سلامت نیوز : رئیس مركز مطالعات و پژوهش‌های وزارت ورزش و جوانان با اشاره به این
نكته كه نیمی از جوانان استان تهران با محرومیت‌های چندگانه و مزمن دست و
پنجه نرم می‌كنند تاكید كرد كه نیمی از جوانان این استان در خطر احساس طرد
اجتماعی بالاتر از حد متوسط قرار دارند. صحبت‌های محمدتقی حسن‌زاده نتایج
پژوهشی است كه در سال 88 در كشور انجام شده ولی نتایج آن 4 سال بعد رونمایی
می‌شود.پژوهشی كه اگر در همان سال به نتایج آن توجه جدی می‌شد و قدم‌هایی
برای كاستن از سطح آسیب‌هایی كه متوجه جوانان بود برداشته می‌شد شاید حالا
شیب صعودی آسیب‌ها در كشورمان كمتر بود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ اما آمار و ارقامی كه از این پژوهش
به دست آمده نكات زیادی را در باب توجه به جوانان روشن می‌كند. اینكه در
عین جوان باوری كه در كشورمان وجود دارد اما جوان گرایی در جامعه كاهش پیدا
كرده و به رغم تمام شعارها، سخنرانی‌ها و كتاب‌هایی كه نوشته می‌شود
متاسفانه موضوع سپردن مشاغل به جوانان كمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. به
عقیده كارشناسان حوزه جوانان به دلیل كم توجهی‌هایی كه به نسل جوان می‌شود،
متاسفانه شاهد چالش‌هایی از قبیل سرخوردگی، احساس طرد اجتماعی، تفاوت نسلی
در جامعه هستیم این در حالی است كه ورود عوامل آسیب‌زایی همچون موادمخدر و
الكلی كه كنترل ورودی آنها به داخل كشور واقعا سخت است، نیز در كشورمان در
حال گسترش است به‌‌گونه‌ای كه مسئولان سازمان بهزیستی هشدار داده‌اند كه
تا 3 سال آینده شاهد بیشترین رشد ابتلا به اعتیاد انواع موادمخدر در كشور
خواهیم بود.
بر اساس مطالعات سازمان ملی جوانان در بعد محرومیت مادی كه شامل
مولفه‌های فاصله درآمد و هزینه و سرانه درآمد خانوار، بدهی معوق و وابستگی
درآمد است، 41 درصد جوانان مورد مطالعه بالاتر از حد میانگین بوده و به‌طور
نسبی طرد شده‌اند. همچنین در بعد محرومیت از حقوق اجتماعی اساسی كه تركیبی
از مولفه‌های آموزشی، مراقبت بهداشتی، مسكن، محله مسكونی مناسب و ازدواج
است، 45 درصد از افراد مورد مطالعه بالاتر از حد میانگین و دچار طرد
اجتماعی شده‌اند و در محرومیت از ادغام اجتماعی – فرهنگی كه شامل مشاركت در
كار و اشتغال، مشاركت‌های اجتماعی رسمی و غیررسمی و امكانات فرهنگی -
فراغتی مناسب است نیز حدود 48/8 درصد از جوانان مذكور بالاتر از میانگین
شاخص بوده و آنها دچار طرد یا عدم ادغام اجتماعی - فرهنگی كافی هستند.
احساس طردشدگی، پیامدهای جبران‌ناپذیری دارد
اردشیر گراوند، جامعه‌شناس با اشاره به این نكته كه گوشه‌گیری و احساس
طرد شدن از سوی جامعه عوارض و پیامدهای زیادی دارد كه كمترین پیامد آن
تخریب است، به تهران امروز می‌گوید:زمانی كه فرد احساس می‌كند جامعه خدمتی
به او نمی‌كند و در نقطه مقابل نیز خودش نمی‌تواند خدمتی را به جامعه
ارائه دهد دچار یاس و سرخوردگی می‌شود و احساس می‌كند كه از جامعه طرد شده
است. به گفته وی این احساس در برخی موارد باعث خودكشی، آسیب رساندن به
دیگران، اعتیاد، طلاق و سرخوردگی می‌شود ضمن اینكه اگر این احساس طرد شدگی
در فرد جمع شود و نتواند از آن فاصله بگیرد منجر به شورش‌های اجتماعی
می‌شود.
به گفته گراوند، انفعال در جوانان باعث بی‌تحركی، یاس، انفعال
اقتصادی و اجتماعی و در نهایت روی آوردن به عرفان كاذب می‌شود. این
جامعه‌شناس تاكید می‌كند:با نگاهی گذرا به كافی شاپ‌هایی كه در شهر وجود
دارد و حجم بالای جوانانی كه وارد آن می‌شوند شاخصی از وجود طرد اجتماعی در
جوانان است. وی با اشاره به عواقب همه‌گیر شدن این عارضه می‌گوید:به‌وجود
آمدن عوارض روانی ناشی از طرد اجتماعی باعث می‌شود تا جامعه دچار نوعی
مالیخولیا شده كه در نهایت جوانان به قواعد اجتماعی،دینی، فرهنگی پشت
پازده و به دین و اخلاق بی‌اعتنا می‌شوند كه این عمل به‌دنبال خود باعث
تغییرات اجتماعی از قبیل متلاشی شدن ساختار خانواده، و در نهایت تهدید
امنیت ملی می‌شود.
