سلامت نیوز : دفع مزاج روزانه یک بار در همه افراد، کاملا طبیعی بوده و به لحاظ پزشکی ضامن سلامت فرد محسوب می‌شود. البته باید دانست این عمل در همه افراد یکسان صورت نمی‌گیرد مثلا ممکن است فردی روزانه 3 بار دفع مزاج داشته اما شخص دیگری در طول یک هفته 3 بار قادر به این عمل باشد. حتی اگر گاهی اتفاق بیفتد که فردی به مدت 2 تا 3‌روز اجابت مزاج نداشته باشد، باز هم جای نگرانی نیست. یبوست چه عارضه‌ای است؟ یبوست نوعی عارضه است که در آن اجابت مزاج کمتر از 3 بار در هفته روی می‌دهد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خورشید ؛ در واقع اگر در طول هر هفته به‌طور مکرر کمتر از 3 بار قادر به دفع مزاج باشید شما دچار یبوست شده‌اید. در صورت ادامه این وضع در زمانی بیشتر از 2 هفته مراجعه به پزشک برای درمان و کنترل رنج ناشی از بیماری ضروری است. برخی تصور می‌کنند بیماری یبوست باعث می‌شود مواد سمی ‌موجود در مدفوع جذب بدن شده و عوارضی از قبیل آرتروز، آسم و سرطان روده بزرگ به‌وجود آید. در حالی که این چنین نبوده و هیچ شواهدی هم دال بر اثبات این حقیقت نیست که دفع سموم بدن با اجابت مزاج یا پاک‌سازی روده بزرگ، مصرف داروهای مسهل یا تنقیه که همگی برای کنترل یبوست به کار می‌روند، در پیشگیری از سرطان یا سایر امراض مؤثر باشد.

به‌عبارتی ارتباط عمیق بین عارضه یبوست و بیماری‌های فوق وجود ندارد. البته باید گفت موارد بسیار نادری تا به‌حال مشاهده شده مبنی بر اینکه یبوست موجب بیماری‌هایی مانند سرطان روده بزرگ یا بیماری خود ایمن شود. دلایل ایجاد یبوست و توصیه‌های لازم کمبود فیبر در بدن از دلایل شایع این بیماری گزارش شده است. گنجاندن روزانه حدود 20 گرم فیبر در رژیم غذایی درمان را بسیار آسان‌تر می‌کند. البته درمان کامل با دریافت فیبر نیاز به گذشت زمان و عادت بدن به مصرف معمول فیبر دارد. لازم به ذکر است فیبر نامحلول به علت اینکه در آب حل نمی‌شود مقدار فراوان آب از روده بزرگ جذب و این عمل دفع مزاج را راحت‌تر می‌کند. اگرچه گنجاندن فیبر بیشتر در رژیم غذایی اغلب به درمان یبوست کمک می‌کند. اما گاهی ممکن است یبوست مزمن حاکی از عملکرد ضعیف در برخی دستگاه‌های بدن مانند غده تیروئید یا بیماری دیابت باشد.

ابتلا به بیماری پارکینسون یا سکته مغزی و عوارض جانبی مصرف برخی داروها نیز می‌تواند باعث ایجاد یبوست شود. به هر حال باید آگاه بود تکرار علائم یبوست بیش از دو هفته، مشاهده خون در مدفوع، احساس درد هنگام دفع مزاج و نیز کاهش وزن غیر‌منتظره، مراجعه به پزشک را ضروری می‌کند. مصرف لبنیات هم به‌دلیل دارا بودن لاکتوز برخی افراد را گرفتار این بیماری می‌کند. افرادی که بدن آنها در برابر دریافت لاکتوز حساسیت نشان می‌دهد در معرض ابتلا به یبوست قرار دارند و باید مصرف لبنیات را به حداقل برسانند. در صورتی که با مصرف مقدار کمتری از لبنیات، باز هم دچار این عارضه شدید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید. عواملی که باعث تشدید یبوست می‌شود قورت دادن آدامس کودکان اغلب به‌دلیل ناآگاهی، آدامس خود را قورت می‌دهند.

