سلامت نیوز:این روز‌ها موج سواری دلتا کرونا آنچنان خطرناک شده  که آمار مرگ و میر و مبتلایان به‌طور چشمگیری افزایش یافته و همین مسأله نگرانی ‌های زیادی را در مردم ایجاد کرده‌ است حالا این ویروس چموش معیشت و سلامت کارگران را نشانه رفته و در سایه کم توجهی به پروتکل‌های بهداشتی در مراکز و محیط‌های شلوغ کاری به‌دنبال صید طعمه‌های خود است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران، این در حالی است که ستاد ملی مقابله با کرونا با ابلاغ کاهش ساعات کاری، تعطیلی‌ها و حضور نیمی از افراد در محیط‌های کاری سعی کرده تا نیرو‌های کمتری در حین کار در دام این ویروس وحشی گرفتار شوند اما به گفته فعالان کارگری در این مصوبات کارگران نادیده گرفته شده‌اند بویژه در مورد حضور پنجاه درصدی نیروها در محیط‌های کارگری. به اعتقاد فعالان حوزه کارگری، کارگران حتی اگر به کرونا مبتلا باشند به‌دلیل عدم وجود قوانین و مصوبات حمایت گر یا تسهیل کننده همچنان در محیط‌های کاری حضور می‌یابند. این شاید همان حلقه مفقوده در عدم مهار کرونا در میان این افراد باشد. از طرفی فعالان حوزه کارگری معتقدند کارفرمایان حتی در محل کار هم زیر بار تهیه اقلام بهداشتی نمی‌روند.

به گفته علی مظفری مدیرکل بازرسی وزارت کار، به‌ طور میانگین 63 درصد از کارگاه‌ها اقلام بهداشتی را برای کارگرانشان مهیا کرده‌اند. وی می‌گوید: 60 درصد از ناظرانی که بازرسی از محیط‌های کارگری را برعهده داشتند به کرونا مبتلا شده‌اند.

مصوبات ستاد ملی کرونا قطعی نیست

هادی ابوی نماینده انجمن عالی صنفی کارگران درباره شرایط زندگی کارگران در بحران شیوع کرونا می‌گوید: اگر در ستاد ملی مقابله با کرونا  تصمیم‌ها بر اساس همه شرایط افراد جامعه گرفته می‌شد و از نمایندگان کارگران نیز فردی در ستاد حضور داشت بسیاری از مشکلات مطرح می شد.

ابلاغ حضور 50 درصدی نیروها در محیط کار یکی از تصمیم گیری هایی بود که در مورد کارگران به‌طور همه جانبه بررسی نشد چرا که بخش خصوصی حاضر نیست 50 درصد از نیرویش را به کار نگیرد. از طرفی کارفرمایان در دوران تعطیلی‌های کرونا و حتی قطعی برق در کارخانجات صنعتی وظیفه‌ای در پرداخت بیمه و دستمزد کارگران روزمزد ندارند. اگر کارگر شش روز در هفته کار می‌کند به اندازه همان شش روز مزد دریافت می‌کند. این کارگر با این دستمزد و شرایط نامناسب اقتصادی امورات زندگی اش نمی‌گذرد. بنابراین همین مسائل باعث اختلاف میان کارفرما و کارگران می‌شود و فقط پرونده هایمان در مراجع حل اختلاف افزایش پیدا می‌کند.

تأمین هزینه‌های اولیه دغدغه اصلی کارگران

ابوی در مورد بهداشت محیط‌های کارگری و نظارت مبنی بر در اختیار قرار دادن اقلام بهداشتی به کارگران از سوی کارفرمایان می‌افزاید: متأسفانه در بحث تهیه لوازم بهداشتی، مانند ماسک یا مواد ضد عفونی برای پیشگیری از ابتلا به کرونا در میان کارگران هم تعهدی به اجرای مصوبات دیده نمی‌شود چرا که تهیه این لوازم برای کارفرمایان هزینه بر است. در اینکه بخشی از تعهدات رعایت نکات بهداشتی برعهده کارگر است شکی نیست.

