سلامت نیوز : اگر دو روز پیش رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر اعلام كرد كه روزانه 1378 كیلوگرم موادمخدر در كشور كشف می‌شود و این خبر موجی از نگرانی را در كشور پدید آورد. اما این روزها به غیر از مسئله موادمخدر موضوع دیگری ذهن مسئولان را به خودش مشغول كرده و آن آمار بالای كشف انواع مشروبات الكلی و میزان بالای مصرف این مشروبات است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ آنطور كه پلیس می‌گوید سالانه حداقل بین 60 تا 80 میلیون لیتر انواع مشروبات الكلی به صورت قاچاق از طریق مرزها وارد كشور می‌شود. طبق اعلام دكتر محمود خدادوست، رئیس مركز تحقیقات پزشكی‌قانونی، آخرین آمار مرگ ناشی از مصرف الكل در بهار امسال 39 نفر بوده است. دكتر سعید معیدفر از طرف دیگر نسبت به افزایش آمار مصرف مشروبات الكلی در كشور اظهار نگرانی می‌كند. او در همایش آسیب‌شناسی ملی مسائل جوانان گفته است كه 25 درصد دانشجویان مصرف الكل را بدون اشكال می‌دانند. سردار اسماعیل احمدی‌مقدم هم امسال در یك اظهارنظر رسمی با بیان اینكه یك دهم معتادان كشور مصرف‌كننده دائم‌الخمر مشروب هستند اعلام كرد در ایران 200 هزار معتاد الكلی وجود دارد.

همه این خبرها و اظهارنظرهای نگران‌كننده باعث شد تا سازمان بهزیستی كشور به فكر راه‌اندازی مراكز ترك اعتیاد به الكل بیفتد؛ موضوعی كه با استقبال آسیب‌شناسان همراه شد. همین موج خبری مثبت هم باعث شد دیروز مدیركل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی كشور از صدور مجوز تاسیس اولین مركز ترك الكل در كشور خبر بدهد و بگوید كه مجوز این مركز كه در تهران فعالیت خود را آغاز می‌كند به صورت پایلوت صادر شده و فعلا تا زمانی كه شرایط و نتایج فعالیت این مركز بررسی شود، مجوز دیگری صادر نخواهد شد.

از خبرهای نگران‌كننده تا مشروبات دست‌ساز

خردادماه گذشته مصمومیت تعداد زیادی از افراد و مرگ تعدادی از آنها به دلیل مصرف بیش از اندازه مشروبات الكی در استان كرمان موج خبری زیادی به راه انداخت. همان موقع مدیركل دفتر سلامت اجتماعی، اعتیاد و روان وزارت بهداشت با اشاره به این حادثه نسبت به مصرف مشروبات الكلی تقلبی و عوارض ناشی از آن هشدار داده بود. به گفته دكتر عباسعلی ناصحی، به‌دنبال افزایش نرخ ارز و بالا رفتن قیمت مشروبات الكلی قاچاق، عده‌ای از سودجویان به تهیه مشروبات الكلی دست‌ساز و بسته‌بندی آنها در شیشه‌های خارجی اقدام كرده‌ و به‌عنوان مشروبات الكلی خارجی به فروش می‌رسانند.

هشدار این مقام عالی وزارت بهداشت هم نسبت به آلودگی مشروبات دست‌ساز بود: مصرف مشروبات تقلبی متانول‌دار به كوری و حتی مرگ منجر می‌شود. نمونه آن نیز موردی است كه اخیرا در استان كرمان اتفاق افتاده است و به‌دنبال مصرف مشروبات الكلی آلوده به متانول، تعدادی از مردم دچار مسمومیت شده و حتی چند مورد مرگ نیز گزارش شده است.مدتی پیش از رسیدن خبر مسمومیت افراد با الكل دست‌ساز در كرمان، دكتر باقر لاریجانی قائم‌مقام وقت وزیر بهداشت هم مصرف الكل را نگران‌كننده دانسته و گفته بود: «گزارش‌هایی درباره رواج مصرف الكل در مناطق جنوب تهران نشان می‌دهد كه به مرز نگرانی رسیده است.» او از الكل‌های صنعتی جدیدی صحبت كرده بود كه حتی در سوپرماركت‌ها با طعم‌های مختلف و با قابلیت صد در صد خوراكی به فروش می‌رسند.

