دوشنبه ۱ شهریور ۱۳۹۵ - ۱۳:۴۸
کد خبر: 191241

تاسیس مطب یکی از دشوارترین مرحله های اشتغال و درآمدزایی برای پزشکان به شمار می آید که هزینه های بالا بر دشواری آن می افزاید. طاهرخانی با اشاره به موانع موجود بر سر راه دایر کردن مطب، از وجود نگاه تبعیض آمیز در جامعه پزشکی سخن گفت. بر اساس گفته های وی، آیین نامه های متناقض و قدیمی موجود در نظام پزشکی، به جای آسان کردن مسیر اشتغال پزشکان و درآمدزایی، سدها و موانعی را بر سر راه پزشکان جوان می گذارد.

مسیر دشوار تاسیس مطب

سلامت نیوز:  نیاز کشور به پزشک به گفته مسوولان هنوز به نقطه اشباع نرسیده است اما در وضعیت کنونی نیز مشکلات گوناگونی پیش روی اشتغال پزشکان به ویژه پزشکان جوان عمومی قرار دارد که رفع آن نیازمند اصلاحاتی در وضعیت نظام سلامت است.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا،امروز نخستین روز شهریورماه به مناسبت زادروز «ابوعلی سینا» طبیب نام آور و حاذق ایرانی، روز پزشک نامگذاری شده است. این سفیدپوشان و طبیبانِ روح و جان، پناه بیمارانی اند که برای بازگشت نعمت سلامتی، پس از خداوند چشم به دستان درمانگر پزشکان دوخته اند. پزشکان در نگاه نخستِ بسیاری، نجات دهندگانی به نظر می رسند که دور از هر چالش معیشتی و شغلی روزگار می گذرانند. این در حالی است که پزشکی هم مانند سایر حرفه ها، پستی و بلندی دارد و خالی از مشکل نیست تا جایی که برخی از پزشکان مجبور به کار در مراکز درمانی با درآمد بسیار پایین هستند، گروهی در پیچ و خم های اداری یا ناتوانی مالی از تاسیس مطب گرفتار شده اند و عده ای نیز به شغل های غیرپزشکی روی آورده اند.


مسوولان سازمان نظام پزشکی کشور و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی چند سالی است در مورد بحران پزشکان بیکار هشدار می دهند. آمارهای ارایه شده در این باره گوناگون است اما آخرین رقم ها از وجود 8 تا 12 هزار پزشک بیکار یا شاغل در شاخه های غیرمرتبط پزشکی خبر می دهد.


در برابر، پزشکانی هم هستند که گوی سبقت را از همکاران خود ربوده اند و دریافت های روزانه شان افزون بر حقوق ماهانه آن دسته از پزشکان عمومی است که در بیمارستان ها و درمانگاه های دولتی مشغول فعالیتند. آمار بالای پزشکانی که دچار چالش های شغلی و درآمدی هستند نشان می دهد که اشتغال برای دانش آموختگان این رشته، به ویژه پزشکان عمومی که در شروع مسیر قرار دارند، یک چالش عمده است.


چندی پیش (بیست و پنجم مردادماه) «علیرضا زالی» رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور در گفت وگو با خبرگزاری «ایسنا» با بیان اینکه با توجه به شاخص های جهانی هنوز در کشور کمبود پزشک داریم، گفت: در مجموع با در نظر گرفتن مجموع فارغ التحصیلان کشور در دانشگاه های دولتی و آزاد و نیز افرادی که در خارج از کشور تحصیل کرده و برای تاییدیه مراجعه می کنند، به نظر می رسد در حال حاضر نیاز کشور به پزشک به نقطه اشباع نزدیک می شود و می توان گفت مشکلی از این نظر نداریم. وی افزود: آنچه بیش از کمبود پزشک با آن مشکل داریم، بحث توزیع نامتناسب و نامتوازن پزشکان در کشور است.
رییس کل سازمان نظام پزشکی کشور یکی از مسوولانی است که معضل پزشکان بیکار و رسیدگی به این چالش، بارها یک پای اصلی سخنانش در رسانه ها بوده است.