اما چه توقعی از کارگری که پول ندارد تا معیشتش را تأمین کند، می‌توان داشت تا بخشی از درآمدش را صرف خرید اقلام بهداشتی کند؟ واضح است که کارگر هم به سلامتی خود و خانواده‌اش اهمیت می‌دهد اما کارگر ما در حال حاضر از سر بی‌پولی حتی به پزشک هم مراجعه  نمی‌کند. دستمزدها کفاف حداقل‌ها را نیز نمی‌دهند. تأمین هزینه‌های اولیه زندگی دغدغه اصلی کارگر است. حال به این فرد چگونه بگوییم در قرنطینه خانگی بمان! تصمیم گیران در ستاد ملی بدون در نظر گرفتن چنین شرایطی مصوباتی ابلاغ می‌کنند که اجرا نمی‌شود یعنی اصلاً قابل اجرا نیست. مصوبات باید شفاف و درست تعیین شود و برای الزام و اجرای آن چاره‌ای اندیشید.

نیمی از کشور نادیده گرفته شده اند

ناصر چمنی فعال کارگری در مورد اجرایی نشدن مصوبات ستاد ملی کرونا در جامعه کارگری هم در این باره می‌گوید: جامعه کارگری متأسفانه در این 18 ماهی که از شیوع کرونا می‌گذرد از هیچ یک از دستورالعمل‌هایی که ستاد ملی مقابله با کرونا ابلاغ کرده، استفاده نکرده است. حضور کارکنان دولتی در محل کارشان بعضاً از 50 درصد؛ به یک سوم کاهش یافته است. ولی متأسفانه گروه کارگری از مزایای چنین تصمیماتی بی‌بهره مانده است.در حال حاضر 12 میلیون کارگر در کشور وجود دارد که همراه با خانواده هایشان 40 میلیون نفر می‌شوند. اینها غیراز کارگران آزاد یا فصلی هستند که بیمه ندارند. این به معنای آن است که برای نیمی از جمعیت کشور مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا اجرایی نشده است.

آماری از مرگ کارگران بر اثر کروناوجود ندارد

چمنی با اشاره به بزرگ‌ترین گله‌مندی جامعه کارگری در شرایط کرونا می‌افزاید: گله‌مندی ما این است که چرا هیچ آماری از کارگرانی که در شرایط کرونا مجبور به حضور در محل کار شدند و کرونا گرفتند و حتی جان خود را از دست دادند، وجود ندارد. وقتی مصوبات ستاد مانند کاهش حضور در محیط‌ها یا تعطیلی‌ها شامل کارگران نمی‌شود؛ منظور مصوباتی عادلانه با در نظر گرفتن پرداخت دستمزد در شرایط تعطیلی‌ها و کاهش حضور کارگران در محیط کار است.

گله این است که یک آیین‌نامه یا یک دستورالعمل از آن ستاد ابلاغ نشد که اگر کارگری کرونا گرفت، 14 روز قرنطینه با حقوق برایش در نظر گرفته شود. کارگران مرخصی استعلاجی دارند اما شما تصور کنید کارگر در روز عادی برای دریافت حقوق مرخصی که بر اثر حادثه برایش رخ داده باید کفش آهنین بپوشد. لذا این مسأله باعث می‌شود که کارگر بیماری خود را اعلام نکند و چه بسا دیگر کارگران را هم مبتلا کند. البته ما به این کارگر حق می‌دهیم چرا که برای امرار معاش خود مجبور است دست به چنین کاری بزند.

برای یافتن راه‌حل صحیح باید همه جوانب کار را در نظر گرفت و نباید به آنها برچسب سهل‌انگاری و عدم رعایت پروتکل‌ها زد. در حالی که خیلی از کارگران حتی اگر کرونا هم داشته باشند برای سیر کردن شکم خانواده‌هایشان حاضرند در محیط‌های شلوغ هم کار کنند.

