سلامت نیوز : هیچ‌یك از ما بازی‌های دوران كودكی را فراموش نمی‌كنیم. در اصل ما با این بازی‌ها رشد كردیم و بسیاری از درس‌های زندگی را در همین بازی‌ها یاد گرفتیم. نقش بازی در رشد كودك واقعیتی است كه بسیاری از روانشناسان كودك بر آن تأكید دارند. تحقیقات نشان داده است كودك هنگام بازی می‌تواند كشف كند چه كسی است و چه توانایی‌هایی دارد، دنیا چیست و چگونه خود را باید با محیط هماهنگ كند. بازی می‌تواند به كودك اعتماد به نفس دهد، بازی كردن بچه‌ها راهی است به سوی شكل‌گیری شخصیتـی سالم و مفید و در نتیجه برای این كه كودك در آینــده، زندگی خوب و بالنده‌ای داشته باشد، فرایند بازی بسیار ضروری است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ؛ دكتر محسن اصغری نكاح، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و روانشناس كودك با بیان این‌كه باید در ابتدا تعریف درستی از بازی داشته باشیم، معتقد است كه بیشتر والدین بازی را به اسباب بازی می‌شناسند در حالی كه بازی خود مجموعه‌ای از فعالیت‌ها است. وی می‌افزاید: روانشناسان به فعالیتی كه چند خصلت مهم به همراه داشته باشد بازی می‌گویند.

بازی، فعالیتی با انگیزه درونی
بازی هر فعالیتی است كه با انگیزه‌های درونی كودك شروع شود و كودك در آن هدف خاصی را دنبال نكند. به اصطلاح می‌گوییم بازی هدف آزاد دارد و هر فعالیتی كه خود هدفی را تعیین می‌كند، برای كودك چالش برانگیز است و می‌تواند همراه با تخیل، خلاقیت و انعطاف‌پذیری شناختی باشد.

این فعالیت ممكن است با اسباب بازی باشد یا بدون اسباب بازی. هرگاه كودك این فرایند را بگذراند و درگیر كارهایی شود كه در آن هدف آزاد و انگیزه‌های درونی دخیل وتخیل نیز با آن همراه باشد، ما به آن بازی می‌گوییم. اگر این‌طور نگاه كنیم، می‌بینیم كه بازی یكی از مهمترین عوامل رشد كودك است.

دكتر اصغری نكاح با تأكید بر این‌كه بازی سلول بنیادی رشد كودك است، می‌گوید: بچه‌ها از نظر حركتی و حسی با بازی رشد می‌كنند. بچه‌ها از نوزادی با دستانشان بازی می‌كنند و حواس و ماهیچه‌های دست و پای آن‌ها با انداختن و پرتاب كردن و غیره رشد می‌كند. از سویی دیگر كنجكاوی و سوال كردن شناخت بچه‌ها را زیاد می‌كند.

بازی سلول بنیادی است كه شناخت را رشد می‌دهد و خلاقیت ایجاد می‌كند و مسائل اجتماعی بچه‌ها در قالب بازی‌های وانمودی یا ایفای نقش، رشد پیدا می‌كند. در این بازی‌ها بچه‌ها خود را جای دیگری می‌گذارند و این بازی را انجام می‌دهند. به عنوان نمونه خود را به جای راننده یا فروشنده یا مادر می‌گذارد وبرای عروسكش مادری می‌كند یا وانمود می‌كند وسایل خانه چیزهای دیگری هستند. آن‌ها سوار تشك شده و تصور می‌كنند كه سوار اسب شده‌اند.

وی توضیح می‌دهد: بازی‌های وانمودی تخیل را رشد می‌دهد و به واسطه آن مهارتهای اجتماعی بچه‌ها رشد می‌كند. بازی‌های وانمودی موجب می‌شود تا بچه‌ها دیدگاه دیگران را درك كنند. بچه‌هایی كه بازی‌های وانمودی و تخیلی انجام می‌دهند، توانایی آن‌ها برای این‌كه خود را جای دیگران بگذارند، افزایش پیدا می‌كند. ما روانشناسان در جنبه درمان هم آنجایی كه می‌خواهیم هیجانات و مسائل اجتماعی و مهارت‌های گفتار بچه‌ها را افزایش دهیم از بازی استفاده می‌كنیم تا بچه‌ها
رشد كنند.

رشد شخصیت با بازی‌های بومی
این روانشناس كودك در پاسخ به این‌كه «چه بازی‌هایی برای كودكان مفید است و چه فعالیت‌هایی می‌توانند بازی‌ها را پربارتر كنند؟» می‌گوید: فعالیت و هر نوع بازی كه تعاملی باشد یعنی كودك با یك بزرگسال یا همسال در تعامل باشد، موجب رشد كودك می‌شود. بازی كه امكان ساختن در آن وجود داشته باشد و كودك از خود فكر تولید كند، موجب رشد كودكان می‌شود.

اگر بازی‌ها با تجارب روزمره زندگی بچه‌ها نزدیك باشد، بیشتر موجب رشد كودك می‌شود. بازی‌های بومی از این نوع بازی‌ها است كه به‌طور معمول تعاملی و هیجان انگیز بوده و بچه‌ها در تعامل با هم هستند. این بازی‌ها بسیار برای رشد شخصیت كودكان مفید است.