سلامت نیوز : آخرین آمارهای مركز كنترل كیفیت هوای تهران خبر از قرار گرفتن شرایط هوای پایتخت در حال اضطرار می‌دهد. شرایطی كه به اعتقاد كارشناسان محیط‌زیست با طولانی شدن این شرایط باید بپذیریم كه مرگ زودرس در كمین شهروندان خواهد بود. افزایش بیماران تنفسی در بیمارستان‌ها و وخیم بودن حال برخی از این افراد كه به گفته پزشكان متخصص دلیل آن آلودگی هواست باعث شده تا مسئولان وزارت بهداشت نیز نسبت به شرایط وخیم هوای پایتخت به متولیان هشدار داده و خواستار اجرای كامل ماده 7 قانون جلوگیری از آلودگی هوا شده‌اند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه تهران امروز ؛ ماده‌ای كه براساس آن دولت مكلف به تعطیل كردن تمامی مدارس در كلیه مقاطع تحصیلی و همچنین تمامی ادارات و سازمان‌های دولتی است. این در حالی است كه به‌رغم این هشدارها تنها راهكار كمیته اضطرار آلودگی هوای تهران تعطیلی مهدكودك‌ها و مدارس ابتدایی و اجرای طرح زوج و فرد از در منازل بود كه توسط استانداری تهران اجرایی شد. این در حالی است كه یوسف رشیدی، مدیرعامل شركت كنترل كیفیت هوای تهران به روزنامه تهران امروز می‌گوید: «آلودگی هوای تهران از مرز هشدار گذشت و به اضطرار نزدیك شد.» به گفته رشیدی؛ با پیش‌بینی سازمان هوا‌شناسی برای پایداری هوا در دو روز آینده، انباشت آلاینده‌ها در شهرهای صنعتی و پرجمعیت افزایش می‌یابد.

به‌رغم آنكه مشكل آلودگی هوای پایتخت به‌ویژه در نیمه دوم سال نزدیك به دو دهه است كه نفس‌های پایتخت نشینان را به شماره انداخته است، اما همچنان به نظر می‌رسد كه تصمیم‌های كوتاه مدت متولیان برای خروج تهران از این شرایط حاشیه امنی برای سایر سازمان‌های درگیر و متولی در كاهش آلودگی هوا به‌وجود آورده است. حاشیه امنی كه در آن خودروسازان و وزارت نفت همچنان به تعهدات قانونی خود در تولید خودروهاو سوخت باكیفیت عمل نمی‌كنند. مسئله‌ای كه معصومه ابتكار، رئیس سازمان محیط‌زیست كشور نیز به آن اشاره می‌كند و می‌گوید: «متاسفانه خودروسازان در این سال‌ها حتی استاندارد یورو2 را هم خوب اجرا نكرده‌اند، چرا كه اگر همین استاندارد را اجرا می‌كردند اكنون با مشكلات بسیار روبه‌رو نبودیم، در عین حال وضعیت سوخت ما نیز چندان تعریفی ندارد.

گرچه طی مذاكره اخیر بنده با مهندس زنگنه بر ارتقای استاندارد و كیفیت مطلوب سوخت تاكید شده اما به‌واقع میراث خوبی از وزارت نفت تحویل ایشان نشده و نمی‌توان انتظار داشت معوقات 8 ساله گذشته یكشبه‌و یكساله محقق شود.» عدم اجرای موفق طرح نوسازی خودروهای فرسوده، عدم واگذاری اتوبوس‌های نو به ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی، عدم اجرای تمامی تعهدات قانونی دولت نسبت به توسعه مترو و بسیاری موارد دیگر را نیز به عواملی كه معصومه ابتكار به آن اشاره می‌كند، باید اضافه كنیم تا به این نتیجه برسیم كه مشكل آلودگی هوا در پایتخت به این زودی‌ها حل نخواهد شد. حتی اگر معاون عمرانی استاندار تهران امیدوار باشد تا روز جمعه بادی در آسمان تهران شروع به‌وزیدن كند و وضعیت بحرانی هوا بهتر شود. چرا كه استاندار سابق تهران نیز اعتقاد داشت كه برای كاهش آلودگی هوای پایتخت باید دست به دعا برداشت.

