به گزارش سلامت نیوز به نقل از منوسسه استعدادیابی دیویدسون ، افراد تیز هوش و پر استعداد کودکان یا نوجوانانی هستند که توانایی های بالفعل یا بالقوه ی آنها در دوره پیش دبستانی ، ابتدایی ، یا متوسطه شناسایی می شوند و در زمینه هایی چون توانایی هوشی ، تحصیلی ، رهبری ، یا هنرهای نمایشی یا دیداری ازقابلیت های بالایی برخوردارند و به همین دلیل به خدمات یا فعالیت هایی نیاز دارند که معمولا در مدارس وجود ندارند .

تعیین اینکه آیا فرزند شما با استعداد است یا نه کار آسانی نیست. همانطور که احتمالا قبلاً کشف کرده اید، تعداد زیادی از تعاریف، ویژگی ها، ارزیابی ها، نظریه ها وجود دارد - وفور مجازی از اطلاعات. برای کمک به والدین در کشف برخی از اطلاعات متناقض، مؤسسه دیویدسون این مقاله را گردآوری کرده است که ویژگی‌های با استعداد، تفاوت بین آزمون‌ها و ارزیابی‌ها، نکاتی را که باید در مورد آزمایش یا ارزیابی فرزندتان در نظر بگیرید، انواع مختلف آزمون‌هایی که می‌توان از آنها استفاده کرد و نکاتی برای یافتن یک متخصص اگر تصمیم دارید به دنبال ارزیابی کامل باشید.

تعاریف زیادی از تیزهوشی و به همان اندازه راه های زیادی برای تشخیص رسمی اینکه آیا یک کودک با استعداد است یا نه وجود دارد . کودکان زمانی استعداد دارند که توانایی آنها به طور قابل توجهی بالاتر از حد معمول برای سن آنها باشد. دانش‌آموزان می‌توانند توانایی‌های با استعدادی را در حوزه‌های مختلف به نمایش بگذارند - از نظر خلاقیت، فکری، موسیقی، تحصیلی در سراسر هیئت یا در یک حوزه موضوعی خاص مانند ریاضیات، هنرهای زبانی یا علوم. موسسه دیویدسون بر خدمت به دانش آموزان با استعدادهای فکری عمیق تمرکز دارد.

نشانه های تیزهوشی در کودکان :

نشانه های تیزهوشی در کودکان عبارتند از:

• نیاز شدید به تحریک ذهنی مداوم
• توانایی یادگیری و پردازش سریع اطلاعات پیچیده
• نیاز به کشف موضوعات در عمق شگفت انگیز
• کنجکاوی سیری ناپذیری که با پرسش ها و پرس و جوهای بی پایان نشان داده می شود
• توانایی درک مطالب چندین سطح بالاتر از همسالان خود
• عمق عاطفی و حساسیت شگفت انگیز در سنین پایین
• علاقه مند به علایق و موضوعات منحصر به فرد
• شوخ طبعی دمدمی یا بالغ
• حل خلاقانه مسئله و بیان تخیلی
• اطلاعات را به سرعت و با چند تکرار مورد نیاز جذب می کند
• خودآگاه، آگاه اجتماعی و آگاه به مسائل جهانی

کودکان تیزهوش ممکن است برخی از این ویژگی ها را نشان دهند، اما نه همه. هر کودکی متفاوت است برای تعیین میزان توانایی های فرزندتان، آزمایش یا ارزیابی کامل ممکن است برخی از پاسخ های مورد نظر شما را ارائه دهد.

توانایی یادگیری و پردازش سریع اطلاعات پیچیده. نیاز به کشف موضوعات در عمق شگفت انگیز. کنجکاوی سیری ناپذیری که با پرسش ها و پرس و جوهای بی پایان نشان داده می شود. توانایی درک مطالب چندین سطح بالاتر از همسالان خود.

افراد تیز هوش و پر استعداد کودکان یا نوجوانانی هستند که توانایی های بالفعل یا بالقوه ی آنها در دوره پیش دبستانی ، ابتدایی ، یا متوسطه شناسایی می شوند و در زمینه هایی چون توانایی هوشی ، تحصیلی ، رهبری ، یا هنرهای نمایشی یا دیداری ازقابلیت های بالایی برخوردارند و به همین دلیل به خدمات یا فعالیت هایی نیاز دارند که معمولا در مدارس وجود ندارند .

