سلامت نیوز: اقیانوس‌ها ٧٢‌درصد سطح زمین را پوشانده‌اند و نیمی از اکسیژن آن را تامین می‌کنند. درواقع آنها سیستم پشتیبانی زندگی در سیاره ما هستند که در معرض خطر قرار دارند. اقیانوس‌های پاک‌تر و سالم‌تر، به معنای سیاره پاک‌تر است. گرچه اقیانوس‌ها جزو بزرگترین منابع حیات روی زمین به حساب می‌آیند، اما در عین حال بزرگترین مکان برای ریختن زباله‌ها نیز هستند. این نوع از پارادوکس می‌تواند هر کسی را گیج کند. این‌که چطور ما با دست خود، یکی از بزرگترین منابع حیاتی‌مان را نابود می‌کنیم؟ ما همه آشغال‌ها و زباله‌هایمان را درون اقیانوس‌ها می‌ریزیم و انتظار داریم که همیشه سالم و پاک باقی بمانند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه شهروند در ادامه می نویسد: در هر حال، همچنان‌که اقیانوس‌ها برای ما راه حل‌های شگفت‌آور و سازگار با محیط ‌زیست مانند انرژی‌های جایگزین فراهم می‌کنند، اما در معرض برخی از عوامل استرس‌زای جدی هستند. در اینجا ٧ مشکل بزرگی که اقیانوس‌ها با آنها مواجهند و بعضی از راه حل‌های این مشکلات را بیان می‌کنیم.

ماهیگیری بیش از اندازه، موجب از بین رفتن زندگی آب‌ها می‌شود
ماهیگیری بیش از حد مشکلاتی جدی‌ برای اقیانوس‌ها ایجاد کرده است. این اعمال نه‌تنها باعث از بین رفتن بسیاری از گونه‌ها می‌شود، بلکه آن دسته از گونه‌های آبزیان که وابسته به گونه‌های از بین رفته و ماهیان درحال انقراض هستند را نیز از میان می‌برد. تحقیقات نشان داده است که ماهیگیری بیش از اندازه، می‌تواند موجب گرسنگی شدید آبزیان و مرگ آنها شود؛ درحالی‌که ما به خاطر ماهیگیری بی‌اندازه و گسترده، غذا را از دهان آنها می‌گیریم. همچنین تخمین زده می‌شود که بیشتر دریاها نیازمند ممنوعیت ماهیگیری بلندمدت هستند تا گونه‌های خاص فرصت بازیابی و تولید مثل پیدا کنند.
چند مشکل در شیوه ماهیگیری ما وجود دارد. نخست این‌که ما انسان‌ها از روش‌های بسیار مخرب استفاده می‌کنیم تا بتوانیم ماهی‌های بیشتری را صید کنیم؛ مثل ماهیگیری با تور در کف دریا (bottom trawling) که زیستگاه کف دریا را از بین می‌برد و بسیاری از ماهی‌ها و آبزیان ناخواسته دیگری که در این تور گیر می‌افتند را بالا می‌کشد.
گاهی دلایل صید بی‌رویه آشکار است. صید ماهی بیشتر، به‌دست آوردن پول بیشتر برای ماهیگیران. در هر حال، عناصر و دلایل دیگری برای ترویج صید بی‌رویه وجود دارد که کمتر واضح هستند. دلایلی مثل سودمندی یک نوع خاص از ماهی‌ها نسبت به گونه‌های دیگر برای سلامتی یا ترویج مصرف روغن ماهی که می‌تواند باعث خوردن بیش از اندازه ماهی‌ها یا صید چند گونه خاص شود.
آگاهی از این‌که چه غذاهای دریایی را می‌توان همیشه مصرف کرد، فارغ از این‌که آنها چه گونه‌هایی هستند (گونه‌های عادی یا درحال انقراض)، یا با چه روشی صید می‌شوند، یک امر ضروری برای کمک به سلامت اقیانوس‌ها است. این وظیفه ما مشتریان است که وقتی برای خوردن ماهی به رستوران می‌رویم، یا اگر سرآشپز یک رستوران هستیم، از تهیه‌کنندگان غذاهای دریایی درباره منابع صیدشان سوال بپرسیم و زمانی که از فروشگاه‌ها خرید می‌کنیم، برچسب روی غذاهای دریایی را بخوانیم.
ابزارهای مفیدی وجود دارد که می‌تواند به ما در خرید و سفارش غذاهای دریایی کمک کند؛ مثل تهیه لیست‌های ماهی‌ها و آبزیان مجاز و همراه داشتن آن در کیف پول به‌منظور این‌که بدانید چه گونه‌هایی را می‌توان سفارش داد و از خرید چه گونه‌هایی باید اجتناب کرد.

