سلامت نیوز: «آتش‌نشان‌هایی كه طعمه حریق و آوار شدند» این تلخ‌ترین بخش خبری بود كه پنج‌شنبه با حادثه آتش‌سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسكوی تهران رسانه‌ای شد.

«آتش‌نشان‌هایی كه طعمه حریق و آوار شدند» این تلخ‌ترین بخش خبری بود كه پنج‌شنبه با حادثه آتش‌سوزی و فرو ریختن ساختمان پلاسكوی تهران رسانه‌ای شد. در كنار این خبر تلخ و تكان‌دهنده، اما تصاویر تكان‌دهنده دیگری هم در شبكه‌های اجتماعی و حتی در رسانه ملی به نمایش درآمد؛ تصاویر ازدحام جمعیتی كه ماشین‌های امدادی را در هجوم خود اسیر كرده بودند و در بین این ازدحام، عكس‌های سلفی برخی افرادی كه با برج در حال سوختن یا فروریختن عكس یادگاری گرفته بودند، نشان می‌داد تعداد قابل‌توجهی از این افراد برای تماشا و گرفتن عكس و فیلم به محل آمده بودند. نقطه مقابل این چالش، اما صف‌های طولانی شهروندان در مقابل پایگاه‌های انتقال خون بود؛ ‌افرادی كه وقتی حس كردند ممكن است آتش‌نشان‌ها و دیگر افراد آسیب‌دیده در این حادثه نیازمند خون آنها باشند، خالصانه به میدان آمده بودند.

روز پنج شنبه ترجیع‌بند پیام‌هایی كه درباره وضعیت حادثه آتش گرفتن و سقوط ساختمان پلاسكو مخابره می‌شد، درخواست از مردم برای مراجعه نكردن به محل حادثه جهت تسهیل امداد‌رسانی به حادثه‌دیدگان بود. اگرچه چهارراه استانبول آن هم در روز پنج‌شنبه یكی از شلوغ‌ترین مناطق تهران به حساب می‌آید، اما از انتشار عكس‌های سلفی عده‌ای از افراد با برج در حال سوختن و فرو ریختن و همچنین انتشار تصاویری كه نشان از محبوس شدن خودروهای امدادی در میان سیل جمعیت داشت، می‌شد نتیجه گرفت تعداد زیادی از افرادی كه در آن ساعات در محل حادثه حضور داشتند، آمده بودند ببینند چه خبر است و عكس و فیلمی هم برای اشتراك‌گذاری در شبكه‌های اجتماعی یا ارسال به صدا و سیما و حتی شبكه‌های بیگانه‌ای مانند بی‌بی‌سی تهیه كنند؛ رفتارهایی كه گویای چالش‌های جدی اجتماعی و فرهنگی در كشور ماست.
 
دو روی یك سكه
این نخستین بار نیست كه سلفی‌بگیرها و سلفی‌گرفتن منجر به بحران می‌شود. چند ماه پیش بود كه دو دختر دانشجو در كانال آبی در لرستان غرق شدند؛‌حادثه‌ای كه فیلم آن با جزئیات در فضای مجازی و شبكه‌های اجتماعی پخش شد و اتفاقاً همین فیلم نشان می‌دهد اگر افراد حاضر در آن مكان به جای دست به دوربین شدن برای نجات این دو دختر اقدام می‌كردند، شاید آنها زنده می‌ماندند. ماجرا اما به همین‌جا ختم نشد و این روند یك بار دیگر بازتاب خود را در امداد‌رسانی به حادثه ساختمان پلاسكو نشان داد.

روی دیگر این ماجرا اما صف‌های طولانی مردم برای اهدای خون بود؛‌ این روی سكه حادثه پنج شنبه نشان می‌داد می‌توان همچنان به احساسات پاك و نوعدوستی مردم كشورمان امیدوار باشیم. این صف‌های طولانی یكی از نشانه‌هایی است كه از احساساتی و هیجانی بودن مردم كشورمان حكایت دارد. بدیهی است نهادهای فرهنگی، ‌رسانه‌ها و فرهنگ‌سازان جامعه و سایر گروه‌های مرجع، همچنین كسانی مانند هنرمندان و ورزشكاران كه بخشی از مردم از آنها الگو می‌گیرند می‌توانند به این هیجانات و احساسات جهت بدهند و آن را در مسیر درستی هدایت كنند، اما غفلت از این موضوع می‌تواند هیجانات مردم را در محوری دیگر جهت‌دهی كند؛ سمت و سویی كه زیبنده جامعه ما نیست.
 
رسانه‌ها مشوق سلفی‌بگیرها
با پیگیری اخبار مرتبط با حادثه ساختمان پلاسكو از صدا و سیما با تصاویر و فیلم‌هایی مواجه هستیم كه از سوی شهروندان ارسال شده بود. در این بین برخی از شبكه‌های خبری از جمله بی‌بی‌سی فارسی هم مردم را به تهیه تصویر و ارسال آن تشویق می‌كنند و از آنها می‌خواهند «شهروند خبرنگارما باشید» موضوعی كه بی‌تردید یكی از ریشه‌های بروز این پدیده است. محمد پیروی خامنه، روانشناس و مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با «جوان» درباره چنین رفتارهایی تب مورد توجه و تحسین قرار گرفتن را عامل اصلی می‌داند و اینگونه توضیح می‌دهد اینگونه مسائل كاملاً در ارتباط با فرهنگ و تربیت افراد است. در این میان افرادی كه در زمینه‌هایی با كمبود مواجه بودند و اعتماد به نفس پایینی دارند، تلاش می‌كنند تا خودشان را با تهیه یك عكس یا فیلم مطرح كنند و از این مسیر توجه دیگران را به خود جلب و برای خودشان «لایك» جمع كنند.