سلامت نیوز : دكتر كهرم را به معترض بودنش می‌شناسند؛ او به هر چیزی كه به آب، خاك، درخت و هر آنچه جان دارد آسیب بزند، اعتراض می‌كند. با این‌كه امسال چهلمین سالی است كه در حوزه محیط زیست فعال است اما طی 8 سال گذشته پایش را هم به سازمان حفاظت محیط زیست كشور نگذاشته و انگار فقط در این مورد است كه اعتراضی نداشته!

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ؛ با این حال او در این 8 سال فعالیت خود را متوقف نكرده و همچنان دلسوز طبیعت و جانداران این خاك بوده. كهرم معتقد است: از وقتی دولت تدبیر و امید شروع به كار كرده همه انتظار معجزه دارند و می‌گویند این دولت غیر از تقبیح اقداماتی كه دولت قبل انجام داده، كاری نكرده؛ اما در 60 روز چه كار می‌شود كرد تا جبران 8 سال اهمال و بی‌تدبیری شود؟ این اهمال در همه زمینه‌ها و حتی محیط زیست هم دیده می‌شود. خانه دكتر اسماعیل كهرم، فعال محیط زیست مانند باغی سرسبز است كه دیوارهای خانه به سختی از میان درختان آن دیده می‌شود. دیوارهای اتاقش پر از لوح‌های تقدیر و مجسمه‌هایی از پرندگان است و تصویری از زمان فارغ‌التحصیلی‌اش در میان تقدیرنامه‌های روی تاقچه شومینه، خودنمایی می‌كند. او اكنون مشاور دكتر ابتكار در امور محیط طبیعی است و حالا كه بیشتر از 40 روز از آغاز فعالیتش می‌گذرد در كنار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست به دنبال بررسی شرایط موجود و ارائه راه‌حل برای مشكلات است.

بزرگترین مشكلی كه اكنون سازمان حفاظت محیط زیست با آن مواجه است چه می‌دانید؟
اقتصاد لطمه خورده كشور همه چیز را تحت تأثیر قرار داده و سازمان حفاظت محیط زیست هم در این خصوص با مشكل مواجه است. سازمان نیازمند استخدام نیروهای جدید در زمینه كارشناس و نیرو‌های متخصص است؛ اما با وجود این‌كه نیروی متخصص بیكار در كشور زیاد است، به خاطر مسائل مالی نمی‌توانیم استخدام جدید داشته باشیم.
كمبود محیط بان در مناطق مختلف كشور هم كاملاً محسوس است. ما در سفر اخیر به اصفهان، بازدیدی از پارك ملی كلاه قاضی داشتیم كه یكی از منحصربه‌فردترین مناطق حفاظت شده در ایران است. در قله‌های این منطقه بز، قوچ، میش و كل زندگی می‌كنند و پهنه صحرای آن، محل زندگی آهو، جـبیر و غزال است كه محافظت از آن‌ها نیازمند نیروهای پرتوان محیط بان است؛ اما نیروهای مشغول به كار در منطقه، بسیار فرسوده هستند، چون زیاد كار می‌كنند و كم حقوق می‌گیرند. نه تنها در این منطقه، بلكه همه محیط بانان كشور 2 برابر یك كارمند كار و نصف آن‌ها حقوق دریافت می‌كنند.همه این مشكلات ناشی از كمبود شدید منابع مالی است و این امكان برای سازمان وجود ندارد كه نیروی متخصص جذب كند.

به نظر شما چه بخش‌هایی از محیط زیست كشور در چند سال گذشته بیشتر آسیب دیده است؟
در 4 سال گذشته مناطق چهارگانه سازمان شامل پارك‌های ملی، پناهگاه‌های حیات‌وحش، مناطق حفاظت شده و آثار طبیعی ملی مورد جفا قرار گرفته‌اند. میان پارك گلستان جاده ساخته شده، دستور استخراج نفت از پارك ملی كویر و گاز از پارك ملی نایبند بوشهر صادر شده كه همه این‌ها نشان می‌دهد طبیعت منحصر به فرد كشور ما مورد غفلت قرار گرفته است. با وجود این شرایط، آقایان ببر سیبری و شیر ژیان وارد كشور كردند تا نظرها به این اقدامات نمایشی معطوف شود؛ در حالی كه درست همزمان با این قضایا،‌ صدها هكتار از پارك ملی بمو و 640 هكتار از كلاه قاضی به اجرای طرح‌های عمرانی و شهرك‌سازی واگذار شد؛ یا این‌كه تصمیم گرفتند در آشوراده كه مدخل حیات وحش میانكاله است، مركز توریستی بسازند تا هتل‌های چند طبقه، انواع آلودگی را به این منطقه كه خود مقصد توریستی است، بیاورد.

