سلامت نیوز: ایده‌آل‌ترین روش رعایت بهداشت دهان و دندان مسواک زدن و نخ دندان کشیدن بعد از هر وعده غذایی است؛ اما حداقل ۲بار مسواک زدن در شبانه‌روز و یک‌بار نخ دندان کشیدن به هنگام خواب لازم است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، به‌دلیل كمتر ترشح كردن بزاق دهان در زمان خواب شبانه، میكروب‌های لثه و دندان بیشترین فرصت را برای شیوع پوسیدگی دندان‌ها به‌دست می‌آورند. پوسیدگی دندان‌ها مقدمه انواع بیماری‌هاست كه در این مطلب به آن اشاره می‌كنیم.

    دندان‌های لق

فارغ از بوی بد و خرابی دندان‌ها، آلودگی‌های موجود باعث آبسه دندان و تخریب بافت لثه می‌شود. آبسه‌ دندانی، وضعیتی است كه به‌دنبال عفونت دندانی و درگیر شدن مغز دندان یا پالپ دندان به‌وجود می‌آید. در این شرایط میكرو‌ارگانیسم‌های درون دهان باعث ایجاد عفونت اطراف ریشه می‌شوند. میكروارگانیسم‌های بی‌هوازی استخوان فك را تخریب می‌كنند و در نتیجه دندان در دهان لق و از فك جدا می‌شود. تنها راه پیشگیری از این بیماری مسواك زدن روزانه و رعایت بهداشت دهان است.

    ریشه زایمان زودرس

تحقیقات زیادی بر ارتباط بیماری‌ لثه با زایمان زودرس تأكید كرده است. باكتری‌های بیماری‌زا درون دهان زن باردار می‌توانند به جفت یا مایع آمنیوتیك وارد شوند و احتمالا با افزایش میزان عوامل زیست‌شناختی القا‌كننده زایمان، باعث زایمان زودرس شوند. زنان بارداری كه دچار بیماری پریودنتال هستند، ممكن است تا 7برابر با احتمال بیشتر نوزادی به دنیا آورند كه زودرس، با وزن كم و یا نارس باشد. درمان بیماری‌های بافت‌های اطراف دندانی (پریودنتال) در جریان بارداری ممكن است دیگر بیش از حد دیر شده باشد، زیرا عفونت ممكن است از قبل در بدن زن منتشر شده باشد. به همین علت است كه داشتن سلامت دهان و دندان و ارزیابی دندانپزشكی پیش از باردارشدن ضروری است.

    بیماری‌های تنفسی

عفونت‌های باكتریایی تنفسی از طریق ورود قطرات ریز مایع از دهان و گلو به درون ریه‌ها به‌وجود می‌آیند. به همین دلیل باكتری‌هایی كه درون دهان رشد می‌كنند، به‌خصوص در افرادی كه دچار بیماری‌های بافت اطراف دندان هستند، می‌توانند باعث ایجاد عفونت‌های تنفسی مانند ذات‌الریه شوند. كسانی كه ریه‌های آسیب‌پذیری دارند مانند سالمندان و كودكان بیشتر به مراقبت‌های دهانی نیاز دارند. افراد دچار برونشیت مزمن و سایر بیماری‌های انسدادی مزمن ریه كه از قبل ازجمله به‌علت سیگار كشیدن مداوم، دچار آسیب‌ ریوی هستند، از همین طریق ممكن است دچار حملات عفونت شوند. رعایت بهداشت دهان و دندان در این مورد نیز احتمالا می‌تواند به سلامت تنفسی كمك كند.

