سلامت نیوز : هنگامی كه بیمار یا خانواده او از بروز بیماری ام‌. اس، مطلع می‌شوند، اولین واكنش آنان وحشت و سردرگمی است درحالیكه در اغلب موارد هیچگونه خللی در عمر طبیعی افراد ایجاد نمی‌شود. بیماری ام اس، نوعی بیماری اعصاب مركزی است كه می‌تواند هر عضوی از بدن را درگیر كند و علائم آن از اختلالات حركتی تا اختلال در گفتار متغیر است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ در بیماری ام اس، گلبول‌های سفید كه نقش دفاع از بدن را به عهده دارند به دلایل نامشخصی اشتباها به میلین ( غلاف‌های عصبی در سیستم عصب مركزی)، به‌جای یك عامل بیگانه، حمله ور شده و بیماری آغاز می‌شود.هر بار كه این گلبول‌ها به رشته‌های اعصاب مربوط به یكی از اندام‌های بدن حمله می‌كنند، آن اندام دچار مشكل خواهد شد؛ به‌طور مثال فرد ممكن است زمانی در راه رفتن و زمانی دیگر در دیدن یا حفظ تعادل دچار مشكل شود.
 
آمارهای مربوط به‌ ام‌اس

برآورد می‌شود بیش از دو میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در جهان مبتلا به بیماری ام.اس باشند؛ بیشترین موارد ام‌اس در جهان مربوط به كشورهای كانادا و اسكاتلند است. بر اساس تقسیم بندی‌های جغرافیایی و شاخص‌های جهانی، باید دو هزار مبتلا به‌ام اس در كشور باشند در حالیكه گفته می‌شود اكنون حدود پنجاه هزار مبتلا به‌ام اس در كشور وجود دارد. برخی كارشناسان پیش از این اعلام كرده بودند كه استان تهران و سپس استان اصفهان، دارای بالاترین آمار مبتلایان به بیماری ام.اس در كشور هستند.میانگین سن مبتلایان به ام.‌اس، ۲۰ تا ۳۵ سال است و زنان بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.

عوامل ایجاد كننده ام‌اس

معلوم نیست كه دقیقا چه عاملی باعث ایجاد بیماری ام‌. اس می‌شود؛ شایع ترین دلایلی كه برای ایجاد ام.اس نام برده می‌شوند، ویروس، نقص ژن یا هر دو باهم، عوامل محیطی مانند استرس و آلودگی هوا و داشتن سابقه خانوادگی این بیماری است. همچنین نتایج تحقیقات جدید حاكی از آن است كه چاقی امكان بروز بیماری ام‌اس در كودكان و دختران نوجوان را افزایش می‌دهد. براساس این تحقیقات، بروز بیماری ام‌اس در میان دختران چاق حدود ۸/۱ برابر بیش از دختران با وزن طبیعی و در دختران بسیار چاق، حدود چهار برابر بیشتر از بقیه دختران است. اگرچه ابتلا به‌ام اس در اطفال، پدیده‌ای نادر است اما این مطالعه نشان می‌دهد كه والدین یا مراقبان كودكان و نوجوانان بسیار چاق باید به علائمی مانند سوزن سوزن شدن انگشتان، بی‌حسی یا ضعف اندام توجه كنند.

اداره آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی نیز اعلام كرده است افرادی كه از نظر ژنتیكی دارای طبع سردی هستند و به‌طور مداوم از غذاهای سرد استفاده می‌كنند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری ام.اس قرار می‌گیرند. برخی دیگر از تحقیقات حاكی از آن است افرادی كه علاقه زیادی به خوردن ترشی، سركه، تمر هندی، ماست و قره‌قروت دارند، درصورت مصرف بی‌رویه این مواد غذایی در معرض ابتلا به‌ام‌اس قرار می‌گیرند. همچنین، وضعیت روحی و روانی فرد، یكی از پیش‌زمینه‌های بروز بیماری ام‌اس به شمار می‌رود بنابراین افراد زودرنج و حساس باید تلاش كنند تا تفسیر خود را از موقعیت‌های اجتماعی به‌گونه‌ای تغییر دهند تا كمترین فشار روانی بر آنان وارد شود. پرهیز از بروز تنش در مناسبات بین‌فردی و تلاش در كنترل احساسات و عواطف شخصی در پیشگیری از بروز بیماری ام.اس موثر است. كمبود ویتامین B۱۲ و D از دیگر عوامل ایجادكننده بیماری ام.اس عنوان می‌شود؛ شاید از همین‌روست كه به اعتقاد برخی كارشناسان بهداشتی، قرار گرفتن در معرض نور آفتاب ممكن است احتمال بروز این بیماری را كاهش دهد‌. هم اكنون نیز تحقیقی در دانشگاه علوم پزشكی تهران در رابطه با ارتباط مصرف شیرمادر و بیماری ام.اس در حال انجام است.

