جمعه ۳ فروردین ۱۳۸۶ - ۰۰:۰۰
کد خبر: 1933

جامعه علمی ایران در حالی سال 85 را به پایان می‌برد كه علی‌رغم تمامی مشكلات، كمبودها و محدودیت‌های ناشی از عدم تخصیص اعتبارات پژوهشی كافی، موفقیت‌ها و دستاوردهای ارزشمندی را در عرصه‌های گوناگون علمی و پژوهش به دست آورده است.

1385، سال دستاوردهای بزرگ علمی - تحقیقاتی ایران

 

به گزارش سلامت نیوز به نقل ازایسنا، تداوم روند رشد كمی و كیفی تولیدات علمی بین‌المللی كشور - اگر چه با افتی تامل برانگیز و هشدار دهنده همراه بود - و به موازات آن دستاوردها و موفقیت‌های باارزش و بعضا بی‌سابقه دانشگران و پژوهشگران ایرانی در عرصه فن‌آوری‌های نوین از جمله فن‌آوری صلح آمیز هسته‌یی، نانوفن‌آوری، زیست فن‌آوری و پزشكی، هوافضا و ... چشم‌اندازهای امید بخشی را در افق آینده علمی كشور گشوده است.

تولد نخستین جانور شبیه‌سازی شده خاورمیانه در پژوهشكده «رویان» جهاد دانشگاهی و آغاز رسمی پروژه «كلونینگ درمانی» در این مركز و موفقیت‌های دیگر این پژوهشكده از جمله تهیه نقشه پروتینی سلول‌های بنیادی جنین انسان و كشف شناسه سطحی سلول‌های مزانشیمی، چاپ نخستین مقاله كاملا ایرانی در مجله «نیچر» كه حاصل تحقیقات و تلاش‌های تحسین‌ برانگیز دكتر استكی و همكارانش در حوزه علوم شناختی در روندی تدریجی و هدفمند بوده است، پرتاب نخستین راكت حامل محموله از سوی محققان هوافضای كشورمان كه با توجه به سیاست حركت چراغ خاموش این حوزه تبلیغات چندانی در مورد آن نشد، دستیابی ایران به فن‌آوری تولید آب سنگین و سایر موفقیت‌های پژوهشگران كشورمان در حوزه فن‌آوری هسته‌یی و به ثمر نشستن چندین پروژه دیگر از جمله طرح تولید داروی تقویت سیستم ایمنی (داروی ضدایدز آیمود)، درمان ضایعات نخاعی با پیوند سلول‌های شوان، تولید حیوانات تراریخته (موش‌های ترانس‌ژنیك)، ساخت و عرضه داروی سینووكس(اینترفرون بتای انسانی) پس از سال‌ها یكه‌تازی داروی «اونكس»، راه‌اندازی مجتمع بزرگ تولید داروهای نوتركیب و ده‌ها موفقیت علمی دیگر را كه با تلاش دانشگران و محققان كشورمان در سال جاری حاصل شد، هر یك به نوبه خود چنان با ارزش و ستودنی است كه مطمئنا حاشیه برخی كج‌سلیقگی‌ها، كوچك‌نمایی یا بزرگنمایی‌ها و برخوردهای غیرعلمی در انتشار خبرهای علمی نیز نمی‌تواند چیزی از ارزش و حلاوت آنها بكاهد.

تداوم روند رو به رشد تولیدات علمی محققان كشورمان كه براساس تازه‌ترین آمار موسسه اطلاعات علمی (ISI) ایران را از لحاظ میزان كل تولیدات علمی نمایه شده در سال 2006، با دو پله صعود نسبت به سال 2005 به جایگاه سی و هفتم جهان ارتقا داد، افزایش شمار دانشمندان ایرانی ISI به 12 نفر، افزایش تعداد مقالات پراستناد (Highly Cited Papers) نمایه شده ایران به 26 عنوان و تعداد مقالات داغ (Hot Papers) به چهار عنوان، افزایش رتبه تولید مقالات علمی ایران در اغلب رشته‌ها به ویژه در زمینه فن‌آوری نانو كه با چهار پله صعود نسبت به سال 2005 به رتبه سی و دوم جهان و اول جهان اسلام ارتقاء یافت و رشد برخی دیگر از شاخص‌های تولیدات علمی - صرف‌نظر از برخی ابراز تردیدها كه در اهمیت افزایش كمی مقالات و مستندات ISI در بازنمایی رشد و توسعه علمی - فن‌آوری كشور مطرح می‌شود - حاكی از استمرار روند رو به رشد سال‌های اخیر در زمینه رشد تولیدات علمی كشور است كه حتی منابع علمی غربی از آن به عنوان رنسانس علمی ایران یاد می‌كنند.

اگر چه نمی‌توان كاهش نگران‌كننده 20 درصدی شیب رشد تولیدات علمی نمایه شده در ISI را كه نه پدیده‌ای طبیعی یا اتفاقی كه به اذعان مسئولان پژوهش كشور ناشی از عدم تخصیص بودجه كافی به وزارت علوم و حذف اعتبارات متمركز حمایت از مقالات ISI در سال جاری است از نظر دور داشت. مساله‌ای كه در صورت بی‌توجهی و عدم چاره‌جویی عاجل و جدی برای رفع آن می‌تواند رنسانس علمی نوپای شكننده سال‌های اخیر كشور را با چالش‌ جدی مواجه كند.

