سلامت نیوز:«در حال حاضر به هیچ عنوان پروژه‌ای كه برای سالمندان مناسب‌سازی نشده باشد را در تهران افتتاح نخواهیم كرد» این وعده شاید اصلی‌ترین بخش صحبت‌های شهردار تهران در مراسم بزرگداشت روز سالمند در برج میلاد بود.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،گرچه این سخنان شهردار تهران وعده جدیدی نبود و به گفته اصغر شیرزادی، مدیرعامل انجمن تخصصی معلولین ایران سابقه این وعده به چند سال قبل برمی‌گردد یعنی زمانی كه شهرداری مصوب كرد تا برای ساختمان‌های ساخته شده‌ای كه اصول مناسب‌سازی را برای سالمندان و معلولان و كم‌توانان رعایت نكرده بودند، پروانه ساختمانی صادر نشود.
حالا این سوال مطرح است كه چه تضمینی وجود دارد تا این بار هم وعده زیبای شهردار تهران واقعا اجرایی شود؟
آخرین آماری كه دیروز دكتر سعید نمكی، وزیر بهداشت از جمعیت سالمندان كشور در مراسم بزرگداشت روز سالمند ارایه داد ۸.۳ درصد ایرانی‌ها سالمند هستند. او همچنین برای اولین بار طی چند سال گذشته اذعان كرد كه جمعیت كشور ما در حالی به سوی پیر شدن پیش می‌رود كه همزمان با كاهش زاد و ولد روبه‌رو است.
او با ذكر اینكه جمعیت زنان سالخورده نسبت به مردان سالخورده در حال افزایش است، گفت: اگر طبق این هرم پیش برویم با توجه به كاهش میزان زاد و ولد، دچار نقصان خواهیم شد. در حال حاضر ۸.۳ درصد جمعیت كشور سالمندان هستند كه این آمار در سالیان آینده به بالای ۱۶درصد و سرانجام به بیش از ۳۰ درصد خواهد رسید.
همچنین نتایج آخرین بررسی‌های جمعیت‌شناسی در سال 95 نیز موید این نكته است كه استان گیلان پیرترین و سیستان و بلوچستان جوان‌ترین استان ایران است ضمن اینكه در پایتخت نیز مناطق 3، 4، 5 و شهرستان طالقان دارای بیشترین تعداد سالمند هستند.
بدین‌ترتیب اگر متوسط 10 درصدی سالمندان را در نظر بگیریم هم اینك در تهران بیش از 800 هزارتا یك میلیون شهروند سالمند زندگی می‌كنند كه مانند معلولان از حداقل‌های زندگی و تردد در شهر و حتی ساختمان‌ها محرومند و به‌رغم وعده شهردار تهران به نظر نمی‌رسد، عمرشان به دیدن شهری كه بتوانند در آن به راحتی حركت كنند و جابه‌جا شوند و ساختمان‌هایی كه در آنها تردد داشته باشند، قد بدهد!
دیروز اما سخنان پیروز حناچی، شهردار تهران علاوه بر مناسب‌سازی شهر برای تردد سالمندان و معلولان و كم‌توان‌ها ابعاد دیگری هم داشت. او با اشاره به افزایش امید به زندگی در جوامع افزود: همین امر سبب افزایش جمعیت سالمندی است. سن امید به زندگی از ۵۷ سال در سال ۱۳۵۵ به ۷۴ سال در مردان و ۷۶ سال در زنان در سال ۱۳۹۵ رسیده و طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته تا سال ۱۴۳۰ حدود یك چهارم جمعیت كشور را سالمندان تشكیل خواهند داد.
حناچی در خصوص میزان جمعیت سالمندی در تهران طی 3 دهه گذشته افزود:
در سال ۱۳۶۵ حدود ۵/۴ درصد جمعیت را سالمندان تشكیل می‌دادند كه این رقم در سال ۱۳۹۵ به ۱۰/۵ درصد رسیده است. شهر تهران حدود یك درصد بالاتر از میانگین كشوری دارای سالمند است.
شهردار تهران سپس با اشاره به جمعیت سالمندان مناطق مختلف تهران نیز گفت: براساس گزارش‌های دریافتی منطقه 3 شهر تهران با ۲۱ درصد و مناطق 1 و 6 با ۱۸ درصد دارای بیشترین میزان جمعیت سالمندی هستند. همچنین مناطق 1 تا 5 نیز بیشترین تعداد سالمند را در بین سایر مناطق دارند.
او با اشاره به مطالعات صورت گفته در خصوص سالمندان گفت: طبق این مطالعات 66.8 درصد از سالمندان در فعالیت‌های پایه مستقل و 11.9درصد در فعالیت‌های پایه وابسته‌اند.
حناچی با اشاره به اینكه 25.4 درصد سالمندان طی 6 ماه گذشته حداقل یك بار به زمین خورده‌اند، گفت: با توجه به كمبود ویتامین D و سایر مشكلات استخوانی نمی‌توان تمام این آمار افتادن را به دلیل مشكلات شهری دانست اما شهرداری باید به فكر ارتقای سطح زندگی این افراد باشد.