در حال حاضر بحرانی‌ترین منطقه زیست محیطی كدام است؟
به‌طور قطع دریاچه ارومیه! 40 سال پیش در این دریاچه پرندگان را حلقه‌گذاری می‌كردیم اما حالا با اتوبوس داخل دریاچه می‌رویم كه این تأسف برانگیز است.
شرایط دریاچه ارومیه وخیم است چون حقابه آن را نداده‌ایم. دریاچه ارومیه سالانه 5/7 میلیارد مترمكعب آب نیاز دارد و حوزه دریاچه هم 7 میلیارد مترمكعب آب دارد؛ یعنی برای تأمین حقابه ارومیه به منابع آب خارجی نیاز نداریم؛ اما با بستن 40 سد روی 11 رودخانه‌ای كه به ارومیه می‌ریختند، حقش را گرفتیم.

از طرف دیگر یك میلیارد مترمكعب هم آب‌های جاری و سطحی مثل چشمه‌ها و چاه‌های قدیمی داشتیم كه آب دریاچه را تأمین می‌كرد و آن را هم از دریاچه دریغ كردیم؛ كم‌آبی و خشكسالی هم به خشك شدن این دریاچه كمك كرد. اما مشكل دریاچه ارومیه به همین خشك شدن منحصر نمی‌شود و 7 تا 12 میلیون نفر در منطقه تحت تأثیر عوارض و مسائل خشكسالی دریاچه، خشكی هوا، خشكی چاه‌ها، قنوات و چشمه‌ها هستند. حدود 73 هزار چاه اطراف دریاچه وجود دارد كه بسیاری از آن‌ها غیرمجاز است و آب دریاچه را به باغ‌ها و تاكستان‌ها می‌برد. با این اقدامات همه سهم آب ارومیه به زراعت داده شد و وسعت اراضی كشاورزی منطقه از 350 هزار هكتار به 750هزار هكتار رسید.
این موضوع به ظاهر خیلی عالی است و وضع مالی مردم منطقه خوب شده اما این شرایط تا وقتی ادامه دارد كه دریاچه پر آب باشد چون با از بین رفتن دریاچه، زراعت هم از بین می‌رود. متأسفانه مردم نمی‌دانند كه تمام این نعمات كشاورزی و زراعت مرهون دریاچه ارومیه است.

حالا در تالاب دریاچه ارومیه سونامی نمك به پا شده؛ نمكی كه به صورت كریستال خشك است اما بر اثر عوامل فرساینده مثل باران و باد، در آب حل می‌شود و به صورت گرد در می‌آید. در این شرایط بادی با سرعت كم هم می‌تواند نمك‌ها را بلند كند و در میاندوآب، زنجان، ارومیه و تبریز پخش كند. تازگی هم كه باد شور در منطقه آمده و نمك‌های فرسایش پیدا كرده، با باد به حركت در آمده‌اند.

حتماً شما هم شنیده‌اید كه برخی معتقدند به جای نجات دریاچه ارومیه باید به فكر تغییر كاربری آن باشیم. نظر شما در این مورد چیست؟
هیچ فرضیه مطمئن و علمی برای تغییر كاربری دریاچه ارومیه وجود ندارد. ارومیه 5 هزار كیلومترمربع وسعت دارد كه طول آن 167كیلومتر و عرضش 34 تا 57 كیلومتر است و به عمق 80 متر نمك دارد. من از آقای كردوانی كه دیگر زمان بازنشستگی ایشان است، شنیدم كه می‌گویند نمك دریاچه ارومیه باارزش است، باید این نمك را استخراج كنیم، بفروشیم و به جای آن شن و خاك بریزیم تا دریاچه ارومیه به مرتع تبدیل شود. اما هر كسی می‌داند كه نمك یكی از ارزان‌ترین خوراكی‌هایی است كه در خانه هر كسی پیدا می‌شود و از نمك كم‌ارزش‌تر وجود ندارد. این طرح نه منطقی است و نه اقتصادی.

دریاچه ارومیه را می‌توان بازیافت كرد و به آن حیات دوباره دارد. دولت آقای روحانی هم بر این عزم است كه شكوه و عظمت گذشته را به این دریاچه برگرداند كه این امر، امكان‌پذیر است.اگر حقابه ارومیه را از یك میلیارد و 300میلیون مترمكعب از پشت سدها 2برابر كنیم و این رقم را به 2میلیارد و 700 مترمكعب برسانیم و یك پاییز و زمستان پر باران هم داشته باشیم، دریاچه ارومیه احیا می‌شود.