کودکان تیز هوش عموما داری کنجکاوی زیاد ، اطلاعات عمومی زیاد وعلاقه وافر به یادگیری هستند .آنها خیلی سریع یاد می گیرند ، از قدرت ادراک بسیار خوبی برخوردارند و با سرعت قابل توجهی مساله مورد نظر را درک می کنند .

کودکان تیز هوش معمولا خواندن وصحبت کردن را زودتر از معمول فرا می گیرند و خزانه لغات گسترده ای دارند . پیشرفت درسی سریع و استعداد ویژه در ریاضیات از دیگر ویژگی های تیز هوشان است .

کودکان تیزهوش از اعتماد به نفس بالایی برخوردارند و خود را به راحتی با شرایط جدید سازگار می‌کنند. آنها همچنین از انرژی بالا و حافظه فوق‌العاده‌ای برخوردارند. این کودکان مطالب یا موضوعاتی را که مورد توجهشان قرار می‌گیرد، با سرعت و دقت خارق‌العاده‌ای به ذهن می‌سپارند.

کودکان تیزهوش، فوق‌العاده کنجکاو هستند و دوست دارند مرتبا پرسش‌های فراوان و پیچیده‌ای را مطرح کنند و در عین‌حال وقتی از آنها سؤالی می‌شود، غالبا پاسخ‌های پیچیده‌ای را مطرح می‌کنند و توضیحات آنان درباره جزئیات یک مسأله حاکی از درک عمیق ایشان از موضوعات گوناگون است.

آنان از قدرت تخیل و تفکر انتزاعی بیشتری نسبت به همسالان خود برخوردارند و همواره به جای "آنچه که هست" در اندیشه "آنچه که می‌تواند باشد" هستند. گستردگی و تنوع علایق آنها فوق‌العاده مشهود است، به عبارت دیگر دوست دارند بسیاری از چیزها و امور مختلف را تجربه کنند. آنان از دامنه فعالیت بیشتری برخوردارند و در زمینه‌های مورد علاقه خود پشتکار و پایداری فوق‌العاده چشمگیری نشان می‌دهند. همچنین خلاقیت و قوه ابتکار، ثبات شخصیت، تشریک مساعی و سلاست کلامی در کودکان تیزهوش قابل مشاهده است.

در حال حاضر تنها می توانیم درباره ی علل پدید آیی تیزهوشی و پراستعدادی حدس های زیرکانه ای بزنیم اما نمی توانیم به طور کامل تیز هوشی را پیش بینی یا تبیین کنیم . با وجود این احتمالا عوامل زیادی مثل وراثت و محیط دوره ی کودکی اهمیت دارند .به نظر می رسد تعامل وراثت و محیط ، عامل اصلی بروز تیز هوشی است .

آیا باید فرزندم را برای استعدادیابی آزمایش کنم؟

تصمیم گیری در مورد اینکه آیا باید تست تیزهوشان را دنبال کنید یا به دنبال یک ارزیابی حرفه ای کامل باشید بر اساس اهداف کلی شما و سوالاتی است که به دنبال پاسخ آنها هستید.

در واقع، یادداشت سوالات خاصی که شما را به جستجوی اطلاعات در مورد ارزیابی فرزندتان سوق داده است، ممکن است مفید باشد.

• امیدوارید در مورد توانایی های فرزندتان چه چیزی کشف کنید؟
• آیا از نتایج برای ورود به یک برنامه خاص استفاده خواهید کرد؟
• اگر جواب مثبت است، کدام آزمون ها را قبول می کنند؟
• آیا نتایج را با مدرسه فرزندتان به اشتراک می گذارید؟
• کدام آزمون‌ها برای درک مشخصات یادگیری دانش‌آموز آموزنده‌تر هستند؟
• آیا در مورد عملکرد یا رفتار فرزندتان نگرانی دارید؟

اگر به دنبال تصویر کامل‌تری از توانایی‌ها، نقاط قوت، چالش‌ها و نیازهای فرزندتان هستید، کارشناسان به جای آزمایش ساده، ارزیابی جامع از توانایی‌های کودک را توصیه می‌کنند. منطق ارزیابی معمولاً بر نیاز به ایجاد درک از نقاط قوت و ضعف نسبی کودک و چگونگی ارتباط آنها با محیط های آموزشی و اجتماعی متمرکز است.