الكل و آمار خشونت بالا

آسیب‌شناسان اعتقاد دارند رابطه معنی داری بین افزایش مصرف الكل و افزایش خشونت‌ها وجود دارد. به اعتقاد آنها الكل، مانند شیشه در طبقه مواد محرك رتبه‌بندی شده و با توجه به آمار سازمان بهزیستی در حال حاضر در صدر مواد محرك مصرفی قرار دارد. از همین رو سازمان بهزیستی تصمیم گرفته با ایجاد مراكز ترك اعتیاد الكل گام مهم و موثری برای كنترل مصرف بر دارد. بر اساس آخرین آماری كه ستاد مبارزه با موادمخدر در اختیار رسانه‌ها قرار داده است میانگین زمان دسترسی به انواع مختلف موادمخدر در كشور 22دقیقه و مشروبات الكلی 17دقیقه است. همین موضوع باعث شده دكتر فرید براتی به عنوان مدیركل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی اعلام كند فقط راه‌اندازی مراكز ترك اعتیاد كافی نیست و خانواده‌ها و مسئولان باید در پیشگیری از گرایش جوانان به مصرف مشروبات الكلی به این سازمان كمك كنند.

سن مصرف الكل به 17-18 سال رسید

در كشورهای اروپایی استفاده مشروبات الكلی برای جوانان زیر 18 سال ممنوع است و برای مصرف‌كنندگان زیر 18 سال مجازات سنگینی در نظر گرفته شده است. این در حالی است كه كسانی كه به این جوانان مشروب می‌فروشند نیز باید مجازات شوند. در ایران میانگین سنی مصرف‌كنندگان اصلی الكل 17 تا 35 سال است. این گروه می‌توانند با سفارش تلفنی هر نوع مشروب الكلی كه بخواهند را در مدت كوتاهی، در مقابل منزل خود تحویل بگیرند. دكتر مجید ابهری در گفت‌وگو با تهران‌امروز در مورد سن افرادی كه در گذشته و امروزه به سوی مشروبات الكلی روی می‌آورند، می‌گوید: در 10سال گذشته مصرف مشروبات الكلی به حداقل 18 سال رسیده است و الكلیسم به عنوان یك اعتیاد ویرانگر در رده سنی 25 تا 40 دیده می‌شود. معمولا مصرف‌كنندگان مشروبات الكلی سه دسته هستند: دسته اول كسانی كه برای ترك اعتیاد با آموزش‌های غلط به‌دنبال جایگزین می‌گردند در صورتی كه تخریب این جایگزینی بر سیستم عصبی و دستگاه‌های اصلی بدن مانند قلب و مغز بیشتر است. گروه دوم كسانی هستند كه از قبل از انقلاب جزو مصرف‌كنندگان مشروبات الكلی بوده و هنوز هم به نوشیدن ادامه می‌دهند. سومین گروه، جوانان هستند كه به دلیل ضعف در مهارت‌های زندگی در میهمانی‌ها و گردش‌های گروهی از مشروبات الكلی به عنوان یك تفریح و سرگرمی استفاده می‌كنند.

علل گرایش به مشروبات الكلی

یكی از مهم‌ترین دلایل گرایش جوانان به مشروبات الكلی كمبود و گرانی تفریح و سرگرمی برای جوانان است. در اصل جوانی كه از آموزش مهارت‌های زندگی سالم در مدرسه و دانشگاه محروم بوده است این تفریح را برای خود برمی گزینند. برخی نیز مصرف را تفننی می‌دانند. براساس یك پژوهش، 80 درصد جوانانی كه در آن شركت‌كرده‌اند سابقه بیش از یك یا دو بار مصرف داشته‌اند و 94 درصد از كل شركت‌كنندگان گفته‌اند فقط در جمع دوستان و همسالان تشویق به مصرف شده‌اند. همچنین 89 درصد از افراد عنوان كرده‌اند كه الكل طبی یا الكل سفید اصلی‌ترین مشروب مصرفی آنها بوده است.با این وجود به نظر می‌رسد راه‌اندازی مراكز ترك اعتیاد گام مهمی برای تابو شكنی در رابطه با الكل و ورود جدی نهادهای مسئول در این خصوص برای پیشگیری از گرایش جوان‌ها به مصرف این ماده محرك در دسترس باشد.