دکتر سید فرشاد حسینی شیرازی در گفت وگو با ایسنا خاطرنشان كرد: به طور مثال اگر شخصی برای کمر درد در ورود به سیستم پزشکی به ارتوپد، متخصص داخلی، متخصص کلیه و یا متخصص اعصاب مراجعه کند، به همان تناسب نیز درمان می‌شود و حتی اگر بعد از تشخیص اولیه سرطان، برای دریافت درمان به جراح یا رادیوتراپیست یا انکولوژیست مراجعه كند، الگوهای درمانی بسیار متفاوتی را دریافت می‌کند.

وی، علت مواجهه بیماران و سیستم درمان كشور با این درمان‌های سلیقه‌ای را نبود پروتکل درمانی و همچنین سیستم ارجاع مشخص در كشور عنوان كرد.

دكتر حسینی شیرازی، وجود پروتکل‌های درمانی مدون کشوری را یکی از عوامل بسیار با اهمیت برای رفع این اعمال سلیقه‌ها برشمرد و افزود: با منسجم شدن شیوه درمان بیماری‌های گوناگون، تنوع نابه‌جا و تجویز سلیقه‌ای دارو و متعاقب آن برخورد با بحران‌ کمبودهای کاذب به حداقل می‌رسد.

دکتر حسینی شیرازی، کمبودهای دارویی کشور را تا حد زیادی کاذب دانست و افزود: در بیشتر موارد این کمبودها نه به معنای عدم تامین درمان، بلکه به علت اعمال روش و یا هدف‌های درمانی سلیقه‌ای از سوی پزشکان بروز می‌کند.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه بر ضرورت همکاری بیشتر انجمن‌های متخصصان بالینی با انجمن متخصصان علوم دارویی و دفتر تجویز منطقی داروی وزارت بهداشت و تشکیل کارگروه‌هایی از اعضاء انجمن‌ها و متخصصان دانشگاهی برای تدوین پروتکل‌های درمانی علمی و کشوری برای درمان بیماری‌های گوناگون تاکید کرد و یادآور شد: در اختیار داشتن این پروتکل‌ها نه تنها پیش بینی نیازهای دارویی کشور را سهل‌تر و بر مبنای برنامه ریزی مشخص‌تری خواهد كرد بلکه نظام درمان کشور را هماهنگ‌تر خواهد كرد.

دکتر حسینی شیرازی با اشاره به این که عدم وجود چنین ارتباط نزدیک و حرفه‌ای و عدم وجود پروتکل‌های درمانی بسیار خطرناک و سردرگم کننده است، افزود: متاسفانه در شرایط کنونی سیستم تامین، توزیع و حتی پیش بینی نیاز دارویی کشور بسیار متاثر از وضعیت بازار و سلیقه‌هاست. هم‌اكنون نیاز سنجی تامین دارویی کشور به جای توجه به توصیه‌های علمی متخصصان امر، سطح بهداشت و رعایت آن در جامعه، وضعیت اجتماعی، توزیع جمعیتی و بیماری و عواملی از این قبیل، بیشتر وابسته به مصرف داروهای گوناگون در دوره‌های قبل، مصرف سلیقه‌ای و بحران‌های گاه و بیگاه قرار گرفته است.

وی، عنوان کرد : در بعضی از موارد حتی معرفی داروهای جدید و به دنبال آن پیروی سیستم دارویی دولتی و شرکت‌های تک نسخه‌ای و تامین دارویی، بیشتر از آن که متاثر از سیستم پیشنهاد و نتیجه گیری علمی و دارو درمانی کشور باشد متاثر از نسخه‌های تعدادی از پزشکان و یا بعضی از انجمن‌ها است. بدین شکل در بسیاری از مواقع سیستم تامین دارو ملزم به پیروی از سلیقه‌ها بدون پیش بینی آنها نیز می‌شود.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، پزشکان را عامل موثری برای تبیین کانال مصرف دارو دانست و تصریح کرد: آشنایی پزشکان بالینی با مقوله دارو و دارودرمانی عمقی و کامل نبوده و این امر در کنار عدم وجود پروتکل‌های کشوری درمان بیماری‌های گوناگون به تاثیر پذیری پزشکان از تبلیغات عرضه کنندگان دارو و یا در برخی مواقع منابع غیرعلمی و غیرمسئول و یا حتی سودجو و تبلیغاتی سبب شده است.

دکتر حسینی شیرازی، به نبود ارتباط مناسب و حرفه‌ای بین پزشک و داروساز اشاره کرد و افزود: درمان مناسب یک مساله گروهی است و شامل تمام قسمت‌های تشخیص آناتومی، فیزیولوژی و بیوشیمیایی و دارویی می‌شود و تمام این اعضاء باید در کنار یکدیگر و با درک از نحوه ارتباط با یکدیگر در خدمت بیمار باشند.