بنا به گفته های مکرر و پیشین وی، موضوع امنیت شغلی پزشکان به عنوان یکی از دلمشغولی های این روزهای جامعه پزشکی مطرح است به طوری که این معضل از میان جامعه جوان پزشکی به سایر گروه ها نیز سرایت کرده است. این چالش، ناشی از قرار نگرفتن فرصت های شغلی شایسته در اختیار جامعه پزشکی به ویژه پزشکان جوان است.
پرداخت های اندک به پزشکان، افزایش ظرفیت رشته های پزشکی بدون برآورد نیروی انسانی مورد نیاز، توزیع نامناسب نیروها در سراسر کشور، نبود برنامه ریزی متناسب با نیازهای جامعه، اجرای طرح های شتاب زده و پیروی از آیین نامه های قدیمی و به روز نشده از عامل هایی است که کارشناسان حوزه نظام پزشکی در گفت وگو با گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا در زمینه مشکل اشتغال پزشکان به آن اشاره کردند.

*** زمینه های ایجاد چالش های پیش روی اشتغال پزشکان
ناکارآمدی بیمه ها، قدیمی بودن آیین نامه ها و قوانین، نگاه تبعیض آمیز به دانش آموختگان پزشکی و ناهماهنگی میان دستگاه ها برای اصلاح وضعیت کنونی از مهمترین دلیل های وجود پزشکان بیکار در عرصه نظام پزشکی از دید «داریوش طاهرخانی» عضو شورای عالی نظام پزشکی کشور است که در گفت وگو با ایرنا به تشریح این عوامل پرداخت.


وی در ابتدا، با اشاره به اهمیت تربیت نیروهای متخصص و صرف هزینه و سرمایه برای آنان گفت: یکی از سرمایه گذاری های دراز مدت دولت ها، تربیت نیروهای انسانی است و دولت ها بر این اساس، در رشته های گوناگون دانش آموخته تربیت می کنند. اگر دانش آموختگان به دلیل چالش های متعددِ حوزه های کاری مرتبط با رشته خود، به اشتغال در حرفه ای غیر از آن چیزی که تربیت شده اند، مجبور شوند، افزون بر دانش آموختگان، سرمایه گذاران که همان متولیان نظام سلامت کشور هستند نیز دچار زیان خواهند شد. بنابراین شایسته است سیاستگذاری های متولیان به گونه ای باشد که دانش آموختگان پس از تمام کردن دوره تحصیل در همان حوزه ای که در آن تربیت شده اند، به کارگرفته شوند تا نتیجه سیاست گذاری های دولتمردان به ثمر بنشیند.


عضو شورای عالی نظام پزشکی، ناکارآمدی بیمه ها و هزینه های سنگین درمانی برای بیماران را یکی از دلیل های مهم بروز پدیده پزشکان بیکار دانست چرا که بیماران از بیم افزایش هزینه درمان، با مشاهده کوچکترین مشکل به پزشکان سطح 2 و سه یعنی متخصص و فوق تخصص ها مراجعه می کنند. در این جا است که پزشکان سطح یک، یعنی پزشکان عمومی مراجعان کمتری خواهند داشت. اکنون به دلیل ناکارآمدی بیمه ها در کشور، مردم برای درمان درد خود، در اینکه به چه سطحی از پزشکان مراجعه کنند دچار تردید هستند.


طاهرخانی اظهار کرد: این نگرانی در بیماران وجود دارد که اگر در نخستین مراجعه تشخیص و درمان صورت نگیرد، مجبور به پرداخت هزینه های اضافه خواهند شد. این در حالی است که اگر افراد به واسطه نخستین علایم بیماری به مرکزهای تخصصی و فوق تخصصی مراجعه کنند، ظرفیت این مرکزها در مواردی که مشکل ها در مرحله های ساده تر قابل حل است، اشغال خواهد شد و افراد نیازمند، پشت درهای بسته تکمیل ظرفیت قرار می گیرند. در نتیجه اگر از نظام سلامت پویا که در آن ارتباط مالی میان پزشک و بیمار قطع شود، برخوردار باشیم و هزینه های درمانی از راه تامین کنندگان منابع مالی نظام سلامت یعنی بیمه ها پرداخت شوند، مردم بدون نگرانی مالی در گام نخست به پزشکان عمومی مراجعه می کنند و در صورت لزوم با راهنمایی آنان به سطح های دیگر هدایت خواهند شد.


این مسوول نظام پزشکی، ضمن اشاره به وجود قوانین کارآمد در حوزه سلامت، از اجرایی نشدن آن ها ابراز تاسف کرد و گفت: قوانینی در حوزه سلامت وجود دارند که بیش از 30 سال از تصویب آن ها می گذرد و هنوز به مرحله اجرا نرسیده اند. یکی از آن ها قانون الزام تامین اجتماعی است که به واسطه این قانون، سازمان تامین اجتماعی 30 سال پیش مکلف شد به گونه ای برنامه ریزی کند که همه بیمه شدگان این سازمان، به هنگام مراجعه به مراکز دولتی و دانشگاهی از خدمات رایگان برخوردار شوند اما امروز با گذشته سه دهه از این قانون، شاهد این هستیم که تنها بیمه شدگان تامین اجتماعی از خدمات رایگان، آن هم فقط در مراکز مِلکی سازمان، برخوردار هستند.


