چرا سرما می خوریم ؟
برخلاف باور بسیاری از مردم ، هوای سرد تاثیری بر سرماخوردگی ندارد یا اگر هم دارد بسیار اندک است . حقیقت آن است که در طول فصلهای سرد ، مردم اغلب اوقات خود را در محیطهای سرپوشیده و بسته می گذرانند ، در نتیجه شانس و فرصت پخش شدن ویروس به طریق تماس نزدیک از فردی به فرد دیگر افزایش می یابد .
بطور کلی ویروس سرماخوردگی از دو طریق انتقال می یابد ، اول از طریق تنفس و استنشاق ترشحات عفونی ، عطسه و سرفه پخش شده در هوا و دوم از طریق لمس اشیاء آلوده به ویروس (مانند کتاب، دستگیره در و دست دادن با افراد بیمار ) و لمس متقابل صورت .
هوای سرد رطوبت را کاهش می دهد ، از این رو باعث خشک شدن مجرای بینی می شود و بدین وسیله شرایط برای واگیر کردن ویروس آماده می شود . ترشحات معمول و طبیعی بینی و گلو یکی از اولین خطوط دفاعی بدن در مقابل ویروس های سرماخوردگی هستند ، به علاوه بسیاری از ویروسهای سرماخوردگی با کاهش رطوبت ، دوام بیشتری پیدا می کنند .

علائم سرماخوردگی :
نشانه ها وعلائم سرماخوردگی شامل ترشح انساد بینی، گلودرد،عطسه،حالت ناخوشی،تب،لرزواغلب سردردودردهای عضلانی هستند.در اثر پیشرفت سرماخوردگی سرفه هم دربیمار بوجود می آید.علائم سرماخوردگی از5روز تا6هفته ادامه دارند.گر این حالت با تب شدید یاعلائم عمومی شدیدهمراه باشددیگرسرماخوردگی نیست.احتمالا" نوعی عفونت حاددستگاه تنفس فوقانی درکاراست.

تشخیص سرماخوردگی از آنفولانزا و آلرژی :
سرماخورگی و آنفلوآنزا هر دو نشانه های مشترکی دارند اما معمولا می توان آنها را از هم تمیز داد . به طور کلی نشانه های سرماخوردگی مرحله به مرحله و طی چند روز بعد از شروع عفونت بروز پیدا می کند . سرماخوردگی معمولا با گلو درد همراه با عطسه و آبریزش بینی یا گرفتگی بینی شروع می شود . تب یک علامت معمولی برای یک سرماخوردگی ساده نمی باشد و زمانی که تب وجود دارد ، معمولا بیانگر وجود عفونت باکتریائی می باشد . همچنین معمولا سردرد شدید و دردهای شدید عضلانی رابطه مستقیمی با بیماری سرماخوردگی ندارند و علائم خستگی و ضعف نیز خفیف می باشد . نشانه های آنفلوآنزا از قبیل سردرد ، سرفه های خشک ، لرز و درد عمومی در تمام بدن معمولا به طور ناگهانی ظاهر می شود . همچنین تب بالا ( ۳۸/۸ -۴۰ درجه سانتیگراد ) در مدت سه تا چهار روز ، یکی از مهمترین نشانه های آنفلوآنزا است. گرفتن بینی ، عطسه ، گلودرد از نشانه های بارز آنفلوآنزا نمی باشد . این علائم اگر وجود داشته باشد معمولا در مراحل آخر بیماری بروز می نماید . تمیز دادن بین سرماخوردگی و آلرژی دارای اهمیت بسیاری است . نشانه های سرماخوردگی و آلرژی می تواند مشابه باشد . اما یک سری از نشانه ها و علامتهای بخصوصی وجود دارد که می توان آن دو را از هم متمایز کرد . در حقیقت هم آلرژی و هم سرماخوردگی دارای نشانه هایی از قبیل گرفتگی بینی ، عطسه ، آبریزش چشم و گاهی سردرد می باشد . اما علائم سرماخوردگی یکی یکی ظاهر می شوند . ابتدا عطسه ، آبریزش بینی ، آبریزش چشم و به دنبال آن گرفتگی بینی اما در آلرژی تمام علائم با هم و در یک زمان ظاهر می شوند .