وی افزود: تعریف رابطه داروساز و پزشک و همچنین داروساز و بیمار بسیار ضروری و اجرای آن راهگشای سیستم درمانی است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، در ادامه توضیح داد: ورود داروی جدید توسط نسخه دارویی یک یا چند متخصص به ایجاد مراکز دارویی تک نسخه‌ای و شرکت‌های تامین داروی خارج از سیستم منجر می‌شود که هزینه‌های مالی، اداری، سازمانی و نیروی انسانی را در پی خواهد داشت.

دکتر حسینی شیرازی، یکی از مشکلات سیستم دارویی کشور را تاثیر شدید این طرز رفتارهای سلیقه‌ای دانست و تاکید کرد: رفتار سلیقه‌ای نه تنها از سوی بعضی از پزشکان، که حتی از سوی مردم تاثیر بسزایی بر نتیجه فعالیت‌های سیستم دارویی کشور داشته و سبب به هدر رفتن مقادیر زیادی از زمان، منابع مالی، منابع انسانی و سهولت روند امور در کشور شده است.

وی، از دیگر مشکلات چند وجهی سیستم دارویی کشور را رجوع سلیقه‌ای مردم به سیستم درمانی و دارویی دانست و گفت: نه تنها خود تشخیصی بیماری‌ها، بلکه خود درمانی و مصرف خودسرانه دارو توسط مردم مشکلات جدی را در سیستم دارویی کشور به وجود آورده است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ادامه داد: هم‌اكنون در اغلب موارد آغاز و پیگیری قسمت زیادی از درمان بیماران برحسب تشخیص خود آنان در نحوه مراجعه به سیستم درمانی است. به طور مثال اگر شخصی برای کمر درد در ورود به سیستم پزشکی به ارتوپد، متخصص داخلی، متخصص کلیه و یا متخصص اعصاب مراجعه کند، به همان تناسب نیز درمان می‌شود. در مثال دیگر اگر حتی بعد از تشخیص اولیه سرطان، برای دریافت درمان به جراح مراجعه کند و یا به رادیوتراپیست مراجعه کند و یا به انکولوژیست مراجعه كند، الگوهای درمانی بسیار متفاوتی را دریافت می‌کنند. این در واقع تاثیر پذیری سیستم درمانی کشور از سلیقه بیماران در رجوع به سیستم درمانی است که نه تنها وضعیت درمان و نتیجه درمان را با مشکل روبرو می‌سازد که تاثیر مستقیمی بر وضعیت دارویی و به خصوص نیازسنجی و آمادگی دارویی سیستم خواهد داشت.

دکتر حسینی شیرازی، سیستم دارو و درمان کشور را به شدت متاثر از این طرز رفتارها برشمرد و تاکید کرد: رفتار سلیقه‌ای و آموزش ندیده مردم بر سیستم دارویی کشور اثر گذار است.

وی، ادامه داد: یکی از راه‌های بسیار موثر در حل این مشکل، علاوه بر آموزش عمومی و فرهنگ سازی، تسریع در اجرای سیستم ارجاع بیماران است.

دکتر حسینی شیرازی، برنامه‌ریزی منظم در به کارگیری نیروی پزشکان عمومی و یا پزشکان مشمول طرح نیروی انسانی در قالب نظام ارجاع بیماران در سطح کشور را در رفع این نقیصه بسیار با اهمیت و موثر دانست.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سازمان‌های بیمه‌گر را در ترمیم رفتار سلیقه‌ای بیماران و پزشکان بسیار موثر دانست و افزود: سازمان‌های بیمه‌گر نه فقط سازمان‌های حمایتی بلکه به عنوان سازمان‌های تنظیم کننده روند انجام امور درمانی بیماران و همچنین به عنوان سازمان‌های تنظیم کننده بازار مصرف دارو هستند که در کشور ما کمتر به این نقش خود بها داده‌اند.

وی، برقراری سیستم شناور و انواع پوشش‌های گوناگون برای بیماران با گروه بندی‌های متفاوت شخصی، سلامتی و خطر پذیری را راه مناسبی برای الزام ارجاع هدفمند بیماران و تضعیف برخورد سلیقه‌ای با سیستم درمان و دارو و در نتیجه تنظیم کننده سیستم دارو درمانی دانست.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با تاکید بر این که هم اکنون سیستم بسیار فعالی در وزارت بهداشت و درمان وجود داشته و عملا مشکلی به لحاظ تامین و توزیع دارو در کشور وجود ندارد، به ایسنا گفت: احساس کمبود دارو متاثر از مسائل جانبی بسیاری است که قدرت اثرگذاری بالایی بر سیستم دارویی دارند.

