سلامت نیوز : بدن در هر زمانی که نیاز باشد آماده ترمیم کردن خود است، اما اگر این ترمیم با کندی صورت گیرد، باید فهمید که مانعی در سر راه وجود دارد.

دکتر زهرا رمضانی متخصص پوست و زیبایی در گفت وگو با (ایسنا) ، با اشاره به اینکه فرآیند التیام در حالت طبیعی سه مرحله دارد، اظهار داشت: در آغاز گویجه‌های سفید خون و پلاکت‌ها به منظور مبارزه با عوامل عفونت‌زا و آغاز ترمیم به محل زخم هجوم می‌آورند و پلاکت‌ها ماده‌ای به نام عامل رشد از خود ترشح می‌کنند که موجب تحریک تولید بافت جدید می‌شود و در نهایت بافت جدید توسط بدن پذیرفته شده و بالغ می‌شود.

وی با بیان اینکه در هر یک از مراحل ترمیم ممکن است، مشکلاتی رخ دهد، گفت: شش عنصر کلیدی در ترمیم زخم مؤثر است که در صورت وجود مشکل در هر یک از این عناصر، عمل ترمیم به کندی اتفاق می‌افتد.

وی جریان خون کافی و تغذیه مناسب را از ضروریات این عناصر دانست و ادامه داد: باید دقت کرد که اثرات برخی از داروها و یا بیماری‌هایی که مانع ترمیم بافتی می‌شوند، باید مهار شود و یا به حداقل خود برسد.

رمضانی با تأکید بر اینکه خود زخم باید تمیز و فاقد هر گونه شیء خارجی باشد، تصریح کرد: زخم باید عفونتی نداشته باشد و از وارد آوردن ضربه و عوامل تشدید کننده در امان بماند.

این متخصص وجود جریان خون مناسب را از مهمترین عوامل در ترمیم زخم برشمرد و اظهار کرد: خون وظیفه اکسیژن رسانی به زخم را بر عهده دارد چرا که اکسیژن موجب توانمند شدن گویجه‌های سفید خون در نابودی باکتری‌های عفونت ساز می‌شود و همچنین نقش حیاتی در استقرار کلاژن که یکی از مهمترین پروتئین‌ها برای ساخت‌وساز بافت‌های جدید است، ایفا می‌کند.

وی سن را نیز یکی دیگر از عوامل در ترمیم زخم دانست و تصریح کرد: پوست مُسن و پیر کندتر از پوست جوان ترمیم می شود، همچنین پوست‌های ملتهب و یا پوست‌هایی که اشعه به آنها تابانده شده نیز به آسانی ترمیم نمی‌شوند.

رمضانی افزود: وجود دلمه روی زخم گرچه آن را از محیط بیرونی خود دور می‌کند، اما از سوی دیگر رشد پوست جدید را کند می‌کند و در نهایت باید دلمه‌های روی زخم را از روی زخم برداشت، البته باید ابتدا چندین بار آنها را با آب گرم خیس کرده و پس از نرم شدن آنها را برداشته و محل زخم را پانسمان کرد.

این متخصص با اشاره به اینکه التیام کُند زخم‌ها می تواند علامت اصلی برخی از بیماری‌ها باشد، ادامه داد: بیماری‌هایی مانند دیابت و یا وجود نقایصی در جریان خون از نوع سیاهرگی و یا سرخرگی می توانند موجب بروز زخم های وخیمی بر روی پاها شوند همچنین برخی از بیماری‌ها و نیز درمان‌هایی که موجب سرکوب سامانه ایمنی بدن می شوند، کم‌خونی، سلول‌های داسی شکل، هموفیلی و هر نوع نقص انعقادی خون که موجب نقص در تجمع سلولهای خونی می شود به اضافه سل، سرطان و ایدز نیز در زمره این بیماری‌ها هستند.

وی ادامه داد: سامانه دفاعی بدن موجب التیام زخم می شود، در صورتی که فرد در معرض حوادث متنوعی قرار بگیرد که سامانه ترمیم‌گر را با اختلال روبرو کند، بهبود بسیار طولانی خواهد شد و حتی در بسیاری موارد زخم بدتر هم خواهد شد.

رمضانی اولویت اول را پاکیزه نگه داشتن زخم عنوان کرد و گفت: زخم باید ابتدا تمیز شده و سپس پانسمان شود تا رطوبت آن حفظ شود تا باکتری‌ها و ناپاکی‌ها از آن دور بماند. همچنین باید آن را از فشار و ضربه و خراشیدگی دور نگه داشت، باید دقت داشت که زخمی که مرطوب باشد، سریعتر از زخمی که خشک نگه داشته می‌شود التیام می‌یابد.

وی ادامه داد: گرم نگه داشتن زخم و یا حمام گرم، جریان خون را در ناحیه زخم افزایش می‌دهد. همچنین برخی از انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و دیگر مواد تغذیه‌ای در التیام زخم می‌توانند مثمرثمر باشند.

این متخصص با اشاره به اینکه ورزش موجب بهبود جریان خون می‌شود، اظهار کرد: در کنار انجام حرکات ورزشی مناسب، افراد باید از مصرف دخانیات که حاوی ماده سمی نیکوتین است و همچنین موجب کاهش اکسیژن خون می شود، اجتناب کنند.

رمضانی با تاکید بر خودداری از مصرف موادی که ترمیم را به تأخیر می‌اندازند، خاطرنشان کرد: در موارد بروز زخم‌های مزمن باید به پزشک مراجعه و دستورات بهداشتی را رعایت کرد.