سلامت نیوز:در شبكه اجتماعی توییتر یكی از راه‌های جلب توجه كردن مردم، مسوولان و گروه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی، به راه‌انداختن توفان است؛ توفانی از توییت‌ها كه با یك هشتگ مشترك نوشته می‌شود.
به گزارش سلامت نیوز، اعتماد نوشت: یكشنبه شب، پنجم شهریورماه این توفان بر سر موضوع حمایت از تحصیل كودكان افغان در ایران برپا شد. كاربران بسیاری با هشتگ #ازمهر جا نمانند نوشتند. موجی كه به راه افتاد تا آنجا پیش رفت كه وزیر آموزش و پرورش هم با آن همراه شد. محمد بطحایی در توییتر خود نوشت: «تحصیل علم و دانش در هر شرایطی حق تمام افراد است، تلاش می‌كنم تا دانش‌آموزان هیچ ملیتی از مهر جا نمانند.»
ماجرای حق تحصیل كودكان افغان فارغ از داشتن كارت اقامت یا نداشتن آن از دو سال پیش مورد توجه ویژه قرار گرفت، زمانی كه رهبر انقلاب دستور واضحی صادر كرد: «هیچ كودك افغانستانی، حتی مهاجرینی كه به‌صورت غیرقانونی و بی‌مدرك در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مدارس ایران ثبت‌نام شوند.» از شهریور همان سال روند ثبت‌نام كودكان افغان حتی بدون داشتن مجوز اقامت والدین، در مدارس عادی آغاز شد. با این وجود در طول دو سال گذشته مشكلاتی در راه بخشی از متقاضیان ثبت‌نام در مدارس به وجود آمد. مشكل اطلاع‌رسانی در خصوص به وجود آمدن این امكان برای تحصیل كودكان افغان، مشكلات مربوط به دریافت شهریه و البته برخی موانع دیگر مانند مساله كبر سن و از سوی دیگر برخی برخوردهای سلیقه‌ای در ثبت‌نام این دانش‌آموزان در مدارس عادی از جمله مشكلاتی بود كه سال گذشته پیش‌روی آنها قرار داشت.
قربانعلی پدر دانش‌آموز افغان یكی از كسانی است كه در سال‌های گذشته مدام به دنبال ثبت‌نام بچه‌هایش در مدرسه و پیگیری امكان ادامه تحصیل آنها بوده است. او و خانواده‌اش سال‌ها ساكن بندرعباس بوده‌اند و بعد با مهاجرت به تهران مشكلات‌شان آغاز شد: «وقتی آمدیم تهران كارت مجوز اقامت‌مان تمدید نشد و بعد هم به همین دلیل بچه‌ها را در مدرسه ثبت‌نام نمی‌كردند و هر كدام از دو پسرم دو سال از تحصیل بازماندند.» تا پیش از صدور دستور ثبت‌نام كودكان افغان، فرزندانش در مدارس مخصوص افغانستانی‌ها تحصیل می‌كردند و سال گذشته توانستند در مدارس عادی و همراه با دانش‌آموزان ایرانی ثبت‌نام شوند. حالا پسر 12 ساله‌اش برای درس خواندن مشكلی ندارد اما پسر بزرگش كه سال گذشته وارد كلاس نهم شد حالا به سن 19 سال رسیده است: «امسال برای ثبت‌نام به دفتر كفالت رفتیم اما گفتند كه سن پسر بزرگم بالاتر از سن قانونی تحصیل در این مقطع است و نمی‌توانند مجوز بدهند. گفتم خب دو سال نگذاشتید درس بخواند اما مجوز ندادند. حالا باید ببینیم تا اول مهر چه می‌شود كرد.» او البته معتقد است كه امسال وضعیت ثبت‌نام در مدارس ساده‌تر از سال‌های قبل شده است: «پسر كوچكم بدون مشكل دارد درس می‌خواند و برخوردها با او هم خوب است، دست‌شان درد نكند.»