وی همچنین به استفاده از آیین نامه هایی که در دهه 60 تدوین شده اند، انتقاد کرد چرا که این آیین نامه ها بر اساس شرایط آن زمان نوشته شده و نیاز به بازبینی و بازنویسی متناسب با نیازهای پزشکی و وضعیت کنونی دارد.

*** تاسیس مطب و مسیر دشوار آن
تاسیس مطب یکی از دشوارترین مرحله های اشتغال و درآمدزایی برای پزشکان به شمار می آید که هزینه های بالا بر دشواری آن می افزاید.
طاهرخانی با اشاره به موانع موجود بر سر راه دایر کردن مطب، از وجود نگاه تبعیض آمیز در جامعه پزشکی سخن گفت. بر اساس گفته های وی، آیین نامه های متناقض و قدیمی موجود در نظام پزشکی، به جای آسان کردن مسیر اشتغال پزشکان و درآمدزایی، سدها و موانعی را بر سر راه پزشکان جوان می گذارد. اگر مراجعه کننده ای به حوزه ای در وزارت بهداشت مراجعه کند، آیین نامه ای وجود دارد که به وی پاسخ آری و بر اساس آیین نامه دیگر پاسخ خیر داده می شود. همین مساله، زمینه بروز نگاه های متفاوت به متقاضیان و همچنین امکان استفاده از رانت و تبعیض در کشور را فراهم می سازد.


در همین ارتباط، «لیلا نصراللهی» یکی از دانش آموختگان رشته دندانپزشکی در بیان موانع موجود بر سر راه پزشکان جوان برای اشتغال و درآمدزایی به پژوهشگر ایرنا گفت: مبلغ پرداختی به افرادی که در مناطق محروم و در مرزها مشغول گذراندن طرح هستند بسیار ناچیز است. از طرفی دندانپزشکانی که طرح خود را به اتمام می رسانند در مسیر گرفتن پروانه و دایر کردن مطب با موانعی روبه رو می شوند چرا که برای گرفتن پروانه فعالیت، دندانپزشک جوان یا باید امتیاز مناطق محروم داشته یا متاهل باشد. در صورت تاهل نیز پروانه موقت صادر خواهد شد. پس از این مرحله، در صورت در دست داشتن پروانه و مراجعه به مرکزهای درمانی برای اشتغال، با درخواست سابقه کار مواجه خواهد شد و این در حالی است که 2 سال طرح گذرانده شده به عنوان سابقه کار مورد پذیرش نیست. در این جا این پرسش مطرح می شود که اگر گذراندن طرح به عنوان سابقه فعالیت پزشک به شمار نمی آید، چرا دانشجویان باید طرح بگذرانند؟


این دندانپزشک با اشاره به هزینه های بالا و البته لازم، برای دایرکردن مطب و تهیه تجهیزات، افزود: به فرض گذر از مسیر پرپیچ و خم دریافت پروانه، پزشک جوان و تازه کار باید سرمایه هنگفتی برای تاسیس مطب داشته باشد. نکته مورد نظر این است که نظام پزشکی برای تاسیس مطب وام پرداخت می کند. این وام اگرچه تا اندازه ای می تواند به عنوان کمک به شمار آید اما سود بالا و مدت زمان کوتاه بازپرداخت آن، مانع دریافت وام از طرف پزشکان تازه کار می شود. برای فردی که در ابتدای مسیر قرار دارد، پرداخت قسط های سنگین غیرممکن است. در نتیجه به رغم داشتن پروانه نیز، پزشکان طبقه متوسط و متوسط رو به پایین که توانایی مالی برای تاسیس مطب ندارند، در مسیر اشتغال و درآمدزایی راه به جایی نمی برند.

*** دیدگاه هایی درباره چالش اشتغال پزشکان
«مراد هاشم زهی» نماینده مجلس نهم که سال ها سابقه و تجربه عضویت در کمیسیون بهداشت و درمان مجلس را در کارنامه دارد در گفت وگو با ایرنا درباره مشکل اشتغال پزشکان گفت: احساس من این است که کمیسیون بهداشت طی سال های گذشته تاکنون هوای پزشکان را نداشته و به پزشکان پشت کرده است. تعدادی از نمایندگان هستند که پزشک اند ولی به دلیل متهم نشدن به هواداری از همکاران خود به این موضوع نمی پردازند و از طرح آن در رسانه ها خودداری می کنند.


