سلامت نیوز : این روزها از سرطان پستان زیاد می شنویم. علت هم روشن است، این سرطان در ایران شیوع زیادی دارد اما یکی از بهترین روشهای پیشگیری ازاین سرطان، تشخیص زودهنگام آن به روش خودارزیابی(کشف توده در سینه بیمار توسط خودش)، معاینه توسط پزشک و ماموگرافی است. برای آشنایی تان با ماموگرافی، این هفته گفتگویی کردیم با دکتر محمدرضا میر،جراح آنکولوژی واستاد دانشگاه علوم پزشکی تهران.
آقای دکتر! درباره الفبای ماموگرافی برایمان توضیح می دهید؟
ماموگرافی نوع خاصی از تصویربرداری به وسیله اشعه ایکس است که برای تهیه تصاویر دقیق ازپستان استفاده می شود. در ماموگرافی از اشعه ایکس با دوز پایین استفاده می کنند تا تصاویری با وضوح بالا تهیه شود. طبق آمار اداره دارو و غذای آمریکا،با ماموگرافی می توان 85 تا 90 درصد سرطانهای پستان را حداقل دو سال قبل از امکان لمس آنها، تشخیص داد. ماموگرافی می تواند تغییرات پدید آمده در بافت پستان را قبل از آنکه خود بیمار ویا پزشک وی احساس کند، کشف کند. زمانیکه توده قابل لمس باشد، ماموگرافی می تواند به عنوان راهنمایی برای ارزیابی توده عمل کرده و به تشخیص خو شخیم یا بد خیم بودن آن کمک کند و اگر یک ناهنجاری در پستان با ماموگرافی اثبات شود،آ زمایشات اضافی مانند سونوگرافی یابیوپسی (نمونه برداری از توده( انجام می گیرند.
اگر خانمی بخواهد ماموگرافی کند،چه نکاتی را باید مدنظر داشته باشد؟
برای انجام ماموگرافی حتما باید نكات چهارگانه زیر را رعایت كنید:
• در روز انجام ماموگرافی از هیچ دئودورانت،لوسیون، عطر یا پودری استفاده نكنید چرا كه این مواد ممكن است بر كیفیت تصویر تاثیر بگذرانند.
• لباسهای راحت بپوشید و سعی كنید لباستان دو تكه باشد؛ مثلا بلوز و دامن، چرا كه باید هنگام انجام این تست بالاتنه بدون لباس باشد.
• ۴۸ ساعت پیش از انجام ماموگرافی از خوردن ونوشیدن هر چیزی كه حاوی كافئین باشد، خودداری كنید چرا كه ممكن است باعث حساس شدن سینه شود.
• فیلمهای ماموگرافی های قبلیتان را همراه بیاورید.
درکشورهای غربی سن مناسب برای شروع انجام ماموگرافی غربالگری ۴۰ یا 50 سالگی است وپس از آن هر ساله و یا دو سال یك بار برای همه حتی در صورت نداشتن نکته غیرطبیعی تكرار میشود و زنانی كه
در شجره خانوادگی خود سابقه ابتلا به سرطان پستان دارند، ماموگرافی را از سنین پایینتر انجام می دهند وبه طور مرتب تحت آزمایشات لازم قرار می گیرند.
آیا سن خاصی را برای غربالگری پیشنهاد می کنید؟
در کشور ما سرطان پستان شایعترین سرطان زنان می باشد ولی میزان بروز وشیوع آن از کشورهای غربی کمتر است. همچنین سن شایع ابتلا به این سرطان در کشور ما نسبت به کشورهای غربی ده تا دوازده سال پایین تر است. در کشور ما دستورالعمل کشوری در مورد نحوه غربالگری مناسب سرطان پستان ابلاغ نشده است وبهتراست از معاینه پستان توسط خود، معاینه پستان توسط پزشک ونیز ماموگرافی بسته به ریسک فاکتورهای مربوط به این سرطان در خودتان وبا مشورت با مراکز بهداشتی درمانی و یا پزشک خود استفاده کنید.
در ماموگرافی چه چیزی دیده می شود و چقدر اهمیت دارد؟
تغییر مهمی که معمولاً در ماموگرام مشاهده می شود وجود یک توده است که می تواند در اثر کلسیفیه شدن و یا عوامل دیگری به وجود بیاید.توده عبارت است از سلولهایی که به صورت خوشه ای دورهم جمع شده اند و متراکم تر از سایر قسمتهای بافت دیده می شوند. این توده ها ممکن است به وسیله بیماری های خوش خیم و یا سرطان ایجاد شود. ممکن است توده ای سالها وجود داشته باشد و بدون تغییر باقی بماند که حاکی از خوش خیم بودن است. اگر ماموگرافی احتمال وجود سرطان پستان را تأیید کند، عکسبرداری های بیشتر و بیوپسی تجویز می شود. تحقیقات انجام شده دراروپا و آمریکا نشان داده است که انجام ماموگرافی سالانه در زنان بالای 40 سال میزان مرگ و میر راتا حد 40 درصد کاهش می دهد.آمارهای سازمان غذا و داروی آمریکا نیز نشان می دهد ماموگرافی قادر به تشخیص توده های موجود در پستان بیماران بالای 50 سال است،در حالی که این توده ها تا دوسال بعد نیز قابل لمس نیستند. توده هایی که در زنان 40 سال به بالا توسط ماموگرافی رؤیت می شود در مراحل بسیار ابتدایی هستند و این برای پزشکان بسیارمفید است. دوز اشعه ایکسی که در ماموگرافی استفاده می شود بی خطر بوده و دارای عوارض قابل توجهی نیست.
منبع : هفته نامه سلامت
نظر شما