سلامت نیوز:بینایی از آن حسهایی است که یک لحظه نبودنش شاید به این راحتی قابل درک و تحمل نباشد. معمولا برقراری ارتباط با افرادی که از نوعی نقص یا معلولیت در بدن رنج میبرند، دشوار است و چنانچه مهارتهای لازم را برای این کار نیاموخته باشید، ممکن است باعث رنجش خاطر آنها شوید.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جام جم ،بنابراین برای جلوگیری از بروز هرگونه مشکلی، توصیه میکنیم اگر در خانه یا اطرافیانتان فردی نابینا دارید حتما سعی کنید مهارتهای چگونگی برقراری ارتباط با آنها را بیاموزید.
14 دی مصادف با 4 ژانویه روز جهانی خط بریل است و ما به این بهانه، چگونگی ارتباط با افراد و بهویژه کودکان نابینا را بررسی کردهایم.زمانی که افراد نابینا در محیطهای اجتماعی قرار میگیرند، طبیعتا این نیاز در سطح اجتماع نیز احساس میشود و افراد جامعه نیز تا حدودی باید با شیوه مهارتی برخورد با این گروه از افراد آشنا باشند تا با رفتاری نادرست، موجب آزردگی آنها نشوند. بسیاری، تصور میکنند نابینایان و به طورکلی معلولان، افرادی وابسته هستند که قادر به انجام کارهای خود به طور مستقل نیستند و باید در همه حال به آنها کمک کنند؛ دقیقا مسالهای که بسیاری از معلولان و نابینایان از آن فراری هستند.
بنابراین چگونگی رفتار با نابینایان در سنین مختلف بهویژه کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است و با رفتار صحیح با آنها میتوانیم از آنها افرادی مستقل و با اعتماد به نفس بسازیم.
باید و نبایدهای برخوردبا نابینایان
اگر در جامعه با نابینایان برخورد میکنید یا وارد محیطی میشوید که این افراد حضور دارند، ابتدا خودتان را معرفی کنید و از آنها نخواهید حدس بزنند شما که هستید.برای این که توجه آنها را به خودتان جلب کنید، با دست آرام شانه آنها را لمس کنید یا مستقیم آنها را خطاب قرار دهید و نامشان را به کار ببرید و اجازه دهید متوجه این باشند که مخاطب حرفهای شما هستند.
اگر در یک جمع صحبت میکنید، ابتدا اعلام کنید چه کسی هستید تا اطلاعات کافی از فرد متکلم داشته باشند.هنگامی که با یک نابینا صحبت میکنید تمام احساساتتان را به زبان بیاورید به این معنا که برای پاسخ دادن به جای تکان دادن سرتان، به طور شفاهی حرف بزنید تا کاملا متوجه منظورتان باشند.کارهایی را که میخواهید انجام دهید، به زبان بیاورید و آنها را در جریان آن کار قرار دهید.در جمع مستقیم با آنها حرف بزنید و از دوست دیگری نخواهید که حرفهای شما را منتقل کند مگر این که شنیدن برای او دشوار باشد.
اگر نابینایی در خانه دارید، حتما موقع بیرون رفتن از خانه یا اتاق، او را در جریان بگذارید. همیشه برای کمک کردن به افراد نابینا از آنها اجازه بگیرید.اگر میخواهید محل قرار گرفتن اجسام را به آنها بگویید، آدرس دقیق بدهید؛ تنها به وجود میز در اتاق اشاره نکنید بلکه بگویید: میز پنج قدم جلوتر در سمت راست شما قرار دارد.وقتی میخواهید چیزی را برای فرد توصیف کنید، با تمام جزئیات این کار را انجام دهید به طوری که او بهرغم نقص در بینایی، بهراحتی بتواند آن چیز را در ذهن خود تصور کند.
در بیان جزئیات از بیان رنگ، بافت یک شیء، شکل و نشانههای آن غافل نشوید.موقع حرف زدن با نابینایان فریاد نزنید و صدایتان را بیش از حد بالا نبرید. درست است که آنها قدرت دیدن ندارند، اما معمولا گوشهای بسیار تیزی دارند و صداها را به خوبی میشنوند.اگر در خیابان با فرد نابینایی برخورد میکنید که از شما آدرس مکانی را میپرسد، به طور دقیق و با جزئیات آدرس را برایش توضیح دهید تا راحتتر بتواند مسیر حرکتش را پیدا کند.
مهارتهای پدرانه و مادرانه
شما به عنوان پدر و مادر فرزندی که نابیناست، باید مهارتهایی را بیاموزید تا بتوانید با فرزندتان بهدرستی رفتار کنید که استقلال و اعتماد به نفس لازم را در او ایجاد کرده تا بتواند بخشی از کارهای شخصی خود را بدون اتکا به شما یا دیگران انجام دهد و یک زندگی عادی برای خود داشته باشد.