گاهی قورت دادن مقدار زیاد آدامس به‌خصوص اگر با مواد غیرقابل‌ هضم دیگری همراه شود می‌تواند توده‌ای در مسیر روده بزرگ به‌وجود آورد. لازم به ذکر است در بیشتر افراد این توده قادر به حرکت در مسیر روده بوده و درنهایت دفع می‌شود. از این رو می‌توان گفت قورت دادن آدامس ضرر چندانی ندارد. مسافرت مسافرت و تغییر در عادات غذایی روزمره، در ابتلای فرد به یبوست بی‌تأثیر نیست. پزشکان مصرف زیاد آب را به خصوص در مسافرت‌های هوایی بسیار توصیه می‌کنند. همچنین توقف درطول راه و قدم زدن یا انجام کمی‌ تمرین ورزشی، خوردن مقدار فراوان سبزی و میوه درطول سفر نیز در جلوگیری از این عارضه بسیار سودمند است. افسردگی خلق‌و‌خوی مناسب و متعادل اثر بسیار سودمند بر عملکرد سیستم دفاعی بدن دارد.

افسردگی و احساس کسلی در فرد یبوست ایجاد می‌کند یا به نوعی موجب تشدید آن می‌شود. درمان‌هایی از قبیل مدیتیشن، یوگا و روش‌های کسب آرامش راهکارهایی هستند که در کاهش رنج ناشی از این عارضه می‌تواند مؤثر باشد. تأخیر در اجابت مزاج گاهی برخی افراد در محل کارشان آن چنان درگیر کار هستند که اجابت مزاج خود را به ساعت‌های بعدی یا خانه موکول می‌کنند. باید دانست این عمل نه تنها به لحاظ فیزیکی فرد را رنج می‌دهد، بلکه به‌طور قطع منجر به بروز یا تشدید علائم یبوست می‌شود. مصرف برخی داروها مصرف برخی داروها برای رفع درد، افسردگی، فشار خون بالا و نیز بیماری پارکینسون ارتباط نزدیکی با بروز یبوست دارد.

بالا بودن میزان کلسیم و آهن نیز در بدن احتمال ابتلا به این عارضه را دامن می‌زند. بنابراین اقدام به مصرف کلسیم همراه با سایر مکمل‌های غذایی باید با نظر پزشک باشد. نوشیدنی‌های کافئین‌دار نوشیدن آب فراوان درکمک به درمان یبوست اثر فراوان دارد. بر عکس تصور برخی که می‌پندارند محدودکردن آب به انواع نوشیدنی‌های کافئین‌دار، انرژی‌زا و نیز مشروبات الکلی می‌تواند نیاز بدن به آب را برطرف سازد، باید توجه داشت مصرف بیش از حد آنها باعث کم‌آبی بدن می‌شود. تحرک نداشتن تحرک نداشتن و فعالیت‌های ورزشی در تشدید یبوست تأثیر دارد. برعکس ورزش موجب دفع مزاج منظم می‌شود و نیز تنش عصبی را کاهش می‌دهد.

 10 تا 15 دقیقه پیاده‌روی چند بار در طول روز توصیه می‌شود. درمان یبوست را سرسری نگیرید تجویز داروهای مسهل توسط پزشک به دلیل اینکه باعث می‌شود دفع اجابت مزاج با جذب آب بیشتری از روده انجام شود، در بهبود این عارضه مؤثر واقع می‌شود. اما باید دانست که مصرف این داروها به دلیل ایجاد مشکلات گوارشی در زمان کوتاهی مفید است و برای ادامه درمان باید از روش‌های دیگری استفاده شود. عارضه رنج‌آور یبوست در میان گروه‌های سنی بالاتر به‌دلیل شرایط پزشکی، ابتلا به بیماری‌های خاص، استفاده برخی داروها و نیز کم تحرکی، بیشتر به‌وجود می‌آید.