انتقاد وزارت بهداشت از استانداری

اكنون هشدار نسبت به شرایط اضطرار هوای تهران از مرز كارشناسان محیط‌زیست گذشته و به مسئولان وزارت بهداشت نیز رسیده است. وزیر بهداشت حتی اعلام كرده است در سایت این وزارتخانه قرار است مانند سازمان هواشناسی وضعیت هوای تهران گزارش شود. این در حالی است كه اجرای طرح آماده باش تمامی آمبولانس‌ها در میادین اصلی شهر توسط مركز اورژانس و سازمان هلال‌احمر هم‌‌اكنون در پایتخت در حال اجراست. اما در این میان آنچه اهمیت دارد، انتقاد وزارت بهداشت از عدم اجرای مصوبه كمیته اضطرار آلودگی هوا است. كاظم ندافی، رئیس مركز سلامت محیط و كار وزارت بهداشت در این باره می‌گوید: «بر اساس اطلاعاتی كه از روزهای گذشته از ایستگاه‌های سطح شهر به دست آوردیم، آلاینده‌های هوا مرتب رو به افزایش است؛ به‌طوری كه از ظهر روز دوشنبه سه مرتبه به استاندار تهران نامه نوشته‌ایم و اعمال ماده 7 قانون جلوگیری از آلودگی هوا را خواستار شدیم.»

آنطور كه ندافی در ادامه می‌گوید؛ به‌دنبال نامه وزارت بهداشت، استانداری تهران كمیته اضطرار را برگزار كرد. او ادامه می‌دهد: «پیشنهاد ما در این كمیته، تعطیلی تمام مدارس در تمام مقاطع و كلیه ادارات و سازمان‌های دولتی شهر تهران بود. این پیشنهاد نیز در جلسه تصویب شد، اما بعدا موضوع دیگری در صداوسیما اعلام شد. اما این مصوبه از سوی استانداری تهران اجرایی نشد كه امیدواریم استانداری به مصوبات كارگروه آلودگی شهر تهران عمل كند و همان مصوبات را به اجرا گذارد.» رئیس مركز سلامت محیط و كار وزارت بهداشت تاكید می‌كند: «مجددا در مورد وضعیت كیفیت هوا هشدار می‌دهیم. نیاز است تمام فعالیت‌ها كاهش یابد. به منظور آنكه فعالیت مردم در فضای بیرونی كاهش یابد، باید سازمان‌ها و ادارات تعطیل شوند و این تعطیلی باید تا زمان بازگشت شرایط عادی جوی ادامه یابد چرا كه اجرای طرح‌هایی مانند زوج و فرد از در منازل در زمانی كه تمامی ادارات و سازمان‌های دولتی باز است، نمی‌تواند راهكار مناسب و تاثیرگذاری باشد. وقتی می‌گوییم باید فعالیت مردم كاهش یابد، به معنای آن است كه باید مقدمات آن فراهم شود، اگر مردم موظف باشند كه بر سر كار خود حاضر شوند، مشكل آلودگی همچنان پابرجا خواهد بود. تعطیلی ادارات و به‌ویژه مدارس یكی از راه‌حل‌های مقطعی كاهش آلودگی است. به منظور حل اساسی این مشكل باید برنامه جامع كاهش آلودگی هوا كه مصوب دولت است و سازمان حفاظت از محیط‌زیست مسئول اجرای آن است، اجرا شود.»

سوخت و خودروهای بی‌كیفیت بلای جان مردم

آنطور كه معصومه ابتكار، معاون رئیس‌جمهور می‌گوید؛ در راستای اجرای برنامه جامع كاهش آلودگی هوا، دولت یازدهم نگاهی ویژه به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی خواهد داشت. ابتكار درباره مشكل آلودگی هوا در كشور به‌ویژه در تهران تاكید می‌كند: «آلودگی هوا مهم‌ترین چالش زیست‌محیطی كشور است كه دراین میان خودرو و سوخت اصلی‌ترین عامل افزایش آلودگی هوا هستند. خودروها به دلیل رعایت نكردن استانداردها و سوخت نیز به دلیل كیفیت نامناسب طی سال‌های متمادی آلودگی هوا را در كشور افزایش داده‌اند.»معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط‌زیست خروج خودروهای فرسوده را از خیابان‌های پایتخت یكی از اصلی‌ترین محورهای برنامه جامع كاهش آلودگی هوا می‌داند و یادآور می‌شود: «اگرچه در برنامه جامع كاهش آلودگی هوا بر توسعه حمل‌ونقل عمومی تاكید می‌شود اما در این سال‌ها با عدم حمایت دولت گذشته ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر سن فرسودگی را پلكانی پیموده است.اكنون بیش از 17 هزار تاكسی فرسوده در شهر تردد می‌كنند كه بالغ بر نیمی از آنها پیكان بوده، پیكانی كه 10 برابر یك خودرو سالم و استاندارد آلودگی تولید می‌كند. همچنین اتوبوس‌های دود زا خود معضلی در ناوگان حمل‌ونقل عمومی است.

