سلامت نیوز: شیر غنی شده از ترکیب شیرگاو با ویتامین ها و مواد معدنی به دست می آید که به طور طبیعی در مقدار مشخصی از شیر وجود ندارد. معمولا شیرهای غنی شده موجود در بازار حاوی ویتامین آ و ویتامین دی هستند. اگرچه ترکیبات دیگری مانند زینک، آهن و فولیک اسید نیز در این گونه شیرها یافت میشود.
مواد معدنی که به شیرهای غنی شده افزوده میشوند، بر اساس مکان زندگی و رژیم غذایی روزانه شما انتخاب میشود. به عنوان مثال در کشوری مانند آمریکا، با توجه به نوع تغذیه مردم آن، به اکثر ویتامین های یاد شده نیاز است به همین خاطر در این کشور شیرهای غنی شده، از محبوبیت بیشتری برخوردارند.
شیرهای غنی شده نیز مانند شیرهای معمول و غنی نشده، هم برای نوشیدن و هم برای پخت و پز به کار میروند. برای غنی کردن شیر، اسید ویتامین آ و ویتامین دی به آن افزوده میشود. این دو یکی از قابل جذب ترین انواع ویتامین هستند.
به دلیل مقاومت بالای ویتامین آ و دی در برابر گرما، میتوانند هنگام فرآیند پاستوریزاسیون و هموژنیزاسیون به شیر افزوده شوند تا باکتری های مضر از بین برود و مدت زمان نگهداری افزایش پیدا کند.سایر ویتامین ها، مانند ویتامین ب، نیز باید پس از این فرآیند به شیر اضافه شود زیرا ممکن است در اثر حرارت از بین برود.
کدام بهتر است؟ شیر غنی شده یا شیر معمولی؟
شیر غنی شده منبعی مناسب برای تامین ویتامین آ و دی مورد نیاز بدن است، علاوه بر این شیر به طور طبیعی سرشار از انواع ویتامین ها و مواد معدنی ست.جدول زیر به مقایسه مواد تشکیل دهنده 240 میلی لیتر شیر غنی شده و معمولی میپردازد:
|
|
شیر غنی شده 2% چربی |
شیر معمولی 2% چربی |
|
کالری |
122 |
123 |
|
پروتئین |
8گرم |
8گرم |
|
چربی |
5گرم |
5گرم |
|
کربوهیدرات |
12گرم |
12گرم |
|
ویتامین آ |
15% از ارزش روزانه (DV) |
8% از ارزش روزانه (DV) |
|
ویتامین ب 12 |
54% از DV |
54% از DV |
|
ویتامین دی |
15% از DV |
0% از DV |
|
ریبوفلاوین |
35% از DV |
35% از DV |
|
کلسیم |
23% از DV |
23% از DV |
|
فسفر |
18% از DV |
18% از DV |
|
سلنیوم |
11% از DV |
11% از DV |
|
زینک |
11% از DV |
11% از DV |
هر دو نوع شیرهای غنی شده و معمولی سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی هستند. به عنوان مثال وجود کلسیم و فسفر – دو ماده اصلی تشکیل دهنده استخوان ها - در هر دو نوع شیر، استحکام استخوان ها را موجب میشود. همچنین وجود ویتامین دی در شیرهای غنی شده باعث بالا بدن سطح جذب کلسیم میشود.
علاوه بر این تقریبا 30% کالری شیر از پروتئین موجود در آن تامین میشود که این پروتئین برای ساختن ماهیچه هایی سالم و ایجاد ترکیباتی که به هدایت فرآیندهای بدنی کمک میکند، بسیار مفید است.