وی، ادامه داد: ظاهر سیستم دارویی کشور به مثابه استخری است که شکاف‌های متعددی در بدنه آن وجود داشته و تا رفع این شکاف‌ها و حل اساسی مشکل، ناگزیر به پر نگه داشتن آب استخر با تزریق آب بیشتر و به هر قیمتی هستیم.

دکتر حسینی شیرازی، به مشکلات داروخانه‌ها اشاره کرد و گفت: متاسفانه هم‌اكنون داروخانه‌های کشور بیشتر مشابه سوپرمارکت‌هایی شده‌اند که در آنها کالایی به نام دارو عرضه می‌شود و بیماران مشتریانی هستند که این کالا را خریداری می‌کنند. در حالی كه داروخانه سوپرمارکت نبوده و بیماری که برای رفع مشکل به آن مراجعه می‌کند، مشتری نیست.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به این که چنین برداشتی به حاکمیت فضای تجاری و اقتصادی در داروخانه‌ها دامن زده و متاسفانه فعالیت بعضی از داروسازان تحصیل کرده و قسم خورده را نیز متاثر از خود كرده است، تصحیح و ارتقاء جدی رویکرد سیستم درمانی و همچنین باور عمومی و اجتماعی از داروخانه را بسیار ضروری دانست.

دکتر حسینی شیرازی، با بیان این که هم‌اكنون با وجود شیب سود گردش مالی صنعت داروسازی کشور به سوی داروخانه‌ها، راندمان مالی اغلب داروخانه‌ها نامناسب است به ایسنا گفت: متاسفانه عدم حمایت صحیح از داروسازان در پرداختن به حرفه داروسازی در داروخانه‌ها فضا را برای نابسامانی مهیا كرده است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، این نابسامانی را یکی از علل قدرتمند روی آوردن داروخانه‌ها به داروهای خارجی گران قیمت و خارج از پوشش بیمه‌ای، داروهای قاچاق و یا تامین از منابع غیرقانونی و شبکه توزیع مطمئن کشور و همچنین سهمیه‌های نابه جا عنوان كرد که سلامت این حرفه را شدیدا به مخاطره انداخته است.

وی با تاکید بر بازگشت به شخصیت اصیل و مقدس داروسازی از تمام داروسازان تقاضا كرد كه بر رعایت اخلاق حرفه‌ای تاکید داشته باشند.

دکتر حسینی شیرازی، با تاکید بر ضرورت وجود رابطه مشاوره‌ای و درمانی بین داروساز و بیمار گفت:دریافت مبلغ مسئول فنی بر روی نسخ با هدف ارائه خدمات مشاوره‌ای داروسازان به بیماران بوده است.

اجرای بیمه شناور را بر بیمه همگانی یکسان ارجح شمرده و به اجرای این شیوه از بیمه در برخی از کشورها در قالب بیمه‌های مکمل و خصوصی اشاره کرد و گفت: بدین ترتیب سطح پوشش بیمه افراد متناسب با نیاز آنها، سن، جنس، منطقه جغرافیایی و سطح بهداشت منطقه، شغل و خطرات شغلی، بیماری‌های هدف و امثال آن تعریف خواهد شد.

وی، اجرای روش شناور در بیمه‌های خصوصی و حتی دولتی را امکان پذیر دانست و یادآور شد: می‌توانستیم بیمه روستایی و بیمه دانشجویان را هم شناور تعریف کنیم.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در ادامه با بیان این که می‌توان به جای خروج داروهای OTC یا برخی از داروهای خاص از پوشش بیمه‌ای از پیاده سازی بیمه شناور بهره جست به ایسنا گفت: بدین ترتیب، نرخ پوشش بیمه‌ای برای داروهای گوناگون در گروه‌های مختلف تحت پوشش متغیر خواهد شد. در این صورت می‌توان برحسب نیازهای گروه‌های گوناگون داروهایی را که بیشتر مورد نیاز و مصرف بوده و فشار بیشتری بر اقتصاد خانواده‌ها وارد می‌سازد را تحت پوشش بیشتری قرار داده و داروهایی که در حالات خاص دریافت می‌کنند را برای آن گروه، از پوشش خارج و یا با پوشش کمتری ارائه كرد.

وی افزود: بدین شکل می‌توان انواع متفاوتی از پوشش‌های بیمه‌ای را برای جوامع هدف گوناگون تعریف كرد که نه تنها فشار مخارج دارویی برای افراد قابل تحمل‌تر باشد، بلکه در مجموع مخارج پوشش بیمه نیز برای بیمه گذار مناسب تمام شود.