علائم بیماری ام‌اس

علائم بیماری ام‌. اس در افراد مختلف، متفاوت است، چرا كه محل و شدت هر حمله می‌تواند متفاوت باشد. بیماری ام‌. اس می‌تواند با دوره‌های حمله، بهبودی و بازگشت حمله‌ها همراه باشد؛ تب، حمام آب گرم، قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استرس می‌تواند سبب بروز یا بدتر شدن حملات شود. علائم بیماری ام.اس می‌تواند با بسیاری از بیماری‌ها مشترك باشد به‌طور مثال فردی كه دچار تاری دید می‌شود حتما به معنای داشتن ام‌اس نیست بلكه می‌تواند نشانه یك بیماری چشمی باشد. از همین‌روست كه تشخیص بیماری ام.اس به آزمایش‌های دقیقی نیاز دارد؛ به‌طور مثال ممكن است علائم این بیماری در یك بیمار با سكته مغزی اشتباه گرفته شود.

نشانه‌های عضلانی ام‌اس

بخشی از علائم بیماری ام.اس، عضلات فرد را درگیر می‌كنند؛ از دست دادن تعادل، اسپاسم (گرفتگی)‌های عضلانی، بی‌حسی یا احساس غیر طبیعی در هربخشی از بدن، مشكلات حركت دست یا پا، مشكلات راه رفتن و مشكلات در هماهنگی حركت‌های كوچك ازجمله علائم بیماری ام‌اس به شمار می‌رود. لرزش در یك یا دو دست و پا و همچنین داشتن ضعف در یك یا دو دست و پا از دیگر نشانه‌های عضلانی ام‌. اس است.

علائم روده و مثانه

روده و مثانه فرد مبتلا به ام.اس دچار نشانه هایی مانند یبوست و سختی در ادرار می‌شود. نیاز مكرر به ادرار كردن، میل قوی به ادرار كردن و بی‌اختیاری ادرار و مدفوع از دیگر نشانه‌های بیماری ام.اس است.

علائم چشمی

گفته می‌شود حدود ۳۰‌درصد بیماران در ابتدای ابتلا به بیماری ام‌اس دچار اختلالات بینایی می‌شوند. دید دو تایی (دوبینی شكایتی شایع در مراحل اولیه بیماری ام.اس است)، حركت‌های غیر ارادی چشم و حركات سریع كره چشم به‌طور غیر قابل كنترل از علائم بیماری ام.اس به شمار می‌رود. یكی از علائم شایع ام اس، تاری دید یك چشم است كه گاهی تا از دست دادن كامل بینایی در آن چشم پیش می‌رود. معمولا تاری دید همراه با درد كره‌ چشم است.همچنین، این تاری طی چند ساعت تا چند روز ایجاد می‌شود و معمولا پس از چند ماه به تدریج بهبود می‌یابد. مبتلایان به‌ام اس ممكن است حتی در مقطعی از زمان بینایی خود را از دست بدهند كه البته موقتی بوده و بینایی دوباره بازخواهد گشت؛ به ندرت بیماری تا نابینایی مطلق پیش می‌رود. ازاین رو مبتلایان به ام‌اس نباید نگران بروز اختلال در بینایی خود باشند. بی‌حسی و كرختی، احساس سوزن سوزن شدن یا درد چشمان از دیگر علائم بیماری ام.اس است. درد صورت، اسپاسم عضلانی دردناك، مور مور شدن، گزگز كردن یا احساس سوزش در بازوها و پاها از دیگر علائم بیماری ام.اس عنوان شده است.

سایر علائم مغز و اعصاب

ضایعات عصبی ناشی از بیماری ام.‌اس ممكن است در دریافت یا ارسال پیام‌ها بین سیستم اعصاب مركزی، مشكلاتی را ایجاد كند. كاهش دامنه توجه، قضاوت ضعیف و از دست دادن حافظه و اختلال در استدلال و حل مشكلات ازجمله علائم عصبی بیماری ام.اس به شمار می‌رود. افسردگی یا احساس غم و اندوه، سرگیجه و مشكلات تعادلی و از دست دادن شنوایی از دیگر نشانه‌های ام.اس هستند. بیماری ام.اس همچنین با مشكلات جنسی، دشواری درك سخنرانی، اشكال در بلع و جویدن و خستگی همراه است كه این علائم در اوایل شب بدتر می‌شود.