سلامت نیوز : کمتر از دو هفته دیگر شورای شهر چهارم تهران، فعالیت خود را آغاز می‌کند و انتخاب شهردار تهران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موضوعات در دستور کار شورا قرار خواهد گرفت. در عین حال که تعیین سیاست‌های کلی دوره جدید شورا و خط مشی آن باید مبتنی بر ضرورت‌ها و نیازهای امروز پایتخت و با توجه به چالش‌ها و مشکلات موجود آن باشد، در انتخاب شهردار آینده پایتخت نیز باید به این موضوعات توجه نمود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ مشکلاتی که در بحث حمل و نقل عمومی وجود دارد و ترافیک و آلودگی هوا، زندگی شهروندان تهرانی را با مشکلاتی مواجه نموده، بنابراین بسیار مهم است که شهردار آینده با آگاهی و آشنایی کامل نسبت به این مشکلات، از تجربه کافی و لازم برای رسیدگی به این مشکلات برخوردار باشد و در برنامه‌های پیشنهادی به شورای شهر، این موضوع مهم را مورد توجه قرار دهد. انتخاب «شهردار» ی که از نزدیک با مسائل مربوط به مشکلات حمل و نقل عمومی، ترافیک و آلودگی هوا آشنایی داشته باشد، می‌تواند این امیدواری را ایجاد نماید که در دوره جدید، شاهد عزم جدی در مجموعه مدیریت شهری و مدیریت کلان کشور برای حل این مشکل اساسی پایتخت باشیم.به جرات می‌توان گفت آلودگی هوا مهم‌ترین چالش امروز پایتخت ایران است.

با وجود همه تلاش‌هایی که در دو دهه گذشته انجام شده است نه‌تنها مشکل آلودگی هوا در تهران بزرگ حل نشده بلکه روز‌به‌روز بر گستره آن افزوده می‌شود و امروز این کلانشهر یکی از آلوده‌ترین شهرهای دنیاست. بر اساس آمار وزارت بهداشت، سالانه حدود نزدیک به پنج‌هزار نفر در شهر تهران و کلانشهرها جان خود را به‌دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند. اگرچه برخی کارشناسان نیز آمار قربانیان آلودگی هوا را بسیار بیش از این می‌دانند. بر اساس تحقیقات پزشکی، آلودگی هوا عامل بسیاری از سرطان‌ها از جمله سرطان ریه و سرطان پوست است. همچنین دانشمندان‌ دفتر برنامه محیط‌زیست سازمان ملل (UNEP) در آخرین اجلاس مطالعات جوی این سازمان هشدار دادند که طبق تحقیقات اخیر سازمان جهانی بهداشت، خطرات آلودگی هوا برای سلامت بشر، بسیار بیشتر از محاسبات قبلی است. بر این اساس، درحال حاضر از این فاکتور خطرزا به‌عنوان «بزرگ‌ترین تهدید سلامت انسان» یاد می‌شود.

آلودگی هوای سطح زمین سبب افزودن سالانه 200هزار مورد مرگ‌ومیر زودرس می‌شود.آلودگی هوا همچنین خسارت‌های اقتصادی را نیز به‌دنبال دارد که یکی از عینی‌ترین آنها، تعطیلی‌های مکرر به‌دلیل بحرانی شدن هوا در کلانشهرهایی چون تهران است. بنا به برآوردهای برخی کارشناسان، آلودگی هوا سالانه ۸ میلیارد دلار خسارت در ایران به دنبال دارد. بر اساس آمار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، در سال91، پایتخت نشینان ۱۳۸ روز هوای ناسالم و یک روز هوای بسیار ناسالم را تنفس کردند. از این‌رو به نظر می‌رسد مهم‌ترین اولویت مدیریت شهری تهران بزرگ، موضوع آلودگی هواست.نکته بسیار حائز اهمیت که باید در دوره جدید به آن توجه نمود این است که اقدامات و تلاش‌ها برای مقابله با آلودگی هوا، باید مبتنی بر جلوگیری و کاهش تولید آلاینده‌های هوا باشد و نه رفع مقطعی ترافیک شهری که خود می‌تواند باعث ایجاد تقاضاهای جدید و در نتیجه افزایش تردد و آلودگی هوا بشود.

