سلامت نیوز : مجلس شورای اسلامی با تصویب یك لایحه جنجالی واكنش‌های متفاوتی را از سوی افكار عمومی برانگیخت. در این لایحه موضوع ازدواج والدین با فرزندخوانده خود مطرح و مجاز دانسته شده است. این لایحه پس از تصویب در مجلس، روز یکشنبه ۳۱ شهریور به شورای نگهبان فرستاده شد تا پس از تصویب در این شورا به اجرا در‌آید.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ؛ پیش از این در لایحه حمایت از کودکان، ازدواج «سرپرست» با «فرزندخوانده» به طور کلی «ممنوع» بود، اما اکنون نمایندگان مجلس پس از اصلاح ماده مربوط به این موضوع ازدواج سرپرست و فرزندخوانده را «مشروط» به حکم دادگاه صالح کرده‌اند.

اصل ماجرا چیست
در نخستین مصوبه اصلاحیه لایحه، ازدواج سرپرست با فرزندخوانده ممنوع شده بود اما در دومین مصوبه که در نخستین روز اسفند 91 در مجلس به تصویب رسید تبصره ماده 27 به این صورت اصلاح شد: «ازدواج چه در زمان حضانت و چه بعد از آن بین سرپرست و فرزندخوانده ممنوع است مگر اینکه دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی سازمان، این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد». آنچه پیش از این در لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست قید شده بود مجلس اصلاح کرد؛ قبلاً این‌گونه بود که هرگاه سرپرست درصدد ازدواج برمی‌آمد باید مشخصات فرد موردنظر را به دادگاه صالح اعلام می‌کرد و پس از وقوع ازدواج، سازمان بهزیستی مکلف بود گزارش ازدواج را به دادگاه اعلام کند و دادگاه نظر دهد که آیا سرپرستی ادامه یابد یا منتفی شود.

محمد اسماعیل سعیدی: این لایحه برای حمایت از کودکان است
دبیر اول کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی درباره لایحه قانون ازدواج فرزندخوانده با سرپرست گفت: این لایحه با هدف حمایت از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست حدود 8ماهی است که برای بررسی به کمیسیون اجتماعی مجلس آمده است. محمد اسماعیل سعیدی هدف از بررسی و تصویب این لایحه را ارائه تسهیلات به خانواده‌هایی دانست که قصد فرزندخواندگی دارند، اما به علت موانع قانونی با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند. وی اضافه کرد: اما مجلس شورای اسلامی این ماده از لایحه مذکور را اصلاح کرد که براساس آن ازدواج چه در زمان حضانت یا پس از آن بین سرپرست و فرزندخوانده ممنوع است مگر اینکه دادگاه صالحه پس از اخذ نظر مشورتی این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد. به گفته وی براساس ماده27لایحه جدید حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست ازدواج فرزندخوانده با سرپرست در صورت صلاحدید دادگاه امکانپذیر است.

همایون هاشمی: ازدواج بین ســـرپرست و فرزند‌خوانده ممنوع است
همایون هاشمی، رئیس سازمان بهزیستی كشور نیز به ایران گفت: در سال 53 در قانون حمایت از كودكان بدسرپرست و بی‌سرپرست به این موضوع پرداخته نشده بود. در این قانون در تبصره ماده 27 آمده است كه ازدواج چه در زمان حضانت و چه غیر آن بین سرپرست و فرزندخوانده ممنوع است. از این رو ما نیز آن را ممنوع كردیم چون از قانون سال 53 تاكنون سه ازدواج اتفاق افتاد كه متخصصین روانشناس براین باور هستند كه این مسأله از نظر عاطفی اشتباه است. وی افزود: در قانون جدید سال 85-84 كه تقدیم دولت وقت شد، تصور براین بود كه ما جلوتر از شرع حركت كردیم چون در آیه‌های 4، 37 و 40 سوره احزاب این امر ممنوع نیست.

به گفته وی، چون قاضی مسلط به قانون و شرع است، از این رو تصمیم‌گیری نهایی به عهده اوست. هاشمی به تبصره ماده 27 قانون اشاره كرد و اظهار داشت: ازدواج چه در زمان حضانت و چه بعد از آن بین سرپرست و فرزندخوانده ممنوع است مگر این كه دادگاه صالح پس از اخذ نظر مشورتی سازمان بهزیستی این امر را به مصلحت فرزندخوانده تشخیص دهد.

