سلامت نیوز:تعطیل شدن مدارس و ادامه آموزش به صورت مجازی حالا شرایط متفاوتی را برای دانش‌آموزان پدید آورده است؛ شرایطی كه كودكان و نوجوانان را از بستر اجتماعی مدرسه دور می‌كند و می‌تواند مسائل روحی و عاطفی برای آنها به وجود بیاورد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد ،دكتر علی صاحبی، روانشناس و مدرس دانشگاه در سومین نشست «خیر و خرد» با بررسی چالش‌های پیش روی دانش‌آموزان، توصیه‌هایی برای والدین برای گذر از این وضعیت ارایه كرد. سومین نشست «خیر و خرد» با عنوان «تحصیل دانش‌آموزان در ایام كرونا: چالش‌ها و فرصت‌ها» در تاریخ یكم مهر 1399 در مشهد برگزار و با توجه به شیوع كرونا، این برنامه به صورت مجازی و پخش زنده در شبكه‌های اجتماعی اجرا شد.
در این نشست، دكتر علی صاحبی، روانشناس و مدرس دانشگاه سخنران اصلی جلسه و مریم تقوی، مدیر دارالاكرام شعبه مشهد به بیان چالش‌ها و مشكلات آموزشی دانش‌آموزان در دوران شیوع كرونا پرداختند. تقوی در ابتدای این نشست صاحبی با اشاره به آثار مهم و قابل توجه ویروس كرونا بر زندگی اجتماعی انسان‌ها گفت: «مسائل آموزشی دانش‌آموزان را نمی‌توان به پس از حل بحران كرونا موكول كرد، چون فرزندان و دانش‌آموزان ما حالا در معرض آسیب هستند.
در شرایط بحرانی برای كمك به دانش‌آموزان باید به آنها كمك كنیم تا لااقل در چهار قلمرو وجودی خود یعنی تحصیل، تفریح، روابط و سلامت جسمی خود تعادل ایجاد كنند.» این روانشناس ضمن اشاره به اینكه شیوع ویروس كرونا در كشور عملا حضور دانش‌آموزان در مدارس را مختل كرده است، تاكید كرد: «ما در یك وضعیت متفاوت و تجربه‌نشده هستیم.
بسیاری از شیوه‌های آموزشی در این شرایط كارایی خود را از دست داده‌اند و ما باید بلافاصله به دنبال شیوه‌های متناسب با وضعیت جدید باشیم وگرنه با بحران جدی در فرآیند یادگیری و فعالیت‌های آموزشی روبه‌رو می‌شویم. معلمان و والدین باید به این تغییر وضعیت توجه لازم و كافی را داشته باشند.»
انزوا خطرناك است
دكتر صاحبی با اشاره به اینكه در وضعیت فعلی دانش‌آموزان با سبك جدیدی از تعاملات و رفتارها روبه‌رو هستند كه هیچ پیشینه در تاریخ بشریت نداشته است، گفت: «یكی از مهم‌ترین مسائل در این زمینه مساله بازی و تفریحات است كه از ضروری‌ترین نیازهای كودكان و نوجوانان به شمار می‌آید. یادگیری بسیاری از مهارت‌های مهم و عمیق انسانی از طریق بازی‌ها انجام می‌شود. تنظیم هیجان، حل مساله، خلق استراتژی، تفكر انتزاعی همه از كاركردهای بازی و تفریح است.
بازی نیز مثل بسیاری دیگر از ابعاد انسان در تعامل و رابطه با دیگران معنا پیدا می‌كند.» این مدرس دانشگاه یكی از تاثیرات مهم شیوع ویروس كرونا بر زیست دانش‌آموزان را «تضعیف روابط دانش‌آموزان» دانست و تاكید كرد كه دانش‌آموزان در این وضعیت در اغلب اوقات خود را منزوی و ایزوله احساس می‌كنند. به گفته صاحبی، انزوا از سیگار كشیدن برای سلامتی خطر بیشتری دارد، همان‌طور كه زندان انفرادی موجب شكستن و فروپاشی روانی فرد می‌شود و به همین دلیل مصداقی از شكنجه به حساب می‌آید.
به عقیده این روانشناس، به همین دلیل ضروری است تا تغییر شرایط روحی دانش‌آموزان، خروج آنها از انزوا و بحران از سوی والدین جدی انگاشته شود و راه‌حلی برای ایجاد روابط عمیق و پیوندهای اجتماعی معنی‌دار صمیمانه بین دانش‌آموزان و خانواده صورت بگیرد. این روانشناس گفت: «اگر به جغرافیای كشور نگاه كنیم، میزان فقر یا كسانی كه والدین موثر دارند یا از پس تحصیلات خوب برنمی‌آیند، زیاد است.