او در ادامه با اشاره به اهمیت سلامت روانی سالمندان تصریح كرد: ۴۱ درصد زنان و 28.7 درصد مردان سالمند افسرده هستند كه باید سیاست‌های ما به سوی كاهش این ارقام پیش رود البته خوشبختانه كشور ما جزو ۱۰ كشور اول موفق در زمینه سالمندان است.
تهران «شهر، دوستدار سلامت» شعاری بود كه شهردار تهران دیروز وعده محقق شدنش را داد و گفت: در حال حاضر حفظ كرامت انسانی و مناسب‌سازی فضای شهری از اولویت‌های اساسی ما در شهرداری است.
اما سخنان و وعده‌های شهردار تهران در خصوص مناسب‌سازی معابر و مراكز عمومی شهر در حالی مطرح می‌شد كه چندی قبل اظهار نظری در مورد عدم لزوم پله برقی و آسانسور در ایستگاه‌های مترو به چالشی برای شهرداری تهران بدل شده بود.
شاید برای همین هم بود كه او در حاشیه مراسم گرامیداشت روز جهانی سالمند و در جمع خبرنگاران مجبور شد، توضیحاتی در مورد مناسب‌سازی ایستگاه‌های مترو برای سالمندان ارایه دهد و بگوید: آسانسور و پله برقی جزو الزامات ایستگاه‌های مترو است و تلاش می‌كنیم این تجهیزات در همه ایستگاه‌های مترو وجود داشته باشد؛ هر چند در شرایط فعلی تحریم ممكن است در تهیه این تجهیزات مشكلی وجود داشته باشد.
او در ادامه در خصوص مناسب‌سازی معابر تهران برای سالمندان گفت: بحث مناسب‌سازی فضاهای عمومی نه فقط برای سالمندان بلكه برای همه گروه‌های سنی و معلولان و آنهایی كه به هر دلیل مشكل حركتی دارند باید انجام شود و این هدف را پیگیری می‌كنیم.
حناچی افزود: به همین دلیل در كوتاه مدت هیچ پروژه‌ای بدون رعایت استانداردهای مناسب‌سازی افتتاح نمی‌شود و در میان‌مدت تمامی پارك‌ها و در درازمدت تمامی فضاهای عمومی مناسب‌سازی خواهند شد و كمیته‌ای در شهرسازی این موضوع را پیگیری می‌كند.
وعده‌های ... !
اما همان طور كه خواندید حتی بین آمار سالمندان كشور نیز اتفاق نظر واحدی بین مسوولان وجود ندارد و درحالی كه وزیر بهداشت آمار سالمندان را 3/8 درصد اعلام می‌كند، شهردار تهران صحبت از آمار 5/10 درصدی سالمندان جامعه می‌كند! از سویی سال‌هاست كه مناسب‌سازی معابر و نظارت شهرداری بر اجرای آن یكی از شعارهای شهرداری تهران در دوره‌های مختلف بوده ولی به اذعان خود مدیران شهری آمار معابر مناسب‌سازی شده پایتخت آنچنان ناچیز است كه به سادگی می‌توان از آنها صرف‌نظر كرد!
بدین‌ترتیب این سوال مطرح می‌شود كه چه تضمینی وجود دارد كه وعده این بار شهردار تهران كه اتفاقا خودش نیز مدتی در سمت معاون شهرسازی شهرداری تهران مسوول مستقیم مناسب‌سازی بوده است، دوباره به فراموشی سپرده نشود و سال آینده در همین روز شاهد گلایه مسوولان از كم‌كاری شهرداری در موضوع مناسب‌سازی معابر و ساختمان‌ها و وظایف نظارتی خود در این مورد نباشیم؟
اصغر شیرزادی، مدیرعامل انجمن تخصصی معلولان ایران نیز مانند بسیاری دیگر از معلولان و سالمندان بر این باور است كه با توجه به سابقه و كارنامه ردی شهرداری در خصوص مناسب‌سازی معابر و ساختمان‌های تهران، نمی‌توان به محقق شدن وعده‌های جدید شهردار تهران دل‌خوش كرد. او با ذكر اینكه وعده دیروز شهردار تهران چیز جدیدی نیست، گفت: از 5-4 سال پیش قرار شد، شهرداری تهران به ساختمان‌هایی كه مناسب‌سازی در آنها رعایت نشده، پایان كار ندهد ولی در عمل این امر یا اجرا نشد یا اگر در موارد معدودی اجرا شد به صورت ناقص انجام شد.
او با اشاره به مواردی از نقض اجرای این قانون گفت: مثلا بارها در این مدت دیده شده كه سازندگان بناهای مختلف وقتی می‌خواهند پایان كار بگیرند، تجهیزات ذكر شده برای مناسب‌سازی مثل بالا‌بر را در ساختمان‌های‌شان نصب می‌كنند ولی به محض آنكه پایان كار گرفتند آنها را برمی‌دارند! برای همین حتی ما پیشنهاد دادیم كه شهرداری به صورت دوره‌ای از ساختمان‌های نوساز بازدید داشته باشد تا اگر چنین تخلفاتی رخ داد با متخلفان برخورد كند.