 مهم‌ترین شکارچیان اقیانوس‌ها (کوسه‌ها) کشته می‌شوند، تنها به خاطر باله‌هایشان
صید بی‌رویه مسأله‌ای است که فراتر از گونه‌های معروف مانند ماهی تن «باله آبی» (Bluefin tuna) و «روفی نارنجی» (Orange Roughy) گسترش دارد. این مسأله گریبانگیر کوسه‌ها نیز شده است. هر ساله ده‌ها‌میلیون کوسه کشته می‌شوند که غالبا به خاطر باله‌های آنهاست. این یک روش معمول است که کوسه‌ها را صید، باله‌هایشان را جدا و آنها را دوباره در اقیانوس رها می‌کنند، جایی که سرانجامی جز مرگ در انتظارشان نیست. این باله‌ها به‌عنوان غذا برای درست کردن سوپ فروخته می‌شوند و به میزان بسیار زیادی بیش از آن‌که مصرف شوند، باقی می‌مانند و اسراف می‌شوند.
کوسه‌ها شکارچیان بالای زنجیره غذایی هستند و به این معناست که نرخ بازتولید و تولید مثل آنها پایین است. تعداد آنها به خاطر صید زیاد به‌راحتی  به میزان اولیه بازنمی‌گردد. از جهت دیگر، به این دلیل که در بالای زنجیره غذایی قرار دارند، می‌توانند باعث تنظیم کردن تعداد گونه‌های دیگر شوند. زمانی که یک شکارچی اصلی از زنجیره غذایی حذف شود، معمولا تعداد گونه‌های پایین‌تر زنجیره غذایی در آن زیستگاه بیش از اندازه زیاد و باعث تخریب اکوسیستم می‌شود.
اگر قرار است تعادل ظاهری اقیانوس‌هایمان را حفظ کنیم، شکار کوسه‌ها به خاطر باله‌هایشان باید متوقف شود. خوشبختانه افزایش آگاهی عمومی در این باب، به کم شدن تقاضا و محبوبیت سوپ باله کوسه کمک کرده است.

 اسیدی شدن اقیانوس‌ها ما را به ٣٥ میلیون ‌سال پیش بازمی‌گرداند
اسیدی شدن اقیانوس‌ها مسأله کوچکی نیست. عامل اسیدی شدن اقیانوس‌ها، جذب دی‌اکسیدکربن آنها طی فرآیندهای طبیعی است؛ اما میزان دی‌اکسیدکربنی که ما با سوزاندن سوخت‌های فسیلی وارد اتمسفر می‌کنیم، باعث اسیدی شدن pH اقیانوس‌ها می‌شود و زندگی آبزیان را با مشکل روبه‌رو می‌کند.
آقای «جله بیجما»، رئیس کمیته علمی برنامه آب و هوایی اروپا و بیوشیمیست می‌گوید: «سرعت اسیدی شدن اقیانوس‌ها درحال حاضر بیش از هر زمان دیگری در تاریخ زمین شدت گرفته است و اگر به سطح pCo٢ (فشار نسبی دی‌اکسیدکربن) که امروز به آن دست یافته‌ایم، نگاه بیندازید، می‌بینید که چنین سطحی، ٣٥ میلیون ‌سال پیش وجود داشته است».
خیلی عجیب است. گاهی در بعضی از نقاط میزان دی‌اکسیدکربن به اوج خود می‌رسد و آن بخش از اقیانوس به اندازه‌ای برای آبزیان اسیدی می‌شود که دیگر به‌راحتی به حد نرمال بازنمی‌گردد. به بیان دیگر، بسیاری از گونه‌های آبزیان درحال انقراض هستند، از حلزون‌ها و صدف‌ها گرفته تا مرجان‌ها و ماهی‌هایی که به آنها وابسته‌اند.

