سلامت نیوز : خیلی از خانم‌ها تصور می‌کنند نمی‌توانند باردار شوند، فقط به دلیل این‌که به بیماری خاصی مبتلا هستند. برایشان معمولا نوع و شدت بیماری هم خیلی فرق نمی‌کند.

از نظر آنها بیماری، بیماری است و مانع بارداری و تولد نوزادی سالم می شود. خیلی ها چنین طرز فکری دارند، ولی متخصصان زنان و زایمان این باور را صحیح و منطقی نمی دانند و آن را نمی پذیرند. آن طور که دکتر طبسی می گوید خانم هایی که به بیماری خاصی مبتلا هستند نیز می توانند باردار شوند. فقط باید مراقبت های دقیق تری داشته باشند.

دکتر نیلا طبسی، جراح و متخصص زنان و زایمان در گفت وگو با «جام جم» در این زمینه به پرسش های ما چنین پاسخ داده است.

آیا خانم هایی که دچار بیماری های مزمن و خاص هستند، می توانند باردار شوند؟

در گذشته می گفتند این افراد نمی توانند باردار شوند، چون کنترل سلامت مادر و جنین کار دشواری بود؛ بنابراین در آن زمان ترجیح داده می شد این خانم ها اصلا باردار نشوند تا عوارض بارداری هم ایجاد نشود و جنینی هم وجود نداشته باشد که با این مشکلات و عوارض روبه رو شود.

هم اکنون چطور؟ آیا شرایط فرق کرده است؟

امروزه با توجه به پیشرفت هایی که در این زمینه حاصل شده و همچنین با در نظر گرفتن مراقبت های بارداری، تقریباً به هیچ خانمی نمی گوییم نمی تواند باردار شود، مگر این که در فازهای خیلی شدید و فعال بیماری قرار داشته باشد.

برای به حداقل رساندن مشکلات، قبل از بارداری چه اقداماتی لازم است انجام شود؟

قبل از بارداری خانم ها حتماً باید کنترل هایی در مورد سلامت شان انجام دهند. به عبارت دیگر، هر خانمی که قصد بارداری دارد ابتدا باید مراقبت ها و کنترل های خاصی انجام دهد که براساس آن، تاریخچه دقیقی از شرایط سلامتش به دست می آید. از جمله این موارد که پیش از بارداری باید بررسی شود، بیماری هایی است که فرد قبلا به آنها مبتلا شده و همچنین سیر پیشرفت آنها، بیماری هایی که در خانواده شان به صورت ژنتیکی وجود داشته است، سیگاری بودن مادر، داروهایی که مصرف می کند و عوامل خطری که در حال حاضر تحت تاثیر آنها قرار دارد، مانند افرادی که با مواد شیمیایی سروکار دارند یا کسانی که به دلایل مختلف کاری در معرض اشعه ها قرار می گیرند. همچنین باید تاریخچه بیماری مزمنی که به آن مبتلا هستند و وضع فعلی آن نیز مشخص شود و تعاملی با پزشک معالج بیمار صورت گیرد تا با نظر او بی ضرر بودن بارداری برای مادر تائید شود.

پس از این موارد هم آزمایش های تکمیلی دیگری انجام می شود تا نرمال بدن کنترل شود و بعد از طی این مراحل در صورتی که مشکلی وجود نداشته باشد، اجازه بارداری به خانم داده می شود.

مراقبت های دوران بارداری​ این افراد چگونه است؟

هر خانمی به محض این که مطلع می شود باردار است باید به پزشک مراجعه کند و این موضوع برای کسانی که به بیماری ای دچار هستند، اهمیت ویژه ای می یابد و تغییراتی نیز در برنامه مراقبت های قبل از زایمانشان ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین اگر در ماه های اول بارداری به خانمی که هیچ مشکلی ندارد توصیه می کنیم ماهی یکبار به پزشک مراجعه کند، کسانی که به بیماری خاصی مبتلا هستند باید هر دو هفته یکبار یا براساس آنچه پزشک تعیین می کند، نزد او بروند. همچنین از طرف دیگر، مراقبت های مورد نیاز توسط پزشک معالج شان نیز باید در این مدت انجام شود. بنابراین خانم باردار باید همزمان به هر دو پزشک مراجعه کند و تحت نظر باشد.