حاشیه مرزی ایران جایگاه فقر است. برای كمك به حاشیه‌نشین‌های شهر مشهد، آموزش و پرورش یا توان ندارد یا بودجه ندارد رسیدگی كند چه برسد به جنوب كرمان یا مناطقی مثل سرباز. اما اگر ما بتوانیم به یك دانش‌آموز كمك كنیم به مدرسه برود و لوازم تحریر و معلم داشته باشد آیا چیزی از فشار فقر كم می‌كند؟» در ادامه این نشست، صاحبی با اشاره به اینكه ویروس كرونا موجب تغییرات رفتاری در ما شده كه می‌تواند به‌طور مستقیم بر سلامت جسمی و روحی ما موثر باشد، گفت:
«جسم سالم مهم است چون باعث ایجاد تحمل بیشتر می‌شود، امیدواری، حوصله و دقت را افزایش و به قدرت و پشتكار و تداوم می‌دهد. ما برای ایجاد در تعادل به جسم سالم نیاز داریم. مساله آموزش دانش‌آموزان به هیچ‌وجه از سلامت آنها جدا نیست.»
توصیه‌هایی به والدین
دكتر صاحبی با بیان این چالش‌ها و محورهای اساسی در مساله كرونا و دانش‌آموزان به‌طور مختصر و محدود به والدین و دانش‌آموزان پیشنهاداتی ارایه دادند. او به والدین توصیه كرد: «به دانش‌آموزان كمك كنید تا یك روال روزانه برای خود بسازند و برنامه‌های روزانه خود را طبق یك زمانبندی پیش ببرند.»
این روانشناس از خانواده‌ها خواست تا خودشان نیز برنامه‌های روزانه از جمله زمان خوردن وعده‌های غذایی، خواب و استراحت را به شكل منظم رعایت كنند. واگذاری مسوولیت‌های جدید و آموزش‌ها و توجهات غیردرسی به دانش‌آموزان و شخصیت دادن به كودكان و نوجوانان در زمینه‌های مختلف نیز از دیگر توصیه‌های دكتر صاحبی به والدین بود.
این توصیه‌ها به شرح زیر است: گام اول: اكنون كه فصل مدرسه آغاز شده والدین كمك كنند كه برنامه‌ها طبق روال قبل از كرونا روتین شود. اولین اقدام تنظیم ساعت خواب و بیداری اعضای خانواده است. به نحوی كه دانش‌آموز طبق برنامه‌ای روتین بخوابد، بیدار شود، صبحانه بخورد و در جا و مكان مشخصی به عنوان مكان تحصیل مشغول مطالعه و درس خواندن شود.
برای شركت در مدرسه آنلاین باید ساعت خاصی مشخص شود و ضمن درس خواندن باید هر چیزی كه حواس او را پرت می‌كند مانند موبایل از دسترس او دور باشد. این ساعت باید خاص و برنامه‌ریزی شده باشد. خانواده می‌تواند موقع غذا خوردن تعامل و گفت‌وگو داشته باشد و از بهترین اتفاقی كه افتاده صحبت كند. گام دوم: برای خواب برنامه خاصی تنظیم كنند.
دانش‌آموز بین 7 تا 9 ساعت مثل زمان مدرسه استراحت كند، كافی است. نباید بیشتر بخوابد باید خوابیدن او نظم داشته باشد. طی روز برای آنها زمان‌های استراحت در نظر بگیرید كه كاملا زمان خصوصی آنها باشد تا بتوانند در آن زمانبندی مشخص كارهای مورد علاقه‌شان را انجام دهند مثلا كتاب خواندن، تماشای فیلم، چت با دوستان و... این زمان را به آنها بدهید.گام سوم:
به‌طور روشن و مشخص درباره خطرات این دوره و كرونا با آنها صحبت كنید.گام چهارم: تقسیم كار و مسوولیت با آنها كمك می‌كند مغز آنها از حالت یكنواختی خارج شود. واگذاری این كار و مسوولیت‌ها سبب می‌شود آنها خود را سودمند و موثر ببینند. مثلا در امور منزل اعم از غذا درست كردن، سالاد درست كردن، خرید كردن، نظافت خانه و از این قبیل كارها كه جزیی از مهارت‌های زندگی محسوب می‌شود و آنها باید یاد بگیرند.
گام پنجم: به آنها بگویید و از آنان بخواهید عمل مهربانانه انجام بدهند. می‌توانند با حفظ اصول بهداشتی بری افراد پیر مثل پدربزرگ یا مادربزرگ خرید كنند، در انجام درس و تكالیف به سایر دانش‌آموزان كمك كنند. فعالیت‌های جسمی برای آنها ترتیب دهید. در اطراف منزل پیاده‌روی كنند یا با استفاده از برنامه‌های تلویزیونی ورزش و نرمش انجام دهند.
برنامه‌های تفریحی، خنده‌دار و فیلم‌های معنادار تماشا و موسیقی گوش كنند. قسمت پایان سخنرانی دكتر علی صاحبی خطاب به دانش‌آموزان بود. توصیه او به دانش‌آموزان این بود كه خود را به‌طور جدی و صادقانه درباره چرایی كارهایی از قبیل درس خواندن و كسب مهارت‌ها مورد پرسش قرار دهند. همچنین با تنظیم فعالیت‌های آموزشی، تفریحی و ارتباطی از سلامت جسمی و روحی خود مراقبت كنند تا در برابر بحران كرونا منفعل نباشند و آسیب‌پذیری كمتری داشته باشند.
نظر شما