سال 85 صرف‌نظر از دستاوردها و موفقیت‌های علمی حاصل شده از لحاظ تاكید بر اهمیت علم و پژوهش در سطح مسئولان عالی كشور و به تبع آن سطوح مختلف مدیریتی و اجرایی كشور نیز با نقطه عطفی بزرگ همراه بود.

بیانات راهگشای مقام معظم رهبری در خصوص چشم‌انداز علمی كشور در افق آینده و تاكیدات ویژه ایشان بر لزوم تبدیل علم‌گرایی و علم‌محوری به گفتمان مسلط جامعه در همه بخش‌ها و ضرورت تدوین نقشه جامع علمی به عنوان مهمترین نیاز كشور با هدف دستیابی به سطوح بالای دانش روز و جهش علمی كه در فرازهای مختلف آن به نكات جزئی‌تری از ضرورت‌ها و راهبردها تحقق این مهم از جمله توجه به تخصیص كامل اعتبارات بخش پژوهش اشاره شده بود، نویدبخش چشم‌اندازهایی تازه و پرامید در توجه و حمایت بیش از پیش از پژوهشگران و محققان كشور است و می‌تواند راه را برای رفع بسیاری از مشكلات و دشواری‌های بخش پژوهش و حركت پویاتر این بخش هموار سازد.

ایجاد معاونت جدید علمی و فن‌آوری ریاست جمهوری نیز كه می‌تواند نمودی از توجه به ساختار كلان مدیریت علمی كشور باشد این امیدواری را تقویت می‌كند كه جامعه علمی در حال تكوین كشور بتواند علیرغم محدودیت‌ها و مشكلات جدی نظیر كاهش سهم اعتبارات پژوهشی كشور در بودجه سال 86 در این مقطع سرنوشت ساز از تاریخ تحولات علمی كشور، به مدد اصلاح و ساماندهی نظام پژوهشی و فن‌آوری كشور و افزایش بهره‌وری با وجود حجم اندك اعتبارات پژوهشی، روند كنونی حركت پویا و بالنده خود را ادامه دهد.

اخترشناس آماتور ایرانی برنده یكی از معتبرترین جوایز ترویج نجوم جهان شد

سال 1385 برای اهالی علم با خبر موفقیت اصغر كبیری، آموزگار پرتلاش سعادت شهری در كسب یكی از معتبرترین جوایز ترویج نجوم جهان آغاز شد. انجمن نجوم «پاسیفیك» جایزه «لامس كامبرس» (LAS CUMBRES) سال 2006 را كه یكی از مهمترین جوایز ترویج نجوم است به پاس تلاش‌های اصغر كبیری در گسترش نجوم در سعادت شهر و تبدیل آن به شهری كه همه مردمش با دنیای زیبای آسمان شب آشنا هستند به وی اهداء كرد.

پژوهشگران ایرانی به فن‌آوری تولید «حیوانات تراریخته» دست یافتند

محققان انستیتو پاستور ایران موفق شدند با دستكاری ژنتیكی، موش‌هایی تراریخته(ترانس‌ژنیك) با ژن انسانی تولید كنند كه شیر تولیدی آنها حاوی پروتئین موسوم به «كلسیتونین» است كه به عنوان دارو در انسان استفاده می‌شود.

دكتر زینلی، رییس انجمن ژنتیك ایران و مجری این طرح ابراز امیدواری كرد كه با دستیابی ایران به فن‌آوری تولید حیوانات تراریخته این امكان فراهم شود كه در آینده بتوان حیواناتی تولید كرد كه از شیر آنها در تولید داروهای انسانی استفاده شود و واقع به عنوان كارخانه‌های طبیعی برای تولید دارو استفاده شوند.

پایگاه استنادی علوم ایران و كشورهای اسلامی راه‌اندازی شد

پایگاه استنادی علوم ایران و كشورهای اسلامی (ISC) با همكاری و حمایت معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری به همت كتابخانه منطقه‌یی علوم و تكنولوژی، شهریور ماه امسال در نشانی الكترونیكی www.srlst.com راه‌اندازی شد.

این پایگاه از پتانسیل لازم برای نمایه‌سازی نشریات فارسی، عربی، اردو و لاتین برخوردارست و مذاكراتی نیز برای همكاری با كشورهای اسلامی از طریق سازمان كنفرانس اسلامی انجام شده است.

پژوهشگران ایرانی نخستین نقشه پروتینی سلول‌های بنیادی جنین انسان را ارائه كردند

پژوهشكده رویان جهاد دانشگاهی از ارائه نقشه پروتئینی سلول‌های بنیادی جنین انسانی برای نخستین بار در جهان خبر داد. به گفته دكتر بهاروند از مجریان طرح كه با همكاری پژوهشكده بیوتكنولوژی كشاورزی انجام شده، این نقشه شناخت دانشمندان را در زمینه زیست‌شناسی این سلول‌ها افزایش می‌دهد. از دیگر موفقیت‌های امسال محققان رویان، معرفی شناسه سطحی موسوم به Thy1.2 بود كه تنها در سطح بن‌یاخته‌های مزانشیمی یافت می‌شود و برای اولین بار در دنیا توسط پژوهشكده «رویان» گزارش شده است. دكتر اسلامی نژاد، عضو هیات علمی پژوهشكده رویان و مسوول این پژوهش در این زمینه گفت: با ارائه این شناسه به دنیا امید آن می‌رود كه در آینده جداسازی این سلولها نیز مانند بن‌یاخته‌های خونساز طی چند ساعت و به سادگی صورت گیرد. ساده و سریع شدن جداسازی این سلول‌ها مرحله مهمی در راه استفاده از آنها جهت درمان است.