آیا بارداری این افراد با بارداری های معمولی تفاوت دارد؟

کسانی که با این مشکلات روبه رو هستند در گروه بارداری های پرخطر قرار می گیرند، ولی با در نظر گرفتن و انجام اقدامات لازم می توانیم این مادران را هم به سمت یک زایمان معمول و نرمال پیش ببریم.

همچنین امروزه، شرایط مرگ ومیر مادران به علت بارداری یا مرگ جنین و نوزاد تا 28 روز اول یکی از شاخص های بهداشتی کشورها به حساب می آید. به همین دلیل در حال حاضر، هم در اقدامات بهداشتی و هم درمانی، به مراقبت های بارداری توجه خاصی می شود. متخصصان نیز همیشه خانواده ها و بویژه مادران را به انجام این مراقبت ها تشویق می کنند تا بتوانند علائم خطر را قبل از این که مشکلی ایجاد کند، تشخیص داده و آنها را برطرف کنند. البته این وضع براساس شرایط هر فرد به طور جداگانه تعیین می شود و میان افراد مختلف متفاوت است. با این حال، اگر خانمی که به بیماری مبتلاست در حال حاضر فاز حاد بیماری را سپری می کند یا بیماری اش شدید است، شاید بارداری منطقی نباشد و به همین دلیل در این مواقع ممکن است به خانم ها توصیه کنیم باردار نشوند، اما وقتی بیماری فاز فعال و حاد را گذرانده و بیمار شرایط ثابتی دارد و مشکلی برایش ایجاد نشده، معمولاً با کاهش داروهایی که تحت درمان با آنها قرار دارد و استفاده از داروهایی که در دوران بارداری کمترین میزان خطر را دارد، می توانیم به خانم اجازه بارداری بدهیم.

با این توضیحات، هیچ خانمی تنها به دلیل این که به بیماری ای مبتلاست، از بارداری منع نمی شود؟

امروزه در بیش از 90 درصد موارد هیچ مشکلی با این موضوع نداریم، البته در صورتی که بیماری در فاز حاد و فعال نباشد و همچنین شرایطی نداشته باشد که لفظ شدید بودن بیماری در مورد آن بیان شود. به عنوان نمونه، در مورد بیماری قلبی، حالت شدید طوری است که بیمار با انجام کارها و حرکت در حد رفع نیازهای عادی روزانه اش با مشکل روبه رو می شود. بنابراین غیر از این موارد، هیچ مشکلی برای بارداری نداریم و امروزه هم هیچ کس بارداری را برای این افراد منع نمی کند، اما همراه آن واژه پرخطر را هم می گذاریم. چراکه بهتر است این افراد به مراکزی مراجعه کنند که هر دو پزشک معالج در آنجا حضور دارند، همچنین باید داروهایی را که برایشان تجویز می شود نیز به درستی مصرف کنند و مراقبت های بارداری را در نظر داشته باشند. علاوه بر این موارد، این افراد باید به علائم خطری که برایشان گذاشته می شود نیز توجه کنند.

کدام یک از بیماری ها بیشتر موجب نگرانی خانم ها می شود؟

باید توجه داشته باشیم لازم نیست این بیماری ها حتماً مزمن باشد. با این حال، مهم ترین موردی که در این زمینه مطرح می شود، بیماری های قلبی است. چون در دوران بارداری، ضربان قلب افزایش می یابد، حجم خون در گردش بیشتر می شود و همه اینها مسائلی است که می تواند به قلب فشار وارد کند، اما با کنترل دقیق بیماری می توان این مشکل را هم حل کرد. بیماری های اتوایمیون نیز گروه دیگری از این بیماری هاست و کسانی که به بیماری هایی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید مبتلا و تحت درمان هستند، زمانی که فاز حاد بیماری را بگذرانند هم با کنترل دقیق می توانند باردار شوند.

دیابت و فشار خون نیز ازجمله بیماری هایی است که کنترل دقیقی برای آن در نظر می گیریم و این افراد از قبل از بارداری باید تحت نظر باشند. بیماری ها و مشکلات خونی، ریوی، اختلالات تیروئید و... و همچنین کسانی که دچار سقط های مکرر می شوند نیز باید تحت کنترل و مراقبت های بیشتری باشند تا دوران زایمان به سلامت سپری شده و نوزادی سالم متولد شود.