اللهیار ملکشاهی: ازدواج با نظر دادگاه مانعی ندارد
همچنین رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس با تاكید بر اینکه در نخستین مصوبه لایحه ازدواج سرپرست خانواده با فرزندخوانده ممنوع اعلام شده بود که با مخالفت شورای نگهبان روبه‌رو شد اظهار داشت: اعضای شورای نگهبان معتقد بودند که این ممنوعیت، مخالف با شرع و اسلام است و باید اصلاح شود. الهیار ملکشاهی افزود: مخالفین این لایحه معتقد بودند به علت مسائل عاطفی که میان سرپرست خانواده و فرزند خوانده به وجود می‌آید، این ازدواج می‌تواند از نظر روحی به کودک آسیب بزند، ضمن آنکه بعضی مخالفین معتقدند که این قانون مسیر را برای افراد سودجو که به دنبال سوءاستفاده از کودکان هستند فراهم می‌کند.

مصطفی اقلیما: طرح این لایحه اشتباه است
دكترمصطفی اقلیما، جامعه شناس با انتقاد از تصویب لایحه ازدواج فرزند خوانده با سرپرست اظهار می‌دارد: به طورمعمول وقتی افراد یك خانواده در كنار هم زندگی می‌كنند نمی‌توانند چنین حسی نسبت به یكدیگر داشته باشند بنابراین طرح چنین ازدواجی نمی‌تواند بر پایه علاقه شكل گرفته باشد. وی اضافه می‌كند: طرح این لایحه به طور كلی اشتباه است زیرا افرادی كه سرپرستی كودك پسر یا دختری را برعهده دارند قاعدتاً نمی‌توانند نظر اینچنینی به كودك خود داشته باشند مگر این‌كه هدفشان از برعهده گرفتن سرپرستی وی رسیدن به اهداف مادی باشد كه گاهی اوقات از سوی برخی افراد، سوءاستفاده‌هایی در این رابطه دیده می‌شود.این مددكار اجتماعی اضافه می‌كند: معمولاً فرزند خوانده‌ها نیز تمایلی برای ازدواج با سرپرست خود ندارند وبه طور كلی زیر بار آن نخواهند رفت چرا كه این امر لكه ننگی برای فرزندخوانده محسوب می‌شود.

قمر فلاح: روند فرزند خواندگی تغییر کرده
دكتر قمر فلاح جامعه‌شناس در این مورد با انتقاد از شتاب برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در به تصویب رساندن این لایحه به روزنامه ایران اظهار می‌دارد: تنها علت نمایندگان مجلس استناد آنان به شرعی بودن ازدواج سرپرست با فرزنده خوانده وعدم ممانعت شرع از این واقعه در زمان پیامبر اكرم(ص) است. اما متأسفانه نمایندگان محترم از یاد برده‌اند كه در زمان پیامبر اكرم(ص) روند فرزند خواندگی با روال كنونی آن بسیار متفاوت بوده است. به اعتقاد این جامعه‌شناس در دوره پیامبر سرپرستی به معنای استفاده فرزندخوانده تنها از نام سرپرست و اعتبار وی بوده است و وظیفه نگهداری از كودك بر عهده قبیله وی بوده و سرپرست هیچگاه به طور دائم كودك را در منزل خود نگهداری نمی‌كرده است. وی با اشاره به وجود دو ماده 22 و 27 در لایحه حمایت از حقوق كودكان كه براساس آن ازدواج با سرپرست خانواده برای فرزند‌خوانده مجاز شمرده می‌شود، گفت: وجود این دو ماده با ارزشها و هنجارهای اجتماعی در كشور ما به‌شدت تضاد دارد. ازدواج‌های فرزندخوانده با سرپرست پیامدهای منفی بسیاری برای جامعه و خانواده به دنبال دارد واصول ومعیارهای اجتماعی، خانوادگی و مدنی را به خطر می‌اندازد.

آیت‌الله ممدوحی: مجلس حق دخالت ندارد
آیت‌الله حسن ممدوحی عضو مجلس خبرگان رهبری نیز در این باره به خبرنگار اجتماعی ایران گفت: ازدواج با فرزندخوانده حكم شرع است و حتی به تصویب قانون در مجلس هم نیازی ندارد. وی با بیان این‌كه فرزندخوانده پسر یا دختر خانواده محسوب نمی‌شود، افزود: در صورتی که مادر فرزندخوانده را شیر دهد آن هم در شرایط خاص، فرزندخوانده با خواهر و برادرش نسبت رضاعی پیدا می‌كند ولی در غیراین صورت برادر، خواهر یا فرزند واقعی خانواده نیست. به گفته آیت‌الله ممدوحی ازدواج با فرزندخوانده جایز است و مجلس حق دخالت در آن را ندارد.