نخستین مقاله حاصل تحقیقات داخل كشور در معتبرترین مجله علمی جهان چاپ شد 

دكتر حسین استكی، سید رضا افراز و روزبه كیانی پژوهشگران پژوهشگاه علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و مركز تحقیقات مغز و علوم شناختی دانشگاه شهید بهشتی كه موفق به چاپ این مقاله در مجله نیچر شدند، در تحقیقاتشان كوشیده‌اند چگونگی تشخیص چهره‌ها و طبقه‌بندی اشیاء بصری در مغز را شناسایی كنند. مجله «نیچر» با بیش از 150 سال سابقه انتشار از معتبرترین مجلات علمی در سطح جهان به شمار می‌رود كه به انتشار نتایج مهمترین تحقیقات علمی دنیا می‌پردازد و چاپ مقاله علمی در آن مایه بیشترین اعتبار برای هر پژوهشگر و مركز تحقیقاتی است.

دكتر استكی رییس پژوهشكده علوم شناختی پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و بنیانگذار گروه تحقیقاتی مغز و علوم شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همكارانش كه طی چند سال اخیر به یكی از گروه‌های علمی شناخته شده بین‌المللی در علوم اعصاب‌شناختی تبدیل شده‌اند تحقیقات آنها به بررسی بخشی از مغز موسوم به The inferior temporal cortex) IT) اختصاص دارد كه براساس تحقیقات انجام شده، گمان می‌رود آخرین ناحیه از مسیر قدامی قشر مغز در سیستم بینایی نخستیان است كه در آن تشخیص و بازشناخت اشیاء صورت می‌پذیرد. این محققان می‌كوشند با تحریك این بخش در مغز میمون‌ها رابطه این نورون‌ها با رفتار میمون‌ها در تشخیص اشیاء و چهره‌ها بررسی كنند.

ایران به جمع 9 كشور دارای فناوری تولید آب سنگین پیوست 

بی‌تردید یكی از برجسته‌ترین زمینه‌های موفقیت علمی كشور در سال جاری تداوم حضور سرافرازانه دانشگران و محققان جوان ایرانی در عرصه فناوری صلح‌آمیز هسته‌یی بود كه علی‌رغم تهدیدها، توطئه‌ها و تحریم‌های همه‌جانبه بیگانگان محقق شد. تداوم حركت بالنده پژوهشگران كشورمان در مسیر دستیابی به فن‌آوری صلح آمیز هسته‌یی كه پیوستن ایران به جمع 9 كشور دارای فن‌آوری تولید آب سنگین، افتتاح پروژه تولید ژنراتور مولیبدن - تكنستن، تصویب و آغاز كار رسمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌یی، تنها بخشی از دستاوردهای پرشمار آن است نشان داد جنجال آفرینی‌ها و تهدیدها نمی‌تواند خللی در عزم و اراده دانشگران، دانشگاهیان و پژوهشگران جوان ایرانی در دستیابی به فن‌آوری هسته‌یی ایجاد كند.

پروژه مجتمع تولید آب سنگین اراك كه یكی از شاخص‌های دانش هسته‌یی كشور به شمار می‌رود شهریورماه امسال توسط رییس جمهور و با حضور برخی از اعضای هیأت دولت افتتاح شد. تولید آب سنگین در كشور گامی در راه ساخت راكتورهای اورانیوم طبیعی آب سنگین است.

موفقیت درخشان محققان ایرانی در دستیابی به روش جدید ترمیم ضایعات نخاعی

محققان گروه تحقیقات درمان ضایعات نخاعی دانشگاه علوم پزشكی تهران به روش جدیدی برای درمان ضایعات نخاعی با پیوند سلول‌های شوان دست یافتند.

به گفته مجریان طرح، در پروژه ترمیم ضایعات نخاعی در بیمارستان امام خمینی (ره) از بین پنج هزار بیمار مورد معاینه، 500 نفر مورد ارزیابی قرار گرفته و پس از آن 30 نفر انتخاب و مورد عمل جراحی قرار گرفتند كه از این بین40 درصد بهبودی جسمی و حسی، 35 درصد بدون تغییر و 25 درصد نیز در مراحل اولیه پس از جراحی قرار دارند.

تا پیش از این تنها سه مركز تخصصی خدماتی در دنیا برای بیماران ضایعات نخاعی وجود داشت كه با تلاش محققان ایرانی امكان ترمیم ضایعات نخاعی با روشی ابداعی و موثرتر در كشور مهیا شد كه البته قرار است طی ماه‌های آینده این مركز از حالت انحصاری خارج شده و در سه نقطه كشور مراكز دیگری جدید راه اندازی ‌شوند تا گستره بیشتری از بیماران از این خدمات بهره مند شوند.

پژوهشگران ایرانی با ساخت پروتز عصبی امكان گام برداشتن افراد دچار ضایعات نخاعی و مغزی را فراهم كردند

تیم تحقیقاتی مهندسی پزشكی دانشگاه علم و صنعت ایران به عنوان دومین كشور جهان موفق به طراحی و ساخت مینی كامپیوتر برای كمك به گام برداشتن افراد دچار ضایعه مغزی و نخاعی شدند.