عطسه های پیاپی و پشت سر هم معمولا نشانه وجود آلرژی است ، در صورتی که تک عطسه معمولا نشانه سرماخوردگی است . به علاوه در سرماخوردگی ترشحات بینی زرد رنگ است ، در صورتی که در آلرژی ترشحات بینی بی رنگ و رقیق می باشد . یکی دیگر از تفاوتهای آلرژی و سرماخوردگی این است که طول مدت وجود علائم سرماخوردگی می تواند ۷ تا ۱۰ روز ادامه داشته باشد ، در حالی که نشانه های آلرژی در مدت بسیار کوتاهتری پایان می یابد . تا کنون بیش از ۲۰۰ نوع مختلف از ویروس سرماخوردگی شناخته شده است . ویروس pare ، influenza- corona و  Rhino جزء رایج ترین ویروسها می باشد . قسمت بالایی بینی به علت داشتن دمای مناسب ۳۲/۷ درجه سانتیگراد ، یکی از مناسبت ترین مکانها برای رشد ویروسهاست . برخی از انواع ویروسهای آنفلوآنزا و سرماخوردگی قابلیت جهش و تغییر نوع به ویروس دیگر را دارند . این امر دانشمندان را برای پیدا کردن واکسنهای موثر به دردسر انداخته است .

کدام یک از ما بیشتر دوست داریم سرما را بخوریم ؟
به طور کلی زنان بیشتر از مردان دچار سرماخوردگی می شوند . اما بسیاری از مردم بر این باورند که این امر به دلیل ضعف جسمانی و یا ضعف سیستم دفاعی بدن زنان می باشد . اما دلیل اصلی آن این است که زنان در ارتباط بیشتری با بچه ها هستند و همچنین بچه ها بیشترین آمار سرماخوردگی را دارند . اصولا این امر به دلیل ضعف ساختار سیستم دفاعی بچه ها یا مقاومت کم آنها در مقابل عفونتها و همچنین به دلیل تماس زیاد با بچه های دیگر مدرسه و مکانهای دیگر می باشد .
متأسفانه اغلب میکروب ها و ویروس های مربوط به سرماخوردگی ، از طریق هوا و تنفس قابل سرایت بوده، به همین دلیل در اجتماعات از جمله آمادگی، کودکستان، دبستان، منازل و محل کار شیوع این بیماری بیشتر است

غذاهای ویژه ی سرماخورده ها :
بسیاری از مردم بر این باورند که مصرف زیاد ویتامین ث، باعث جلوگیری از سرماخوردگی می شود و یا نشانه های سرماخوردگی را کاهش می دهد اما هنوز دلیل قانع کنندهً علمی برای این موضوع پیدا نشده است. البته در این مطلب شکی نیست که ویتامین ث یک ویتامین اساسی است و باعث افزایش سلامتی می شود و امکان دارد که باعث کاهش دورهً سرماخوردگی نیز بشود اما در درمان و جلوگیری از سرماخوردگی تأثیر بسزائی ندارد. در حقیقت مصرف زیاد ویتامین ث برای مدت زمان طولانی می تواند مضر باشد و می تواند باعث اسهال و کاهش آب بدن در بزرگسالان و بچه ها شود و باعث نتایج گمراه کننده و اشتباه در آزمایشات خون و ادرار گردد. مدارک علمی وجود دارد که قرصهای مکیدنی روی(zinc) می تواند دورهً سرماخوردگی را کاهش دهد. تحقیقات پزشکی نشان داده است که اگر قرصهای مکیدنی در طول ۲۴ ساعت اول بروز علائم سرماخوردگی مصرف شود، می تواند دورهً سرماخوردگی را بطور قابل توجهی کاهش دهد. محققان بر این باورند که "روی"از ارتباط ویروسهای سرماخوردگی و سلولهای بدن جلوگیری می کند ولی از ایجاد سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا جلوگیری نخواهد کرد و اگر این قرصها برای مدت طولانی استفاده شوند،می تواند سیستم دفاعی بدن را ضعیف نماید و باعث افزایش کلسترول خون شود.
از آنجایی که مراقبت و درمان پزشکی خاصی برای سرماخوردگی و آنفلوآنزا وجود ندارد، بهترین راه درمان استراحت و نوشیدن مایعات به مقدارزیاد است. بسیاری از مردم سلامت خود را از آنفلوآنزا در طول چند روز به دست می آورند در صورتیکه سرماخوردگی ممکن است به مدت یک یا دو هفته بطول انجامد.

اگر نشانه های بیماری بدتر شوند و یا برای مدت طولانی ادامه یابد و یا علائمی مانند تنگی نفس، درد در قفسهً سینه، تب، استفراغ، احساس درد زیاد در هنگام بلعیدن، سرفه مداوم، گرفتگی بینی و سردرد ظاهر شوند ، مراجعه به پزشک ،تصمیم خوب و به جایی خواهد بود.