هاشم زهی، مسایلی چون زیرمیزی گرفتن معدودی از پزشکان و برخی نارضایتی های مردم از نظام بهداشتی و درمانی کشور را موضوع هایی دانست که برجسته سازی آن باعث شده است تا موضوع بیکاری پزشکان و مشکل های موجود برای این قشر از جامعه مورد غفلت واقع شود. وی از رسانه ای شدن این مشکلات استقبال کرد و از وجود حاشیه هایی در مورد طرح چالش اشتغال پزشکان در مجلس خبر داد.


«احمد آریایی نژاد» دیگر عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نهم نیز  از افزایش پزشکان متخصص و فوق تخصص سخن گفت.
به گفته وی، حدود 2 سوم پزشکان، متخصص و فوق تخصص هستند و یک سوم دیگر را پزشکان عمومی تشکیل می دهند. این به معنای این است که به جای قائده هرم به راس هرم پرداخته شده است در حالی که باید تعداد پزشکان عمومی که در سطح نخست با مراجعان و بیماران سر و کار دارند، بیشتر از متخصص و فوق تخصص باشد. به دلیل مسایل مالی و نادیده گرفتن حقوق پزشکان عمومی به نظر می آید که این تمایل در میان سیاستگذاران نظام سلامت وجود دارد که پزشکان عمومی پس از دانش آموختگی و گذراندن طرح، بدون فاصله برای دریافت تخصص و فوق تخصص اقدام کنند.


آریایی نژاد همچنین از وجود نابرابری و تبعیض در مدرک پزشکی عمومی و دکترای سایر رشته ها سخن گفت. به بیان وی، یک پزشک عمومی نمی تواند عضو هیات علمی باشد در حالی که همرتبه وی با مدرک دکترا (PHD) که حتی واحدهای کمتری را گذرانده می تواند در دانشگاه مشغول به فعالیت شود و درآمد مناسبی نیز داشته باشد.


وی که خود نیز یک پزشک عمومی است، از نگاه موجود به پزشکان عمومی که در بسیاری موارد محدود به اشتغال در درمانگاه های کوچک است، انتقاد کرد و الگوبرداری از کشورهای پیشرفته را در این زمینه ضروری دانست. وی نیز مانند هاشم زهی طرح چالش های موجود بر سر راه اشتغال پزشکان را در فضای رسانه ای مثبت ارزیابی کرد.


اصلاح و به روزآوری آیین نامه ها و قوانین، معافیت های مالیاتی، ایجاد ساز و کارهای تسهیلاتی برای استفاده از وام های بانکی با سود پایین، اصلاح و ارزش گذاری نسبی خدمات پزشکی، اصلاح سازوکار بیمه ای و نظام تعرفه ای و استقرار عدالت بین رشته ای به منظور بهبود وضعیت پزشکان از مواردی بود که کارشناسان و مسوولان پیشین به عنوان راهکار در جهت اصلاح وضعیت موجود در نظام پزشکی کشور و حل معضل بیکاری پزشکان عنوان کردند. اینک در دوره فعالیت مجلس دهم انتظار می رود اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس همپای مسوولان دولتی، بیش از پیش به این معضل توجه و رسیدگی کنند.



برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • مریم ۱۵:۱۹ - ۱۳۹۸/۰۲/۱۶
    0 0
    سلام من میخوام واسه دکترا بخونم یا پوست بخونم یا دندانپزشکی اما بعد فارق التحصیلی میخوام مطب بزنم با هزینه خودم حالا اگه فقط مدرک گرفام بدون استخدام جایی میشه مستقیم مطب زد ؟
  • د1400م ۱۶:۱۰ - ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
    1 0
    سلام وسپاس از بررسی و اهمیت به این جسارتا باید در نظر گرفت هم رتبه بودن دکترای حرفه ای( عمومی) مانند پزشک، دندانپزشک، داروساز که معادل کارشناسی ارشد ارزیابی میگردد با مقطع phd صحیح نیست و در ضمن اینکه کسی که عضو هیئت علمی میشود معولا مضاف بر مدرکی معادل یک مقطع بالاتر از دندانپزشک و پزشک عمومی رزومه قوی هم داشته .. طبیعتا بسیارند دوستانی که تحصلات دکترای عمومی داشتن و در ادامه تحصیل تازه وارد دوره phd میشن مثل تک رشته های باکتری، ویروس، تغذیه و...