 مرگ صخره‌های مرجانی
موضوع سلامت صخره‌های مرجانی مسأله بحث‌برانگیز دیگری است که امروزه وجود دارد. تمرکز روی چگونگی محافظت از صخره‌های مرجانی، با توجه به این‌که وجود صخره‌های مرجانی از بسیاری موجودات کوچک دیگر حمایت می‌کند، بسیار مهم است. این موجودات کوچک به‌نوبه خود از زندگی موجودات بزرگتر و همچنین انسان‌ها حمایت می‌کنند؛ نه‌تنها به لحاظ غذایی، بلکه به لحاظ اقتصادی.
گرم شدن کره زمین علت اصلی از بین رفتن مرجان‌هاست، اما عوامل دیگری نیز وجود دارد. علم روی راه‌های محافظت از صخره‌های مرجانی کار می‌کند، اما این موضوع نیز اهمیت زیادی دارد که مناطق حفاظت‌شده طبیعی را کنار بگذاریم. کشف کردن راه‌هایی برای محافظت از این «سیستم پشتیبانی زندگی»، برای سلامت همه اقیانوس‌ها ضروری است.

 مناطق مرده اقیانوس‌ها، همه‌جا هستند
مناطق مرده مناطقی هستند که به خاطر کمبود اکسیژن در آنجا زندگی وجود ندارد و گرمای زمین اصلی‌ترین مظنون برای اتفاقات و تغییرات اقیانوس است که موجب ایجاد مناطق مرده می‌شود. تعداد این مناطق مرده به طرز وحشتناکی درحال افزایش است. تعداد شناخته‌شده، بیش از ٤٠٠ منطقه است و انتظار می‌رود که بیشتر شود.
مطالعه روی این نقاط مرده بر ارتباط متقابل موجودات سیاره ما تاکید می‌کند. به نظر می‌رسد که تنوع زیستی گیاهان روی زمین می‌تواند مانع ایجاد نقاط مرده در اقیانوس شود. کاهش استفاده یا حذف کودهای شیمیایی و آفت‌کش‌هایی که وارد آب‌های اقیانوس می‌شود و یکی از دلایل ایجاد نقاط مرده است، می‌تواند از این مسأله جلوگیری کند. دانستن این نکته که ما چه زباله‌هایی را درون اقیانوس‌ها می‌ریزیم، از این جهت اهمیت وثیقی دارد که نقش ما را در ایجاد مناطق مرده در یک اکوسیستم نشان می‌دهد.

 آلودگی جیوه، از اقیانوس به ماهی‌ها و از ماهی‌ها به سفره غذا
آلودگی اقیانوس‌ها به امری شایع تبدیل شده است، اما یکی از وحشتناک‌ترین آلودگی‌ها، آلودگی جیوه است؛ چراکه انتهای چرخه آن به سفره غذا بازمی‌گردد. بدتر از آن، این است که پیش‌بینی می‌شود سطح آلودگی جیوه در اقیانوس‌ها افزایش یابد. حالا باید پرسید که این جیوه از کجا می‌آید؟ احتمالا می‌توانید حدس بزنید تا حد زیادی از سوختن زغال سنگ‌ها در نیروگاه‌ها. درواقع براساس آمار آژانس محافظت محیط زیست، نیروگاه‌های با سوخت زغال سنگ، بزرگترین منابع صنعتی آلودگی جیوه در آمریکا هستند و جیوه بیشتر آب‌های ٥٠ ایالت را آلوده کرده است؛ چه برسد به اقیانوس‌ها. این جیوه موجود در اقیانوس‌ها توسط موجودات کوچکتر پایین زنجیره غذایی جذب می‌شود و از آنجایی که ماهی‌های بزرگتر ماهی‌های کوچکتر را می‌خورند، این جیوه وارد بدن آنها و از آنجا مستقیما وارد بدن ما می‌شود؛ خصوصا از طریق ماهی‌های تن.
شما می‌توانید براساس خوردن ماهی‌های تن، میزان جیوه‌ای که وارد بدنتان می‌شود را محاسبه کنید. گرچه این کار می‌تواند بسیار ناراحت‌کننده باشد، اما لااقل ما را از خطراتی که تهدیدمان می‌کند، آگاه می‌سازد و می‌تواند رفتار ما را تغییر دهد.

