سلامت نیوز : باربد، هانیه، حدیثه، نیما و... همگی نامهایی هستند که از ابتدای سال تا امروز وقتی شنیده میشوند خاطرهای تلخ را در اذهان عمومی زنده میکنند. این کودکان تنها قربانیان کودکآزاری در کشورمان نبوده و نیستند و هنوز هم اخباری مبنی بر ادامه کودکآزاریها در کشور که معمولا توسط والدین کودکان انجام میشود به گوش میرسد و گاهی نیز اخبار حتی به گوش رسانهها هم نمیرسند و در بیمارستانها یا اورژانس اجتماعی مسکوت باقی میماند.
همه این حوادث حاکی است پدیده کودک آزاری از معضلات مهم و رایجی شده که بویژه در چند ماه اخیر جامعه ما با آن دست به گریبان بوده است. هیچکس نمیداند که اکنون کدام کودک، در کدام گوشه شهر مورد آزار والدین خود قرار میگیرد. افزایش و فراگیری این پدیده شوم در جامعه به حدی است که نمیتوان بسادگی از آن گذشت؛ آن هم زمانی که قربانیان این ناهنجاری اجتماعی، کودکانی هستند که میتوانند در آینده افتخار آفرین این مرز و بوم باشند.
با اینکه آمار رسمی و دقیقی از سوی انجمن حمایت از حقوق کودکان درباره کودک آزاری در ایران در دسترس نیست ولی قربانیان کودک آزاری که طی چند ماه اخیر نیز افزایش یافتهاند، خود دلیل موجهی برای اثبات این ادعاست که این پدیده شوم که شالوده خانوادهها و تار و پود جامعه را بتدریج از هم میگسلد، حادثهای نیست که ضرورت مقابله با آن بر کسی پوشیده باشد.
فاطمه آجرلو، روانشناس و عضو کمیسیون آموزش مجلس در این خصوص و در ارتباط با نظام تربیتی خانواده و جایگاه و اهمیت تربیت فرزندان در تعالیم اسلامی به «جامجم» میگوید: نگاه نظام تعلیم و تربیت اسلامی به دنیای کودک نگاهی کاملا متفاوت است؛ به طوری که در این نظام تربیتی، کودک به عنوان آیندهساز جامعه جایگاه و نقش ویژهای دارد. به همین دلیل پیامبر اکرم(ص) دوران تربیتی کودک را به 3 هفت سال تقسیم میکند. در روایات متعدد آمده است که شخصیت و آینده هر انسانی در این سه دوره 7 ساله شکل میگیرد. برای مثال آمده است که در 7 سال اول باید به بچه آزادی عمل بدهیم، به خواستههای کودک اهمیت ویژه بدهیم و در گفتوگو با فرزندمان خیلی «نه» را به کار نبریم. همه این توصیهها برای این است که در 7 سال اول زندگی فرزندانمان زمینه بروز و ظهور خلاقیتهای آنها را ایجاد کنیم اما متاسفانه هنوز نتوانستیم بدرستی زمینههای تربیت اسلامی را در جامعه فراهم کنیم.
وی با تاکید براهمیت یادگیری پدر و مادر به عنوان عاملی موثر در جلوگیری از وقوع کودک آزاری تصریح میکند: نحوه مدیریت خانواده از سوی والدین در این خصوص بسیار تاثیر گذار است؛ والدین معمولا درباره چگونگی تربیت کودکان بیگانهاند و در بیشتر مواقع مشاهده میشود که پدر و مادر بیشتر اطلاعات تربیتی خود را از نشریات و رادیو و تلویزیون کسب میکنند که این آسیب مضاعف را در پی دارد چرا که آموزش رسانهای ناقص است.
