سلامت اجتماعی

وقتی می‌رفت جواب آزمایش «اچ آی وی» را بگیرد چهار ستون بدنش می‌لرزید. نکند جواب من مثبت باشد. مدام زیر لب صلوات می‌فرستاد و می‌گفت نه امکان ندارد من بیمار شده باشم. متصدی آزمایشگاه وقتی می‌خواست جواب را به او بدهد، صدایش کرد داخل اتاقی با یک لیوان آب‌قند.

«محال است که بشود در تهران طی ۵دقیقه تا یک ربع به مواد‌مخدر دست پیدا کرد.» این اظهارنظر رئیس پلیس مبارزه با مواد‌مخدر پایتخت است. سرهنگ «عبدالوهاب حسنوند» در ادامه اضافه می‌کند که:«من نمی‌توانم با قاطعیت اعلام کنم که دسترسی به مواد‌مخدر در تهران در چند دقیقه است چرا که این زمان در ۲۲منطقه تهران، متفاوت است.»

سندروم زن کتک‌خورده محصول آزارهای طولانی‌مدت خانگی است. این سندرم زیرمجموعه اختلال اضطراب پس از سانحه است. فردی که به این سندرم مبتلاست، تصور می‌کند گناهکار و سزاوار آزارهایی است که می‌بیند.

یک حقوقدان درباره ازدواج دختران زیر سن قانونی با بیان این‌که بحث ازدواج به خصوص در مناطق دورافتاده و به دلیل نیاز مالی خانواده دختر که معمولا به این دلیل ازدواج صورت می‌گیرد، قانون‌پذیر نیست گفت: در یک کلام، تنها آموزش، تربیت و رفع مشکلات مالی می‌تواند جلوی ازدواج کودکان را بگیرد.

به‌رغم هشدارهای کارشناسان و فعالان حوزه زنان و کودکان در مورد تبعات فاجعه‌بار کودک همسری، اما روند این پدیده در ایران نه‌تنها کند نشده بلکه رشد قابل‌توجهی نیز داشته است، به‌طوری‌که در سه‌ماهه نخست سال جاری کودک همسری با رشد ۳۲ درصد رکورد زد. مطابق با آمار اخیر منتشرشده از سوی مرکز آمار کشور، در بهار امسال ۹۷۵۳ کودک ایرانی قبل از آن‌که فرصت تجربه روزهای بی‌دغدغه کودکی را پیدا کنند، با طناب «ازدواج» یک‌مرتبه از دنیای کودکی به دنیای بزرگ‌سالی پرتاب‌شده‌اند.

منیره چگینی: فروش فرزندان به باور اکثر مردم در میان قشر متوسط به بالا و متمول جامعه، بیشتر توسط محرومان و کارتن خواب‌های جنوب شهر صورت می‌گیرد که نوزادانشان را پیش یا چند روز پس از به‌دنیا آمدن می‌فروشند، اما کسی به آمارهای کودک‌همسری و نابودی زندگی هزاران کودک دختر توجهی ندارد که افزایش نمودار رشد تورم، مسیر زندگی آنها را تغییر می‌دهد.

مدیرکل دفتر توسعه عدالت آموزشی و آموزش عشایر وزارت آموزش و پرورش درباره روند اجرای طرح نهضت نصیب آموزشی در مناطق محروم توضیح داد و گفت: در ۶۴ نقطه هدف که امسال شناسایی شدند، در زمینه آموزشی، بهداشتی، تربیتی، کتابخوانی، تجهیز مدرسه و غیره برنامه‌ها و طرح‌هایی طراحی و در دست اجراست.

آمارهاي رسمي حكايت از آن دارد كه سال 1399 و درحالي كه نرخ مشاركت اقتصادي در جمعيت بالاي 15 سال كشور 41.3درصد بوده و نرخ بيكاري در كل اين جمعيت 9.6درصد اما در گروه سني 15 تا 24 ساله، 23.7درصد و در گروه سني 18 تا 35 ساله 16.7درصد برآورد شده، تعداد مقرري‌بگيران بيمه بيكاري نسبت به سال 1398 افزايش يافته است.

