سلامت نیوز :این روز‌ها تبلیغات گسترده در محیط‌هایی مانند آرایشگاه‌ها، برخی سالن‌های ورزشی و فضای مجازی باعث شده که برخی از زنان به مصرف مواد مخدر روی بیاورند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران ،این افراد با انگیزه‌هایی چون لاغر شدن یا سفید شدن پوست به سمت مصرف مواد مخدر صنعتی مانند شیشه روی آورده و خود را درگیر اعتیاد می‌کنند؛ به گفته کارشناسان در نهایت مصرف این ماده نه تنها پوست را سفید نمی‌کند، بلکه سبب پیری پوست شده و فرد را بشدت معتاد به شیشه می‌کند. بر اساس آمارهای موجود از سال ۸۷ تا سال ۹۲ اعتیاد در زنان به میزان دو برابر افزایش یافته و از ۵ درصد به ۱۰ درصد رسیده است، این در حالی است که ۱۰ تا ۱۵ درصد از مصرف‌کنندگان کل مواد، شیشه مصرف می‌کنند و در این میان ۳۰ تا ۴۰ هزار مصرف‌کننده شیشه زنان هستند هرچند کارشناسان معتقدند که ارقام واقعی خیلی بیشتر از اینهاست. 

افزایش زنان 24 تا 27 ساله در کمپ‌های اعتیاد 

 فرید  براتی سده، مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در این باره به «ایران» می‌گوید: به طور سنتی مصرف مواد چه در مردان و چه در زنان به صورتی است که گفته می‌شود از مواد ضعیف و به‌صورت دروازه‌ای شروع شده و به سمت مواد شدید می‌رود، سیگار، الکل، ماری‌جوانا، تریاک، هروئین، شیشه و غیره فرآیند یا جریانی است که در نهایت به اعتیاد ختم می‌شود و در مراحل بالاتر بی‌خانمانی و مرگ را در پی دارد.

در سال‌های اخیر این پروسه چندین‌ساله به دلایل مختلف سریع‌تر شده و فاصله شروع مصرف تا مثلاً بی‌خانمانی شتاب بیشتری گرفته است و دلیل آن هم به تعبیری تغییر نوع مواد، تغییر الگوی مصرف، نقص در سیستم‌های درمانی و رفاهی شناخته شده است. به گفته او، در سال‌های اخیر این فرآیند در خانم‌ها شتاب بیشتری به خود گرفته است، در کمپ‌ها خانم‌های جوانی را می‌بینیم که طیف سنی ۲۴ تا ۲۷ ساله هستند، گاهی بچه‌دار یا خانه‌دار هستند و تنها با هدف لاغر شدن، آن هم بر اساس شنیده‌هایشان در آرایشگاه‌های زنانه به سمت مصرف شیشه روی آورده‌اند یا به‌عنوان مثال می‌خواهند با مصرف شیشه پوست‌شان را سفید کنند، اما در نهایت نه تنها این اتفاق نمی‌افتد، بلکه شیشه صورت را خراب کرده و پوست را بسرعت پیر می‌کند.

یک خانم ممکن است حتی سیگاری هم نباشد اما با وسوسه لاغر شدن در مدت زمان کوتاهی پا را به مرحله آخر می‌گذارد و در زمان بسیار اندکی معتاد می‌شود و به یکباره خود را وسط منجلاب اعتیاد می‌بیند. متأسفانه ما به وفور شاهد تجارب این‌چنینی و معمولاً مبتنی بر یک شایعه و یک سلسله اطلاعات غلط هستیم. در اعتیاد به ماده مخدر شیشه، فرد دچار علائم شدیدی مانند توهم، بدبینی و پارانوئید می‌شود و در برخی موارد فرد احساس می‌کند که زیر پوستش چیزی در حال راه رفتن است و دائماً دست و صورت خود را زخم می‌کند.

مصرف شیشه پرخاشگری‌های شدیدی به‌دنبال دارد تا جایی که فرد به همسر و فرزندان خود آسیب زده و حتی ممکن است، فرزند خود را به قتل برساند. به گفته براتی سده، تأثیر شبکه‌های اجتماعی، دورهمی‌ها و رفتن به برخی آرایشگاه‌های زنانه می‌تواند از عوامل گرایش زنان به مصرف شیشه باشد.