شاید یکی از مواردی که والدین را در ارتباط با فرزندان نابینای خود نگران کند، این است که واکنشهای فرزندشان را نمیشناسند. کودکان نابینا از آنجا که قادر به دیدن واکنشهای چهره شما نیستند، نمیتوانند در مقابل لبخند و ابراز احساسات چهره شما، پاسخی به شما بدهند و همین امر این مساله را در ذهن شما تداعی میکند که شما را دوست ندارند.
راهحل این مساله این است که واکنشهای فرزندتان را بشناسید و درک کنید.فرزندتان تنها به زمان برای هماهنگ شدن با شما نیاز دارد تا احساسات شما را بفهمد و به تن صدای شما عادت کند، دستتان را لمس کند و شما را در آغوش بگیرد. برای این که این فرآیند را تسریع کنید، باید اقداماتی را انجام دهید:زمانی که فرزندتان را تا اتاقش همراهی میکنید، با او حرف بزنید.
این کار حس نزدیکی به شما را در او تقویت میکند و میتواند همیشه حضورتان را احساس کند.او را در همه حال دوست بدارید؛ حتی زمانی که به ابراز علاقه شما واکنشی نشان نمیدهد.قبل از این که او را بغل کنید، بدنش را لمس کنید و بگویید که میخواهید بغلش کنید.قبل از انجام هر کاری، او را مطلع کنید. به عنوان مثال اگر میخواهید پماد یا کرمی روی بدنش بمالید، حتما به او بگویید و او را از اتفاقات غیرمنتظره مطلع کنید.در ارتباط با فرزندتان خلاق باشید. مثلا برای خنداندنش کارهای جدید انجام دهید. مثلا آهنگ شادی را با هم زمزمه کنید یا با او بچرخید.
تجربههای اجتماعی
کسب تجارب اجتماعی در رشد کودکان نابینا بسیار مؤثر هستند. چنین کودکانی باید دوستانی داشته باشند که بتوانند با آنها بازی کنند. حضور آنها در جامعه و در بین همسن و سالانش، روابط اجتماعی او را هم تقویت میکند. البته در زمان حضور او در جامعه، مراقبش باشید و در مواقع لزوم از آنها حمایت کنید. با تشویق آنها به حضور در جامعه، میتوانید به استقلال فردی او کمک کنید.
نقش کلیدی والدین
والدین در زندگی کودکان نابینا و رشد آنها نقش اساسی ایفا میکنند. نگرش والدین درباره تواناییهای فرزندانشان به برقراری ارتباط با آنها کمک میکند. والدینی که از همان ابتدا نابینایی فرزندشان را نپذیرند، احساس ناامیدی میکنند و نمیتوانند به خوبی با او ارتباط برقرار کرده و حتی از آنها مراقبت کنند.
برخی والدین هم به رغم نپذیرفتن شرایط فرزندشان، مدام انتظار معجزه دارند تا بینایی فرزندشان درمان شود. آنها باید بکوشند این اعتماد به نفس را در فرزندشان ایجاد کنند که نابینایی در آنها یک مانع نیست و آنها با امیدی که دارند میتوانند مشکلاتشان را از سر راه بردارند و از توانمندیهای خود استفاده کنند.
پذیرفتن نابینایی فرزند و شرایط او توسط والدین، روی نوع پذیرش دوستان و آشنایان و جامعه نیز تأثیر میگذارد و این باور را در اطرافیان هم ایجاد میکنند که فرزندشان ناتوان نیست و میتواند روی پای خود بایستد و با توانمندیهایش به موفقیت برسد. درواقع، نگرش مثبت نسبت به نابینایی فرزند از سوی والدین به دیگران هم یاد میدهد که با دید مثبتی به آنها نگاه کنند و آنها را به چشم یک فرد ناتوان و معلول نبینند.
به آنها فرصت کسب تجربه و مهارت دهیدمسالهای که در این میان وجود دارد، نگرانی والدین از آینده فرزندان نابیناست و این امر، آنها را مضطرب میکند و همیشه نگران وابستگی آنها هستند. کودکان نابینا هم مانند تمام کودکان دنیا نیاز دارند که دنیای اطراف خود را بشناسند. برای کودکی که قادر به دیدن نیست، لمس کردن اطرافش مهمترین کاری است که میتواند انجام دهد.
آزادی در این کار و هدایت او به گونهای که راحت بتواند اطرافش را جستوجو کرده و بشناسد به شناخت او از دنیا کمک میکند. بنابراین از آنجا که این کار بسیار وقتگیر است به عنوان والدین چنین کودکی، حوصله به خرج دهید و بگذارید با آرامش این کار را انجام دهد. اجازه دهید زمانی که کار میکنند در کنار شما باشند تا با انجام کارهای مختلف آشنا شوند. فرزندان نابینا هم مانند دیگر کودکان به تشویق نیاز دارند، بنابراین اگر کاری را به خوبی انجام میدهند یا مهارت تازهای را فرا میگیرند، آنها را تشویق و انگیزه ادامه کار را در آنها ایجاد کنید.
نظر شما