یک جامعه‌شناس با اشاره به دلایل کاهش ازدواج و لزوم ارائه راهکار و فرهنگ‌سازی برای مقابله با آن گفت: می‌توان نمونه‌هایی از خانواده‌های موفق را به جوانان نشان داد و البته باید بخشی از واقعیت جامعه را نیز پذیرفت و خروج از قاعده‌مندی را تحت نظر قرار داد.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران با بیان اینکه روز به روز بر تعداد معتاد متجاهری که سکونت گاهی در تهران ندارند، افزوده می‌شود، گفت: مهمترین حلقه مفقوده ما مراقبت‌های بعد از خروج افراد بهبود یافته از مراکز ماده ۱۶ است.

ماده ۵۱ قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در حالی به «ممنوعیت هرگونه توزیع رایگان یا یارانه‌ای اقلام مرتبط با پیشگیری از بارداری و کار گذاشتن اقلام پیشگیری و تشویق به استفاده از آنها در شبکه بهداشتی درمانی وابسته به دانشگاه‌های علوم پزشکی» اشاره شده، پرسش ها و نگرانی هایی در خصوص عدم توزیع این اقلام در میان جمعیت هدف خاص از جمله معتادان و کارتن‌خوابهای دارای روابط پرخطر و خارج از عرف مطرح است؛ این در حالیست که سال‌هاست سازمان بهزیستی به منظور کاهش ایدز، برنامه کاهش آسیب را با توزیع بسته‌های بهداشتی در پاتوق‌ها و جمعیت هدف اجرا می‌کند.

تقریبا سه سالی می‌شود که رکورد طلاق در جامعه ایرانی شکسته می‌شود. براساس آمارهای سال ۹۸ به ازای هر هزار ازدواج ثبت‌شده در کشور، ۳۳۱ طلاق ثبت شد و در بهار و تابستان۹۹ حتی بیشتر از مدت مشابه سال۹۸ طلاق ثبت شده است. این در حالی است که براساس آمار اعلامی امسال سازمان ثبت احوال کشور، نسبت ازدواج به طلاق به ترتیب در استان‌های سیستان‌و‌بلوچستان، خراسان‌جنوبی، ایلام، چهار محال و بختیاری و هرمزگان بالاترین و در استان‌های البرز، تهران، مازندران، مرکزی و گیلان پایین‌ترین در سطح کشور است. در استان‌های تهران، البرز و مازندران به ازای هر دو ازدواج، یک طلاق صورت می‌گیرد، به طوری که نسبت ازدواج به طلاق در دو استان تهران و البرز پایین‌ترین عدد در سطح کشور است.

کودکان همواره یکی از اصلی‌ترین قربانیان خشونت در خانه‌ها هستند؛ خشونتی که گاهی تا آزارهای جنسی و تجاوز هم پیش می‌رود و کودک به واسطه ناتوانی در انتقال آنچه تجربه کرده است، در برخی پرونده‌ها تا سال‌ها تحت آن ظلم قرار می‌گیرد؛ اما چطور می‌توان مقابل این حجم از خشونت علیه کودکان ایستاد؟ در واقع چه راهکارهایی برای مقابله با آسیب‌هایی وجود دارد که با ازبین‌بردن دوران کودکی، بزرگسالی یک نسل را تحت خطر قرار می‌دهد؟ مهسا غلامعلی‌زاده، حقوق‌دان که تز دکترای خود را معطوف به پرونده‌های تجاوز محارم به کودکان کرده بود، در این گفت‌وگو به این موضوع می‌پردازد و از ابزارهای پیش‌روی جامعه و خانواده‌ها برای مبارزه با خشونت خانگی علیه کودکان می‌گوید.

رئیس جمهوری «پیش‌بینی، پیشگیری و درمان آسیب‌های اجتماعی را وظیفه همه بخش‌های حکومت» عنوان و تصریح کرد: آسیب‌های اجتماعی با سرمایه اجتماعی رابطه متقابل دارند و هر چه آسیب‌های اجتماعی کاهش یابند، سرمایه اجتماعی تقویت خواهد شد.

در سال‌های اخیر پدیده‌ غیرانسانی چند همسری به شدت تبلیغ می‌شود. پدیده‌ای که اگرچه ریشه‌هایی شرعی دارد اما هرگز در جامعه ایرانی به عنوان یک فرهنگ نه تنها پذیرفته نشده که مورد نکوهش هم قرار گرفته است.