    رابطه دوطرفه دندان و دیابت

بین پوسیدگی دندان و بیماری دیابت ارتباط دوطرفه‌ای وجود دارد. دیابت خطر بیماری‌های لثه، پوسیدگی دندان، از دست دادن دندان، خشكی دهان و انواع مختلف عفونت‌‌های دهانی را افزایش می‌دهد و همچنین بهداشت نامناسب دهان و در نتیجه عفونت شدید لثه می‌تواند باعث دشوار شدن كنترل دیابت شود. در واقع عفونت‌ باعث می‌شود كه قند خون بالا رود و به انسولین بیشتری برای كنترل قند خون نیاز باشد. دیابتی‌هایی كه دچار بیماری‌های پریودنتال هستند، باید مورد معالجه قرار گیرند تا عفونت دهانی آنها ریشه‌كن شود. باكتری‌ها به ارگان‌های دیگر كه حتی از دهان نیز دورتر هستند سرایت كرده و خطر عفونت را تشدید می‌كنند. بدن افراد دیابتی كمتر در برابر درمان عفونت‌ها واكنش نشان می‌دهد و زخم‌هایشان با سرعت كمتری ترمیم می‌شود؛ بنابراین، این افراد علاوه بر دقت در مسواك روزانه، باید هر 6ماه یك‌بار به دندانپزشك مراجعه كنند. یك مطالعه روی 113بیمار مبتلا به بیماری لثه‌ای و دیابت نوع 2 نشان داده است كه درمان بیماری لثه‌ای با جرم‌گیری و تجویز آنتی‌بیوتیك داكسی سایكلین، باعث كاهش عوارض بیماری دیابت می‌شود.

    اتصالات پوسیده

باكتری‌هایی كه ذكرش رفت، راه را برای آسیب مفاصل نیز باز می‌كنند. برخی تحقیقات نشان داده است كه احتمال آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) در افرادی كه به بیماری‌های عفونی لثه مبتلا هستند بسیار بالاتر است. روماتیسم یك بیماری خود ایمنی است كه كل بدن را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. انواع مختلف از ساییدگی و پارگی غضروف‌ها (استئوآرتریت) تا التهاب مفاصل (آرتریت روماتوئید) كه در نتیجه افزایش فعالیت سیستم ایمنی بدن است، انواع مختلفی از آرتروز است. نتایج تحقیق دانشگاه جان هاپكینز مریلند نشان می‌دهد، یك نوع میكروب خاص ارتباط بین بیماری لثه و آرتروز روماتوئید را نشان می‌دهد. محققان دریافته‌اند افراد مبتلا به بیماری لثه، دو‌برابر بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز روماتوئید قرار دارند. باكتری موسوم به A. actinomycetemcomitans می‌تواند هم موجب بیماری لثه و هم آرتروز روماتوئید شود. این باكتری لثه‌ها را درگیر كرده و سپس موجب تورم مفاصل به‌عنوان عارضه جانبی آن می‌شود. برخی از باكتری‌های عامل پارادونتیت (التهاب لثه‌ها و بافت استخوانی دندان‌ها) آنزیمی تولید می‌كنند كه اسیدآمینه آرژینین را به سیترولین تبدیل می‌كند كه برای بدن بیگانه است. سیستم دفاعی بدن در برابر این مولكول بیگانه شروع به تولید آنتی‌بادی‌هایی می‌كند كه جزو علائم آرتریت روماتوئید (بیماری خودایمنی) محسوب می‌شوند.

    دریچه‌های آلوده

سلامت قلب بر دهان و بالعكس تأثیر مستقیم می‌گذارد. افرادی كه دچار بیماری‌های دندان یا لثه هستند، دو برابر بیشتر نسبت به دیگران، در خطر ابتلا به بیماری قلبی قرار دارند. تعداد باكتری‌های موجود در دهان بیماران قلبی و كسانی كه دچار حملات قلبی شده‌اند، نسبت به افراد سالم بسیار بیشتر است. باكتری‌های لثه كه موجب بروز پلاك‌های دندانی می‌شوند، می‌توانند از دهان به جریان خون منتقل شده و احتمال تشكیل لخته‌های خونی، خطر حمله قلبی و بیماری‌های قلبی را افزایش دهند. مسواك نزدن باعث تجمع باكتری استرپتوكوك در دهان می‌شود. این باكتری در خون پروتئینی به نام PadA را روی سطح خارجی خود جذب كرده و موجب تجمع پلاكت‌های خون و تشكیل لخته خون می‌شود. اگر شما سیستم ایمنی قوی داشته باشید، ورود باكتری‌ها به جریان خون مشكلات كمتر و دیرهنگام‌تری ایجاد می‌كند اما اگر سالمند یا مبتلا به بیماری‌هایی مانند سرطان باشید، آسیب جدی‌تری به بدنتان وارد می‌كند. باكتری‌ها به دریچه‌های قلب بیمار می‌چسبند و باعث سكته قلبی می‌شوند.