راحت میشود كارهای تخصصی را انجام داد بهتر نیست، وزیر محترم همه ضوابط سخت فعلی و امتحانات دستیاری را حذف كنند و فقط دورههای كوتاه مدت آموزشی بگذارند و در آخر هم مدرك های كوچولو كوچولو بدهند مثلاً مدرك جراحی آپاندیس – مدرك جراحی آب مروارید – مدرك درمان كچلی دور سر – مدرك لیزیك چشم و ...
متأسفانه اظهارات بیبدیل و بیسابقه وزیر محترم مصداق بارز بیاعتنایی و بیاحترامی به حدود و دیسیپلین تمام رشتههای تخصصی است و اگر این بحث ها ادامه پیدا كند دیگر سنگ روی سنگ بند نمیشود و هرج و مرج و دعواهای بین گروهیتمامی رشتههای پزشكی را دربر نخواهد گرفت؟
راهحل واقعی و عملی مشكلات تنها با گفتمان صادقانه، همه جانبه و رودررو مبتنی بر منطق و اصول به راحتی قابل حصول میباشد.
مسئله سونوگرافی fast و آسان در اورژانس ها توسط پزشكان عمومی مطرح شده اولاً رادیولوژیست ها دراكثریت قریب به اتفاق اورژانس های بیمارستانی حضور دارند یا به سرعت قابل دسترسی میباشند.
دوم این که مگر سونوگرافی آسان هم داریم. اگر كسی فقط پیدا كردن خون یا مایع در شكم را یاد بگیرد آیا نباید بتواند علت آنرا پیدا كند. و اگر مایع در شكم پیدا نشد حالا حالا علت درد شكم را چگونه میتواند توجیه و دنبال كند. اگر هیدرونفروز در كلیه دیده نشد حالا چگونه میتواند سایر علل درد شكم را رد كند؟
تشخیص آپاندیسیت كه از همه سختتر است! چطور یك پزشك غیر رادیولوژیست با گذراندن دوره كوتاهمدت میتواند سونوگرافی كند و درد مریض را تشخیص دهد در صورتی كه در بسیاری اوقات رزیدنت سال 2 یا 3 رشته رادیولوژی هم با مطالعه آن همه كتاب و مقاله علمی و كلاس های فراوان بدون مشورت با رزیدنت ارشد یا استاد مربوطه قادر به گزارش دقیق سونوگرافی نمیباشد و یا رادیولوژیست های فارغالتحصیل كشورغالباً مجبور به گذراندن 2 تا 3 سال دوره تكمیلی در ایران نیز هستند تا بتوانند مجوز كار بگیرند.
نكته بسیار مهمی كه باید به آن اشاره كرد این است كه رشته تصویربرداری پزشكی یك رشته كاملاً ارجاعی میباشد و بیمار مستقیماً برای سونوگرافی یا هر كار تصویربرداری دیگر مراجعه نمیكند و ما چند ده سال است كه مشاورین خوبی برای سایر همكاران پزشكیمان بودهایم حال اگر هر پزشكی بتواند برای خودش سونوگرافی كند ما رادیولوژیست ها كه بیش از 95 درصدمان، كارمان، مهارتمان،حقمان و سهممان از كل پزشكی فقط سونوگرافی (بعلاوه یك دستگاه رادیولوژی بیدرآمد) است باید چه كنیم؟ در آن صورت بهتر است وزیر محترم تعداد زیادی غاز به ما بدهند كه بچرانی.
مسئلهی دیگر كه بدرستی بارها به آن اشاره شده صحیح نبودن و فسادآور بودند «ارجاع به خود» است كه پزشكی بیمار خودش را معاینه كند به او بگوید سونوگرافی لازم داری و خودش او را سونوگرافی كند (پول آنرا هم بدون هرگونه ضابطه و سیستم نظارتی چند برابر از بیمار بگیرد) و با توجه به سونوی خود انجام دادهاش بگوید نیاز به جراحی داری و خودش هم او را جراحی كند، پول جراحی را هم بگیرد پس از جراحی هم مجدداً خودش بیمار را سونوگرافی كند و بگوید خوشبختانه خوب شده است و هیچ عارضهای هم ندارد.