به گفته مجریان طرح، سیستم ساخته شده بر روی افراد فلج كامل از ناحیه كمر به كار گرفته شده و این افراد به خوبی قادر به بلند شدن از صندلی چرخدار، نشستن، ایستادن و گام برداشتن شده‌اند كه با این موفقیت افق جدیدی برای توانبخشی افراد معلول ضایعه نخاعی باز شده است.

آیین نامه احراز استعدادهای برتر و نخبگی تدوین و تصویب شد

سرانجام بعد از چند سال‌ بحث و پیگیری، آیین نامه احراز استعدادهای برتر و نخبگی تدوین و شهریورماه در شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد تا بحث حمایت از نخبگان و همچنین فعالیت بنیاد نخبگان به شكلی نظامند اجرایی شود.

بر اساس این آیین نامه، راه یافتگان برتر مرحله نهایی المپیادهای معتبر بین‌المللی و داخلی دانش‌آموزی و دانشجویی، رتبه‌های برتر آزمون‌های سراسری، مسابقات و جشنواره‌های علمی و قرآنی معتبر داخلی و خارجی، مخترعان و مكتشفان برگزیده، برگزیدگان از جمع دانش آموختگان حوزه و دانشگاه، پژوهشگران نمونه و اعضای هیات علمی ممتاز دانشگاهها و مدرسان و محققان برگزیده حوزه، شخصیت‌های برجسته علمی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، پدیدآورندگان آثار بدیع و ارزنده ادبی و هنری مشمول شرایط احراز استعدادهای برتر و نخبگی شناخته شدند.

تولد نخستین حیوانات شبیه سازی شده خاورمیانه در پژوهشكده رویان

با تلاش محققان پژوهشكده رویان جهاد دانشگاهی، ایران به جمع كشورهای دارای فن‌آوری تولید حیوانات شبیه‌سازی شده پیوست.

اولین حیوان شبیه‌سازی شده جهت دستیابی به دانش شبیه سازی (كلونینگ) بره‌ای از نژاد افشاری بود كه شامگاه یازدهم مرداد در مركز اصفهان پژوهشكده رویان متولد شد. این گوسفند ماده متاسفانه بیشتر از چند دقیقه زنده نماند؛ اما به فاصله‌ای كوتاه، دومین گوسفند شبیه‌سازی ایران در هشتم مهر ماه سال جاری از طریق عمل سزارین در پژوهشكده «رویان» اصفهان متولد شد. این بره كه «رویانا» نام‌گذاری شده، با گذشت حدود شش ماه در سلامت كامل به سر می‌برد و پژوهشگران به دنبال یافتن زوجی مناسب برای این گوسفند هستند تا در ادامه تحقیقات خود، بره‌های حاصل از این گوسفند حاصل از شبیه‌سازی را مشاهده و بررسی كنند.

این موفقیت علمی كه از آرزوهای دانشمند جهادگر زنده‌یاد دكتر سعید كاظمی آشتیانی رییس فقید پژوهشكده رویان بود، بازتاب وسیعی در خبرگزاری‌ها و رسانه‌های بین‌المللی داشت كه ضمن اذعان به اهمیت موفقیت پژوهشگران كشورمان در این حوزه راهبردی از علوم و فن‌آوری زیستی از آن به عنوان یك رویداد مهم علمی و بخشی از تلاش‌های ایران برای تبدیل شدن به مركز تحقیقات پزشكی، هوافضا و هسته‌یی در منطقه یاد كردند.

آغاز پروژه كلونینگ درمانی در ایران

محققان پژوهشكده رویان در پی اتمام موفقیت‌آمیز طرح شبیه‌سازی حیوانات، اجرای طرح كلونینگ انسانی را با هدف درمان برخی بیماری‌ها آغاز كرده‌اند.

محققان رویان با تاكید بر این كه هدف این طرح به هیچ‌وجه تولید انسان شبیه‌سازی شده نیست در تلاشند از جنین‌های اولیه شبیه سازی شده (بلاستوسیت هفت روزه) سلولهای بنیادی تولید كرده و آنها را به سلول‌های عصبی تمایز داده و به بیماران قطع نخاعی انتقال كنند.

هدف از كلونینگ درمانی كه تحقیقات آن علاوه بر ایران در معدودی دیگر از كشورهای پیشرفته در این حوزه نیز دنبال می‌شود تولید سلول‌هایی با توانایی تولید عصب یا سایر سلول‌های تمایز یافته مشابه خود فرد است كه مشكلات و عوارض پیوند را ایجاد نمی‌كند.

داروی اریتروپویتین برای درمان بیماران كلیوی در كشور تولید شد

پژوهشگران مركز رشد واحدهای فن‌آوری فرآورده‌های دارویی دانمشگاه علوم پزشكی تهران پس از پنج سال تلاش تحقیقاتی موفق به تولید داروی اریتروپوتیین شدند كه این موفقیت ایران را در جمع ده كشور تولید كننده آن قرار داد.

داروی اریتروپوتیین، ‌دارویی است كه در بیماران مبتلاء به نارسایی مزمن كلیه و بیمارانی كه كلیه خود را از دست داده و تحت دیالیز قرار می‌گیرند و نیز سایر بیمارانی كه به هر دلیلی اریتروپویتین در خونشان دارند، استفاده می‌شود.

