سلامت نیوز:بیستم شهریور ماه بود كه «اعتماد» در گزارش «بچه‌های افغان پشت درهای مدرسه مانده‌اند» به نقل از دو سازمان بزرگ مردم‌نهاد یعنی جمعیت امام علی و شبكه یاری كودكان كار، به این موضوع پرداخت كه به‌رغم روند ثبت‌نام كودكان اتباع خارجی حتی بدون كارت اقامت، امسال با رویه تازه وزارت كشور و دفاتر كفالت، تعدادی از كودكان افغان در مدارس ایرانی ثبت‌نام نمی‌شوند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ، تقریبا 10 روز بعد رضوان حكیم‌زاده، معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش تایید كرد كه مشكلاتی ایجاد شده بوده اما پس از پیگیری‌های مجدد از دفتر رهبری وارد عمل شده‌اند و دستورالعمل ثبت‌نام در مدارس را به تمامی مناطق ارسال كرده‌اند. او می‌گوید اگر همچنان موردی از نبود همكاری برای صدور كارت در دفاتر كفالت وجود داشته باشد از طریق قانونی قابل پیگیری است.
حكیم‌زاده در آغاز سال تحصیلی پرهیاهوی 1400-1399 در این گفت‌وگو در مورد روند شناسایی و حل مشكل كودكان بازمانده از تحصیل و یا دانش‌آموزانی كه دسترسی به سامانه شاد ندارند هم توضیح داده است.
در مدتی كه از آغاز رسمی سال تحصیلی گذشته آمار دانش‌آموزانی كه در مقطع ابتدایی ثبت‌نام كرده‌اند چقدر بوده و آیا با پیش‌بینی‌های‌تان مطابقت داشته یا خیر؟
تا الان حدود یك میلیون و 483 هزار و 23 دانش‌آموز در كلاس اول و در دوره ابتدایی 8 میلیون و 372 هزار و 709 دانش‌آموز را ثبت‌نام كرده‌ایم كه در مجموع تا الان حدود 1.26 درصد نسبت به دانش‌آموزان ابتدایی سال قبل افزایش داشته‌ایم.
امسال برای اولین بار زودتر از همیشه از ثبت احوال آمار گرفتیم و طبق آن آمار، موارد 6 سال تمام ما یك میلیون و 479 هزار و 203 نفر بود كه تا الان 2 هزارم درصد تعداد لازم‌التحصیل‌های 6 سال تمام ما بیشتر است البته فعلا نرخ ناخالص را داریم.
لیستی را برای استان‌ها آماده كرده‌ایم به تفكیك مناطق هم گرفته‌ایم؛ نرخ ناخالصی برخی مناطق بالای صد است و اغلب مناطق كشور ما در نرخ ناخالص مشكلی ندارند. اما برای اینكه نرخ خالص دست‌مان بیاید باید فهرستی كه ثبت احوال داده را ظرف این هفته با لیست نهایی سناد (سامانه نام‌نویسی الكترونیكی دانش‌آموزان) چك كنیم. ممكن است هنوز اطلاعات بخشی از مدارس به سناد منتقل نشده باشد و این تعداد افزایش پیدا كند. با توجه به روندی كه تا كنون دیده‌ایم فكر می‌كنم كه تفاوت چندانی با سال گذشته نداشته باشیم و امیدواریم كه تعداد بیشتری هم ثبت‌نام كرده باشند.
