سلامت نیوز : وقتی سکته مغزی اتفاق می‌افتد، خونرسانی به قسمتی از بافت مغز بر اثر خونریزی یا ایجاد لخته، قطع یا بشدت کاهش می‌یابد و این اتفاق‌ به مرگ سلول‌های مغزی آن منطقه منجر می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم ؛ اما نکته مهم اینجاست که هر چه مدت این اختلال خونرسانی طول بکشد و بسته به این که کدام قسمت مغز درگیر شده است، نوع علائم، شدت بروز ناتوانی ها و در واقع عوارض سکته مغزی متفاوت خواهد بود. از مهم ترین شکایات مبتلایان به سکته مغزی؛ اختلال بلع، تکلم و حافظه، تغییرات خلق و خو و رفتار، ضعف عضلات، سرگیجه و سردرد، نداشتن تعادل و کاهش سطح هوشیاری است.

از آنجا که هر قسمت مغز، مسئول برخی فعالیت هاست مثل مرکز بلع، تکلم و مراکز حسی و حرکتی، در صورت وارد شدن آسیب به سلول های مغزی واقع در منطقه حرکتی، ضعف حرکتی رخ می دهد به طوری که اگر نیمکره راست مغز درگیر شود، فلج حرکتی در سمت چپ و در صورت آسیب به نیمکره چپ مغز، فلج حرکتی در سمت راست رخ می دهد و شدت این آسیب باتوجه به وسعت ناحیه درگیر، مدت قطع خونرسانی به ناحیه، سن بیمار، وضع سلامتی و بیماری های زمینه ای همراه، فاصله زمانی تا شروع درمان طبی اولیه و البته زمان شروع برنامه توانبخشی برای بیمار متفاوت خواهد بود.

دست و پنجه نرم کردن با ضعف عضلانی

از علل دیگری که باعث ضعف عضلات به دنبال سکته مغزی می شود، بی تحرکی و استفاده نکردن از عضلات است. همچنین اختلال بلع و به دنبال آن سوء تغذیه و تحلیل رفتن عضلات هم می تواند از علل ضعف کلی بیمار محسوب شود که معمولا این نوع ضعف، موضعی نیست.

ضرورت انجام درمان توانبخشی

آنچه مسلم است مشکلاتی مثل سرگیجه، نداشتن تعادل، ضعف و فلج عضلات روی فعالیت ها، حرکات و راه رفتن بیمار تاثیر گذار است و بیمار در انجام کارهایی مثل خوردن، آشامیدن، نوشتن، بهداشت فردی، راه رفتن و ... با مشکل مواجه خواهد شد.

به همین دلیل بعد از وقوع سکته مغزی باید درمان دارویی هرچه سریع تر زیر نظر یک متخصص نورولوژی شروع شود و بعد از پایدار شدن شرایط بیمار، بلافاصله و معمولا طی 24 تا 48 ساعت اول پس از سکته، درمان توانبخشی زیر نظر یک تیم شامل پزشک متخصص طب فیزیکی و توانبخشی، متخصص مغز و اعصاب، فیزیوتراپیست، کاردرمانگر، گفتار درمانگر و کارشناس ارتوپدی فنی شروع شود.

انجام ورزش های تقویتی، تعادلی و استقامتی

روش های توانبخشی برای کاهش ناتوانی های حرکتی بسیار متنوع است که بر اساس شرایط، شکایات و توانایی های هر بیمار فرق می کند.

روش هایی مثل ورزش درمانی شامل تمریناتی که به بهبود دامنه حرکتی مفاصل کمک می کند، تمرینات تقویتی و تعادلی و حتی تمریناتی که سبب بهبود انعطاف پذیری عضلات می شود. تمرینات هوازی و آبی نیز می تواند به بهبود وضع قلبی ـ عروقی بیمار کمک کند. آموزش نشستن، ایستادن، حفظ تعادل، راه رفتن روی سطح صاف، انجام ورزش های تقویتی و استقامتی برای افزایش قدرت و استقامت عضلات بسیار کمک کننده است.

تمرین راه رفتن

در بسیاری از بیماران سکته مغزی، پذیرش و انجام راه رفتن روی سطح صاف به علت ناتوانی در تحمل وزن از سوی نیمه فلج یا ترس از سقوط و افتادن وجود دارد. برای رفع این مشکل، چند سیستم تردمیل برای تسهیل تمرین راه رفتن در دسترس بیمار قرار می گیرد که یکی از شایع ترین آنها استفاده از تردمیل در حالتی است که تعادل و ایمنی بیمار به وسیله تسمه هایی که از بالا آویزان است، حفظ می شود و بیمار با استفاده از آنها روی تردمیل راه می رود.

برنامه های توانبخشی پس از سکته مغزی

این برنامه ها عبارت است از:

ـ تحریک الکتریکی عضلات در بیمارانی که قادر به تولید نیروی عضلانی کافی نیستند برای حفظ انقباض پذیری فیبرهای عضلانی.

ـ تحریک الکترو مغناطیس مغز که روشی غیرتهاجمی محسوب می شود و در این بیماران با امواج الکترومغناطیس سلول های مغزی آسیب دیده را تحریک می کنند که باعث می شود سلول های سالم موجود در ناحیه آسیب دیده شروع به تشکیل زواید عصبی و ارتباطات جدید با سلول های اطراف بکنند که به این فرآیند سازماندهی مجدد مغزی می گویند و بر پایه همین فرآیند است که بسیاری از برنامه های توانبخشی برنامه ریزی شده است.

ـ استفاده از بیو فیزیک و نورو فیزیک.

ـ تجویز وسایل کمکی حرکتی مثل انواع واکر .

ـ روش های جراحی مثل آزاد کردن یا جابه جایی تاندون.

برای گرفتن نتیجه مطلوب صبور باشید

معمولا بیماران مبتلا به سکته مغزی به درمان و توانبخشی طولانی مدت نیاز دارند و اثرات دیررس آن ممکن است پس از یک تا دو سال دیده شود. البته معمولا بیشترین میزان بهبودی طی شش ماه اول پس از سکته مغزی اتفاق می افتد.