این واقعیت ناامیدكننده‌ای است كه محققان آن را اعلام كرده‌اند. در واقع باید گفت برهان علمی مشخصی پشت این قضیه وجود ندارد. با این‌حال، محققان سخت در تلاش هستند تا پاسخی برای این پرسش بیابند كه آیا استفاده گسترده از ماسك برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا مفید است یا نه؟
مردم آمریكا در برابر این پرسش كه بالاخره ماسك مفید است یا مضر، به حرف مقامات دولتی كشور اعتماد كرده‌اند. اما مركز پیشگیری و كنترل بیماریها نظر متفاوتی را ارائه میكند. دكتر مایكل بل، یكی از كارشناسان مركز پیشگیری و كنترل بیماریها می‌گوید:«ما نمی‌خواهیم مردم این ماسك‌ها را از سر بی‌میلی و برای رفع تكلیف استفاده كنند.
در واقع توصیه عمومی پرهیز از مواجهه با بیماری است.»اما چنین چیزی عملاً غیرممكن است. بنابراین مركز پیشگیری و كنترل بیماریها استفاده از یك ماسك ساده جراحی را در شرایط زیر توصیه میكند:
درصورتی كه شما كاملاً سالم هستید و باید در مكانهای شلوغ و پر ازدحام رفت و آمد كنید، بیمار هستید و احتمال می‌دهید كه ممكن است با یك فرد سالم تماس نزدیك داشته باشید مثل اعضای خانواده، شما با فردی زندگی می‌كنید كه بیمار است گرچه بیماری در مراحل اولیه است و شما هم به ناچار باید به بیرون از منزل آمد و شد داشته باشید.
اگر هم شما فرد سالمی هستید كه باید از یك بیمار پرستاری كنید، می‌توانید از یك ماسك گران‌قیمت كه ضخامت بیشتر و فیلتر قوی تری دارد استفاده كنید؛ اما به خاطر داشته باشید ماسك هرگز نمی‌تواند جایگزین مراقبتهای اولیه برای پیشگیری از ابتلا به آنفلوانزا شود. مراقبت‌هایی نظیر شستن دست و پرهیز از تماس با افرادی كه دچار عفونت دستگاه تنفسی هستند.
دكتر جولی گربردینگ، مدیر مركز پیشگیری و كنترل بیماریها می‌گوید:«نگرانی ما بیشتر از جانب افرادی است كه فكر می‌كنند ماسك یك وسیله جادویی است و جلوی انتقال هر نوع بیماری تنفسی را می‌گیرد. در واقع ماسك می‌تواند درحفاظت شخصی مؤثر باشد، اما اتكای صرف به آن اشتباه است.»
نگاهی به پدیده جهش ویروس
امكان بروز همه‌گیری آنفلوانزا حتی در سطح جهان چندان دور از ذهن نیست؛ چراكه ویروس ایجاد‌كننده این بیماری به‌راحتی جهش پیدا میكند. به‌دنبال این جهش، ویروس واجد ویژگی‌هایی می‌شود كه قبلاًَ انسان‌ها آن‌را تجربه نكرده‌اند.
دانشمندان نمی‌توانند پیش‌بینی كنند كه چه زمانی همه گیری جهانی بعدی آنفلوانزا از راه خواهد رسید. با این وجود نگرانی‌ها با توجه به ظهور و گسترش آنفلوانزای مرغی در آسیا در حال افزایش است.
تهیه واكسن برای نوع جدید ویروس آنفلوانزا به چند ماه زمان نیاز دارد. بنابراین تا زمان آماده شدن واكسن، برای پیشگیری از بیمار شدن رعایت همان نكات ساده كنترل عفونت باید در دستور كار جوامع مختلف قرار گیرد.
در توصیه‌های مركز پیشگیری و كنترل بیماریها روی 2 نكته بیش از بقیه تأكید شده است: نخست پرهیز از حضور در مكانهای شلوغ و پرجمعیت و دوم پرهیز از تماس نزدیك با افراد بیمار بجز در شرایطی كه باید از یك بیمار پرستاری كنید.
آنفلوانزا به راحتی در فاصله حدوداًَ 2 متری از فرد بیمار به فرد سالم قابل انتقال است. متأسفانه طبیعت آنفلوانزا این گونه است كه فرد در ابتدای بیماری اصلاًَ نمی‌داند كه بیمار شده و تا قبل از شروع علایم آنفلوانزا یعنی بدن درد و عطسه و سرفه همچنان از خانه بیرون می‌رود و در تماس نزدیك با افراد سالم قرار می‌گیرد. اما چرا استفاده از ماسك در فهرست مركز پیشگیری و كنترل بیماریها قرار ندارد؟
دكتر گربردینگ پاسخ می‌دهد:«ماسك می‌تواند جلوی برخی ذرات معلق حاوی ویروس كه به واسطه عطسه و سرفه ایجاد می‌شود را بگیرد. اما اینكه قطرات معلق بزرگ حاوی ویروس یا قطرات كوچك كدامیك خطرناكترند، چندان واضح نیست. به علاوه ماسك‌های ساده جراحی فقط قطرات معلق بزرگ را فیلتر می‌كنند، اما ماسك‌هایی كه فیلترهای قوی دارند در دسترس همه قرار ندارند. » به‌علاوه یكی از نگرانی‌های مركز پیشگیری و كنترل بیماریها، القای حس اعتماد به نفس و امنیت كاذب به مردم است. مثلاً بیماری به واسطه یك ماسك معمولی كه درست هم روی صورت منطبق نشده به‌جای اینكه در خانه استراحت كند، سر از ایستگاه مترو در می‌آورد!
توجه به این نكته ضروری است كه آنفلوانزا صرفاً از راه هوا منتقل نمی‌شود. فرض كنید بیماری هنگام عطسه یا سرفه دستش را جلوی دهان و بینی می‌گیرد، بعد با همان دست دستگیره در یا میله اتوبوس را لمس میكند. حال اگر شما هم آن دستگیره یا میله را لمس كرده و سپس دست خود را به دهان یا بینی تان بزنید در معرض عامل بیماریزا قرار گرفته اید. به‌نظر می‌رسد توصیه‌های مركز پیشگیری و كنترل بیماریها با توجه به تحقیقات جدیدتر در زمینه استفاده از ماسك تغییر خواهد كرد.
دكتر بل پیشنهاد میكند:«اینكه فردی از داشتن چند عدد ماسك در منزل احساس راحتی خیال میكند اصلاَ قضیه غیرمنطقی نیست به‌شرطی كه از آنها به‌شكل صحیح استفاده كند.»
نظر شما