مصــرف زیــاد نمك و غذاهای شور، یكی از عوامل موثر در افزایش فشارخون و بروز بیماری های قلبی و عروقی است.

در صورتی كه نمك به مقدار مناسب مصرف شود و كلیه ها هم سالم و دارای عملكرد خوب باشند نمك مازاد بر نـیـاز بدن به راحتی از راه كلیه ها و از طریق ادرار دفع می شود. اما در صورت اختلال در كاركرد كلیه ها یا یكی از سیستم های مربوط به دفع نمك اضافی بدن، نمك مصرفی اضافی موجب تجمع آب در بدن می شود كه نتیجه آن، ورم عمومی و یا در قسمت هایی از بدن خواهد بود.

نمك به مقدار محدود مورد نیاز بدن است و باید حتما" مصرف شود. به طور مثال در هنگام اسهال و استفراغ و یا فعالیت شدید بدنی در گرما با مصرف كمی نمك می توان املاح از دست رفته را جبران كرد.

برای ساخته شدن اسید معده هم نمك لازم است. وقتی اسید معده كم شود هضم غذا به خوبی صورت نمی گیرد. همچنین میكروب های مضر در معده و سیستم گوارش رشد می كند.

در بسیاری از دستورات اسلامی بر مصرف مقدار خیلی كم نمك در افراد كاملا" سالم قبل و بعد از غذا تاكید شده است. نمك می تواند موجب افزایش ترشحات بزاق دهان و شیره های گوارشی شود و در نتیجه به هضم بهتر غذا به ویژه مواد نشاسته ای كمك كند.

برای پیشگیری از فشارخون بالا و بیماری های قلبی به نكات تغذیه ای مرتبط با نمك زیر توجه كنید:

- هنگام طبخ غذا از مقدار نمك كمتری استفاده كنید.

- سرسفره از نمكدان استفاده نكنید.

- غذاهای كنسرو شده و بسیاری از مواد غذایی بسته بندی شده و آماده دارای مقادیر زیادی نمك هستند، به همین دلیل بهتر است مصرف این گونه مواد غذایی را محدود كنید.

- برای بهبود طعم غذا و كاهش مصرف نمك در تهیه غذاها به جای نمك از سبزی های تازه، سیر، لیموترش، آب نارنج، آویشن، شوید و ... استفاده كنید.

- مصرف غذاهای شور مثل آجیل شور، چیپس، پفك، انواع شور، ماهی دودی، سوسیس و كالباس را كاهش دهید.

- جوش شیرین كه برای ورآمدن و پف كردن انواع نان و كیك به كار می رود دارای مقدار زیادی سدیم است. بنابراین در افرادی كه به علت ابتلا به بیماری محدودیت مصرف نمك دارند مصرف جوش شیرین هم باید بسیار محدود شده یا قطع شود.

- همواره باید به تاریخ مصرف نمك و وجود پروانه ساخت از وزارت بهداشت و قید عبارت تصفیه شده بر روی بسته بندی نمك دقت نمود.

- برخی از پژوهش ها نشان داده است بین مصرف زیاد نمك با طاسی سر، بدخوابی و بی خوابی ارتباط وجود دارد.

نكاتی چند در مورد نمك یددار تصفیه شده:

- نمك تصفیه نمكی است كاملا" بهداشتی كه ناخالصی های آن حذف شده است.

- توصیه می شود نمك مصرفی از نوع ید دار و تصفیه شده باشد. نمك های تصفیه شده یددار به دلیل خلوص بالا میزان ید را بهتر و به مدت بیشتر حفظ می كنند.

- نگهداری وذخیره نمودن نمك یددار به مدت طولانی (بیش از یكسال) موجب از دست رفتن بخشی از ید آن می شود. برای حفظ ید در نمك، باید نمك را دور از نور و رطوبت و در ظرف در بسته پلاستیكی، چوبی، سفالی و یا شیشه ای رنگی نگهداری كرد و جهت اضافه كردن آن به غذا در زمان طبخ، نمك را در انتهای پخت اضافه نمود تا یــد آن تا حد امكان حفظ شود.

- وجود ناخالصی ها در نمك خصوصا" در افرادی كه سابقه بیماری های گوارشی، كلیوی و كبدی دارند و حتی مصرف مداوم آن در افراد سالم منجر به بروز ناراحتی های گوارشی، كلیوی، كبدی و حتی ممانعت از جذب آهن می شود.

بنابراین توصیه می شود نمك به مقدار كم مصرف شود و همان مقدار كم نیز نمك تصفیه شده یددار باشد.