فلفل قرمز و فلفل سبز اگر احساس می کنید سرتان سنگین شده و حالت سرماخوردگی دارید، قرص خوردن را کنار بگذارید و به جای آن یک فلفل بردارید. تند بودن فلفل به دلیل وجود یک نوع ماده شیمیایی به نام "کپساسین" می باشد که خاصیت خلط آور، و آرام بخش دارد. تا به حال توجه کرده اید زمانیکه آنرا مصرف می کنید، چگونه آب از بینی چشم ها و دهانتان جاری می شود؟ همین اتفاق در سر نیز رخ می دهد. کپساسین باعث می شود بدن کلیه مخاط هایی که منجر به ایجاد حالت ناخوشی شده است را آزاد کند. به همین دلیل پس از مصرف فلفل احساس آرامش خواهید کرد.
شاید کمی عجیب باشد، اما کپساسین سلول های عصبی را برای مدت زمانی کوتاه بی حس می کند. مواد شیمیایی که در آن وجود دارد باعث می شود که عملکرد انتقال دهنده های عصبی که پیغام وجود درد را به سوی مغز میبرند، به کندی انجام پذیرد. همچنین این ماده، ترشح هورمون های کلاژن و پروستاگلاندین را که منجر به ایجاد آرامش، و کاهش تورم می شوند را نیز زیاد می کند.
فلفل قرمز هم سرشار از ویتامین C می باشد. در حقیقت یک عدد فلفل قرمز به اندازه 4 پرتقال حاوی ویتامین C می باشد. همانطور که می دانید از نظر علمی اثبات شده است که ویتامین C دوره درمان سرماخوردگی را کوتاه می کند.
سوپ مرغهمیشه نصیحت مادر بزرگ در گوشمان صدا می کند که سوپ جوجه در درمان سرماخوردگی معجزه می کند. البته آنها این عبارت را بدون هیچ گونه تحقیق آزمایشگاهی و تنها از روی تجربه بیان می کنند. پزشکان دانشگاه نبراسکا به طور عملی ثابت کرده اند که سوپ مرغ به راحتی توانایی درمان سرماخوردگی را دارد.
البته آنها هم در سوپ خود از دستور غذایی قدیمی مادر بزرگ استفاده کرده اند: پیاز، سیب زمینی، هویج، شلغم، کرفس، و جعفری. پس از آزمایش های متفاوتی که در لابراتورهای مجهز انجام شد، محققان به این نتیجه رسیده اند که یک ماده در این سوپ معجزه می کند: عصاره مرغ. انواع مختلف سوپ های جوجه، ترشح مخاط ها را کمتر کرده و به شما کمک می کنند که در حین بیماری راحت تر تنفس کنید.
پژوهشگران 13 نوع مختلف از سوپ های جوجه را مورد آزمایش قرار دادند و در همه آزمایش ها به این نتیجه رسیدند که کلیه سوپ ها توانایی توقف تولید مخاط و خلط را دارند. انواع مخلوط به سبزی آن نیز از درصد شفابخشی بالاتری برخوردار می باشند.
خوب اگر مادربزرگتان کنارتان نیست تا یک سوپ خانوادگی برایتان درست کند، میتوانید از انواع آماده آن استفاده کنید. یک سوپ گرم مطمئنا روند بهبود شما را تسریع می بخشد.
آب پرتقالیادتان می آید زمان بچگی هنگامیکه سرما می خوردید، چگونه مادرتان آب پرتقال را به زور درون حلقتان می ریخت؟ مانند همه کارهایی که دیگری که انجام می داد به خوبی می دانست که دارد چه کار می کند. آب پرتقال یکی از بهترین درمان های شناخته شده برای سرماخوردگی است. این میوه سرشار از  ویتامین C است و همانطور که پیشتر نیز به آن اشاره شد، طول درمان را کاهش می دهد.
در دهه 70 دکتر ترنس اندرسون و همکارانش در دانشگاه تورنتو  نتیجه مطالعات خود را در مورد دوز روزانه مصرف ویتامین C منتشر کردند. دوز مصرف روزانه این ویتامین 90 گرم می باشد و ثابت شده که مصرف روزانه این مقدار ویتامین C می تواند دوره بیماری را حتی تا یک روز نیز منحصر کند.
در همان زمان عده دیگری از دانشمندان و پزشکان که شیمی دان افسانه ای "لینوس پالینگ" نیز در میان آنها بود، این بیانیه را منتشر کردند که مصرف 4 برابر بیش از دوز تعیین شده، شگفتی به بار می آورد. اما در تحقیقات اخیر این مسئله کاملاً رد شده و محققان معتقدند که استفاده بیش از اندازه از آن هیچ فایده ای را در بر نخواهد داشت.
