سلامت نیوز : رشد جمعیت کشور در حال کاهش است و مسئولان سعی دارند با روش‌های مختلف، زوج‌ها را به بچه‌دار شدن تشویق کنند. البته اگر هم تشویق تاثیری نداشت با روش‌هایی از جمله حذف روش‌های جراحی پیشگیری از بارداری، ممنوعیت تبلیغ روش‌های کنترل بارداری و توزیع نشدن رایگان لوازم پیشگیری از بارداری این امر را تحقق ببخشند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه بهار ؛ خلیل علی‌محمدزاده، معاون دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت درباره سیاست‌های کنترل جمعیت گفت: در وزارت بهداشت رویکرد کنترل جمعیت حذف و افزایش فرزندآوری دنبال می‌شود. همچنین ترویج زایمان‌های طبیعی و جلوگیری از سقط‌های غیرقانونی و غیرشرعی و نیز اهتمام در پوشش خدمات درمان ناباروری در قالب بیمه‌ها پیگیری می‌شود.

همچنین به گفته او، روش‌های جراحی پیشگیری از بارداری از سیکل عمومی ارائه خدمات حذف شده است. محمدزاده همچنین ادامه داد: از آنجا که روش‌های جراحی پیشگیری از بارداری به میزان زیادی برگشت‌ناپذیرند و البته هزینه‌ زیادی هم به دنبال دارند، از سیکل عمومی ارائه خدمات حذف شده و تنها در صورت تشخیص و تایید کمیته‌های تخصصی مربوطه در دانشگاه‌ها، قابل بررسی است.

در حالی که معاون دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت از حذف روش‌های جراحی پیشگیری از بارداری صحبت می‌کند، بسیاری از کارشناسان معتقدند که روش‌های جلوگیری باید در اختیار و انتخاب زوج‌ها باشد و این خانواده‌ها هستند که باید تصمیم‌ بگیرند می‌خواهند بچه‌دار بشوند یا نشوند.

تا چند سال پیش سیاست‌های جمعیتی به گونه‌ای بود که بیشتر هزینه لوازم جلوگیری از بارداری توسط دولت پرداخت می‌شد و به صورت رایگان در اختیار مردم قرار می‌گرفت. حتی بعضی مزایا مثل بیمه برای فرزند چهارم خانواده‌ها حذف و روی بیشتر کالاها جمله، «فرزند کمتر، زندگی بهتر» نوشته می‌شد. حتی به گفته طاهره افتخار، دانشیار دانشگاه تهران، سال 71، در شهر‌ها و روستاها روزی صد عمل توبکتومی صورت می‌گرفت.

چندی پیش، علی سنگی، مدیر کل سلامت خانواده جمعیت و مدارس وزارت بهداشت، درباره سیاست‌های جدید جمعیتی گفته بود که دو رویکرد مد نظر قرار گرفته‌است. یکی این‌که وزارت بهداشت به استان‌ها و شهرستان‌هایی که نرخ باروری آن‌ها کمتر از میانگین کشوری است با رویکرد اطلاع‌رسانی آگاهانه و آزادانه به خانواده‌ها برای افزایش جمعیت وارد شود. ولی در استان‌ها و شهرستان‌هایی که نرخ باروری در حد مطلوب و حتی بالاتر از میانگین کشوری قرار دارد رویکرد، آموزش و پیشگیری از بارداری‌های ناخواسته و جلوگیری از بارداری‌های پرخطر است.

همین‌طور وسایل پیشگیری از بارداری در خانه‌های بهداشت دیگر به‌طور رایگان در اختیار مادران قرار نمی‌گیرد. ولی ارائه خدمات به افراد دارای رفتارهای پرخطر، مادرانی که بارداری‌های پرخطر دارند و اقشار آسیب‌پذیر همچون سنوات گذشته ادامه دارد. البته در استان‌هایی که نرخ رشد جمعیت پایین است دیگر به خانمی که تازه ازدواج کرده مانند قبل خدمات پیشگیری ارائه نمی‌شود بلکه آموزش فاصله‌گذاری‌های مناسب برای بارداری و آگاهی لازم برای فرزندپروری قبل، ‌حین و بعد از بارداری داده می‌شود.

ولی حالا با کاهش رشد جمعیت، نگرانی‌ها از کهنسال شدن هرم سنی کشور باعث شده تا دیگر این اقدامات انجام نشود. قبلا میانگین فرزندان هر خانواده، دو تا سه بچه بود ولی امروزه صحبت از این است که هر خانواده ایرانی باید پنج تا شش فرزند داشته باشد.

حذف شدن این موضوعات برای بیشتر شدن جمعیت به گفته کارشناسان، عقلانی نیست زیرا وقتی مشکلات معیشتی خانوارها بسیار است، آن‌ها خود به خود علاقه‌ای به فرزند‌آوری نخواهند داشت و اگر مسئولان به فکر افزایش جمعیت هستند، بهتر است ابتدا مشکلات معیشتی را حل و بعد هم فرهنگ‌سازی کنند زیرا حذف این موارد و بارداری غیرقابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی نشده می‌تواند سلامت مادر را به خطر بیندازد. البته موضوع تنها حاملگی نیست زیرا به گفته کارشناسان زمانی که وسایل پیشگیری حذف شود، بیماری‌ها هم افزایش خواهد داشت. به همین دلیل، مسائل را باید همه‌جانبه سنجید وگرنه کدام زوج است که نخواهد لذت بچه‌دار شدن را بچشد.

با این حال، محمدزاده در این‌باره گفت: باید بر لزوم فرهنگ‌سازی برای ازدواج در سنین مناسب، باروری‌های بدون تاخیر و پرهیز خانواده‌ها از تک‌فرزندی و دوفرزندی و همچنین کاهش طلاق تاکید کرد زیرا تاخیر در باروری و استفاده از روش‌های کنترل بارداری به هیچ‌وجه برای زوج‌هایی که تازه ازدواج کرده‌اند، توصیه نمی‌شود. همچنین به منظور تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری بیشتر لازم است علاوه بر لحاظ تسهیلاتی برای مادران و پدران، امکانات ویژه برای کودکان و نیز جوانانی که در خانواده‌های پرجمعیت و نخبه زندگی می‌کنند، در نظر گرفته شود.

طاهره افتخار، دانشیار دانشگاه تهران درباره سیاست‌های افزایش جمعیت می‌گوید: «بعضی از جراحی‌های پیشگیری از حاملگی برای سلامت مادر ضرر دارد که حذف آن‌ها می‌تواند خوب باشد. ولی زمانی که مادر، برای مثال مبتلا به بیماری خونی، سرطان پیشرفته و بیماری قلبی باشد مسلما نباید مشمول این قانون شود.»

او همچنین ادامه می‌دهد: «به نظر من، این‌که وزارت بهداشت فرصت‌های رایگان جلوگیری از فرزندآوری را برمی‌دارد، بیشتر ناشی از کم‌پولی دولت است تا افزایش پیداکردن جمعیت. مردم درنهایت اگر نخواهند بچه‌دار شوند، می‌روند و جنین را سقط می‌کنند زیرا هزینه بزرگ کردن، مدرسه و رفاه فرزند خیلی بیشتر از هزینه سقط جنین است.»