به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان ؛ همه رفسنجان را به اسم مرکز تولید پسته جهان میشناسند و مکانی که پسته از هزاران سال قبل در آن کشت میشده و مرکز گسترش این محصول در جهان است اما شاید مصرفکنندگان طلای سبز ندانند که نوق و بهرمان در رفسنجان مرکز تولید پسته محسوب میشوند و سالانه میلیاردها تومان از طریق باغهای گسترده پسته به جیب باغداران سرازیر میکند اما در همین منطقه یکی از عجیبترین اتفاقات روی داده است. آب برخی روستاهای نوق آنچنان بیکیفیت شده است که هماکنون چیزی از لولههای آب آشامیدنی این روستاها خارج نمیشود جز آبی آغشته به اسید بهطوری که اگر به دستهای ساکنان روستاهای چهارصد دستگاه، جهانآباد و محمودیه نگاهی بیندازیم، مملو از خوردگی و سیاهی است. میزان خورندگی آب به حدی بالاست که اگر آب بهصورت و پوست مردم ریخته شود، زخم ایجاد میشود.
عوارض استفاده از آب به گفته مردم روستا
این مشکل ماههاست مردم این منطقه را رنج میدهد و موجب بروز مشکلاتی برای مردم شده است. شدت آلودگی به حدی است که حتی موجب خوردگی لولههای آب نیز شده است. بهطوری که حتی لولههای آب هم دچار نشتی شده است، سیاه شدن ظروف آشپزی، ناراحتیها و زخمهای پوستی، بیماریهای داخلی و خشک شدن گیاهان و بیماری دامهایی که از این آب استفاده میکنند، تنها نمونهای از عوارض آبهای آلوده لولهکشی این روستاهاست. اما رمز آلوده شدن آبهای نوق همان است که سالها قبل کارشناسان کشاورزی نسبت به بروز آن هشدار میدادند. در واقع برداشت بیش از حد آب از سفرههای زیرزمینی موجب بروز این مشکل شده است. رمز راز آلودگی شدید چاههای آب این روستاها آنجا باز میشود که بدانیم سالانه سطح آبهای بسیاری از دشتهای استان کرمان بهشدت کاهش مییابد.
کاهش سطح آبها از 50 سال قبل آغاز شده است اما 17 سال خشکسالی سالهای اخیر و عدم بارندگی در این مناطق موجب شد رفتهرفته این منطقه به یکی از کمبارشترین مناطق کشور تبدیل شود و میزان بارندگی برخی سالها از 10 میلیمتر نیز کمتر میشود. اما این کمآبی دلیلی نشد برای کاهش باغهای پسته بلکه هر سال بر حجم باغهای پسته افزوده شده و موتور پمپها هر سال آب بیشتری را از ذخایر آب زیرزمینی برداشت کردند و درنهایت تعادل بین آب شیرین و شور ذخایر آب زیرزمینی رفسنجان هر روز نسبت به گذشته ناموزونتر شد و درنهایت آب بسیاری از موتور پمپها غیر قابل مصرف حتی برای کشاورزی شد یا چاهها خشک شد اما کشاورزان هر سال با کفشکنی چاهها بر عمق چاهها افزودند و آب بیشتری برداشت کردند. حالا دیگر از بسیاری از این چاهها نمیتوان برای کشاورزی نیز استفاده کرد.
سختی آب آنچنان زیاد شده است که رسوبات آبها لولههای آب را نیز مسدود میکنند و در کمال تعجب طبق نظر کارشناسان زمینشناسی کرمان هر سال سطح دشتهای رفسنجان نیز افت میکند و درواقع زمین فرو میرود. درواقع روستاییان نوق که برخی پسته دارند و برخی نیز تنها کارگران زمینهای پسته نوق هستند این روزها دارند جور آبیاری زمینهای پستهای را میدهند که سالانه میلیاردها تومان نصیب صاحبانشان میکنند.
خروج آب سیاهرنگ از لولههای آب
محمد یکی از ساکنان نوق گفت: این مشکل از چندی قبل روی داده است. بسیاری از چاههای آب اطراف روستا خشک شدهاند یا اینکه دیگر نمیتوان با استفاده از این آبها باغهای کشاورزی را آبیاری کرد. وی اظهار کرد: آب روستاهای محمودیه، جهانآباد، چهارصد دستگاه که تعداد قابل توجهی خانوار را شامل میشود تنها از طریق چاهی که در همین مناطق حفر شده است، تامین میشود. وی ادامه داد: در ابتدا طعم آب تغییر کرد، اما رفتهرفته آب تلخ شد و حتی تغییر رنگ داد و حال اگر شیر آب را باز کنید تنها آب سیاه با بویی بسیار زننده از شیر خارج میشود. این ساکن منطقه نوق ادامه داد: آب در ابتدا سیاه است اما اگر مدتی صبر کنید آب کمرنگتر میشود و قهوهای و درنهایت زردرنگ میشود و درنهایت حالتی کدر پیدا میکند. وی ادامه داد: این آب را اگر بخورید، دچار سوزش بسیار شدید داخلی میشوید، اگر به صورت بزنید دچار خوردگی میشود و به مرور زمان پوست بدن را خراب میکند امروز اگر به دستهای زنان و مردان نگاه کنید، بعضا دچار ترک و زخم شده است.