آخرین باری كه صحبت كردیم (اوایل خرداد) گفتید كه تعدادی از دانش‌آموزان، مثلا حدود هزار نفر در تهران، پیدای‌شان نیست كه احتمالا حاصل برخی جابه‌جایی‌های خانوار‌ها هم بوده است. در حال حاضر اطلاعی دارید كه چه میزان از دانش‌آموزانی كه در سیستم آموزش و پرورش بوده‌اند همچنان دیگر ردی از آنها نیست؟
ببینید من گفتم كه برخی دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل ما، وقتی اطلاعات اسمی‌شان را می‌فرستیم ممكن است در آن منطقه‌ای كه مربوط به محل تولدشان بوده دیگر حضور نداشته باشند. چون در كشورمان سیستم تنظیم مهاجرت بین شهری را نداریم و این اطلاعات به صورت نظام‌مند در جایی ثبت نمی‌شود. ممكن است یك دانش‌آموز مثلا جزو موالید سیستان و بلوچستان باشد و جزو آمار اسمی آن منطقه باشد اما به تهران یا مثلا گلستان مهاجرت كرده باشد و گاهی به خاطر این جابه‌جایی‌هایی كه ثبت نمی‌شوند، ممكن است برخی از آنها در منطقه تولدشان خارج از دسترس باشند اما در منطقه دیگری ادامه تحصیل بدهند.
ما امسال با توجه به همكاری با ثبت احوال و با توجه به زمان خوبی كه در دست داریم، بتوانیم وضعیت تمامی دانش‌آموزانی كه به هر دلیلی جزو لیست نیستند را مشخص كنیم. سال گذشته یك كار پژوهشی هم روی شناسایی بازماندگان از تحصیل و دلایلش انجام دادیم كه بر اساس آن نتایجی كه به دست آوردیم بتوانیم رصد بهتری روی این دانش‌آموزان داشته باشیم.
یك مساله جدی كه امسال به وجود آمد و سازمان‌های مردم‌نهاد را هم نگران كرده این است بنا به مواردی كه دیده‌اند، امسال برخلاف چند سال گذشته «فرمان» اجرا نمی‌شود و به نظر می‌رسد از سمت وزارت كشور جلوی ورود بچه‌های افغان بدون اوراق هویت به سیستم آموزشی كشور گرفته می‌شود. دفاتر كفالت برگه‌های مورد نیاز آموزش و پرورش برای ثبت‌نام را به بچه‌ها نمی‌دهند و... چقدر در جریان این ماجرا هستید؟
این اشكال به هنگام ثبت‌نام پیش آمده بود كه ما با توجه به فرمان مقام معظم رهبری و با اعتقادی كه خودمان داریم كه آموزش حق كودك است، به صورت جدی پیگیری كردیم. ما هم البته ملاحظات امنیتی این ماجرا را درك می‌كنیم اما معتقدیم كه برای كنترل فرآیندی مثل مهاجرت غیرقانونی، كودكان نباید تنبیه شوند و راهكار این قضیه را در محروم كردن كودكان از آموزش نمی‌بینیم.
پیگیری‌هایی انجام شد از جمله مجددا از دفتر مقام معظم رهبری پیگیری كردیم كه نمی‌دانم آخرین دستورالعملی كه ارسال شده است را دیده‌اید یا نه كه در آن مشكل برطرف شده و در حال حاضر مشكلی در ثبت‌نام این دسته از دانش‌آموزان نداریم. اگر هم موردی باشد پیگیری می‌كنیم تا مشكل‌شان حل شود.
این دستورالعملی كه می‌گویید كی و از كجا آمده؟
دستورالعمل را مركز بین‌الملل ما برای تمام مناطق فرستاد. حدود یك ماه پیش یا 20 روز قبل باید ارسال شده باشد.
از صحبتی كه ما با انجمن‌ها داشتیم و گزارش‌هایی كه دادند تقریبا یك هفته می‌گذرد.
بله، گفتم اشكالاتی پیش آمده بود كه پیگیری كردیم. اگر الان هم مواردی به صورت سلیقه‌ای برخورد می‌شود قابل پیگیری هستند اما دستورالعمل كلی مبتنی بر ثبت‌نام دانش‌آموزان است.
