سلامت نیوز:شب شده است و مافیا ها بیدار می شوند. یک نفر را با نگاه خود انتخاب می‌کنند و بنگ! بازی های امروزی عجیب است. بگوییم پیشرفت کرده اند! نه اما رنگ لعابی جدید دارند. از دیرباز انسان ها اوقات فراغت خود را به انجام 

به گزارش سلامت نیوز،ابتکار نوشت: بازی های متفاوت اختصاص داده اند. بازی هایی که فردی بوده و یا جمعی. نیاز به فعالیت جسمی داشته و یا تنها معطوف به تفکر بوده است. این بازی ها بعضاً از فضای بیرون از خانه مانند «هفت سنگ» به داخل خانه مانند «اسم و فامیل» تبدیل شده و هرساله رنگی جدید به خود گرفته است. حال «پانتومیمِ» «جرات و حقیقتِ» «مافیا»ها را در گزارش پیش رو به بازی خواهیم کرد.

فرار کودکان از کوچه ها !

سرزمین بازی ها بسیار گسترده وعمیق است. عمقی که هر روز متنوع تر می شود و ابعاد جدیدی پیدا می کند. بازی ها سن و سال نمی شناسند. می توان صدای جقجقه برای نوزادی در گهواره را بازی تلقی کرد و یا بازی شطرنج دو پیرمرد را نیز در همین دسته قرار داد. حال اگر از منظر تاریخی به مقوله «بازی کردن» در ایران بپردازیم، فعالیت جسمی در بازی ها محسوس بود. شاید اشاره به چند مورد از این بازی‌ها نوستالژی را برای خواننده ایجاد کند. بازی «هفت سنگ» یکی از این بازی‌ها است. رادیو ورزش در توضیح این بازی می‌نویسد: «از ویژگی‌های خاص این بازی تقویت تمرکز و روحیه خاص همکاری، بهبود سرعت عکس العمل، تقویت قدرت و استقامت عضلات بالاتنه به ویژه شانه و دست است. هرچند برای نشانه گیری صحیح، نیازمند عضلات اندام تحتاتی قوی برای ثابت نگه داشتن وضعیت بدن هستیم.»
مواردی که فعالیت جسمی را با نگاهی به بازی‌های دوران کودکی در دهه پنجاه و شصت نمایان می‌کند. بازی «لی لی» نیز از دیگر بازی های دسته جمعی دوران کودک است که در آن نیز نیاز به فعالیت جسمی وجود دارد. علاوه بر بازی‌های اینچنینی و البته خاص، فوتبال در کوچه و خیابان نیز از جمله بازی‌هایی است که مورد استقبال همیشگی کودکان تا جوانان بوده و حتی در میان میانسالان نیز مشاهده می‌شود. از این دست از بازی ها کم نیستند و می توان چندین و چند گزارش راجع به آن ها نوشت.

سوالی که در ابتدا باید مطرح کرد این است که چه عواملی باعث شده است تا اکنون بازی هایی که فعالیت جسمی را می طلبند، کم است؟
نادر صادقیان، جامعه شناس در پاسخ به سوال مطرح شده در گفت و گو با «ابتکار» می گوید: «در ابتدا باید منابع موجود در گذشته و امروز را بسنجیم. در حال حاضر مفهومی به عنوان کوچه که ابزاری برای کودکان بود وجود ندارد. همه کوچه ها پر شده است از ماشین ها و به عبارتی دیگر کوچه نیست و پارکینگ شده است. در نتیجه کودک و نوجوان ما باید در چه فضایی به بازی هفت سنگ و یا فوتبال بپردازد؟»
وی ادامه می دهد: «دلایل زیادی وجود دارد که با گذر زمان این کوچه و خیابان ها دیگر فضای جنب و جوش را گرفته است و جایگزینی برای آن نیز توسط ارگان ها ی مربوط در نظر گرفته نشده است. به عبارتی اولویت در حال حاضر مشکل ترافیک است نه فضای بازی برای کودکان و نوجوانان.»
صادقیان در ادامه به امنیت در جامعه اشاره می کند، امنیتی که خدشه دار شده است و خانواده ها از آزاد گذاشتن فرزندانشان می ترسند. این جامعه شناس می افزاید: «در هفته های اخیر خبر دستگیری سارقین کودکان منتشر می شود. این خبر جدیدی نیست و مدت‌هاست که کودکان ربوده می‌شوند و این اواخر تنها چند مورد از فجیع ترین آن ها منتشر شده است. خانواده ها در حال حاضر از رهایی فرزندان خود در کوچه و خیابان ها می ترسند. به طور مثال بخشی از پارک ها که فضای تفریح و آرامش است جولانگاه معتادان شده است. در نتیجه می توان عدم وجود امنیت را یکی از مواردی دانست که بازی های کوچه و خیابانی تا میزان زیادی علی الخصوص در شهرها جمع آوری شده است.»