حال یک لیوان آب پرتقال حاوی چه مقدار ویتامین C است؟ بسته به نوع و مارک پرتقال ها می توان گفت در حدود 120 گرم. این مقدار از میزان معین شده برای دوز روزانه بالاتر است. دفعه آینده که مریضی به سراغتان آمد آب پرتقال را فراموش نکنید. همچنین به خاطر داشته باشید که هر چه آب پرتقال تازه تر باشد، تاثیر آن نیز بالاتر می رود. پس سراغ آب پرتقال های تازه گرفته شده بروید.
چای زنجبیلدر چین اگر شما را در حال عطسه کردن ببینند، مطمئن باشید که چیزی جز چای زنجبیل به شما معرفی نمی کنند. گیاه شناسان باستان این دارو را از مدت ها قبل برای بیماری های مختلف تجویز می کردند. آنها معتقد بودند که چای زنجبیل برای سرماخوردگی، سر درد، حالت تهوع، و حتی بهبود گردش خون نیز موثر است.
شواهدی وجود دارد که اثبات می کند مصرف زنجبیل چه در چای و چه به صورت تنها خاصیت آرامبخش  (مسکن) دارد. تحقیقات دیگر نیز نشان می دهند که زنجبیل توانایی مقابله با برخی ویروس های خاص را داراست. بنابراین یک فنجان چای زنجبیل و یا مقداری زنجبیل خرد شده تازه که در آب گرم حل شده باشد، می تواند علائم بیماری را کاهش داده و به شما کمک کند تا هر چه سریعتر سلامت خود را بدست آورید.
سیرمصریان باستان آنقدر به سیر علاقه داشتند که در معاملات پایاپای خود از آن به عنوان نوعی پول استفاده می کردند. شاید امروزه از آن نتوانید در زمینه های مشابه استفاده کنید، اما یک بشقاب غذای مملو از سیر، به راحتی می تواند سرماخوردگی را از وجود شما بیرون بکشد. سیر دارای مقادیر زیادی "الیسین" می باشد. این ماده نوعی خاصیت شیمایی دارد و باعث می شود تا تمام باکتری ها از بین بروند و از این گذشته محیط را برای زنده ماندن هر ویروسی دشوار می سازد.
در پژوهش هایی که در سال 2001 در انگلستان انجام شد، پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که درصد احتمال ابتلا به سرماخودردگی در افرادی که از مکمل های غذایی الیسین استفاده می کنند، در مقایسه با دیگران، به نصف کاهش پیدا می کند. خوردن سیر و یا غذاهای سیر دار تاثیر مشابهی دارد.
سیر در درمان آنفلونزا نیز نقش فعالی را بازی می کند. موادی نظیر: اجیون، دریویتیو و اسیلین هر گونه باکتری را از بین می برند و نیز مانع رشد و تکثیر بسیاری از ویروس ها می شوند.
چگونه می توان فهمید که به اندازه کافی سیر مصرف نموده ایم؟ سعی کنید روزانه یک سیر به طور خام و یا پخته شده در غذاها میل کنید. البته باید توجه داشته باشید که طبخ، برخی از خواص سیر را از بین می برد، به همین دلیل این بار که خواستید در سس ماکارونی خود از سیر استفاده کنید به جای یکی از چند تا استفاده کنید تا از تمام خواص آن بهرمند شوید.
مبارزه با غذااجازه ندهید که تاثیر شربت و یا قرص های گوناگون شما را وسوسه کند. این بار که احساس بیماری کردید، به یخچال خانه مراجعه کنید و از مواد طبیعی کمک بگیرید. مادر طبیعت داروهای خوراکی زیادی را برای درمان شما در اختیارتان قرار می دهد که به اندازه داروی های سخت بشر - و در برخی مواقع خیلی بیشتر از آنها - برایتان مفید هستند.