سرعت تغییرات میان نسل‌ها زیاد شده
امان‌الله قرایی‌مقدم، آسیب‌شناس نیز با اشاره به این نكته كه در عصر
حاضر سرعت تغییرات فكری و عقیدتی میان نسل‌ها به كمتر از 5 سال رسیده است،
به تهران امروز می‌گوید: نگرش جوانان نسبت به گذشته تغییرات زیادی كرده و
دیگر حاضر نیستند صحبت‌های افراد سالمند را بپذیرند چرا كه به علت سرعت
بالای تغییرات شاهد فروریختگی فرهنگی در جامعه بوده‌ایم.
به عقیده وی آنچه
در حال حاضر در كتاب‌های مدارس و دانشگاه تدریس می‌شود متناسب با شرایط سه
دهه گذشته است و بیشتر باعث دور شدن نسل جوان از گذشتگان خود می‌شود این در
حالی است كه زمانی كه بحث به‌وجود آمدن سازمان ملی جوانان مطرح شد همه
امیدوار بودند كه وضعیت جوانان سر و سامانی پیدا می‌كند اما
برنامه‌ریزی‌های این سازمان و خروجی آن كمتر موفقیتی رادر جامعه به جای
گذاشت. به عقیده این آسیب‌شناس زمانی كه نخ ارتباطی جوانان با جامعه قطع
می‌شود میزان خودكشی در آن جامعه بالا می‌رود از طرف دیگر اقبال به مواد
دخانی از قبیل قلیان و سیگاردر میان جوانان بیشتر دیده می‌شود و جوان سعی
می‌كند بیشتر به لاك خودش فرو برود به این ترتیب شاهد اقبال گسترده به
استعمال موادمخدر در میان جوانان، دزدی، تجاوز و... در جامعه خواهیم بود.
توجه به نشاط اجتماعی؛ راهكار برون رفت از بحران
اردشیر گراوند با اشاره به این نكته كه مسائلی كه مقطعی به‌وجود
می‌آیند مقطعی هم حل می‌شوند، درخصوص راهكار برون رفت از این بحران
می‌گوید: متاسفانه احساس طرد اجتماعی مسئله‌ای است كه در طولانی مدت
به‌وجودآمده و در طولانی مدت نیز باید حل شود.
به عقیده وی باید فضای شادی و نشاط در جامعه ایجاد شود اما شادی و نشاط
مدنظر گراوند تنها به معنای موسیقی‌های شاد و... نیست وی می‌گوید:یك بخش
از شادی، فعال بودن بخش اقتصاد در جامعه است به این معنی كه جوان به آینده
اقتصادی خود و ثبات این وضعیت امیدوار باشد و از بیكاری در آینده نهراسد.
از طرف دیگر باید شاهد فضای باز سیاسی فرهنگی بیشتری در جامعه باشیم و از
جوانان د رخصوص مسائل مختلف نظر خواهی شود. گراوند درخصوص مسائل بین‌الملل
نیز تصریح می‌كند: نكته مهمی كه نباید از آن غافل شد احترام بین‌المللی
مردم ایران و كشورمان در خارج و مجامع بین‌المللی است، دغدغه جوانان درخصوص
مسائل بین‌الملل اقتدار ملی است. به عقیده وی در داخل كشور نیز باید
شاخص‌هایی چون سلامت، خانواده، نظام اجتماعی و بهداشت در دستور كار مسئولان
قرار بگیرد و در این صورت است كه می‌توان از نظام و جوانان صیانت كرد و در
مقابل عوامل بیرونی نیز ایستادگی كرد.
وی تاكید می‌كند:اگر نظام اجتماعی، خانواده و آموزش و پرورش بر مبنای
تربیتی و فرهنگی جوان را تربیت كند، در آن صورت احساس تعلق اجتماعی جوان به
جامعه قوی می‌شود. لازم است خانواده، مدرسه، دوستان و مخصوصا رسانه جمعی
تعلق خاطر را در جوان ایجاد و حفظ كنند. در صورت عدم توجه كافی جوان
سرخورده می‌شود و این سرمایه اجتماعی تضعیف می‌شود. در این صورت امید به
آینده ضعیف می‌شود، همچنین انتظار از زندگی ضعیف می‌شود،اعتماد به مسئولان،
تعلق اجتماعی‌اش، دین‌مداری و دین‌گرایی و... نیز كاهش می‌یابد.
زمانی كه فرد احساس می‌كند جامعه خدمتی به او نمی‌كند و در نقطه مقابل نیز خودش نمی‌تواند خدمتی را به جامعه ارائه دهد دچار یاس و سرخوردگی می‌شود و احساس می‌كند كه از جامعه طرد شده است.
نظر شما