در دورهمی‌ها معمولاً وقتی سه نفر تأیید می‌کنند که مصرف شیشه فرد را لاغر می‌کند یا هوشیاری را بالا می‌برد، افرادی که ضعیف‌تر هستند ناخودآگاه تحت تأثیر قرار گرفته و حرف او را باور می‌کنند، البته در سال‌های اخیر پلیس فتا در فضای مجازی خوب توانسته با موضوع خرید و فروش، توزیع و مقابله با اطلاعات ناصحیح وارد عمل شود، اما متأسفانه گستردگی اخبار کذب و دروغ آنقدر زیاد است که نمی‌توان با کلیه آنها مقابله کرد، در این بازار، منابع مالی وسیعی برای فروشندگان وجود دارد و معمولاً فرآیند فروش از شهرهای بزرگی مانند تهران شروع می‌شود و به مناطق فقیر و در نهایت در سراسر کشور گسترش پیدا می‌کند.

مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در ادامه با اشاره به اینکه شیشه در سراسر کشور وجود دارد، توضیح می‌دهد: تا چند سال پیش آشپزخانه‌های خانگی در کشور وجود داشت، اما اکنون به‌دلیل نبود مواد پیش‌ساز اولیه در ایران این آشپزخانه‌ها وجود ندارند و عمده شیشه از طریق کشورهای همجوار مانند افغانستان، ترکیه، کردستان یا عراق وارد کشور می‌شوند، اما بیشترین میزان شیشه از افغانستان به کشور ورود می‌کند.براتی سده در زمینه طیف سنی مصرف‌کنندگان بیان می‌دارد:

بیشترین سنین مصرف‌کنندگان شیشه در کشور ۲۳ تا ۲۴ سالگی است و در سنین پایین‌تر معمولاً به مصرف موادی مانند گل گرایش دارند، در مورد تریاک و هروئین هم ۲۷ سالگی به بالا مورد نظر مصرف‌کنندگان است. سعید صفاتیان، کارشناس حوزه اعتیاد نیز با اشاره به اینکه نزدیک به ۱۸ سال است که ماده روانگردان شیشه در کشور وجود دارد، می‌گوید:

ماده شیشه به‌صورت طبیعی و با کاشت گیاه افدرا و به‌طور فراوان در کشور افغانستان تولید می‌شود و تولید آن بسیار هم ارزان است، با توجه به گزارشات ارائه شده در دو سال گذشته تولید این ماده بشدت افزایش پیدا کرده است و کم کم جای شیشه صنعتی را گرفته و با دسترسی ارزان در کشور وجود دارد. به گفته او، در برخی از باشگاه‌های ورزشی (رشته فیتنس) ، آرایشگاه‌ها و عموماً مکان‌هایی که مجوز رسمی ندارند، فروشندگان به‌صورت علنی در حال توزیع شیشه هستند و آن را در اختیار زنان می‌گذارند، در بیشتر موارد هدف زنان از استفاده این ماده لاغری، نتیجه سریع آن است.

چون با مصرف این ماده، مغز تحت تأثیر قرار گرفته و با کم‌خوری فرد بسرعت لاغر می‌شود؛ در عین حال مصرف این ماده سبب اعتیاد شدید فرد به شیشه می‌شود. فضای مجازی در حوزه خانم‌ها در خصوص مصرف شیشه خوب اثر کرده است و در فضاهایی مانند واتس‌اپ یا تلگرام گروه‌های توزیع‌کننده شیشه فعالیت دارند، البته پلیس فتا عملکرد خوبی داشته اما با توجه به زیاد بودن این گروه‌ها نمی‌توان آنها را بدرستی کنترل کرد.صفاتیان در خصوص زمان تقاضا تا رسیدن شیشه به دست مصرف‌کننده، می‌گوید:

در حال حاضر تهیه مواد در شهرهای بزرگ شاید فقط نیم ساعت وقت بگیرد، در تهران، مشهد و تبریز قطعاً زیر یک ساعت به دست مصرف‌کننده رسیده اما در شهرهای کوچک به‌دلیل نبود ترافیک و کوتاهی بعد مسافت این میزان تا یک ربع هم کاهش یافته است. به گفته او، تحقیقات نشان می‌دهد، ۱۷ درصد مردم ایران تمایل به مصرف مواد روانگردان و مخدر دارند، در سال ۸۵ حداکثر ۵ درصد مصرف‌کننده زن داشتیم اما در سال ۹۲ این روند ۱۰ درصد افزایش یافته است، یعنی دوبرابر شده است، ۱۵ درصد از مصرف‌کنندگان کل مواد شیشه مصرف می‌کنند و در این میان ۳۰ تا ۴۰ هزار نفر مصرف‌کننده شیشه خانم داریم، البته ارقام قطعاً بالاتر از این هستند، نکته قابل توجه این است که مصرف شیشه در میان زنان در حال رشد است.