آیا این چرخه معیوب شائبهدار و ذاتاً فسادآور به نفع بیمار است؟
نماینده محترم رشته زنان كه در مناظره تلویزیونی شبكه خبر درارتباط با سونوگرافی حضور داشتند در جایی فرمودند من روزانه جان 10 نفر را با سونوگرافی (نه با عمل جراحی) نجات میدهم (البته با همان دوره دوماههای كه دیدهاند و با شارژ چند برابری ما) در صورتی كه اطراف مطب ایشان بسیارند رادیولوژیست های كارآزمودهای كه چشم انتظار بیماران ارجاعی ایشان و امثال ایشان هستند و خیلی بهتر و بیشبههتر از ایشان میتوانند به نجات جان بیمارانشان كمك كنند. چرا ایشان تمام اعمال حرفهای اصلی رشته خودشان را به حاشیه رانده و از ما كه خودمان به ایشان آموزش دو ماهه دادهایم سونوگرافیستتر شدهاند و تازه ادعای بنیانگذاری سونوگرافی را نیز دارند.
این همكار دلسوز چرا خدماتشان را دركارهای تحقیقاتی و اورژانس بیمارستان انجام نمیدهند. لازم به ذكر نیست و همه میدانند كه سونوگرافیهای واقعاً اورژانس این دوستان و كلیه همكاران در تمامی مراكز و بیمارستان ها بطور شبانهروزی و با فرانشیز مختصر توسط ما رادیولوژیست ها پوشش داده میشود و این دوستان محترم سونوگرافیهای شیك و نان و آبدارشان را در مطب شخصی با شارژهای آنچنانی (در اكثر موارد نیز بدون گذراندن هیچ آموزشی) انجام میدهند. حالا ما بدهكاریم یا طلبكار؟ ما پدر مردم را درمیآوریم یا ...؟
بارها گفتهاند 50 درصد شهرهای ما رادیولوژیست ندارند كه این دروغ محض است و ما حاضریم تمام شهرهای كوچك و بزرگ كشور را به لحاظ برخورداری از رادیولوژیست و سایر تخصصهای پزشكی مقایسه كنیم و ببینیم از كدام رشته مردم بیبهرهتر هستند. اگر در همكاری یك رادیولوژیست با بیمارستان دولتی مشكلی وجود دارد باید ریشهیابی شود و مشكل بصورت دوطرفه و صحیح حل و فصل شود.
به هرحال خدمات رادیولوژیستها بویژه در زمینه سونوگرافی در اكثر قریب به اتفاق شهرهای دورافتاده نیز در حال حاضر موجود و جاری است و نباید با بیمهری این خدمات را نادیده گرفت و آنرا معكوس جلوه دارد.
وزارت بهداشت و درمان قاعدتاً باید متولی نظم و ساماندهی و حمایت از تمامیت و اعتبار جامعه پزشكی و نیز حفظ و ارتقاء سلامت و بهداشت مردم باشد نه بر هم زننده آنها.
رشته پزشكی یك رشته وسیع الطیف كلینیك و پاراكلینیك با هدف مشترك تیمی و تخصصی است كه هرگروه تخصصی جایگاه خودش را دارد و با یكدیگر اثر تقویتكنندگی و سینرژیك دارند. هرگونه اعمال نظر شخصی و اشتباه كه موجب اخلال دراین نظم و هماهنگی شود در درجه اول خطرناك برای سلامت آحاد جامعه و بیماران عزیز خواهدبود و از طرف دیگر موجب تفرقه و هرج و مرج و از هم گسیختن رشتههای تخصصی پزشكی خواهد گردید.
امید است كه همه ما با هوشیاری و دوری از جنجالهای بیاساس و احترام به حد و حدود و حق و حقوق یكدیگر بتوانیم حرمت و یكپارچگی جامعه پزشكی را حفظ كنیم و معیار همه ما سلامت مردم و رضای خدا باشد.
در یك شبكه وسیعتر صنفی، علمی و اجتماعی، اختیارات و تواناییها و امتیازات هر گروه یا صنف با گذشت سالها و دههها و نسلها تعیین و تثبیت و ارزشمند و وزین میگردند. مثل رشتههای مهندسی راه و ساختمان و مهندسی نرمافزار، مهندسی مواد ممكن است به هم كمك كنند ولی تداخلی با یكدیگر ندارند یا به صنف تعمیركار رادیاتور اتومبیل در عین حال اجازه تعویض روغن را نمیدهند.
این امتیازات و اختیارات هر صنف و گروه و تخصص كه با سالها تلاش و زحمت همه جانبه بدست میآید كاملاً با ارزش و بسیار قیمتی و گرانبهاست و ادعای بی اساس و غیرواقعی واگذاری آن به سایرین از طرف هر شخصی كه باشد خطرناك و شائبهدار و حتی میتواند یك رانت بزرگ باشد.
اگر امتیازات بدینگونه قابل واگذاری باشند بسیارند پزشكانی كه بطور مثلا حاضرند امتیاز و مجوز درمان لیزر بیماریهای چشم را به هرقیمتی از چشمپزشكان محترم خریداری و استفاده نمایند.
نظر شما