سلامت نیوز : آمار بالای سزارین در میان زنان ایرانی نشان می‌دهد هنوز هم تصور زنان از وضع حمل طبیعی همانند گذشتگان است. درحالی که ترس از نظر پزشکان علت مهم فرار از زایمان طبیعی به‌حساب میآید، زنان باردار خاطره‌های مادران و مادربزگ‌هایشان را از این نوع زایمان در پس ذهنشان دارند و در واکنش به پزشک خود برای زایمان به شکل طبیعی جواب «نه» می‌دهند. زنانی که تصورشان از ماما بیشتر به قابله‌ها نزدیک است و فکر میکنند زایمان طبیعی یعنی اینکه قابله‌ای همراه با تشت به سراغشان میآید و قرار است تا شنیدن اولین گریه نوزاد فریاد بزنند و درد بکشند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ اما پزشکان بر تخصصی و بی‌درد شدن زایمان طبیعی تاکید دارند و در مقابل از نیمه‌جان شدن هنر مامایی نگرانند به طوری که دکتر محمود متین، استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مراسم افتتاحیه دهمین کنگره بین‌المللی زنان و مامایی ایران که دو روز گذشته برگزار شد، می‌گوید: براساس آمارهای موجود درحال حاضر 95 درصد حاملگی‌ها به عمل سزارین ختم می‌شوند. او بیم دارد که دیر یا زود، علم و هنر مامایی در ایران، به حال نیمه جان و در گوشه بماند. به‌رغم ترس زنان از زایمان طبیعی پزشکان اعتقاد دارند تلاش زیادی برای کاهش درد در این نوع زایمان صورت گرفته است.
متین با اشاره به اینکه با تاسیس دانشگاه تهران در سال 1315 اقدامات بسیار سودمند در پیشرفت بهداشت مادران و نوزادان برداشتند اظهار کرد: آمارها نشان می‌دهد در آن زمان قسمت اعظم زایمان‌ها در منازل توسط ماماهای تحصیلکرده یا سنتی انجام می‌شد درحالی که تعدادی زایمان به‌منظور آموزش زنان و مامایی مخصوصا در دانشگاه تهران انجام می‌شد. این استاد دانشگاه شهیدبهشتی تصریح کرد: از طرف دیگر کلیه زایمان‌های غیرطبیعی به مراکز دانشگاه روانه می‌شد. در گذشته در دوره متخصصان زنان و مامایی در بیمارستان زنان یک بخش اختصاص به عفونت‌های بعد از زایمان داشت که از تمام نقاط کشور به آن مراجعه کرده و بعد از بستری، تحت درمان قرار می‌گرفتند. وی ادامه داد: اغلب بیماران در حال شوک سیبک به این بخش ارجاع می‌شدند که با وسایل محدود آن زمان بعضا سرنوشت این بیماران جز مرگ چیز دیگری نبود.
استاد دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: خونریزی‌های شدید از یک طرف و نبود سازمان انتقال خون از طرفی باعث مرگ تعدادی از بیماران می‌شد که در این بین مسمومیت‌های حاملگی نیز ازجمله علل مرگ و میر نوزادان و مادران بود. وی با اشاره به اینکه محدودیت‌های عمل سزارین اغلب با عواقبی مانند خونریزی، پارگی‌های رحم و ... همراه بود، افزود: موضوع دیگر که مرگ و میر مادران را درپی داشت کورتاژ در شرایط غیربهداشتی و به دست افراد ناآگاه بود که خوشبختانه با تاسیس سپاه بهداشت و درمان و تاسیس کلینیک‌های بهداشت مادران و نوزادان و تنظیم خانواده که از سایر نقاط دور دست حتی روستاها برگزار شد، تحول بزرگی در پیشرفت سلامت مادر و کودک و جامعه برداشته شد. تاسیس کلینیک‌های تنظیم خانواده جهت پیشگیری از حاملگی‌های ناخواسته از دیگر قدم‌های مهم در این عرصه بوده‌اند.
ایران رتبه دوم سزارین را دارد
این دغدغه‌ها در شرایطی مطرح شده است که ایران پس از برزیل رتبه دوم را در آمار سزارین‌های جهان داراست. آن هم درحالی که به گفته مسئولان جمعیت مامایی ایران 50 هزار مامای تعلیم‌دیده در سطح کشور و حتی دورافتاده‌ترین مناطق حاضر به ارائه خدمت هستند. با این حال به‌رغم گفته‌های مشاور مامایی وزیر بهداشت و اشاره او در اردیبهشت‌ماه سال جاری به تدوین بسته «ساماندهی زایمان طبیعی»، روند زایمان طبیعی همچنان رو به کاهش است. درحال حاضر نیز به گفته روسای دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان و گیلان این دو شهر به ترتیب دارای بالاترین رتبه زایمان طبیعی و بالاترین رتبه سزاین هستند.