 تکه بزرگ آشغال در اقیانوس آرام، از فضا به شکل سوپی با مواد پلاستیکی شناور در آن به نظر می‌رسد
یک چیز هیجان‌انگیز وجود دارد که دانستن آن البته بسیار غم‌انگیز است. احتمالا نمی‌توانیم این موضوع را نادیده بگیریم که یک قطعه بزرگ به شکل سوپ پلاستیک به اندازه تگزاس درست در وسط اقیانوس آرام قرار دارد.
نگاه کردن به این تکه بزرگ پر از آشغال، راه عاقلانه‌ای جهت تشخیص این موضوع است که وقتی این زباله‌ها را در اقیانوس می‌ریزیم، «هیچ» راه فراری برای سالم نگه‌داشتن اقیانوس‌ها وجود ندارد، خصوصا زمانی که این زباله‌ها تجزیه‌ناپذیر هستند. این تکه بزرگ توسط کاپیتان «چارلز مور»، کسی که به‌طور فعال در این‌باره صحبت‌های زیادی کرده است، کشف شد. خوشبختانه این موضوع توجه بسیاری از کشورهای عضو اکو را جلب کرد. در پروژه‌ای به نام «کای سی»، نخستین تلاش برای پاکسازی صورت گرفت. «دیوید راتشیلد» کسی بود که با زباله‌هایی که از این تکه بزرگ داخل اقیانوس بیرون کشیده شد، قایقی ساخت تا توجه بسیاری از افراد را به این موضوع جلب کند.

مهندسی «ژئوتکنیک» اقیانوس‌ها: آنچه ما درباره تکنولوژی‌های جدید نمی‌دانیم
حال می‌خواهیم در انتها، راهکارهایی برای سلامت اقیانوس‌ها بیان کنیم؛ گرچه عده‌ای این راهکارها را بسیار کوچک و جزیی می‌پندارند. مسأله مهندسی «ژئوتکنیک» شامل آزادسازی سنگ آهک در آب اقیانوس‌ها است که باعث متعادل شدن pH آب می‌شود و آن را از حالت اسیدی خارج می‌کند و می‌تواند با اثرات ناشی از دی‌اکسیدکربنی که ما در هوا وارد می‌کنیم، مقابله کند. اخیرا شاهد آزمایشی بودیم که طی آن براده‌های آهن درون اقیانوس ریخته شد تا شاید به کم شدن دی‌اکسیدکربن در آب اقیانوس کمک کند؛ اما این اتفاق نیفتاد یا به عبارت بهتر، آن‌طور که انتظار داشتیم پیش نرفت.
موضوع تنظیم pH آب اقیانوس‌ها، موضوع بسیار بحث‌برانگیزی است؛ خصوصا به این دلیل که ما نمی‌دانیم چه چیزهایی را نمی‌دانیم. با این حال، این موضوع دانشمندان را از گفتن این‌که باز هم باید تلاش کنیم و راه‌های دیگری را امتحان کنیم، باز نمی‌دارد.
مطالعات و تحقیقات به ما کمک کرده‌ است تا این موضوع را روشن کنیم که چه مشکلاتی به لحاظ پیامدهایشان و چه نظرها و ایده‌های ساده، قدیمی و مبهمی در این‌باره وجود دارد. چند ایده در اطراف این موضوع وجود دارد که ادعا می‌شود می‌تواند ما را از دست خودمان نجات دهد. ایده‌هایی مثل تلقیح آهن به آب اقیانوس‌ها یا دادن کودهای نیتروژنی به درختان یا غنی‌سازی کربنی اتمسفر و محیط زیستی که می‌تواند کربن را جذب کند. اما درحالی‌که ممکن است دانه این ایده‌ها رشد کند و بالغ شود، درعین‌حال ممکن است که این دانه‌ها هیچ‌گاه نور خورشید را نبینند و زیر خاک بپوسند.

باید به همان چیزهایی که داریم، بچسبیم
گرچه تلاش‌های قدیمی برای حفظ شرایط فعلی و جلوگیری از وخیم‌تر شدن آن، می‌تواند ما را از این وضع نجات دهد، اما با نگاه کردن به وضعیتی که در آن هستیم و گستره مشکلات، ممکن است از عقل سلیم دور باشد که خوش‌بینانه به آن ایده‌ها نگاه کنیم، اما باید خوشبین باشیم!
درست است که تلاش‌ها برای حفظ شرایط موجود و ممانعت از بدتر شدن وضع شاید به نظر از عقل سلیم دور باشد، اما به این معنا نیست که آنها موثر نخواهند بود. داده‌ها و اطلاعات ثبت شده ما بهترین چیزی است که نشان می‌دهد تا چه اندازه مناطق دریایی‌مان را حفظ کرده‌ایم. شاید بسیار دشوار باشد که قوانین سختی را برای مقابله با رفتارهایی که سلامت اقیانوس‌ها و دریاها را به خطر می‌اندازند، تنظیم کنیم؛ اما اگر ببینیم که در آینده نزدیک چه اتفاقی قرار است برای آنها بیفتد، می‌فهمیم که می‌ارزد تمام انرژی و تلاش خود را برای حفظ آنها صرف کنیم.