سلامت نیوز:حدود یک ماه است که سایه آلودگی هوا بر سر بسیاری از شهرهای کشور سنگینی می‌کند. شهرهای استان تهران نیز از این قاعده مستثنا نیستند. این اتفاق در شرایطی روی می‌دهد که دولت و شهرداری‌ها تقریبا وظایف خود در قبال مقابله با آلودگی هوا را فراموش کرده‌اند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه صبح نو ،از سوی دیگر مسوولان قضائی کشور نیز بارها درباره ترک فعل مسوولان سخن گفته‌اند. البته دادستان کل کشور نیز از آماده شدن گزارش مربوط به نهادهای مسوول در امر آلودگی هوا و قصور آن‌ها سخن گفته است که باید دید این اطلاعات و مسائل مرتبط با آلودگی هوا کی به اطلاع مردم خواهد رسید. این مطالبات در شرایطی وجود دارد که در یکی، دو روز گذشته با قوی‌تر شدن جریان باد، خوشبختانه حجم عظیم آلودگی موجود در هوای شهر از بین رفته و شاخص در شرایط سالم قرار گرفته است.کیفیت هوای تهران در دی‌ماه امسال برای روزهای متوالی در شرایط ناسالم برای همه گروه‌های جامعه قرار داشت. 

این در حالی است که کارشناسان محیط‌زیست و سلامت و بهداشت محیط شرایط آلودگی هوا را برای سلامت شهروندان تهرانی مخاطره‌آمیز می‌دانند. در حال حاضر همزمانی آلودگی هوا با شیوع ویروس کرونا شرایط متفاوت و پیچیده‌ای را برای شهرهای بزرگ کشور رقم زده است. از یک طرف مواجهه با آلاینده ذرات معلق در هوا می‌تواند منجر به تشدید بیماری‌های قلبی و ریوی و تضعیف سیستم ایمنی بدن شود و از طرف دیگر برخی راهکارهای گذشته مثل ترغیب مردم به استفاده از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی در شرایط فعلی کارساز نبوده و تردد فزاینده خودروهای شخصی با رشد ۱۵‌درصدی نیز خود موجب تشدید آلودگی هوا می‌شود.

اگرچه در مقایسه آلودگی هوا و ویروس کرونا، این بیماری ویروسی به خاطر آثار و تبعات سریع خود هولناک‌تر به نظر می‌رسد ولی علاوه بر هزینه‌های سنگین مستقیم و غیرمستقیم آلودگی هوا بر اقتصاد جهان باید در نظر داشت که عوارض بهداشتی و مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا کمتر از خسارات جانی ناشی از ویروس کرونا نیست.

طبق گزارش سازمان بهداشت سالانه ۷‌میلیون نفر بر اثر آلودگی هوا در جهان جان خود را از دست می‌دهند در حالی که تلفات کرونا طی یک سال گذشته ۱/۴‌میلیون نفر بوده است، این در حالی است که برابر آمار کشوری و مرگ‌های منتسب به آلودگی هوا که توسط وزارت بهداشت منتشر شده است آلودگی هوا سالانه ۴۵۰۰‌نفر از شهروندان تهرانی و بیش از 30 هزار نفر  را در کشور به کام مرگ می‌کشد.

بالاخره اما تهران پس از گذشت ۱۵روز طی ۲۴ساعت گذشته نفس کشید و کیفیت هوای پایتخت در شرایط قابل قبول قرار گرفت که خوشبختانه این شرایط همچنان ادامه دارد. غلظت تمامی آلاینده‌های هوای تهران در شرایط قابل قبول قرار دارند و ذرات معلق در مرز محدوده سلامت و ناسالم واقع شده است. با این حال در روزهایی که در هفته پاک قرار داریم، باد و باران آبروداری کردند و کمی از آلودگی‌های کلانشهرها را با خود بردند.تکلیف شهرداری‌ها چیست؟شهرداری‌ها سهم قابل توجهی در تکالیف مرتبط با کنترل منابع ثابت و متحرک آلودگی هوا دارند. توسعه حمل‌و‌نقل عمومی، معاینه فنی خودروها و جایگزینی تاکسی‌های فرسوده بر عهده شهرداری‌هاست.