فعالیت‌های مدنی به ثمر نشسته است
«هركجا كه به دنیا آمده باشند حق تحصیل دارند، ایران و افغانستان ندارد.» یكشنبه شب كاربران توییتر روی حق تحصیل كودكان فارغ از ملیت و وضعیت اقامتی‌شان تاكید كردند. هشتگ «از مهر نمانند» كه كاربران برای رساندن صدای خود از آن استفاده كرده بودند، تیتر مطلبی بود كه روزنامه وقایع اتفاقیه در آن به بررسی مشكلات حق تحصیل كودكان افغان پرداخته بود. یكی از كاربران برای دعوت از دیگران برای حمایت از حق تحصیل كودكان افغان شعری از نجیب بارور، شاعر افغانستانی را نوشت: «هر كجا مرز كشیدند شما پل بزنید.» برخی چهره‌های سرشناس هم با این موج همراه شدند، مهناز افشار، بازیگر در توییتر خود نوشت: «كودكان همسایه به ما پناه آوردهاند، حداقل بهشون فرصت آموختن و خواندن بدهیم تا بتوانند تاریخ سرزمین‌شان را بخوانند.» این موج توییتری نظر برخی از كاربران افغان را هم به خود جلب كرد. برخی‌های‌شان از خاطره تبعیض تحصیلی در ایران نوشتند و برخی ابراز خوشحالی كردند كه جامعه مدنی از حق تحصیل كودكان هم‌وطن‌شان حمایت می‌كند: «از فعالان ایرانی كه برای حق تحصیل كودكان پناهجوی افغانستان كمپین می‌كنند سپاسگزاریم! هیچ كودكی نباید از حق آموزش محروم شود. »
موجی كه در توییتر به پا شد نمونه‌ای بود از فعالیت‌های مدنی، یكی از دلایلی كه به قول رییس هیات‌مدیره انجمن حمایت از زنان و كودكان پناهنده (حامی) سبب شده تا امسال وضعیت ثبت‌نام كودكان افغان در مدارس ایرانی به‌شدت نسبت به سال‌های گذشته بهتر شود. فاطمه اشرفی به «اعتماد» می‌گوید: «سال گذشته با وجود همه آماده‌سازی‌ها و رفع مشكلات قانونی و آیین‌نامه‌ای، فقط 10 درصد از جمعیت هدف ما توانستند از این امكان قانونی برای تحصیل استفاده كنند. یكی از دلایل مساله اطلاع‌رسانی بود كه به صورت گسترده‌ای انجام نشد و یكی از مشكلات جدی دیگر موانع انسانی بود. مدیران برخی مدارس و برخی مسوولان استانی و محلی بعضا به اجرای این ماجرا عقیده‌ای نداشتند و این باعث شد كه ما شكایت‌های بسیاری از سوی خانواده‌های افغان دریافت كنیم كه در برابر ثبت‌نام بچه‌های آنها مقاومت شده است و اعمال سلیقه‌های شخصی باعث شد برخی از بچه‌ها ثبت‌نام نشوند. خوشبختانه امسال در نتیجه حساسیت‌سازی‌های اجتماعی و حضور گسترده نهادهای مدنی در تعامل با اداره اتباع و وزارت كشور و سطوح مختلف آموزش و پرورش این موانع به‌شدت كم شده است. » اشرفی می‌گوید كه هنوز تا رسیدن به حالت ایده‌آل و برابر شدن حق دسترسی كودكان افغان و ایرانی به تحصیل راه درازی مانده است اما دستاوردهای امسال نشان می‌دهد كه می‌توان به آینده امیدوار بود: «تا همین الان 60 هزار كارت حمایتی جدید توسط اداره اتباع صادر شده است. یعنی 60 هزار مورد جدید جدای از كسانی كه سال گذشته این كارت را دریافت كرده بودند. اینكه چه تعداد از دریافت‌كنندگان این كارت در نهایت در مدارس ثبت‌نام شوند را البته باید با رسیدن مهر و پایان یافتن ثبت‌نام‌ها بررسی كرد. موضوع مهم این است كه موانع انسانی برای ثبت‌نام این كودكان و رفتار تبعیض‌آمیز بسیار كاهش داشته است.»
رییس هیات‌مدیره انجمن حامی می‌گوید كه در حال حاضر مشكل عمده در تحصیل كودكان افغان، مشكلات سخت‌افزاری مانند سكونت در حاشیه شهرها و سختی دسترسی به مدارس و موسسات آموزشی است. مساله‌ای كه گریبان كودكان حاشیه‌نشین، چه افغان و چه ایرانی را گرفته است. اشرفی به مساله كبر سن هم به عنوان یكی از مشكلات اشاره دارد: «برخی دانش‌آموزان خارج از سن قانونی مربوط به یك مقطع تحصیلی یا همان كبر سن نمی‌توانند وارد نظام آموزشی شوند. این یكی از مشكلات بزرگ در سر راه تحصیل كودكان افغان بود كه مثلا از 10 سالگی تازه می‌خواستند مدرسه را شروع كنند و از آنجایی كه خیلی به ندرت پیش می‌آید آموزش و پرورش ما با چنین مشكلات جمعی گسترده‌ای روبه‌رو شود، در چنین مواردی طول می‌كشد تا راه‌حلی برای آن داشته باشد. حالا ما مذاكراتی با نهضت سوادآموزی داشته‌ایم و این مركز در حال آماده‌سازی خود برای جذب این دسته از دانش‌آموزان است تا بتوانند به تحصیل بپردازند.»
نظر شما