سلامت نیوز: مركز پژوهش‌های مجلس در گزارشی برای نمایندگان دور دهم مجلس، چالش‌ها و فرصت‌های نظام سلامت را بررسی كرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، در گزارش خرداد ماه این مركز، نظام سلامت و كاركردهای آن در ایران، وضعیت منابع مالی و نیروی انسانی نظام سلامت، اعتبارات وزارت بهداشت و قوانین و اسناد مرتبط بررسی شده و در بخشی از این گزارش آمده است: «نیاز به تحول در نظام ارایه خدمت و بازتعریف قوانین حاكم بر بازار سلامت از زمان تصویب قانون برنامه چهارم توسعه به طور جدی احساس شد و در دستور كار دولت و مجلس قرارگرفت. عدالت در سلامت، پرداخت هزینه نظام ارجاع مبتنی بر پزشك خانواده و پوشش همگانی سلامت در این قانون مدنظر قرار گرفت و در این راستا، دولت باید تلاش خود را به پوشش بیشتر هزینه‌ها و مخارج سلامت و خدمات ارایه شده معطوف كرده و در عین حال تلاش كند تا افراد كمتری دچار مخارج كمرشكن و فقرزای سلامت شوند.
همچنین در قانون برنامه پنجم ضمن تاكید بر نظام ارجاع و سطح‌بندی خدمات، به منع فعالیت همزمان پزشكان در بخش دولتی و خصوصی، بیمه سلامت و تجمیع صندوق‌های بیمه‌ای نیز پرداخته شد. طرح تحول سلامت هم به عنوان اصلاحات در نظام سلامت از اردیبهشت سال ١٣٩٣ در دستور كار دولت قرار گرفت. بررسی‌ها نشان می‌دهد عوامل ژنتیك یا بیولوژی فردی با ١٥ درصد، وضعیت اجتماعی، اقتصادی با ٥١ درصد، محیط فیزیكی با ١١ درصد و نظام مراقبت سلامت با ٢٥ درصد سهم، بر ابعاد مختلف سلامت تاثیرگذارند در عین آنكه طبقه اجتماعی، محرومیت اجتماعی، حاشیه نشینی، استرس، بیكاری، فقر، مسكن، شرایط محیط كار، حمایت اجتماعی، اعتیاد، تغذیه، شهرنشینی و مهاجرت از مهم‌ترین مولفه‌های اجتماعی تاثیرگذار بر سلامت هستند.»
[quote-right] سهم كل هزینه‌های سلامت از تولید ناخالص ملی در ایران ۶.۷ درصد، تركیه ۵.۶ درصد، لبنان۷.۲ درصد، كویت ۲.۹ درصد، قطر ۲.۲ درصد است اما پرداخت از جیب مردم برای هزینه‌های درمان در ایران ۵۲.۵ درصد، تركیه ١٥ درصد، لبنان ۳۴.۳ درصد و كویت ۱۵.۷ درصد و قطر ۸.۴ درصد است.[/quote-right]
این گزارش در توضیح وضعیت منابع مالی و انسانی نظام سلامت ایران در سال ٩٤ گفته است: «١٧ هزار و ٩١٥ خانه بهداشت، دو هزار و ٥٥١ مركز بهداشتی درمانی روستایی، هزار و ٨٧٤ مركز بهداشتی درمانی شهری، ٩ هزار و ٣٠٣ تخت روانپزشكی و ١١٨ هزار و ٨٢٩ تخت فعال در بیمارستان‌های دانشگاهی، خصوصی و وابسته به نهادهای دولتی و عمومی و خیریه موجود است. همچنین اعتبارات وزارت بهداشت در لایحه بودجه ٩٥، حدود ٥٠ هزار میلیارد تومان پیشنهاد شده كه ٥٣ درصد این رقم، درآمد اختصاصی، ٨ درصد تملك دارایی‌های سرمایه‌ای و ٣٩ درصد هزینه‌های عمومی خواهد بود.»