مشکلات بهداشتی مردم روستا
زهرا اسماعیلی، زن خانهدار نیز میگوید: من و خانوادهام زمین پستهای نداریم و زندگیمان از طریق کارگری در زمینهای پسته میگذرد اما حالا آب خوردنمان را هم باید از مغازهها بخریم حتی از آب لولهکشی برای استحمام هم نمیتوان استفاده کرد. وی افزود: این آب لباسها را میپوساند و اگر کودکانمان را حمام کنیم، پوست بدن بچهها را میسوزاند. وی ادامه داد: حتی اگر در ظرفی مقداری از آب را بریزید در زمان اندکی مایعی سیاهرنگ در ظرف تهنشین میشود، حتی رنگ بسیاری از ظروف تغییر کرده است. وی بیان کرد: حتی اگر دامها از این آب استفاده کنند بعد از مدتی دچار مشکل میشوند و حتی درختان را هم خشک میکند. احمد پسر جوانی است که میگوید: تنها راه مردم این است که کیلومترها آنسوتر و از روستاهای اطراف آب مورد نیاز خود را با استفاده از ظروف آب تهیه کنند و افرادی هم که مشکل مالی ندارند آبهای معدنی از مغازهها تهیه میکنند. وی اظهار کرد: اکثر مردم منطقه خرده مالک یا کارگر هستند و در واقع دارند هزینه آبیاری باغهای مالکان بزرگ را میدهند. این جوان افزود: بسیاری از مردم حتی نمیتوانند هزینه انتقال آب را از چندین کیلومتر آن طرفتر تامین کنند و سایر مردم هزینه حمل و نقل برخی خانوارها را میدهند.
مسئولان به روستاییان کمک کنند
وی از مسئولان خواست هر چه زودتر فکری به حال آب آشامیدنی این روستاها کنند. وی ادامه داد: اگر از لولههای آب بازدید کنید میزان اسید آب به حدی است که حتی لولهها را هم سوراخ کرده است و اگر آب را روی کاشی و کفپوش بریزید، سیاه میشود. علی دیگر ساکن این منطقه ادامه داد: آبی که مردم با طی چند کیلومتر آنسوتر تامین میکنند هرازچند گاهی قطع میشود و همین امکان هم از دسترس خارج میشود. مسئولان میگویند باید تامین اعتبار شود تا مشکل آب این روستاها رفع شود اما سوال ما این است که مگر باغهای پسته میلیاردها تومان درآمدزایی ندارد. مگر همین باغها ارزآوری ندارد.
از همین درآمدها مشکل آب این چند روستا را حل کنند زیرا مردم مهاجرت از روستاها را آغاز کردهاند. وی گفت: باید مسئولان در منطقه حضور یابند تا مشکل و صفوف طولانی مردم را برای برداشت آب از یک شیر آب ببینند. وی ادامه داد: بسیاری از مردم که سعی میکنند از همین آب استفاده کنند دچار بیماری شدهاند. این ساکن منطقه نوق ادامه داد: میگویند آب این منطقه خودگردان است اما این سوال را مطرح میکنیم که چرا با یک جلسه و همکاری چند دستگاه مشکل را حل نمیکنید؟ گفتههای مردم ساکن این منطقه نشان از پیگیریهای مستمر آنها از طریق شورا و مسئولان محلی برای رفع مشکل آب داشتهاست که تاکنون نیز بینتیجه مانده است. نکته قابل توجه این است که بسیاری از این مردم پستهدار و مالک نیستند و تنها کارهای جانبی صنعت پسته را انجام میدهند و زندگی خود را از این طریق میگذرانند و ادامه حضور آنها در این روستاها منوط به ایجاد زیرساختهای لازم برای زندگی در این روستاهاست. تعدادی از خانوارهای منطقه مهاجرت کردهاند و درصورت ادامه این مشکل این روستاها خالی از سکنه خواهند شد.
موضوع درحال پیگیری است
سرپرست فرمانداری رفسنجان درخصوص وضعیت ایجادشده در این روستاها گفت: درحقیقت دلیل اصلی این مشکل برداشت از آبهای زیرزمینی و کاهش سطح آب و کاهش کیفیت است. علی محمدیبهجت افزود: برای تامین آب این روستاها چاهی در بالادست حفر شده و تامین آب خودگردان است. وی تصریح کرد: در گذشته اعتباری برای حل این مشکل اختصاص یافت اما پس از مدتی مشکل آب ایجاد شد و پیگیری برای حل مشکل درحال انجام است. وی قبوضی که مردم پرداخت میکنند را برای تامین اعتبار رفع مشکل جوابگو ندانست و ادامه داد: برای حل این مشکل باید مجتمع آبرسانی ایجاد شود. محمدیبهجت خاطرنشان کرد: در این خصوص برنامهریزی کردهایم و طرح انتقال آب از مجتمع آب چاه جعفری در دست است. وی بیان کرد: راهحلهایی در دست است که درحال اجرایی کردن آنها هستیم.
نظر شما