سلامت نیوز: بعضی از آقایان به دلیل شغلی که دارند باید مدام در سفر باشند؛ سفرهایی که گاهی کوتاه است و گاهی بلندمدت، گاهی توالی مشخص دارد و گاهی هم بی‌برنامه و ناگهانی است...

دكتر میترا حكیم شوشتری، فوق‌تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در هفته نامه سلامت نوشت: بعضی از آقایان به دلیل شغلی که دارند باید مدام در سفر باشند؛ سفرهایی که گاهی کوتاه است و گاهی بلندمدت، گاهی توالی مشخص دارد و گاهی هم بی‌برنامه و ناگهانی است...

 این آقایان اگر قبل از بچه‌دار شدن فقط باید دغدغه دوری از همسر را تحمل ‌کنند و با مدیریت اصولی شرایط زندگی زناشویی را سامان دهند، بعد از تولد فرزندشان مشکل جدیدی خواهند داشت و آن احساس پدرانه و پاسخ به چراهایی است که بچه‌ها می‌پرسند. پدرهایی که به هر دلیلی دور از خانه هستند یا مجبورند مدتی را دور از خانه بمانند، برای پدر خوب بودن باید آدابی را بدانند و رعایت کنند. پیش از هر چیز یک توصیه عمومی به همه پدرها دارم؛ قبل از پدر شدن، رابطه خطی با همسرتان داشته‌اید و پس از تولد کودک، رابطه مثلثی به وجود می‌آید که قطعا به خاطر مسایل طبیعی و فیزیولوژیک قبل و پس از تولد، ضلع مادر –کودک به ویژه در 3 ماهه نخست، قوی‌تر از دیگر اضلاع است.

وظیفه شماست روی ضلع پدر-کودک و ضلع قدیمی که حالا تغییر نام داده و به مادر-پدر تبدیل شده، کار کنید. همان‌طور که عشق و علاقه همسرتان به کودک کم‌کم از دوره جنینی و بعد با بزرگ‌تر شدن او و تکان خوردنش در شکم مادر بیشتر شده، شما هم باید در این تغییر تدریجی سهیم شوید و همزمان روی دو ضلع کار کنید مثلا دست روی شکم همسرتان بگذارید و ضمن ابراز محبت به او، تکان‌های بچه را حس کنید و با فرزندتان حرف بزنید. پس از تولد کودک، اگر مادر تمایل دارد رسیدگی به بچه را عهده‌دار شود، لااقل در برخی کارهای بچه او را همراهی کنید تا حس پدرانه‌تان تقویت شود. (لباس پوشاندن، خواباندن، ماساژ کودک و...). مطمئن باشید با گذشت زمان و طی دوره پس از زایمان همسرتان هم با فارغ شدن از توجه ویژه به نوزاد، یاری‌تان می‌کند. ضلع قدیمی همسر بودن و والد بودن را تقویت کنید. همسرتان هم در فراهم کردن فرصت بازی با کودک، تماس جسمی و در آغوش کشیدن او یاری‌تان خواهد کرد. اما توصیه?هایی هست که می‌تواند به پدرهایی که دور از همسر و فرزندشان هستند، کمک کند:

1. در برگشت از سفر یا زمانی که مجال دیدار با خانواده پیدا می‌کنید (این در مورد زندانیانی که به مرخصی می‌روند هم صدق می‌کند) حتما هدیه‌هایی برای کودک و همسرتان تهیه کنید. در مورد بچه‌هایی که بزرگ‌تر هستند و درک پیدا کرده‌اند، قبل از بازگشت سفر با مادرشان صحبت کنید و به محض دیدن آنها مثلا بگویید: «شنیده‌ام کارهای خوب کردی و مامان بهت 2 تا عکس برگردان داده! تا 2 تا عکس برگردان دیگر بگیری، امتیاز لازم برای یه کادوی خوب را گرفته‌ای.» به این ترتیب کودک خردسال می‌فهمد اصول تربیتی در خانه در نبود موقتی پدر هم جاری است.

2. حتما از مزایای عصر اینترنت استفاده کنید. هر روز از طریق اسکایپ یا وایبر در دنیای مجازی بچه را ببینید و برای او وقت بگذارید. هدیه‌ای که قرار است برایش بفرستید، نشانش بدهید. (این کار در سفرهای طولانی لازم است مثلا گل‌سر یا هدیه را به کودک نشان دهید و از او بخواهید به محض اینکه به دستش رسید، از خودش با آن عکس بگیرد و برای شما بفرستد.)

3. عکسی از خودتان در اتاق بچه بگذارید.

4. برای بچه‌های خردسال که عاشق شعرند به صورت همخوانی یا تک‌خوانی نوار یا سی‌دی از صدای خودتان پر کنید تا در نبود شما آن را هر روز گوش کند.

5. روی روابط محبت‌آمیز با همسرتان کار کنید و از او بخواهید در نبودتان در مورد شما، دلتنگی‌ای که دارید، خاطره‌ها، علت سفرتان و... حرف بزند تا بچه‌ها با پدری که حضور ندارد، ارتباط عاطفی لازم را برقرار کنند.

6. برای بچه‌هایی که مفهوم زمان را می‌فهمند، لازم است برنامه‌ریزی بازگشت از سفر پدر را با تهیه جدول و کاغذ رنگی و حالت جشن، طوری انجام دهید تا بچه هم احساس تنهایی نکند و هم منتظر آمدن پدر باشد.

7. وقتی به خانه برمی‌گردید، سعی کنید به پدر دوره تعطیلات تبدیل نشوید که درست مثل یک اسباب‌بازی یا سبد پیک‌نیک مخصوص ایام تعطیلی است چون الگو گرفتن از پدری که هر وقت برمی‌گردد فقط بچه را به گردش می‌برد، ممکن نیست. به درس بچه‌ها برسید. با آنها درباره آموزش یا اجرای قوانین خانه حرف بزنید. مثلا مادر بگوید تصمیم‌گیری در مورد جایزه گرفتن یا تنبیه تو موکول می‌شود به بازگشت پدر از سفر یا مرخصی پدر از زندان و...

8. پدری منطقی باشید، نه سختگیر و خشک. اجازه ندهید به دلیل رفتار نامناسب و سختگیرانه بچه‌ها از شما فاصله بگیرند، بترسند و خوشحال شوند از اینکه نیستید. بچه‌هایی که در حضور پدر فضای باز، محبت‌آمیز و آرامش‌بخش ندارند، آرزو می‌کنند پدر زودتر برود تا نفس راحتی بکشند و با مادر به رستوران بروند، دقایقی به موزیک دلخواهشان گوش بدهند یا اجازه رفتن به جشن‌تولد دوستشان را از مادر بگیرند که مانند پدر نیست و همواره با در نظر گرفتن شرایط خاص، مجوز لازم برای گردش، رفتن به سینما با دوستان (در مورد نوجوان‌ها) و... را صادر می‌کند.

9. گاهی به‌خصوص در تنهایی و دور از خانه، خود را ارزیابی کنید و ببینید تصمیم‌هایتان ظالمانه است یا هوشیارانه؟ شاید فاصله‌ای که با بچه‌ها و همسرتان دارید، به دلیل سختگیری‌های افراطی‌تان است. ببینید چرا بچه‌ها به شما احساس وابستگی ندارند. نگویید این طبیعی است که با من خوب نباشند شاید لازم باشد از یک مشاور کمک بگیرید. بچه‌ها باید درست به اندازه مادرشان با شما هم رابطه عاطفی داشته باشند. اشکال کار را پیدا کنید.