در این گزارش همچنین شاخص‌های نیروی انسانی و تسهیلات نظام سلامت در كشورهایی همچون تركیه، لبنان، كویت و قطر كه از جمله كشورهای هدف سند چشم‌انداز هستند، مورد مقایسه قرار گرفته و با وجود آنكه بنا بر گزارش مركز پژوهش‌ها، ایران در مقایسه با كشورهای هدف سند چشم‌انداز و با توجه به كل هزینه‌های سلامت از تولید ناخالص ملی، بیش از میانگین این كشورها بر سلامت سرمایه‌گذاری كرده، اما نسبت هزینه‌های پرداخت شده از سوی مردم به كل هزینه‌های سلامت در مقایسه با سرمایه‌گذاری دولت‌ها در این زمینه بیشتر است كه در واقع موید بالا بودن نسبی پرداخت هزینه‌های درمان از جیب مردم است.چنانكه سهم كل هزینه‌های سلامت از تولید ناخالص ملی در ایران ۶.۷ درصد، تركیه ۵.۶ درصد، لبنان۷.۲ درصد، كویت ۲.۹ درصد، قطر ۲.۲ درصد است اما پرداخت از جیب مردم برای هزینه‌های درمان در ایران ۵۲.۵ درصد، تركیه ١٥ درصد، لبنان ۳۴.۳ درصد و كویت ۱۵.۷ درصد و قطر ۸.۴ درصد است.
این گزارش در مقایسه دیگری درباره سال‌های عمر از دست رفته به علت بیماری در ایران و كشورهای هدف سند چشم‌انداز هشدار داده كه اگرچه سال‌های عمر از دست رفته در ایران از متوسط آن در سایركشورهای مورد بررسی، كمتر است اما بیماری‌های غیر واگیر و صدمات و آسیب‌ها در ایران جمعیت بیشتری را زمینگیر كرده و به سوی مرگ سوق داده است. چنانكه مجموع عوامل، شامل بیماری‌های واگیر و غیر واگیر و آسیب‌ها در ایران باعث از دست رفتن ١٧٢٢٠ سال عمر در ١٠٠ هزار نفر جمعیت می‌شود در حالی كه این رقم در تركیه ١٧١٦٠، لبنان ١٠٥٠٧، كویت ٧٠٦٧ و قطر ٥٧٣٦ سال است.
[quote-left]بیماری‌های واگیر و غیر واگیر و آسیب‌ها در ایران باعث از دست رفتن ١٧٢٢٠ سال عمر در ١٠٠ هزار نفر جمعیت می‌شود در حالی كه این رقم در تركیه ١٧١٦٠، لبنان ١٠٥٠٧، كویت ٧٠٦٧ و قطر ٥٧٣٦ سال است. [/quote-left]
این گزارش اشاره كرده كه: «ضعف در ابعاد تولیت نظام سلامت، اولویت درمان بر پیشگیری كه به افزایش بار بیماری‌های غیرواگیر بیش از متوسط جهانی منجر شده، ناپایداری منابع مالی مورد نیاز و افزایش كسری اعتبارات سازمان‌های بیمه‌گر و عدم رشد متناسب تعرفه‌های درمان با سرانه درمان از محل منابع عمومی برای صندوق‌های بیمه درمانی كه بدهی یا تاخیر در پرداخت بیمه‌ها به بیمارستان‌ها و مراكز ارایه‌كننده خدمات را در پی داشته، از جمله چالش‌های نظام سلامت است.»
همچنین در این گزارش اشاره شده كه «نظام سلامت با چالش‌های دیگری همچون افزایش سهم پرداخت از جیب مردم، بار مالی ناشی از پرداخت‌های غیررسمی مردم به ارایه‌دهندگان خدمت، اشتغال همزمان پزشكان در بخش دولتی و خصوصی با وجود تاثیر‌گذاری منفی چندشغله بودن پزشكان در هزینه‌های نظام سلامت، طراحی نظام ارجاع با رویكرد نامناسب و تا سطح ناكامل، عدم استقرار پرونده الكترونیك سلامت، ناكارآمدی برخی قوانین موجود در حوزه سلامت و بی‌تاثیر بودن جرایم در نظر گرفته شده در برخی قوانین در مرور زمان و ضعف نظارت بر عملكرد قوانین پنج‌ساله توسعه مواجه است.»
اما در عین حال مركز پژوهش‌های مجلس این اشاره را دارد كه نتایج ناشی از تغییر سبك زندگی شهروندان و رواج عادات غلط تغذیه‌ای مانند مصرف سیگار، قلیان و الكل، كم تحركی و چاقی، فشار خون بالا و رژیم غذایی ناسالم منجر به تغییر الگوی بیماری‌ها به سمت بیماری‌های غیرواگیر ازجمله بیماری‌های قلبی- عروقی، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی و دیابت، سلامت روان و حوادث ترافیكی شده در عین حال كه تغییر الگوی انتقال بیماری‌های واگیردار ازجمله ویروس ایدز و حاشیه‌نشینی ناشی از مهاجرت، از چالش‌های سلامتی مهم در جامعه كنونی ایران به شمار می‌رود.
نظر شما