این عضو جامعه معلولان كشور همچنین به صحبت‌های روز گذشته محمد شریعتمداری وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی در افتتاحیه نمایشگاه توانمندساز اشاره كرد و گفت: وزیر تعاون هم دیروز اعلام كرد كه معاون اول رییس‌جمهور به تمامی شهرداری‌های كشور دستور داده، ظرف 3 ماه باید تمامی معابر شهرهای خود را مناسب‌سازی كنند. این وعده، وعده بزرگی است و البته به نظر می‌رسد با توجه به سابقه مناسب‌سازی در سال‌های گذشته و مشكلات بودجه‌ای شهرداری‌ها، تحقق آن در بازه یاد شده اگر بعید نباشد حداقل بسیار مشكل و دور از ذهن باشد!
مدیرعامل انجمن تخصصی معلولین ایران همچنین در مورد وعده شهردار تهران برای مناسب‌سازی ابنیه تازه ساخته شده پایتخت نیز گفت: نمی‌خواهم بدبین باشم. به هر حال «می‌توان» با یك عزم و اراده و بسیج امكانات، این وعده را محقق كرد. ولی سابقه سال‌های گذشته شهرداری در این مورد باعث می‌شود تا چندان به این وعده‌ها خوشبین نباشیم وگرنه ما هم امیدواریم كه این وعده نیز اجرایی شود.
عمل به‌جای شعارزدگی
زهرا ساعی، نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی كه به پیگیری امور و خواست‌های جامعه معلولان شهرت دارد نیز در این زمینه تقریبا نظری مشابه شیرزادی دارد. او با اشاره به تصویب قانون جامعه حمایت از معلولان در سال 96 گفت:
در این قانون به صراحت در مورد مناسب‌سازی شهرها و مراكز عمومی برای تردد سالمندان و معلولان تاكید شده و شهرداری‌ها را موظف كرده تا این موضوع را اجرایی كنند. با پیگیری‌های انجام شده در برخی از شهرها از جمله تبریز، تازه اجرای این مصوبه توسط شهرداری آغاز شده و امیدواریم در سایر شهرها از جمله تهران نیز این موضوع به دور از هر گونه شعارزدگی آغاز شود.
او با توصیفی از وضعیت سال‌هایی كه این قانون در ظاهر اجرا می‌شده است، گفت: همان طور كه می‌دانید قبلا هم در قانون بر مناسب‌سازی معابر و ساختمان‌ها تاكید شده ولی زیاد الزامی برای آن تعیین نشده بود.
برای همین الان هم شاهدیم كه مراكز تجاری و تفریحی بسیاری ساخته می‌شوند و پایان كار می‌گیرند بدون اینكه برای تردد سالمندان و معلولان مناسب‌سازی شده باشند! حتی در چند مورد وقتی كه سوال كردم چرا برای تردد شهروندان كم‌توان حدقل پله‌ها و رمپ‌هایی جلوی مراكز خرید تجاری نمی‌سازید، می‌گویند شهرداری به این بهانه كه رمپ‌ها و پله‌ها پیاده‌رو را اشغال می‌كنند، مانع از ساخت آنها می‌شوند! این جای تاسف است كه خود شهرداری كه متولی مناسب‌سازی شهر است با چنین برخوردهایی مانع از اجرای حداقلی مناسب‌سازی ساختمان‌ها و معابر می‌شود.
این نماینده مجلس همچنین به جلسه روز دوشنبه كمیسیون مربوطه در مجلس با وزیر تعاون در همین مورد اشاره كرد و گفت: در این جلسه آقای شریعتمداری اعلام كردند كه قرار است بعد از طی مراحل قانونی، بخشی از یارانه‌های حذف شده شهروندان برخوردار برای حمایت از معلولان و از جمله مناسب‌سازی شهرها اختصاص پیدا كند.
ساعی با ذكر اینكه مناسب‌سازی شهرها و معابر یكی از اصول شهرسازی در دنیاست، گفت: باید شهر و ساختمان‌های آن برای استفاده و تردد تمامی اقشار جامعه مناسب‌سازی شود. چون شهرها مراكزی هستند برای زندگی همه شهروندان، از سالمندان و معلولان و شهروندان كم‌توان تا مادری كه می‌خواهد با كالسكه فرزند خود در شهر و معابر آن تردد كند.
شهری كه با وجود تمامی شعارهایی كه داده می‌شود ولی در عمل تاكنون هیچ اقدام در خورد توجهی برای مناسب‌سازی در آن نشده است. ما هم امیدواریم كه این سخنان شهردار تهران نویدی باشد برای عزم جزم شهرداری برای آغاز یك جهاد در این زمینه و اینكه سال آینده در چنین روزی اخبار خوبی برای سالمندان و كم‌توانان تهران داشته باشیم.
نظر شما