این روانشناس با بیان اینکه آموزش، مهمترین راه حل جلوگیری از کودک آزاری است، تاکید میکند: به نظر من در حال حاضر بهترین راه این است که آموزش درستی به خانوادهها و کودکان داده شود یعنی جامعه ما به فرهنگسازی نیاز دارد. من به عنوان روانشناس معتقدم نظام تربیتی ما اشکال ساختاری دارد، یعنی در مهد کودک و دبستان نظام غلطی را پایهگذاری کردیم و آموزش درستی به کار نبستیم. در کتابهای ابتدایی میبینیم که آمده است آن مرد آمد یعنی کار بیرون برای مرد است و در تصمیم کبری و کوکب خانم زنان را خانه دار نشان میدهیم. این یک رویه غلط است چون در جامعه کنونی دیگر زن و مرد در کنار هم کار میکنند لذا تا وقتی که نظام تربیتی ما دستخوش تغییر نشود، نمیتوان به کاهش کودک آزاری چندان امیدوار بود.
آذر زمانی، روانشناس و مدیر کلینیک مشاوره و روانشناسی در تهران، کودک آزاری را نتیجه 5 عامل میداند:1ـ تنش و ناهماهنگی در خانواده 2ـ شرایط اجتماعی و اقتصادی نامناسب 3 ـ ساختار نامناسب خانواده 4ـ ناآگاهی در مورد خصوصیات کودک 5 ـ معضلات و مسائل فرهنگی و اجتماعی.
وی بیشترین و رایجترین انواع کودک آزاری را کتک زدن با دست، سوزاندن با قاشق داغ، ریختن فلفل در دهان کودک بر میشمارد که بیشتر توسط پدران و در مرحله بعد توسط نامادری صورت میگیرد و همچنان در کشور روبه افزایش است.این روانشناس درباره برخورد و رفتار با کودکان هنگام عصبانیت میگوید: هرگز از عذرخواهی کردن از کودکان خجالت نکشید و هنگام خشمگین شدن عذرخواهی کنید، چرا که کودکان نیازمند آن هستند تا بدانند که بزرگترها نیز باید به اشتباه خود اعتراف کنند.
چند توصیه تربیتی
1ـ هرگز کودک خود را با القاب نامناسب صدا نزنید.
2ـ شخصیت کودک را از رفتار وی جدا کنید.
3ـ برای تنبیه کودک از شیوهها و تکنیکهای صحیح ارتباطی مانند محروم کردن کودک از برخی امتیازاتش استفاده کنید.
4ـ از ورزش و گوش دادن به موسیقی برای کنترل اعصاب هنگام عصبانیت بهره بگیرید.
5 ـ از بزرگترهایی که مورد توجه و احترام خاص کودکان هستند، مانند پدربزرگ یا مادربزرگ کمک بگیرید.
با اینکه بسیاری از روانشناسان اصلاح ساختار نظام تربیت خانواده را مهمترین دلیل برای جلوگیری از کودک آزاری میدانند، برای تحقق کامل آن و ریشهکن شدن کودک آزاری در بستر خانوادهها، نیاز به همیاری، هماندیشی و انسجام بین مردم، متخصصان و صاحبنظران و مسوولان ذیربط وجود دارد.
مسلم است رشد کودک آزاری بین خانوادههای ایرانی و فرافکنی آن به جامعه، پیامدها و خسارات جبرانناپذیری چون از هم پاشیدن کانون گرم خانواده، کاشته شدن بذر نفرت در دل و ذهن کودکان به جای عشق و محبت، از هم گسیختگی و عدم انسجام در جامعه جوان، افزایش جرایم و بزهکاریهای اجتماعی و... در پی خواهد داشت.
کمتر کسی را میتوان یافت که هنگام شنیدن خبر فوت باربد در ماه گذشته که براثر شدت جراحات وارده به وی رخ داد، دل آزرده و غمگین نشود. پرسش نهایی این است که اگر برای مقابله با ناهنجاریهای اجتماعی مانند کودک آزاری راهکار مناسبی اندیشیده نشود. چگونه میتوان انتظار داشت جامعهای سالم و پر از طراوت و پویایی داشته باشیم؟
منبع: جامجم
باربد، هانیه، حدیثه، نیما و... همگی نامهایی هستند که از ابتدای سال تا امروز وقتی شنیده میشوند خاطرهای تلخ را در اذهان عمومی زنده میکنند. این کودکان تنها قربانیان کودکآزاری در کشورمان نبوده و نیستند و هنوز هم اخباری مبنی بر ادامه کودکآزاریها در کشور که معمولا توسط والدین کودکان انجام میشود به گوش میرسد
نظر شما