سلامت نیوز: هفتم دی‌ماه مصادف با روز تشکیل سازمان نهضت سوادآموزی در ایران است که با فرمان رهبر کبیر انقلاب؛ امام خمینی(ره) با هدف باسوادكردن خیل عظیم بی‌سوادان كشور تشكیل شد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه سایه، در بخش معرفی پایگاه اینترنتی این سازمان آمده است: «یك‌سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و با توجه به اهمیت و ضرورت سوادآموزی، به فرمان امام خمینی(ره)، در دی‌ماه ١٣٥٨ نهضت سوادآموزی تأسیس شد. در اولین اساسنامه نهضت سوادآموزی، هدف از تشكیل این نهاد، ازبین‌بردن بی‌سوادی در كشور اعلام شد. به صورتی كه حداكثر تا سه‌سال دیگر بتوان میزان باسوادی را از مرز ٩٠درصد بالاتر برد. بر اساس این طرح، لازم بود هرسال حداقل سه‌میلیون نفر از افراد بی‌سواد كشور، باسواد شوند».
در همین منبع خبری درباره تاریخچه سوادآموزی در ایران آمده است: «پس از آشنایی ایرانیان با فرهنگ اروپایی و نفوذ آن به ایران، قبول مسئولیت دولت برای آموزش همگانی مردم مطرح شد و ایجاد مدارس دولتی مورد توجه قرار گرفت. در پی این تحول، موضوع آموزش بی‌سوادان بزرگسال نیز از سوی عده‌ای از علاقه‌مندان به گسترش فرهنگ و آموزش در میان مردم مطرح شد؛ به طوری که نخستین کلاس اکابر در سال ١٢٨٦ در دبستان رحمت شیراز با کوشش و همت جمعی از مشروطه‌خواهان تأسیس و مورد استقبال مردم واقع شد؛ اما نخستین اقدام رسمی برای آموزش بزرگسالان و مبارزه با بی‌سوادی در ایران از سال ١٣١٥ آغاز و در محل دبستان‌های روزانه، کلاس‌هایی تحت عنوان تعلیمات اکابر به صورت شبانه تشکیل شد».
از آن سال‌ها تاکنون، این حرکت فرهنگی به روش‌های مختلفی در مسیر توسعه و ترویج آموزش و پرورش برای همه، در حال انجام بوده و در این روند گاه ناموفق رها شده و گاه به موفقیت‌های قابل توجهی هم رسیده است. در گزارشی که خبرگزاری ایلنا به تاریخ چهارم دی‌ماه سال ١٣٩٥ منتشر کرد، از قول علی باقرزاده؛ رئیس سازمان نهضت سوادآموزی نوشت: «بر اساس گزارش توسعه انسانی سال ٢٠١٤ افرادی که تحصیلات متوسطه به بالا دارند،٦٥,١درصد در کشور هستند که رتبه خوبی را دارا هستیم؛ اما در این بین کشورهایی همچون کانادا، چک و برخی کشورهای اروپای شرقی به عدد صددرصد باسواد رسیدند. البته در گزارش ٢٠١٥ یونسکو نسبت به گزارش ٢٠١٣ در حوزه سوادآموزی رشد خوبی را داشته‌ایم؛ به طوری که سوادآموزی بالای ١٥سال از ٢.٥٥درصدی به حدود ٨٧درصد رسیده است.
همچنین سوادآموزی در بین جمعیت ٢٥ تا ٦٤سال، ٢.٦٥صدم‌درصد رشد داشته و به عدد ٨٨.٤٤صدم درصد رسیده است که در بین این جمعیت، مجموع بی‌سوادان پنج‌میلیون نفر است. همچنین در جمعیت بالای ١٥سال کشور ٢.٥٥صدم‌درصد رشد باسوادی داشتیم و به ٨٨.١٧صدم‌درصد رسیدیم و در مجموع، تعداد بی‌سوادان این گروه سنی هفت‌میلیون و ٥٠٠هزار نفر است».