نخستین گوسفند حاصل از لقاح خارج رحم در ایران متولد شد

برای نخستین بار در ایران اولین گوسفند حاصل از لقاح خارج رحمی و بلوغ آزمایشگاهی تخمك متولد شد. ساعت 9 شب شنبه اول مهر 1385، اولین بره حاصل از باروری خارج از رحمی (IVF) و بلوغ آزمایشگاهی تخمك (IVM) موسوم به «رویانی» با عمل سزارین به دنیا آمد. تا قبل از این در ایران و خاورمیانه از روش باروری آزمایشگاهی برای باردار كردن دامها استفاده نشده بود و تلقیح مصنوعی در دامها به سبك سنتی انجام می پذیرفت.

دستیابی به این فن آوری گامی در حفظ گونه‌های در شرف انقراض بوده و ضمن كمك به رفع معضلات مرتبط با بار وری می‌تواند پایه‌ای برای مطالعات بعدی در زمینه شبیه سازی، به نژادی دام و حفظ گونه های با ارزش حیات وحش باشد.

برنامه ملی پایش نوآوری دانشجویان ایران آغاز به كار كرد

برنامه ملی پایش نوآوری دانشجویان ایران به منظور بهره گیری از ایده‌های دانشجویی در جهت حل مشكلات سازمان‌های فعال در عرصه صنعت، اقتصاد و فرهنگ به همت سازمان توسعه نوآوری‌های دانشجویان كشور (ایسیدو) وابسته به جهاد دانشگاهی اجرا می‌شود.

سازمان توسعه نوآوری‌های دانشجویان كشور با هدف كاربردی سازی نوآوری‌های برتر دانشجویی از روز 15 آبان آغاز به كار كرد و به جمع‌آوری، ارزیابی، دسته بندی و گزینش طرح‌های نوآورانه دانشجویی اقدام كرده است.

داروی «سینوكس» برای مداوای بیماری MS در كشور تولید شد

محققان شركت خصوصی «سیناژن» موفق به تولید داروی اینترفرون بتای انسانی نوتركیب شدند.

این طرح كه جایزه زیست فن‌آوری سال كشور را نیز به خود اختصاص داد انحصار داروی آمریكایی «اونكس» را در نظام دارویی یكشور پایان داد.

اینترفرون بتای انسانی نوتركیب تولید شده در كشور، نمونه «یبوژنریك» داروی وارداتی «اونكس» است و از لحاظ ضوابط معتبرترین موسسات دارویی جهان و همچنین مطالعات بالینی انجام شده در كشور، دارای ویژگی‌ها و اثراتی كاملا مشابه داروی وارداتی است كه سال‌ها در درمان بیماری ام.اس استفاده می‌شود.

تولید این دارو كه به صورت آمپول عرضه می‌شود تا پیش از این، در انحصار دو كشور آمریكا و سوئیس بوده و از لحاظ ویژگی‌های دارویی با داروی اینترفرون بتای وارداتی موسوم به «اونكس» مطابقت دارد.

كرسی‌های نظریه پردازی، نقد و مناظره در آیین نامه ارتقای اعضای هیات علمی گنجانده شد

هیات حمایت از كرسی‌های نظریه پردازی، نقد و مناظره با بررسی پیش‌نویس آیین نامه جدید ارتقای اعضای هیات علمی، در خصوص پیشنهاد وزارت علوم در ارتباط با امتیازات كرسی‌های نظریه پردازی، نقد و مناظره تصمیم‌گیری كرد كه براساس آن، از این پس به دارندگان نوآوری، نظریه و نقد علمی در عرصه علوم انسانی كه نوآوری، نظریه و یا نقد آنها از طریق كرسی‌های معتبر ارزیابی شده باشد، امتیاز درخوری اختصاص خواهد یافت.

موفقیت ایران در دستیابی به داروی كنترل ایدز

پژوهشگران پزشكی كشورمان با ساخت تركیبات دارویی جدید موسوم به «آیمود» به روش نوینی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در بیماران دست یافته‌اند كه به درمان بیماری ایدز و سایر بیماری‌های ناشی از ضعف ایمنی بدن منجر می‌شود. این دارو كه حاصل حدود پنج سال تلاش بیش از 60 نفر از پژوهشگران و متخصصان داخلی و همكاری جمعی از محققان خارجی است با افزایش نوعی از سلول‌های ایمنی بدن موسوم به CD4 بدن را در برابر عوارض ویروس HIV تقویت كرده و طول عمر بیشتری را برای بیمار فراهم می‌كند. به گفته وزیر بهداشت، اساس این دارو كه ابتكار دانشمندان ایرانی است، گیاهی بوده و عوارض مهمی در مراحل آزمایش آن مشاهده نشده است. علیرغم دوره كوتاه مدت مصرف دارو (90 روز) در مدت زمان درمان دو ساله، جلوی عوارض بیماری گرفته می‌شود و با قطع دارو حداقل تا یك سال سطح گیرنده‌های CD4 بالا نگه داشته شده و این دستاورد بزرگی در درمان ایدز/ HIV است.

داروی IMOD به عنوان تحریك كننده سیستم ایمنی در اروپا به ثبت اختراع رسیده و شركت تولیدی سازنده آن، محصولات جدیدی چون اشكال خوراكی داروی ایدز را در دست تحقیق دارد.

شیوه بدیع اعلام خبر این موفقیت علمی از پررنگ‌ترین حاشیه‌های علمی سال بود.

راه اندازی بزرگترین مجتمع تولید داروهای نوتركیب آسیای جنوب غربی 

مجتمع تولید فراورده‌های دارویی نوتركیب انستیتو پاستور ایران در ایام دهه فجر امسال با حضور رییس جمهور، وزیر بهداشت و جمع دیگری از مسئولان و پژوهشگران كشور راه اندازی شد.