چه زمانی باید فرزندم را برای استعدادیابی آزمایش کنم؟

در مورد زمان آزمایش فرزندتان، معمولاً اعتقاد بر این است که آزمایش در سنین شش تا نه سالگی قابل اعتمادترین و پیش بینی ترین است. اگرچه بسیاری از ارزیابی‌ها برای انجام بر روی کودکان زیر دو سال تأیید شده‌اند، اما اتفاق نظر متخصصان این است که به ندرت نیاز به آزمایش قبل از ورود کودک به مدرسه وجود دارد و ممکن است آزمایش در سنین پایین‌تر نتایج قابل اعتمادی ارائه ندهد.

به یاد داشته باشید که نمرات آزمون یا نتایج یک ارزیابی کامل، شخصیت فرزند شما را تغییر نمی‌دهد. نتایج در نظر گرفته شده است تا کلمات و ابزار خاصی را برای درک بهتر فرزندتان در اختیار شما قرار دهد. نحوه استفاده از آن کلمات و ابزار به شما بستگی دارد.

فرزندم کدام تست ها را باید انجام دهد؟

به نظر می‌رسد در مورد اینکه کدام آزمون‌ها مؤثرتر هستند، اتفاق نظر کمی وجود دارد، به‌ویژه هنگام ارزیابی جوانان باهوش استثنایی. باز هم، تصمیم گیری در مورد اینکه کدام آزمون برای فرزند شما بهترین است تا حدی با اهداف شما تعیین می شود. اگر فرزند شما توسط یک متخصص ارزیابی شود، آزمایش‌کننده معمولاً بر اساس دانش، آموزش در مورد آزمون‌های خاص و بینش حرفه‌ای او در مورد سؤالات و نگرانی‌هایی که ارائه کرده‌اید، در مورد آزمون‌هایی که در طول ارزیابی استفاده می‌شوند، بحث می‌کند.

برای برنامه ریزی تحصیلی، به ویژه اگر با مربیان فرزندتان کار می کنید، ممکن است بخواهید دریابید که آنها با کدام آزمون ها آشنا هستند و هنگام تعیین بهترین روش برای برآوردن نیازهای فرزندتان، آنها را در نظر خواهند گرفت. به عنوان مثال، نمرات آزمون هوش ممکن است به اندازه یک آزمون پیشرفت که معادل نمره و سن را مشخص می کند یا یک آزمون مهارتی که توسط مدرسه برگزار می شود، اطلاعات زیادی در رابطه با برنامه ریزی آموزشی ارائه نکند.

والدین همچنین می توانند مقاله ما، ملاحظات ویژه در شناسایی و ارزیابی استعدادها را مطالعه کنند تا در مورد نگرانی ها و گزینه های اضافی فکر کنند.

پرکاربردترین تست های هوش مدت هاست که مورد انتقاد قرار گرفته اند.توصیه می کنیم با یک درمانگر یا روانشناس مشورت کنید تا در مورد اینکه چه نوع آزمایش یا ارزیابی ممکن است برای فرزند شما و اهداف شما مناسب باشد، بحث کنید و تعیین کنید. آنها بهتر می توانند در مورد ویژگی های تست موجود بحث کنند و در مورد هر گونه نگرانی یا سوالی که ممکن است در مورد تست های خاص و مشخصات فرزندتان داشته باشید صحبت کنند.

وراثت عامل تیزهوشی کودک است یا محیط؟

اگر والدین ، هوش بالاتر از متوسط داشته باشند و بتوانند برای کودک محیط مناسبی فراهم کنند ، احتمال تیز هوش شدن کودکشان افزایش می یابد . هرچند وراثت عامل تعیین کننده در تیز هوش شدن است اما عوامل روانی اجتماعی هم نقش مهم را ایفا می کنند .

وراثت ممکن است استعداد را شکل دهد ، اما محیط نیز در رشد و پرورش آن نقش دارد . اما هنوز نمی دانیم چه نسبتی از وراثت و محیط و باید باهم ترکیب شوند تا تیز هوشی پدید آید . محیط مناسب نه تنها شامل تحریک هوشی و هنری است ، بلکه مولفه های مهم تری در آن وجود دارد ، مثل تغذیه مناسب و نبود حوادث آسیب زای روانی .

والدین ،خانواده ها ، تعامل های همسالان و حتی تجربه های اجتماعی در تحول استعداد های کودک تاثیر زیادی دارند . برای دانش آموزان تیز هوش و پر استعداد دو نوع مدرسه ی ویژه وجود دارند که شامل مدارس خصوصی و دولتی است .