می‌توان گفت در نگاهی کلی، در جمعیت بیش از ٨٠میلیون نفری ایران در سال ١٣٩٥، رقم هفت‌میلیونی بی‌سوادان چندان به چشم نمی‌‌‌آید؛ اما مادامی که سطح سواد را در حدود خواندن و نوشتن در نظر بیگریم و در کنار آمارهای جهانی از کشورهایی که بالاترین سطح میزان تحصیل‌کرده‌ها را به خود اختصاص داده‌اند، بگذاریم، می‌بینیم که این روند باید به نتایجی بهتر از این در این سال‌ها می‌رسید.
در گزارشی که World Atlas در ١٩ سپتامبر ٢٠١٦ منتشر کرد، مقام اول کشورهایی با بالاترین سطح سوادآموزی متعلق به آندورا است؛ کشوری کوچک و مستقل که در کوه‌های پیرنه بین دو کشور فرانسه و اسپانیا قرار دارد. جمعیت این کشور چیزی در حدود ٨٤هزار نفر است.
آندورا با نرخ سوادآموزی صددرصدی خود، پیش از نام‌هایی چون فنلاند، گرین‌لند، لیختن‌اشتاین، لوکزامبورگ، نروژ، آذربایجان، لاتویا، کوبا، استونی، جورجیا، تاجیکستان، اوکراین، روسیه، لهستان، اسلوونی، قزاقستان، لیتوانی، باربادوس، ارمنستان، اسلواکی، ترکمنستان، بلاروس، ازبکستان و قرقیزستان قرار گرفته است. دولت آندورا با ترتیب‌دادن برنامه‌های حمایتی برای اجباری‌کردن سواد بین سنین شش تا ١٦ساله در این مسیر قدم گذاشت و همچنین بودجه‌ای معادل یک‌درصد تولید ناخالص داخلی‌اش را برای تقویت و تجهیز سیتم آموزشی خود اختصاص داد که در مقام قیاس با بودجه هفت‌درصدی دولت فنلاند، حتی به جایگاه بالاتر و دستاوردهای آموزشی بیشتری در این حوزه دست پیدا کرده است.
در گزارش سالانه سازمان یونسکو که به مناسبت پنجاهمین سالروز بین‌المللی سوادآموزی در هشتم سپتامبر سال ٢٠١٦ منتشر شد، می‌خوانیم: «بررسی‌های موسسه آماری UIS درباره روندی که سوادآموزی طی پنج دهه اخیر در جهان طی کرده نشان می‌دهد که مهارت خواندن و نوشتن نه‌تنها در میان عموم رشد خوبی داشته بلکه شکاف‌های جنسیتی و نژادی هم در این زمینه بسیار کاهش یافته است. در ٥٠سال پیش، یک‌چهارم جمعیت جوان جهان فاقد مهارت خواندن و نوشتن بودند؛ درحالی‌که سال ٢٠١٤ این میزان به ١٠درصد جمعیت جوانان جهان رسید». در گزارش این سازمان عنوان شده که در حال حاضر ٧٥٨میلیون نفر بی‌سواد بزرگسال در کشورهای مختلف هستند که البته دوسوم آنها را زنان تشکیل می‌دهند.
در مسیر توسعه پایدار سعی گروه‌های حمایتگر بین‌المللی این است که تا سال ٢٠٣٠ این تعداد به کمترین حد ممکن خود در جهان برسد؛ به گونه‌ای که نسل‌های آینده با پدیده «بزرگسال بی‌سواد» بیگانه شوند. البته این امر مستلزم برنامه‌های بلندمدت دولت‌ها در سایر زمینه‌های توسعه هم هست. برای مثال، کاهش قدرت اقتصادی در میان جوامع می‌تواند به کاهش سطح سواد هم در این کشورها منجر شود. آمارهای مرکز Proliteracy که در سال جاری میلادی منتشر شده حاکی از آن است که سالانه به طور متوسط یکی از شش نوجوان در جهان، تنها به علت مشکلات معیشتی از ادامه تحصیل بازمی‌ماند یا نمی‌تواند در سطوح خوب علمی ادامه مسیر دهد.
نظر شما