این مجتمع تولیدی كه پس از سالیان طولانی و زحمات فراوان بخشهای مختلف كشور در مجتمع تولیدی تحقیقاتی انستیتو پاستور ایران به بهره برداری رسیده، دستاوردی افتخارآفرین در عرصه بهداشت و صنعت كشور است كه كشور را از واردات این فراورده‌ها بی نیاز می‌كند.

دستاورد مهم این طرح ملی دستیابی به دانش زیست فناوری و تولید فراورده‌های مختلف نوتركیب در مقیاس صنعتی است كه قطعا راهگشا و گسترش دهنده این فن آوری در عرصه‌های مختلف صنعت كشور است.

این مجتمع كه در مجموعه‌ای به مساحت حدود 50 هزار متر مربع در كیلومتر 25 اتوبان تهران - كرج واقع شده است، با بودجه‌ای بالغ بر 60 میلیارد تومان ایجاد شده و شامل بخش‌های متنوع تولید فراوردهای نوتركیب از جمله واكسن هپاتیت بی، تولید استرپتوكیناز، تولید آلفا اینترفرون (‌2 بی) و تولید اریتروپویتین و بخش فرمولاسیون، پركنی و بسته‌بندی است.

پرتاب موفقیت آمیز اولین محموله كاوش با راكت ساخت ایران به فضا

این محموله در پی توافق بین دو وزارتخانه دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و علوم، تحقیقات و فناوری در قالب طرحی فراسازمانی با كارفرمایی موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی طراحی و ساخته شده و با راكت پژوهشكده مهندسی جهاد كشاورزی به فضا در پاییز 85 پرتاب شد.

موفقیت پژوهشگران ایرانی در شناسایی نقش تركیب اكسید نیتروژن در ناباروری مردان

پژوهشگران ایرانی به یافته‌های جدیدی درباره نقش تركیب اكسید نیتروژن در ناباروری مردان پی بردند كه می‌تواند در بارورسازی مردان نابارور كه اسپرم آنها از نظر ساختاری دچار آسیب شده است، موثر باشد.

این موفقیت علمی كه در جریان برگزاری بیست‌و‌دومین كنفرانس سالانه جامعه اروپایی تولید مثل انسانی در جمهوری چك اعلام شد، از سوی خبرگزاری‌ها و رسانه‌های خبری بین‌المللی بازتاب یافته است.

دكتر ایرج امیری، مدیر آزمایشگاه جنین‌شناسی مركز IVF بیمارستان فاطمیه همدان گفت: ‌در سال‌های اخیر اكسید نیترید (NO) به عنوان مولكولی شناخته شده است كه نقش مهمی را در تنظیم بیولوژی و فیزیولوژی سیستم تولید مثل ایفا می‌كند و ما می‌دانیم كه این مولكول می‌تواند عملكرد اسپرم‌ها هم‌چون جنبندگی و سیستم سوخت‌و‌ساز آنها را تغییر دهد.

بهینه سازی فرمولاسیون مؤثر در ژن درمانی سرطان ریه

تیمی از پژوهشگران دانشكده داروسازی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی با مدل سازی غشای سلولی موفق به بهینه‌سازی داروهای مؤثر در ژن درمانی سرطان ریه در سطح آزمایشگاهی شدند كه در ادامه این تحقیقات و در صورت كارایی موفق آن روی نمونه‌های حیوانی و انسانی می‌تواند به افزایش امید به زندگی در مبتلایان به سرطان ریه منجر شود.

این محصول از تركیباتی بسیار ساده، ارزان و كاربردی در مقیاس نانو تهیه شده است.

كسب جایزه ویژه آكادمی چشم پزشكی آمریكا

دكتر حمید احمدیه، استاد چشم پزشكی دانشگاه علوم پزشكی شهید بهشتی موفق به دریافت جایزه ویژه آكادمی چشم پزشكی امریكا در سال 2006 شد.

جایزه ویژه آكادمی چشم پزشكی آمریكا ( Achievement Award) هر ساله به چشم پزشكانی كه بیشترین تلاش را در تولید علم و ارائه مقالات در زمینه تازه‌ترین تحقیقات چشم پزشكی داشته‌اند، اهدا می‌شود.

جایزه علمی سال جهان اسلام در رشته شیمی به «دكتر شمسی‌پور» اعطا شد

جایزه سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی كشورهای اسلامی (آیسسكو) در رشته شیمی به دكتر مجتبی شمسی‌پور استاد شیمی دانشگاه رازی كرمانشاه و پرمقاله‌ترین دانشمند ایرانی در ISI اعطا شد.

جوایز علمی سال 2006 «آیسسكو» همزمان با مراسم افتتاحیه سومین كنفرانس وزرای آموزش عالی و تحقیقات علمی كشورهای اسلامی توسط شیخ ناصر محمد الاحمد الصباح نخست وزیر كویت به دكتر شمسی‌پور و پنج دانشمند مسلمان دیگر اعطا شد.

به گزارش ایسنا، پژوهشگران و اندیشمندان ایرانی مقیم خارج از كشور نیز در سالی كه گذشت افتخارات زیادی را كسب كردند كه به پررنگ تر شدن نام «ایران و ایرانی» در عرصه جهانی انجامید.

سفر نخستین فضانورد ایرانی به فضا
انوشه انصاری، نخستین فضانورد ایرانی به عنوان نخستین زن فضاگرد جهان به ایستگاه فضایی بین المللی رفت.