آمار بیش از 3 میلیون دانش‌آموزی كه دسترسی به شاد ندارند و ممكن است جمعیت قابل توجهی از آنها تبدیل به بازماندگان از تحصیل شوند، چند وقتی است كه در رسانه‌ها محل بحث شده.برای این تعداد چه فكری دارید؟
بله، این آماری است كه خودمان استخراج كردیم. بر اساس قابلیت‌های سامانه شاد این امكان وجود دارد كه آمارمنطقه به منطقه و مدرسه به مدرسه دانش‌آموزانی كه با كد ملی در شاد ثبت‌نام كرده‌اند را داشته باشیم. بر اساس بررسی‌هایی كه انجام شد، حدود 4 میلیون و 718 هزار دانش‌آموز سال گذشته جزو بستر شاد نبودند. تعدادی از اینها به دلیل عدم دسترسی به اینترنت و زیرساخت‌های فناوری جزو آمار نبودند یعنی حتی اگر گوشی هم داشتند به خاطر نبود زیرساخت نمی‌توانستند به سامانه بپیوندند.
500 هزار نفر هم جزو دانش‌آموزان اتباع ما هستند. اما آن دسته از دانش‌آموزان كه به دلیل نداشتن تبلت و یا گوشی عضو نشدند تعدادشان 255 هزار دانش‌آموز است كه به تفكیك مناطق و استان‌ها شناسایی شده‌اند و اقداماتی انجام شد تا بشود برای آنها امكاناتی فراهم كرد. جلساتی هم با خیرین مدرسه‌ساز داشتیم و خواهش كردیم با توجه به شرایط فعلی، بخشی از آورده‌هایی كه برای ساخت مدارس گذاشته می‌شود را در قالب تبلت در دست دانش‌آموز بگذاریم.
اما با توجه به اینكه ما به عنوان وزارت آموزش و پرورش وظیفه داریم كه شرایط آموزش را برای همه دانش‌آموزان فراهم كنیم. در برنامه جامعی كه تهیه كردیم، بسترهای متعددی را تعریف كرده‌ایم. خب خیلی از مناطقی كه دسترسی ندارند در واقع مناطق دوردست یا مناطق روستایی- عشایری ما هستند كه سال گذشته هم آموزش آنها را به صورت حضوری برگزار كردیم و یا از طریق اعزام راهبران و برنامه‌های تلویزیون آنها را تحت پوشش قرار دادیم. امسال هم مسوولیت مدیر مدرسه است كه مطمئن شود تك تك دانش‌آموزان به یكی از بسترهای آموزش حضوری یا غیرحضوری اعم از شاد، تهیه درسنامه‌ها و اعزام راهبران یا برنامه‌های تلویزویون دسترسی داشته باشند.
جریان آموزش هیچ كودكی نباید قطع شود. البته مطلوب ما این است كه تمامی كودكان بتوانند از امكانات فناوری استفاده كنند. سازمان‌هایی هم در همین زمینه وارد عمل شده‌اند. در مورد دانش‌آموزان زیر پوشش كمیته امداد در گام اول بنیاد مستضعفان اعتباری اختصاص داد، برای تعداد دیگری از دانش‌آموزان وزارت رفاه مساعدت كرد كه آمار و اطلاعات كامل دانش‌آموزان ساكن مناطق محروم را كه دسترسی به اینترنت در محل زندگی‌شان فراهم بود اما گوشی نداشتند را به آنها دادیم.
اقداماتی را هم بانك ملی انجام داده است و به همین شكل امیدواریم تعهداتی كه سایر سازمان‌ها و دستگاه‌ها دارند هم انجام شود. نداشتن تبلت البته اصلا به این معنا نیست كه آموزش بچه‌ها قطع می‌شود اما اینكه همه به این وسایل دسترسی داشته باشند می‌تواند شرایط عادلانه‌تری را برای دسترسی به آموزش برابر فراهم كند. بر اساس بررسی‌هایی كه انجام شد، حدود 4 میلیون و 718 هزار دانش‌آموز سال گذشته جزو بستر شاد نبودند.
نظر شما