چه کنیم تا کم تر سرما بخوریم ؟
از آنجایی که درمان خاصی برای سرماخوردگی و آنفلوآنزا وجود ندارد ،پیشگیری بهترین سلاح برای این عوامل ویروسی است.شستن دستها و لمس نکردن صورت ،راههای ساده اما مؤثر برای جلوگیری هستند. یکی از عادتهای اشتباهی که مردم دارند این است که در هنگام سرماخوردگی یا آنفلوآنزا دردستمالی که برای عطسه یا سرفه استفاده کرده اند در جیب یا دست خود نگه می دارند ومجددا آنرا مورد استفاده قرار می دهند. این یک راه بسیار ساده ای است که عوامل بیماری دوباره به بدن انتقال یابند و بتوانند باغث تشدید بیماری شوند. بیمارن می باید دستمال مورد استفاده را فورا پس ار یک بار مصرف دور بیاندازند . یک اشتباه معمول دیگر آن است که با فشار بینی خود را در یک دستمال تمیز می کنند . فشار هوا باعث می شود که مقداری از ترشحات بینی که حاوی ویروس ها و میکروب ها هستند را به سینوسهای زیر چشم انتقال دهند و باعث عفونت سینوسی می شوند.

۱- رعایت بهداشت از جمله شستن دست ها، به ویژه قبل از هر وعده غذایی و بعد از توالت. همچنین موقع سرفه یا عطسه حتماً باید جلوی دهان خود را با دستمال کاغذی بگیرید و سپس آن را دور بیندازید.
۲- مصرف مایعات بیشتر از حالت عادی.
۳- شستن بینی با آب نمک ( با غلظت ۹ گرم در یک لیتر ) یا محلول نرمال سالین ( که به طور آماده در داروخانه ها موجود است ) چندین بار در شبانه روز جهت باز شدن مجرای بینی و خروج ترشحات بینی.
۴- استراحت و خواب کافی، که یکی از مهم ترین عوامل بهبودی سرماخوردگی است ، چون مقاومت بدن با استراحت و خواب کافی افزایش می یابد.
۵- چون اکثر افراد به خصوص کودکان در هنگام سرماخوردگی تا حدی اشتهای خود را از دست می دهند ، لذا استفاده از غذاهای سبک مانند شیر، سوپ، آش و... توصیه می شود.
۶- در صورت داشتن تب هنگام سرماخوردگی ( به خصوص تب بالا ) ، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با تجویز آنتی بیوتیک های خوراکی یا تزریقی و سایر داروها از بروز مشکلات بعدی پیشگیری شود.
۷- در صورتی که سرماخوردگی چندان جدی نباشد، با رعایت نکات مذکور در دو سه روز اولیه بهبود می یابید، ولی اگر با گذشت زمان سرماخوردگی تشدید شود، به ویژه اگر همراه با تب باشد، باید به طور حتم به پزشک مراجعه کنید تا در اولین فرصت درمان دارویی شروع شود.
۸- ظروف غذاخوری و لوازم بهداشتی شخص در طول دوره سرماخوردگی باید مجزا باشد.
۹- در صورت تجویز آنتی بیوتیک خوراکی یا تزریقی، حتماً دوره آن را کامل کنید ، چون در غیر این صورت ممکن است مشکلات بعدی ایجاد شود. متأسفانه در بسیاری از موارد مصرف داروها ، به ویژه آنتی بیوتیک ها طبق دستور دقیق و کامل پزشک صورت نمی گیرد؛ به طور مثال پزشک تشخیص می دهد که کودکی برای مدت ۱۰ روز باید از یک نوع آنتی بیوتیک خاص مصرف کند، ولی ممکن است طی ۳-۲ روز اول پس از مصرف دارو، کودک ظاهراً سلامتی خود را باز یابد و آثار بیماری از نظر ظاهری در او دیده نشود و یا تب او قطع شود. در این حالت، پدر یا مادر به خیال اینکه کودک بهبود یافته است، به طور خودسرانه دارو را قطع می کنند و فکر می کنند که ادامه مصرف دارو لازم نیست، در حالی که برای از بین بردن کامل میکروب و یا ویروس در بدن، زمان تشخیص داده شده توسط پزشک و دوره درمان را باید کامل کرد. در صورتی که دوره درمان با دارو ناقص رها شود، پس از مدت کوتاهی میکروب ها و ویروس های باقی مانده در بدن فعال شده و کودک مجدداً بیمار می شود. این مسئله گاهی چند مرتبه تکرار می شود که در این صورت با مقاوم شدن میکروب ها در مقابل داروها ، دیگر داروهای تجویزی در بدن اثر نخواهند کرد و بیماری بهبود نخواهد یافت.
۱۰- استفاده از دستگاه بخور ساده و یا همراه با بُخورهای دارویی ( INHALERS )، برای مرطوب شدن هوا و تنفس بهتر شخص سرماخورده مفید است. استفاده از INHALER ، باعث ضدعفونی کردن محیط ، رفع گرفتگی بینی و کاهش میکروب ها و ویروس ها در محیط می شود .

مرجان خزائی-خبرنگار سلامت نیوز