اجتماعی دچار «انبوه تنها»یی

پس از گذر زمان در دو دهه اخیر با ورود تکنولوژی‌ بازی‌ها رنگ دیگری به خود گرفت. بازی‌های رایانه‌ای در مدت طولانی در صدر بازی‌های مورد علاقه افراد بود. بازی‌هایی که هر روز بر رنگ و لعاب آن افزوده و وارد فاز جدیدی می‌شد. در ادامه تلفن‌های هوشمند روی کار آمدند. در این میان و براساس شواهد و مطالعات مستند، بازی هایی که فعالیت جسمی داشتند از دور خارج شدند. حتی کودکان نیز که شم اصلی زندگیشان دویدن و بازیگوشی است یا در بازی‌های تلفن های هوشمند و تلبت‌ها محدود شدند و یا در محوطه‌های کوچک مهد کودک‌ها به گونه‌ای گوشه‌نشین شدند.

در این میان بار دیگر ذائقه ها در بازی تغییر کرد، در عین حال که بازی های رایانه ای در حال پیشرفت بود، بازی های جمعی که از گذشته در ایران انجام می‌شد، به جامعه بازگشت. بازی هایی مانند «اسم و فامیل» که زمانی اولین گزینه بازی‌های دسته جمعی در خانه ها بود؛ «شاه، دزد، وزیر» که در واقع بازی خشنی بود و یا بازی ابزاری «دبلنا» و حتی بازی «پانتومیم» رنگ جدیدی گرفتند و بار دیگر محبوب شدند. این نکته قابل توجه است که هرچند این بازی ها فعالیت جسمی لازم را نداشتند اما به اندازه کافی فکری بودند. در این میان و در دهه اخیر بازی پانتومیم و «مافیا» بیشترین استقبال را در میان جوانان ایرانی داشت. بازی که مبتنی بر تفکر است و خلاقیت در آن حرف اول را می زند.

نادر صادقیان در ادامه گفت و گو با «ابتکار» می گوید: «روند تاریخی باعث شده است که در نگاه جامعه شناسی انسان ها در دو بخش اجتماع و جامعه دیده شوند. در جامعه روابط مشخص و شناخته بوده چرا که تراکم جمعیت کمتر بوده است. شناخت بیشتر به معنی اشتراکات بیشتر است. در مقابل در اجتماع به دلیل وسعت و پیچیده بودن همه چیز اوضاع متفاوت تر است. به تعبیر دیگر این اجتماع به دلیل وجود مشغله های زندگی به سمت فردگرایی رفته است و این موضوع در پرداخت به اوقات فراغت و بازی های انجام شده در آن تاثیر گذار بوده.»
وی می‌افزاید: «بیشتر خانواده ها تحت تاثیر اجتماعی که در آن زندگی می کنند قرار گرفته اند و حتی می توان کمرنگ شدن مقوله فامیلی و کاهش میزان دید و بازدید را نیز در این اجتماع مشاهده کرد که تمایل افراد به بازی و حداقل بازی های دسته جمعی تا حدودی کاهش یافته است.» به عقیده این جامعه شناس جامعه دچار «انبوه تنها» شده و پیامدهای رشد مدرنیته، زندگی متجدد معاب و حتی مهاجرت های بی رویه است.
حذف بازی ها در گذر زمان مافیا ها بیدار شده اند و در شب گذشته یک نفر از بازی خارج شد. بازی‌های گذشته و به تعبیری محلی و بومی نیز در گذر زمان یک به یک به دست فراموشی سپرده خواهند شد. امری که نمی توان آن را مثبت یا منفی تلقی کرد و تنها باید شاهد این تغییر و تحولات بود. هرچند توجه به بازی های بومی به عنوان یک فرهنگ و میراث ملی همیشه حائز اهمیت بوده است