سلامت نیوز : مطالعات کمی روی پدیده‌های اجتماعی روشی است که در نهادهای دولتی سابقه دیرینه‌ای دارد. چند درصد از معتادان تحصیلکرده‌اند؟ چند درصد از تحصیلکرده‌ها بیکارند؟ چند درصد از جوانان وقت خود را تلف می‌کنند؟ جواب‌هایی که خوراک خوبی برای تیترزنی روزنامه‌ها بوده‌اند همواره از سوی جامعه‌شناسان تائید نمی‌شوند و توضیح خوبی از شرایط کلی موجود جامعه نمی‌دهند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ در خبری که دیروز مبنی بر موافقت 5/84 درصد از جوانان با ازدواج موقت انتشار داده بود به نقل از محمدتقی حسن‌زاده، رئیس مرکز مطالعات و پژوهش‌های راهبردی وزارت ورزش و جوانان آمده بود: 9/62درصد از جوانان جامعه آماری از ترس آبروی خود از ازدواج موقت اجتناب می‌کنند و آن را نوعی هنجارشکنی به‌شمار می‌آورند.در این مطالعه که به بیان آمار دیگری درباره ابهام جوانان درباره ازدواج موقت پرداخته بود، نوشته شده بود: نظرات 68 درصد از جوانان مورد مطالعه این است که ازدواج موقت مانعی برای تصمیم‌گیری عجولانه در ازدواج است و درنهایت موجب تشویق به ازدواج دائم می‌شود؛ اما از سوی دیگر در پرسشی دیگر 3/77 درصد نیز بر این عقیده‌اند که ازدواج موقت مضراتی دارد و به‌طور پنهانی تهدیدی برای خانواده تلقی می‌شود. طبق نتایج این تحقیق 3/74 درصد از جامعه آماری، فرهنگ‌سازی را لازمه پیش درآمد طرح ازدواج موقت می‌شناسند و معتقد هستند که فرهنگ‌سازی می‌تواند مشوقی برای ازدواج دائم باشد.

سیاستگذاری غلط، نتیجه روش‌های غلط پژوهشی

محمود مشفق، مدیرگروه موسسه مطالعات آسیا و اقیانوسیه درباره این نوع مطالعه می‌گوید: روندی در برخی نهادهای دولتی و برخی ازموسسات ایجاد شده است که بدون هیچ مبنای مطالعاتی و روش‌شناسی با نمونه‌گیری غلط و پرسشنامه‌های اشتباه و نمونه‌گیری کوچک به تحقیق درباره موضوعات اجتماعی می‌پردازند و نتیجه آن را به کل جامعه تعمیم می‌دهند. او اضافه می‌کند: شیوه‌های غلط مطالعه باعث سیاستگذاری‌های غلط می‌شود. وقتی می‌خواهیم در مورد همه جوانان حرف بزنیم باید به تفکیک 30 استان، شهر، روستا، تحصیلات و تقسیم‌بندی‌های دیگر به مطالعه بپردازیم. من در نمونه گیری این مطالعه شک دارم. به‌نظر می‌رسد که این مطالعه بخشی از جوانان با برخی از اعتقادات مذهبی خاص را تحت مطالعه داشته است. امکان دارد نمونه مطالعه با تعصبات و اعتقادات مذهبی و قومی خاصی به پاسخگویی پرداخته باشند.

پژوهشی که مرکز مطالعات و پژوهش‌های راهبردی وزارت ورزش و جوانان در سال 1387 در بین 3000 نفر از جوانان 18 تا 29 ساله در 14 شهر کشور انجام داده است از نظر مشفق در واقعیت شائبه ایجاد می‌کند و نظر نادرستی را به مردم تعمیم می‌دهد و بدون مشورت و مبادله نظر با جامعه‌شناسان در جامعه منتشر می‌شود. همچنین زکایی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه‌طباطبایی با اشاره به بکارگیری روش پیمایش در مورد برخی از موضوعات به آرمان می‌گوید: پیمایش ابزار خوبی برای مطالعه پدیده است اما به شرط اینکه طراحی خوبی هم داشته باشد. موضوعاتی که در جامعه در مورد آنها حساسیت وجود دارد باید دارای مطالعات تکمیلی باشند. چراکه نمونه‌های مشابه نمی‌تواند جواب قابل اتکایی برای نتیجه تحقیق باشد. او اضافه می‌کند: وقتی که قرار است در مورد موضوع‌هایی مطالعه شود که جامعه به آن حساسیت دارد، مثل تحقیق درباره دوستیابی جوانان یا ازدواج موقت، داده‌های خام با داده‌های دیگر معنا و تفسیر می‌شوند. چراکه بر نتیجه یک مطالعه، مقطع زمانی و گزینه‌های مورد مطالعه تاثیر زیادی می‌گذارد.