ایجاد بزرگراه‌ها و پل‌های روگذر و تقاطع‌ها و... تنها می‌توانند به‌صورت مقطعی برخی از گره‌های ترافیکی را باز کند اما تاثیر میان‌مدت و بلندمدتی در کاهش آلودگی هوا ندارند. در کشورهای توسعه‌یافته، تلاش می‌کنند با ایجاد زیرساخت‌های لازم حمل و نقل عمومی و استفاده از وسایل مختلف عمومی برای جابه‌جایی شهروندان و در نتیجه کاهش تولید آلاینده‌ها در کاهش آلودگی هوا و پیامدهای ناخوشایند آن موثر باشند. از طرفی ایجاد یک دولت‌شهر در نزدیکی پایتخت و انتقال وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی به آن و ایجاد زیرساخت‌های لازم و استفاده از تجارب کشورهای مختلف همچون مالزی در این خصوص می‌تواند نقش موثری در کاهش تولید آلاینده‌های هوا داشته باشد. نگاه صرفا مهندسی داشتن به شهر و ایجاد راه‌های مواصلاتی صرفا باعث پیچیده‌تر و نامطلوب‌تر شدن چهره شهر در بلندمدت و دامن زدن به ترافیک و افزایش آلودگی خواهد شد.

ایجاد فضای سبز و محقق شدن کمربند سبز که متاسفانه آن‌گونه که باید نقش موثر خود را در کاهش آلودگی‌ها نتوانسته ایفا کند نیز اگرچه می‌تواند در کاهش پیامدهای آلودگی موثر باشد اما واقعیت این است که نقش اساسی و حیاتی در حل این مشکل، پیشگیری و جلوگیری از تولید آلاینده‌هاست. به این منظور باید ترتیبی اتخاذ شود که طرح جامعی که مبتنی بر کاهش استفاده از وسایل نقلیه شخصی، کاهش رفت‌وآمدها در شهر، انتقال سازمان‌های سیاسی و اداری به خارج از شهر، تقویت حمل و نقل عمومی، آموزش شهروندی و مشارکت شهروندان، وادار نمودن صنایع آلاینده به استفاده از امکانات لازم جهت کاهش تولید آلاینده‌ها و همچنین انجام اقدامات جبرانی، تحقق واقعی دولت الکترونیک و... تدوین و اجرایی شود.البته باید توجه داشت که تحقق این مهم عزم ملی می‌خواهد و تنها از عهده مدیریت شهری بر نمی‌آید اگرچه تا مدیریت شهری نخواهد یا نتواند اساسا به تحقق آن نباید امید بست. مدیریت شهری باید رویکرد خود به حل مشکل آلودگی هوا را اصلاح کند. کاهش ترافیک با ایجاد بزرگراه و پل و تقاطع غیرهمسطح و... الزاما به کاهش آلودگی‌ها منجر نمی‌شود.

باید اصل موضوع را حل کرد. در سال‌های گذشته به‌دلیل حاکم شدن نگاه سیاسی و رقابتی بر رابطه دولت و مدیریت شهری پایتخت، شاهد آسیب‌هایی به حمل و نقل عمومی، عقب‌افتادگی در اجرای پروژه مترو و دیگر زیرساخت‌های حمل و نقل عمومی بودیم. در انتخاب شهردار تهران می‌توان به شاخص‌هایی توجه نمود که زمینه را برای رفع مشکلات فعلی فراهم نماید. در این صورت می‌توان امیدوار بود که رویکرد مدیریت شهری در دوره جدید در حل مشکل آلودگی هوا، مبتنی بر تقویت حمل و نقل عمومی و کاهش آلاینده‌هاست. ضمن آنکه با پیگیری ویژه موضوع تقویت ناوگان‌های حمل و نقل عمومی، با توجه به نگاه مثبت دولت یازدهم و ارتباط خوب شورا و شهردار جدید با آن، می‌توان امیدوار بود در این دوره شاهد شکوفایی و بهبود حمل و نقل عمومی، مترو، اتوبوس، تاکسی، دوچرخه و سایر امکانات مربوطه باشیم و از طرفی تصمیم جدی برای کاهش تردد در شهر با انتقال سازمان‌های اداری به خارج از شهر و کاهش مهاجرت به تهران بزرگ، اتخاذ شود، در این صورت می‌توان به بهبود اوضاع پایتخت امیدوار بود.