3 برابر شدن سزارین خودخواسته نسبت به دو دهه پیش
بر اساس تحقیقی که در سال 90 درباره رابطه عوامل اقتصادی و اجتماعی با شیوع سزارین خودخواسته در زنان نخست‌زای مراجعه‌كننده به یک مركز آموزشی درمانی در رفسنجان شده بود، انجام زایمان سزارین از ابتدا به‌منظور كاهش عوارض و مرگ و میر مادران و نوزادان بوده است اما این هدف به نحو شایسته‌ای در طی چند دهه برآورده شده است. چنانچه در طی دو دهه اخیر، افزایش چشمگیر شیوع سزارین این هدف اولیه را به چالش كشیده است. سازمان بهداشت جهانی در سال 1985 پیشنهاد كرد كه هیچ توجیهی برای هیچ منطقه‌ای از جهان وجود ندارد كه شیوع سزارین بالاتر از 15 درصد داشته باشد.
درحالی كه آمار جهانی سزارین نیز به‌طور متوسط 15 درصد می‌باشد، اما شیوع آن در كشورهای مختلف متفاوت است. این آمار در استرالیا طی یك دهه از 20 درصد به 29 درصد و در هلند از 5/8 درصد در سال 1993 به 1/15 درصد در سال 2007 رسیده است. این آمار در شهر تهران در فاصله سال‌های 85 تا 83، 84 درصد بود و در اصفهان از سال 1384تا 87 از 48 به 60 درصد افزایش یافته است. بر اساس این تحقیق میزان مرگ و میر مادر در اثر سزارین انتخابی دو تا سه برابر بیشتر از زایمان طبیعی ست. هم‌اكنون یكی از مشكلات جدید بر سر راه كاهش شیوع سزارین، افزایش شیوع سزارین‌های خودخواسته‌ای است كه بدون هیچ علت طبی و فقط بنا به درخواست بیمار انجام می‌شود. چنانچه در ایران احتمال اینكه یك زن تحت عمل سزارین قرار گیرد، سه برابر بیشتر از 20 سال گذشته است.
سزارین غیرضروری جنایت است
پیش از این فرحناز محمدی‌سعادت، عضو هیات‌مدیره جمعیت مامایی ایران آمار زایمان‌ها در بیمارستان‌های خصوصی را به صورت صد درصد سزارین عنوان کرده و انجام سزارین‌های غیرضروری و تحمیل عوارضی بر آنها را «جنایت» نامیده بود. به‌رغم تاکیدهای برخی پزشکان بر زایمان طبیعی نتایج پژوهشی که مردادماه از سوی ایسنا منتشر شد، نشان داد حتی زایمان ترجیحی 6/57 درصد ماماها و 2/62 درصد متخصصان زنان و زایمان اگر در شرایطی باشند که خود را باردار نخست‌زا، دارای جنین تک‌قلوی ترم با وزن تخمین 5/3 کیلوگرم فرض کنند، سزارین است. همچنین سزارین، زایمان پیشنهادی صددر‌صد متخصصان زنان و زایمان و 4/95 درصد ماماها به زنان باردار دارای سابقه سزارین و زایمان طبیعی، زایمان پیشنهادی 6/87 درصد متخصصان زنان و زایمان و 6/94 درصد ماماها به زنان باردار بدون سابقه سزارین بوده است. نتایج منتشرشده این پژوهش نشان داد که حتی ماماها به‌رغم تحصیلات خود به این باور نرسیده‌اند که زایمان طبیعی روش بدون مشکلی برای زنان است.
ضرورت تشکیل سازمان مامایی
همه اینها نشان می‌دهد که ترس از زایمان طبیعی به دلایل فردی تنها عامل افزایش سزارین در کشور نیست بلکه آموزش ماماها نیز موضوعی است که باید جدی گرفته شود. برای همین است که مطالبه ماماها برای ایجاد و تدوین سازمانی به نام سازمان مامایی جهت رسیدگی به مسائل و آموزش ماماها درخواستی منطقی به نظر میآید. به گفته پزشکان ترس از درد زایمان یکی از مهم‌ترین علت‌های امتناع زنان از زایمان طبیعی در کشور ماست. آنها معتقدند اگر خانمی شرایط لازم برای زایمان طبیعی را داشته باشد حتما راحت‌تر است که زایمان طبیعی کند. روش‌های زیادی برای کاهش درد وجود دارند که زن باردار درد بیهوشی و بخیه پاه کردن شکم را که در سزارین تجربه می‌کند هم نداشته باشد. این درحالی است که معمولا درصد ابتلا به عفونت در بین مادران سزارین شده بیشتر از مادرانی است که زایمان طبیعی داشته‌اند. همچنین به گفته پزشکان، مدت بستری شدن و توانایی بازگشت به کارهای عادی و روزمره بعد از زایمان طبیعی بسیار کمتر از سزارین است و مادرانی که زایمان طبیعی داشته‌اند زودتر به خانواده خود بازمی‌گردند.
آمار بالای سزارین در میان زنان ایرانی نشان می‌دهد هنوز هم تصور زنان از وضع حمل طبیعی همانند گذشتگان است و فکر میکنند زایمان طبیعی یعنی اینکه قابله‌ای همراه با تشت به سراغشان میآید و قرار است تا شنیدن اولین گریه نوزاد فریاد بزنند و درد بکشند.
نظر شما