كه در این زمینه مذاكرات و برنامه‌ریزی‌ها برای انجام هرچه سریع‌تر نوسازی ناوگان اتوبوسرانی و مینی‌بوس‌رانی صورت گرفته است.» ابتكار ادامه می‌دهد: «تمامی مینی بوس‌های شهر تهران فرسوده است كه توافقات و ساز و كارها برای خروج مینی‌بوس‌های فرسوده با شهرداری تهران در حال انجام است. نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و در كنار آن توسعه ناوگان و شبكه حمل‌ونقلی شهر تهران، كاهش آلودگی هوا در پایتخت را رقم خواهد زد.» معاون رئیس‌جمهور نیز اعتقاد دارد در موضوع كاهش آلودگی هوا بسیار عقب هستیم چرا كه در طول این سال‌ها خودروسازان مرتبا برای استقرار استاندارد یورو4 مهلت گرفته‌اند این در حالیست كه باید مهلت‌ها را بازنگری كرده و وارد یك مذاكره جدی شویم.» رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره جلوگیری از شماره‌گذاری خودروهای غیراستاندارد نیز می‌گوید: «برای اجرای این كار نیز نیازمند زمان هستیم و نمی‌توانیم یكشبه همه برنامه‌ها را به اجرا در بیاوریم. امیدواریم شرایط تحریم بهتر شده و بتوانیم بنزین با كیفیت وارد كشور كنیم تا از این طریق حداقل اوضاع سوخت بهبود یابد.»

بررسی دوباره طرح 2 فوریتی مقابله با آلودگی هوا

رئیس كمیسیون سلامت شورای شهر تهران نیز خواستار بررسی مجدد طرح دو فوریتی مقابله با آلودگی هوا در مجلس شورای اسلامی شد. رحمت‌الله حافظی در این باره می‌گوید: «منتظر پاسخ مناسب و موثر از طرف نمایندگان مجلس هستیم. مطالبه ما از نمایندگان مجلس خیلی جدی است.» حافظی با اشاره به طرح دو فوریتی كه 24 نماینده مجلس در بهمن ماه سال گذشته برای مقابله با آلودگی هوا امضا كردند، بیان می‌كند: «متاسفانه این طرح دو فوریتی رای نیاورد. بر همین اساس، از نمایندگان مجلس می‌خواهیم این طرح دوباره در دستور كار قرار بگیرد و به تصویب برسد. در واقع از كمیسیون بهداشت و درمان مجلس و فراكسیون محیط‌زیست مجلس می‌خواهیم این موضوع را در دستور كار قرار دهد و تا تصویب آن، پیگیر موضوع شوند.» رئیس كمیسیون سلامت شورای شهر تهران با اشاره به آسیب‌های آلودگی هوا بخصوص در كلانشهرهای كشور، ادامه می‌دهد: «بر اساس گزارش وزارت بهداشت، روزانه 227 مرگ منتسب به آلودگی هوا در شهر تهران رخ می‌دهد.» او نسبت به تشدید ذرات معلق كمتر از 2.5 میكرون در هوای تهران هشدار می‌دهد و یادآور می‌شود: «ورود این آلاینده از راه ریه به خون، باعث آسیب مغز، كبد، كلیه و... می‌شود.» رئیس كمیسیون سلامت شورای شهر تهران همچنین خواستار كاهش عمر معاینه فنی خودروها از 5 به 2 سال می‌شود و می‌گوید: «به نظر می‌رسد، افزایش عمر معاینه فنی خودروها، یكی از اشتباهات بزرگ مجلس بوده است. چه بسا، زمان معاینه فنی در كلانشهر تهران می‌بایست سالانه باشد.»