ابتلای بیش از 60 درصد بازرسان کار کشور به بیماری کرونا

علی مظفری، مدیرکل بازرسی وزارت کار در مورد شرایط بهداشتی در محیط‌های کارگری می‌گوید:با توجه به تفکیک وظایف نظارتی در حوزه «ایمنی» و «بهداشت کار» در قانون کار، وزارت بهداشت، متولی نظارت بر امور بهداشتی در کارگاه های کشور است؛ با این حال، معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تدوین و ابلاغ دستورالعمل های مربوط به پیشگیری از ابتلای کارگران کرونا به بازرسان کار کشور مأموریت داد تا همسو با بازرسی‌های ادواری از کارگاه های فعال کشور نسبت به نظارت در خصوص «اجرای پروتکل های بهداشتی مدیریت بیماری کرونا» اقدام نمایند و در این خصوص گزارش پایش مستمراً به معاونت بهداشت وزارت بهداشت ارسال می‌گردد.

ما در این پایش‌های ادواری شاهد ابتلای بیش از 60 درصد بازرسان کار کشور به بیماری کرونا و همچنین فوت تعدادی از بازرسان کار اجرایی به‌دلیل مواجهه با افراد مبتلا در کارگاه‌ها بودیم. به منظور پیشگیری از عواقب ناشی از خروج از چرخه خدمتی این گروه از افراد شاغل طی مکاتبات مکرر با وزارت بهداشت درخواست واکسیناسیون بازرسان انجام شد که متأسفانه با‌وجود واکسیناسیون کارکنان ستادی و اجرایی آن وزارت که از مواجهه بسیار کمی با ویروس کرونا برخوردار بودند، لیکن هیچ اقدامی در این خصوص برای بازرسان کار صورت نگرفت و این موضوع باعث شد که ظرفیت نظارتی بازرسی کار در شرایط حساس کنونی به‌دلیل ابتلای همکارانمان در برخی استان‌ها تا حدود 20 درصد تقلیل یابد.

او در پاسخ به این سؤال که آیا حضور پنجاه درصدی کارگران در محیط‌های کاری رعایت می‌شود یا خیر؟ می‌گوید: چک لیست بررسی فعالیت‌های بهداشتی کارگاه‌های فعال کشوری که از سوی ستاد ملی کرونا ابلاغ شد، فاقد موضوع بررسی رعایت حضور میزان افراد در محیط‌های کارگری بود و این چک لیست صرفاً دارای 11 عنوان است که اساساً جزء شاخص‌های مورد ارزیابی ادارات بازرسی کار نیز نبوده و اطلاعات مربوطه در اختیار وزارت بهداشت قرار دارد.

رعایت 63 درصدی خرید اقلام بهداشتی از سوی کارفرمایان

مظفری درباره الزام تهیه اقلام بهداشتی کارفرمایان برای کارگران اینگونه شرح می‌دهد: خوشبختانه کارفرمایان طی یک سال و نیم گذشته همراهی مناسبی در تأمین اقلام بهداشتی برای کارگران خود داشته‌اند و این موضوع همواره در جلسات مشترک که با حضور نمایندگان تشکلات عالی کارگری و کارفرمایی در این وزارت برگزار می‌گردد از سوی نمایندگان کارگران مورد تقدیر قرار می‌گیرد؛ همچنین فعالیت‌های بهداشتی کارگاه‌ها توسط بازرسان کار با موضوع «تأمین اقلام بهداشتی برای کارگران از سوی کارفرمایان» مورد ارزیابی قرار می‌گیرد که تا کنون حسب پایش گزارش‌های دریافتی، به‌طور میانگین حدود 63 درصد در کارگاه‌ها مصوبه تأمین اقلام بهداشتی را رعایت کرده‌اند.

مدیرکل بازرسی کار در خصوص آمار کارگران فوت شده بر اثر بیماری کرونا می‌گوید: با توجه به اینکه اداره کل بازرسی کار وفق مقررات تصریح شده در شرح وظایف قانونی خود دارای اطلاعات آماری میزان آسیب‌های شغلی است ولی اطلاعات مذکور با توجه به ماهیت بیماری در اختیار وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفته است.