بنابراین لازم است که برنامه‌های پیشگیری بیشتر شود، زیرا این اعداد و ارقام نشان می‌دهد که برنامه‌های پیشگیری به نوعی بی‌اثر شده، فضای مجازی و رسانه‌ها و در کل فضای اجتماعی باید در این خصوص قوی‌تر عمل کند و به روز شود. به‌عنوان مثال صدا و سیما، آموزش و پرورش، وزارت علوم، وزارت ورزش و جوانان و وزارت کشور با بودجه‌هایی که دارند، می‌توانند به‌صورت منسجم برنامه‌هایی را درخصوص پیشگیری داشته باشند. 

این کارشناس حوزه اعتیاد، معتقد است باید از نیروهای محلی و سازمان‌های مردم‌نهاد و بخش خصوصی در این حوزه استفاده کرد، زیرا بخش دولتی نمی‌تواند به تنهایی موفق باشد و در کل برنامه‌ها باید به‌صورت منطقه‌ای باشند.صفاتیان در خصوص برخی شهرها که در معرض آسیب‌های بیشتری در خصوص مصرف مواد مخدر هستند توضیح می‌دهد: در شمال کشور که بحث تفریحی و گردشگری و مسافرتی وجود دارد، مصرف موادی همچون شیشه بالاتر است، این در حالی است که شاید در روستاهای جنوب کشور تعداد مصرف‌کنندگان کمتری داشته باشیم.

شیب تند افزایش اعتیاد در زنان
رضا تویسرکان‌منش، مدیرکل درمان و حمایت‌های اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز در خصوص مصرف مواد توسط زنان در کشور می‌گوید: تحقیقات شیوع شناسی در ایران و آمارهای جمع‌آوری شده و شمار بازداشت‌ها نشان می‌دهد که در ایران هم مانند سایر کشورهای دنیا روند مصرف روندی رو به رشد بوده و به طور میانگین ۵.۴ درصد سالانه به معتادان کشور اضافه شده است، در این میان شیب مصرف خانم‌ها بیشتر از آقایان است، گرچه تعداد مصرف‌کنندگان مرد بیشتر است، اما بروز جدید صرف در خانم‌ها سرعت بیشتری دارد و انتقال از مصرف سنتی به سمت مواد صنعتی مانند شیشه و ترکیبات متامفتامین با نام‌های کریستال، آیس و شیشه و در نهایت حشیش در بازار وجود دارد. 

به گفته تویسرکان‌منش، سن مصرف هم در حال پایین آمدن است، امروز در سیمای اعتیاد کشور، افزایش مصرف، افزایش مواد صنعتی جدید، رشد بیشتر مصرف در خانم‌ها و کاهش سن اعتیاد در حال وقوع است. تویسرکان‌منش، در ادامه توضیح می‌دهد: مصرف ماده مخدری همچون شیشه میزان ترشح دوپامین در مغز را بالا می‌برد، همان ماده‌ای که وقتی هیجان‌زده هستیم یا خوشحالیم ترشح می‌شود و این احساس خوشایند در شروع مصرف به فرد دست می‌دهد، نکته دیگر این است که تولید این ماده بسیار ساده است و در یک آپارتمان هم قابل انجام است،

با توجه به تبلیغات وسیعی که در کشور در خصوص افزایش هوش و توجه و تمرکز و کم شدن اشتها داشتیم، این تبلیغات گسترده در زنان به نوعی این توهم را ایجاد کرد که شیشه ماده‌ای بی‌خطر است، این در حالی است که شیشه به مراتب خطرناک‌تر و اعتیاد آور‌تر از تریاک بوده و می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری را همچون افزایش فشار خون، سکته، تأثیر منفی بر حافظه کوتاه مدت، توهمات بیمار گونه، سوء‌ظن و روان‌پریشی‌های منجر به جنایت را به‌دنبال داشته باشد.

متأسفانه اقتصاد کلانی پشت مصرف شیشه وجود دارد و توزیع آن می‌تواند توطئه‌ای باشد تحت عنوان جنگ نرم که نسل جوان کشور را از چرخه تولید خارج کند.او در ادامه معتقد است: مصرف شیشه در مجموع معضل مهمی است که توجه جدی در زمینه مقابله با عرضه را می‌طلبد و باید در حوزه تقاضا هم فعالانه‌تر عمل کنیم. بنیان خانواده، مدارس و دانشگاه‌ها باید آگاه‌تر از قبل شوند و بدانند که مصرف این ماده هیچ کاربرد درمانی، جسمی و روانی ندارد و در نهایت باید هشدارسازی‌ها در خصوص مصرف این ماده مخدر بیش از پیش باشد.