اکنون با گذشت بیش از سه سال از ابلاغ قانون هوای پاک و آیین‌نامه‌های اجرایی آن، بخش عمده‌ای از تکالیف قانونی در مدت زمانی مقرر در قانون محقق نشده است؛ عدم‌ارتقای استاندارد خودروهای بنزینی و دیزلی، روند کند از رده خارج کردن خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، توزیع نامناسب سوخت استاندارد در کلانشهرها و محورهای مواصلاتی، توسعه و نوسازی کند ناوگان حمل‌ونقل عمومی، مصرف سوخت نامناسب در صنایع و نیروگاه‌های کلانشهرها به‌ویژه در 6ماهه دوم سال، اجرا نشدن طرح کهاب و عدم انجام بسیاری از محورهای مؤثر دیگر در کاهش آلودگی هوای شهرهای بزرگ ، خبر از عدم اهمیت لازم این مساله نزد دستگاه‌های متولی می‌دهد.سال‌هاست ۲۹‌دی‌ماه روز ملی هوای پاک نام‌گذاری شده است.

هفته هوای پاک در سال جاری با شعار «هوای پاک، تعهد مسوولان و مشارکت مردم» از روز جمعه ۲۶‌دی‌ماه آغاز و تا روز پنج‌شنبه دوم بهمن‌ماه ادامه خواهد داشت. با این حال در هفته گذشته همراه با پایداری جو و بروز پدیده وارونگی دما در کلانشهرهای کشورمان، غلظت آلاینده‌های جوی در تهران به شدت افزایش یافته و در تمام روزها شاهد آلودگی هوا برای گروه‌های حساس و عموم مردم بودیم.

البته طبق بررسی‌های به عمل آمده روی یافتن منشأ  تولید آلودگی هوای اکثر کلانشهرها، مسوولان به این نتیجه رسیده‌اند که حدود 60‌درصد از آلودگی مربوط به دود حامل از حرکت خودروهاست پس همه ما در تولید آلودگی نقش داریم. خودروهای تک سرنشین و عدم استفاده از حمل‌و‌نقل عمومی از مشکلات بارز در امر ایجاد آلودگی است. از طرفی نبود زیرساخت مناسب حمل‌و‌نقل عمومی شهر هم بر ایجاد آلودگی تأثیر بسزایی دارد.

 شهرهای سالم و ناسالم ایران کدام‌اند؟

 هوای شهرهای کرج، اهواز، مشهد و بندرعباس دیروز (دوشنبه) به ترتیب با شاخص‌های‌۱۰۴، ۱۲۷، ۱۲۹ و ۱۴۰ در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار داشت.  همچنین طبق اعلام سامانه شبکه ملی پایش کیفی هوای محیط و صوت سازمان حفاظت محیط‌زیست، هوای شهرهای اردبیل شاخص‌۱۶، گرگان‌۲۸، زنجان‌۲۹، همدان‌۳۷، رودبار‌۳۸، سنندج‌۳۹، کرمانشاه‌۴۱ و قزوین‌۵۰ پاک بود. هوای شهرهای شهرکرد‌۵۲، بیرجند‌۵۴، ایلام‌۵۸، خرم‌آباد‌۶۰، سمنان‌۶۰، تبریز‌۶۶، کرمان‌۶۸، شیراز‌۷۳، ارومیه‌۷۴، اراک‌۷۶، یزد‌۷۸، اصفهان‌۸۶، ایرانشهر‌۸۹ ، تهران‌۹۱، دشتستان‌۹۲، قم‌۹۳ و بجنورد‌۹۸ هم در شرایط قابل قبول قرار داشت.