فواید شیرهای غنی شده
در مقایسه با شیرهای معمول و غنی نشده، انواع غنی شده ی آن از فواید مختلفی برخوردارند:
• فقدان مواد مغذی در رژیم غذایی شما را جبران میکند
فرآیند غنی سازی (اضافه کردن مواد مغذی که در غذا وجود ندارند یا در فرآیندهای حرارت دهی از بین رفته اند) در ابتدا برای درمان بیماری هایی که بر اثر کمبود مواد مغذی ایجاد میشوند، آغاز شد. راشیتیسم یا نرمی استخوان از دسته بیماری هایی ست که بر اثر کمبود ویتامین دی ایجاد میشود. بر این اساس، غنی سازی آرد و شیر در کشورهای پیشرفته باعث شده تا بیماری های کمبود مئاد غذایی تقریبا ریشه کن شوند.
علاوه براین، غنی سازی یک استراتژی مفید برای اصلاح کمبود ریزمغذی های دیگر است که شاید مانند ویتامین دی مهم نباشند، اما فقدان آنها در مواد غذایی مضر خواهد بود.
بر اساس مطالعات انجام شده، مردم ذکشورهایی که به طور گسترده از شیرهای غنی شده استفاده میکنند، از سطح ویتامین دی بالاتری نسبت به مردم کشورهای دیگر برخوردارند.
• فرآیند رشد سالم در کودکان را تقویت میکند
شیرغنی شده در جلوگیری از فقرآهن یا کم خونی در کودکان بسیار موثر است، این بیماری در کشورهای در حال توسعه رایج تر است. در این مناطق شیر ها معمولا با آهن، ویتامین بی و سایر مواد معدنی غنی میشوند.
بر اساس مطالعه موردی تقریبا 5000 کودک، میزان کم خونی در کودکانی که از شیر و غلات غنی شده با آهن، زینک و ویتامین آ استفاده میکردند، تا 50% کاهش یافته است.همچنین بر اساس پژوهش دیگر بر کودکان پاکستانی، کودکان نوپایی که از شیرغنی شده با فولیک اسید تغذیه میکردند نسبت به کودکانی که از شیرگاو تغدیه میکردند، سطح آهن بالاتری داشتند.
علاوه بر این نوشیدن شیر غنی شده در کودکان باعث بهبود عملکرد فرآیندهای مغذی میشود. بر اساس مطالعه انجام شده بر 296 کودک چینی، کودکانی که شیر غنی شده مینوشند، نسبت به دیگران عملکرد تحصیلی بهتر و انگیزه بیشتری دارند.
اگرچه باید این نکته را به خاطر داشته باشید که غنی سازی شیر در هر منطقه براساس مواد و رژیم غدایی همان منطقه صورت میگرد. به عنوان مثال در شیرهای غنی شده در آمریکا، آهن، فولیک اسید، زینک یا ریبوفلاوین یافت نمیشود.
• بهبود سلامت استخوان ها
مصرف شیرغنی شده باعث بهبود سلامت استخوان ها میشود. مصرف شیر یا سایر مواد لبنی غنی شده باعث تراکم بیشتر مواد مغذی در استخوان ها، یا استخوان های قوی تر و محکم تر میشود.شیر به طور طبیعی سرشار از کلسیم و فسفر است و استخوان ها از ترکیب این دو ماده ساخته میشوند. بنابراین، حتی مصرف شیرهای معمول و غنی نشده نیز باعث میشود مواد خام برای استخوان سازی در بدن شما تامین شود.
لازم به ذکر است که شیرهای غنی شده با ویتامین دی نیز یکی از منابع بسیار کامل برای استخوان سازی محسوب شده زیرا باعث جذب بیشتر کلسیم میشوند.مصرف روزانه دوز مناسبی از کلسیم برای جلوگیری از پوکی استخوان – بیماری که باعث ضعف و شکنندگی استخوان ها میشود – ضروری است. مصرف شیرهای غنی شده راهی کم هزینه و آسان برای جذب کلسیم و سایر مواد مورد نیاز بدن و ارتقا سطح سلامتیست.
منبع خبر: سایت www.healthline.com
نظر شما