انوشه انصاری صبح روز 27 شهریور با عبور از مرزهای فضا نام خود را به عنوان نخستین زن گردشگر فضایی در تاریخ ماموریت‌های فضایی جاودانه كرد.

وی كه در این سفر تاریخی 11 روزه با مایكل لوپز آلگریا فضانوردی از ناسا و كیهان نورد روس میخاییل تورین همراه بود روز چهارشنبه 29 شهریورماه در ایستگاه فضایی بین‌المللی قدم گذاشت.

نخستین فضانورد ایرانی كه برخلاف سه گردشگر فضایی قبلی كه صرفا ثروتمندانی ماجراجو بودند، چهره‌ای علمی و كاملا شناخته شده در عرصه طرح‌های پیشتازانه فضایی است اگرچه با پرداخت 20 میلیون دلار و به عنوان یك گردشگر فضایی به آژانس فضایی روسیه راهی فضا شد ولی با انجام آزمایش‌های متعدد علمی در ایستگاه فضایی و تلاش كم‌نظیر در ثبت تجارب خود با هدف انتقال آن به مردم خود را به عنوان چهره‌ای كاملا علمی و متمایز با سایر گردشگران فضایی در كانون توجه رسانه‌ها قرار داد.

به گزارش ایسنا، وی در این سفر همچنین به عنوان نخستین وبلاگ‌نویس فضایی كوشید تجارب خود را به طور مستقیم با میلیون‌ها علاقمند به فضا تقسیم كند.

اختر فیزیكدان جوان ایرانی، به نحوه تشكیل كهكشان‌های مارپیچی دست یافت

گروهی بین‌المللی از اخترشناسان به سرپرستی دكتر كامبیز فتحی، اختر فیزیكدان جوان ایرانی دانشگاه استكهلم سوئد، نحوه تشكیل كهكشان‌های مارپیچی را بررسی كردند.

گروه بین‌المللی از اخترشناسان آمریكا، ایتالیا، شیلی و برزیل تحت سرپرستی این دانشمند ایرانی برای نخستین بار در تاریخ اختر شناسی، سرعت سقوط مواد سرازیر به درون ابر سیاه چاله مركزی یك كهكشان اندازه‌گیری شدند كه این امر می‌تواند اطلاعات بسیار با ارزشی را در پیش بینی روند تكامل ابر سیاه چاله‌ها در اختیار دانشمندان قرار دهد.

كهكشان‌های مارپیچی به حدی بزرگند كه دینامیك فیزیكی و شكلشان تحت تاثیر جاذبه خودشان تغییر می‌كند و این كشف نشان می‌دهد سرعت سقوط مواد در مارپیچ‌های مرگ به سوی ابر سیاه چاله مركز كهكشانها بسیار سریعتر از میزانی است كه فرضیه‌های كنونی پیش بینی می‌كردند، به طوری كه تنها در مدت 200 هزار سال، مواد از دورترین كرانه‌های كهكشان كه از دید تلسكوپ ها خارج است، به درون سیاه چاله مركزی سقوط می‌كنند.

صحه برندگان جایزه نوبل براهمیت نظریه جنجالی فیزیكدان جوان ایرانی

پروفسور شهریار صدیق افشار، استاد جوان ایرانی دانشگاه «روئن» آمریكا كه با ارائه نظریه‌ای درباره ماهیت دوگانه نور، نظریه «بوهر» - از پذیرفته شده ترین نظریه‌های فیزیك كوانتوم - را پس از هشتاد سال با قاطعیت رد كرده است، با چاپ نتایج آزمایش تازه‌اش در یكی از معتبرترین مجلات فیزیك جهان كه جمعی از داوران آن از برندگان جایزه نوبل فیزیك هستند، بار دیگر بر اهمیت نظریه بنیادینش صحه گذاشت.

بر اساس نظریه پروفسور صدیق افشار كه با آزمایش‌های مختلف صحت آن را نشان داده، نور می‌تواند به صورت همزمان، ماهیت موجی و ذره‌یی داشته باشد.

در صورت اثبات این فرضیه جدید، بر بخش مهمی از نظریه «تعبیر كپنهاك» نیلرز بوهر - فیزیكدان مشهور دانماركی - خط بطلان كشیده می‌شود.

دكتر مبشر و تهیه نخستین نقشه سه‌بعدی از جهان

نام دكتر بهرام مبشر، اخترشناس برجسته ایرانی و نماینده سازمان فضایی اروپا (ESA) در ناسا كه به واسطه نقش شایانی كه در تهیه و بررسی ژرف‌ترین تصویر از جهان موسوم به «فراژرف» داشته، در محافل كیهان‌شناسی جهان كاملا شناخته شده است، اواخر امسال نیز در پی یكی دیگر از موفقیت‌های برجسته كیهان‌شناسی سال‌های اخیر كه تهیه نخستین نقشه سه‌بعدی از چارچوب ماده تاریك جهان بوده، بار دیگر مطرح شده است.

این موفقیت علمی چندی پیش در یك كنفرانس خبری در دویست و نهمین نشست انجمن ستاره‌شناسی آمریكا در واشنگتن اعلام و در قالب مقاله‌ای در مجله نیچر گزارش شد. این پژوهش بهترین مدرك علمی، عنوان شده كه الگویی از توزیع كهكشان‌ها را در پی توزیع ماده تاریك ارائه می‌كند.

این تحقیق كه حاصل 1000 ساعت رصد توسط تلسكوپ فضایی هابل بوده است، تایید زیبایی از تئوری‌های استاندارد برای توضیح نحوه تكامل ساختارها در كائنات طی میلیاردها سال ارائه داده و در حالی كه مطالعات قبلی بر روی ماده تاریك وابسته به شبیه‌سازی‌ها بوده، یافته اخیر جزئیات توزیع ماده تاریك را در مقیاس گسترده به شكل سه بعدی ارائه كرده است.

موفقیت بی‌سابقه دانشمند ایرانی و امیدواری تازه در درمان ناباروری مردان

«پروفسور كریم نیریان» و همكارانش در دانشگاه «جورج آگوست گوتینگن» آلمان و «نیوكاسل» انگلیس موفق شدند كه برای نخستین بار در جهان موفق به بارورسازی اسپرم‌های تولیدی از سلول‌های بنیادی جنینی استخراج شده از موش‌های آزمایشگاهی شدند.

به گزارش سرویس «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ‌نیریان و همكارانش با این موفقیت بی‌سابقه ثابت كردند كه می‌توان از اسپرم‌های رشد یافته از سلولهای بنیادی جنینی در زاد ولد استفاده كرد.

به گفته دانشمندان این كشف مهم كه در موش‌ آزمایشگاهی صورت گرفته است می‌تواند در نهایت به زوج‌ها كمك كند تا حتی با وجود ناباروری‌ مردانه صاحب فرزند شوند.

پژوهشگر ایرانی دانشگاه «بریستول» انگلستان ارتباط كم خوابی با ابتلای كودكان به چاقی را نشان داد

براساس یافته‌های دكتر شهراد طاهری، پزشك دانشگاه «بریستول» در لندن، عدم خواب كافی به هنگام شب نقش مهمی در ابتلا به اضافه وزن در دوران جوانی ایفا می‌كند كه بخشی از آن ناشی از آشفتگی در اختلال در متابولیسم طبیعی در بدن است.

دكتر طاهری در مجله آرشیو بیماری در دوران كودكی در ادامه این مطلب خاطر نشان كرد: اگر چه ژنتیك نقش بسیار قدرتمندی در ابتلا به چاقی دارد اما بخش اعظمی از اپیدمی چاقی در عصر حاضر در اثر عوامل محیط زیستی است كه مهمترین آنها داشتن رژیم غذایی نامطلوب و فقدان تحرك بدنی است.

استاد ایرانی دانشگاه پلی‌تكنیك سوییس برنده مدال علمی«بلوندل» شد

پروفسور فرهاد رشیدی حائری، رییس گروه تحقیقات «سازگاری الكترومغناطیس» دانشگاه پلی تكنیك لوزان سوییس موفق به دریافت مدال علمی «بلوندل» انجمن مهدسی برق، الكترونیك و فن آوری اطلاعات و ارتباطات فرانسه شد.

پروفسور رشیدی به دلیل تحقیقات گسترده در زمینه بررسی اثرات الكترومغناطیسی رعد و برق و ارائه مدل‌ها و نرم افزارهایی برای تحلیل این اثرات كه در كاهش اثرات مخرب ناشی از صاعقه بر سیستم‌های الكتریكی و الكترونیكی، خصوصا تجهیزات خطوط انتقال برق موثر بوده است به دریافت این جایزه معتبر علمی نایل شد.

پرفسور رشیدی حائری در سال 2005 نیز به پاس موفقیت‌های خود در این حوزه موفق به دریافت جایزه انجمن دستاوردهای تكنیكی IEEE شده بود.

دانشمند ایرانی دانشگاه «كلرادو» و همكارانش موفق به ساخت سیستم جدید حركت زیردریایی‌ها شدند

گروهی از محققان دانشگاه «كلورادو» آمریكا به سرپرستی دكتر كامران محسنی، استادیار علوم مهندسی هوافضای این دانشگاه موفق به طراحی نوعی سیستم آب پیمای جدید شده‌اند كه نسبت به انواع قبلی دقت بیشتری دارد و می‌توان از آن علاوه بر ساخت زیردریایی‌ها و تجهیزات زیردریایی به عنوان سیستم هدایت رباتی بسیار ریز برای ردیابی در مجاری گوارشی انسان استفاده كرد.

تلاش برای ساخت این وسیله بخشی از طرح بزرگتری برای تولید یك ناوگان دریایی از ابزار زیردریایی خودكار است كه بتوانند وضعیت و شرایط اقیانوس‌ها را اندازه‌گیری و ارزیابی كنند.

استاد ایرانی دانشگاه «پنسیلوانیا» در جمع 50 دانشمند برتر آمریكا قرار گرفت 

مجله علمی «Scientific American»، پرفسور نادر انقطاع، استاد ایرانی دانشگاه «پنسیلوانیا» را به عنوان یكی از 50 شخصیت برجسته در حوزه علوم، اقتصاد و فن‌آوری سال معرفی كرد.

پرفسور نادر انقطاع از دانشگاه پنسیلوانیا و همكاران وی، شیوه‌ای را پیشنهاد كرده‌اند كه با استفاده از آن می توان با فن‌آوری‌های موجود، اجسام را تا حد زیادی غیر قابل رویت كرد. این یافته می‌تواند ایده نامریی كردن اشیاء را كه تا چندی پیش تنها در سطح داستان‌های تخیلی علمی مطرح بود تا حد زیادی عملی ‌كند.

گزارش: سعیده جلوسی - علی شمس

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha